Κ. Μάλαμα : Ο φόβος των ανθρώπων της τέχνης είναι ότι και τον επόμενο χειμώνα θα συνεχιστεί το lockdown στον πολιτισμό

Η δήλωση της Κυριακής Μάλαμα για τους ανθρώπους της τέχνης και του πολιτισμού σε ένα πιθανό lockdown:

Εισήγηση στα σχέδια νόμου, “Κύρωση της Συμφωνίας για κινηματογραφική συμπαραγωγή μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης του Κράτους του Ισραήλ” και “Κύρωση της Συμφωνίας για την ανάπτυξη της Κινηματογραφικής Συμπαραγωγής μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κρατικής Διοίκησης Τύπου, Δημοσιεύσεων, Ραδιοφώνου, Κινηματογράφου και Τηλεόρασης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας”. 

Κυρία Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συζητάμε σήμερα δύο κυρώσεις  Συμφωνιών με την Κίνα και το Ισραήλ και ξεκινώ από το γεγονός, ότι όσοι έχουμε υπηρετήσει τον κινηματογράφο γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά τη δυναμική που μπορεί να προσδώσει μία ταινία, ένα ντοκιμαντέρ και προπαντός η συμπαραγωγή με μια ομάδα ανθρώπων από μια άλλη χώρα. Σε ό,τι με αφορά έχω κάνει πάρα πολλές ταινίες και ντοκιμαντέρ για τις ανάγκες των οποίων χρειάστηκε να ταξιδέψω στο εξωτερικό σε μακρινές χώρες και να εντοπίσω ιστορίες ανθρώπων, να εντοπίσω ιστορίες των τόπων και όμως οι παραγωγές αυτές πολλές φορές στηρίχτηκαν σε συνεργασίες που είχαμε με τρίτες χώρες. Πάντοτε αυτή η διαδικασία παράγει πολιτιστικό πλούτο, δημιουργεί πολιτιστικούς και κοινωνικούς δεσμούς και επιτρέπει μια από κοινού ανάγνωση της ιστορίας του πολιτισμού, της κοινωνικής κατάστασης και συνοχής σε κάθε χώρα.

Στο πλαίσιο, λοιπόν, αυτό είναι σαφές ότι η δημιουργία ενός θεσμικού πλαισίου στήριξης της συμπαραγωγής κινηματογραφικών ταινιών ανάμεσα στην Ελλάδα και το Ισραήλ ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κίνα ανοίγει νέους ορίζοντες και μπορεί να αποδειχθεί ένα πεδίο ανάπτυξης ευρύτερων κοινωνικών σχέσεων με τις δύο αυτές χώρες και με τους λαούς τους με τους οποίους άλλωστε ο ελληνικός λαός έχει, ήδη, ισχυρές κοινές αναφορές.

Επίσης εκτός από τον πολιτισμό και την κοινωνία η συμπαραγωγή πολιτιστικών κινηματογραφικών αγαθών μπορεί να προάγει τη συνεργασία μας με τις χώρες αυτές και στον τομέα του τουρισμού, κάτι το οποίο δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να το παραγνωρίσουμε.

Συνεπώς, επί της αρχής πιστεύουμε ότι το συγκεκριμένο πλαίσιο μπορεί να βοηθήσει και τον χώρο του πολιτισμού και του κινηματογράφου, αλλά και τις ευρύτερες κοινωνικές σχέσεις με τις δύο αυτές χώρες. Άλλωστε η Συμφωνία με την Κίνα ολοκληρώθηκε επί διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ σε σχέση με τη Συμφωνία με το Ισραήλ επικαιροποιήθηκε επί των ημερών της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ το πρόγραμμα συνεργασίας στους τομείς της εκπαίδευσης, της επιστήμης, του πολιτισμού, νεολαίας και αθλητισμού ανάμεσα στις δύο χώρες μέχρι το 2021 κι έτσι  καθίσταται εφικτή η παράταση της Συμφωνίας που κυρώνουμε σήμερα με το Ισραήλ και για τα επόμενα χρόνια μετά το 2016 που αρχικά προβλεπόταν ως καταληκτική ημερομηνία.

Στο σημείο, όμως, αυτό υπάρχει η ανάγκη, κυρία Υπουργέ, για μία νομοτεχνική αποσαφήνιση. Στο κείμενο της Συμφωνίας με το Ισραήλ αναφέρεται ως καταληκτική ημερομηνία το έτος 2016, θα πρέπει να δείτε, μαζί με τις υπηρεσίες, πώς μπορεί να επικαιροποιηθεί, γιατί έτσι κινδυνεύουμε να κυρώσουμε μία Συμφωνία, η οποία έχει λήξει.

Θα ήθελα, επίσης, να θέσω στην κυρία Υπουργό και τρία ερωτήματα, σε σχέση με το πώς θα προχωρήσουμε με αυτές τις Συμφωνίες.

