Καλοκαιρινή άδεια: Ποιοι δικαιούνται διπλή άδεια μέσα στο 2021

Εως το τέλος του 2022 μπορούν να πάρουν το υπόλοιπο της ετήσιας άδειας αναψυχής του 2020 οι εργαζόμενοι που τελούσαν σε αναστολή, ώστε να ασκηθεί το δικαίωμα σύμφωνα με τον προγραμματισμό που ταιριάζει σε κάθε περίπτωση.

Διάταξη του πρόσφατου νόμου για την προστασία της εργασίας, προβλέπει τη δυνατότητα μεταφοράς του υπολοίπου αδείας για όσους τελούσαν σε αναστολή, και συγκεκριμένα τμηματικά εντός του 2021 και του 2022, έως την 31η Δεκεμβρίου 2022, όπως μεταδίδει το imerisia.gr

Στον πάγο οι άδειες λόγω αναστολών

Υπενθυμίζουμε ότι οι αλλεπάλληλες αναστολές σύμβασης των εργαζομένων κατά τη διάρκεια των lockdown «μπλόκαραν» τη χορήγηση της ετήσιας άδειας του 2020 την οποία σύμφωνα με το νόμο μπορούσαν να πάρουν οι εργαζόμενοι έως το τέλος του τρέχοντος έτους.

Επιπλέον η λήψη αδειών ειδικού σκοπού σε χιλιάδες εργαζόμενους γονείς στη διάρκεια των δύο lockdown της προηγούμενης χρονιάς με το σύστημα 3 ημέρες άδειας ειδικού σκοπού συν 1 κανονική άδεια συρρίκνωσε κατά πολύ το δικαίωμα λήψης κανονικής άδειας.

Ωστόσο, εκτός των ειδικών συνθηκών που επικρατούν εξαιτίας της πανδημίας, με τον πρόσφατο εργασιακό νόμο άλλαξε το ισχύον καθεστώς το οποίο όριζε ότι οι άδειες αναψυχής πρέπει να εξαντλούνται έως την 31η Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους. Στο εξής οι ετήσιες άδειες μπορούν να λαμβάνονται έως τις 31 Μαρτίου του επόμενου έτους.

Την ίδια ώρα το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων & Ανέργων (ΚΕΠΕΑ/ΓΣΕΕ) μετά τα αλλεπάλληλα ερωτήματα αλλά και τις καταγγελίες που δέχτηκε προβαίνει σε διευκρινήσεις για την ετήσια άδεια των εργαζομένων.

Α. Οι διατάξεις του θεσμικού πλαισίου που αφορούν στην ετήσια άδεια των εργαζομένων είναι δημοσίας τάξεως, με συνέπεια να μην επιτρέπεται και να είναι άκυρη κάθε αντίθετη ρητή ή σιωπηρή συμφωνία, καθώς και η παραίτηση του εργαζόμενου από τις σχετικές αξιώσεις. Κατά τη διάρκεια της ετήσιας άδειας απαγορεύεται η απόλυση του εργαζόμενου.

Β. Χρόνος χορήγησης της ετήσιας άδειας

Η ετήσια άδεια του εργαζόμενου χορηγείται σε συνεννόηση με τον εργοδότη ως προς το χρόνο