Το πρώτο, λοιπόν, ερώτημα που προκύπτει είναι σε ποιο σημείο βρίσκονται οι σχεδιασμοί του Υπουργείου Πολιτισμού, σε σχέση με την κινηματογραφική συνεργασία με τις συγκεκριμένες χώρες; Υπάρχουν υποψήφιες συμπαραγωγές αυτή τη στιγμή και σε ποιο στάδιο βρίσκεται η διαδικασία στήριξής τους;

Ένα δεύτερο ερώτημα, σε σχέση με τη Συμφωνία του Ισραήλ είναι, εάν η συγκεκριμένη Συμφωνία θα μπορούσε να συμπεριλάβει και την Παλαιστινιακή πλευρά, με δεδομένο ότι στο παρελθόν υπήρξαν ισραηλινο – παλαιστινιακές συμπαραγωγές που έκαναν αίσθηση, βραβεύτηκαν και που βοήθησαν τους δύο λαούς να έρθουν πιο κοντά ο ένας στον άλλον. Για παράδειγμα συμπαραγωγές, όπως η βραβευμένη ταινία «Παράδεισος Τώρα», που είχε προβληθεί και από την ΕΡΤ 3, αποτελεί κοινή συμπαραγωγή ανάμεσα σε Ισραήλ, Παλαιστίνη, Γαλλία, Γερμανία και Ολλανδία. Θα μπορούσε ενδεχομένως να εξεταστεί και μια τέτοια κατεύθυνση, εφόσον υπάρχει η διάθεση βέβαια από τα άλλα μέρη.

Το τρίτο ερώτημα αφορά στα εμπόδια που θα αντιμετωπίσουν όλα αυτά τα σχέδια, λόγω του κορωνοϊου. Εδώ και έξι μήνες τα σύνορα της Ελλάδας με τις δύο αυτές χώρες, Κίνα και Ισραήλ, παραμένουν κλειστά, λόγω του κορωνοϊού. Ενδέχεται να συνεχιστούν οι συγκεκριμένοι περιορισμοί και το ερώτημα που τίθεται είναι, πώς σκέφτεται το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού, αλλά και οι αρμόδιες αρχές των άλλων δύο κρατών να προχωρήσουν τα όποια σχέδια συμπαραγωγής μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο. Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος σχεδιασμός;

Τέλος, κυρία Υπουργέ, θα είχε ενδιαφέρον, μια που συζητάμε για την ενίσχυση των κινηματογραφικών παραγωγών, να μας κάνετε και μια αναφορά στα προβλήματα του χώρου σήμερα, με δεδομένο ότι εδώ και έξι πλέον μήνες ο πολιτισμός στην Ελλάδα έχει τεθεί σε καραντίνα. Οι άνθρωποι του κινηματογράφου και του πολιτισμού γενικότερα βρίσκονται σε κατάσταση απελπισίας θα λέγαμε και οι υγειονομικές απαγορεύσεις έχουν οδηγήσει σε τέλμα την καλλιτεχνική δημιουργία και σήμερα είναι αδύνατον αυτοί οι άνθρωποι του πολιτισμού να βιοποριστούν αξιοπρεπώς.

Θα είχε μια αξία συνεπώς, μια που βρίσκεστε σήμερα στην Επιτροπή, να μας αναφέρετε τους σχεδιασμούς σας για το επόμενο διάστημα. Ο φόβος των καλλιτεχνών, των ανθρώπων της τέχνης και του πολιτισμού είναι ότι και τον επόμενο χειμώνα θα συνεχιστεί το lockdown στον πολιτισμό. Οι καλλιτέχνες δεν ξέρουν, αν θα μπορέσουν πραγματικά να δουλέψουν, γιατί ακόμη δεν έχουν υπάρξει υγειονομικά πρωτόκολλα για τους κλειστούς χώρους τέχνης και πολιτισμού το χειμώνα και δεν γνωρίζει κανείς, τι θα γίνει και πώς θα πορευτεί το σύνολο της πολιτιστικής δημιουργίας κάτω από αυτές τις συνθήκες.

Επίσης θα είχε ενδιαφέρον να μας ενημερώσετε και για το ειδικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα της στήριξης κινηματογραφικών παραγωγών, το οποίο ξέρουμε ότι τρέχει, αν έχουν επιλεγεί οι ταινίες που θα χρηματοδοτηθούν και πότε αναμένεται να προχωρήσει αυτή η χρηματοδότηση.

Δεν θα μπορούσα βέβαια να μην αναφερθώ στις Μυκήνες, σε ένα θέμα που βεβαίως είναι εκτός ύλης του νομοσχεδίου, αλλά έχει θορυβήσει όλον τον ελληνικό λαό, γιατί πριν από μερικές μέρες μετά την πυρκαγιά διαπιστώθηκε ότι η Πύλη των Λεόντων έγινε μαύρη από τη φωτιά. Πρέπει να μας πείτε τι συνέβη. Πρέπει και πρέπει επίσης και εμείς με τη σειρά μας, αν μπορέσουμε, να δούμε πώς θα βρεθεί τρόπος να αποκατασταθεί αυτό το μνημείο, το οποίο είναι ένα παγκόσμιο μνημείο. Επίσης, θα πρέπει να μας ανησυχήσει και το γεγονός, κυρία Υπουργέ, ότι όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι και στην υπόλοιπη Ελλάδα και στη Χαλκιδική παρουσιάζουν μια εικόνα εγκατάλειψης.

Θα ήθελα, λοιπόν, κλείνοντας να επαναλάβω ότι η στάση μας, σε σχέση με τις δύο Συμφωνίες με την Κίνα και το Ισραήλ είναι θετική και αναμένουμε από την κυρία Υπουργό τις διευκρινίσεις στα ερωτήματά που θέσαμε, για να έχουμε και μία καλύτερη εικόνα των σχεδιασμών του Υπουργείου στο κρίσιμο για τον πολιτισμό τομέα του κινηματογράφου. Σας ευχαριστώ.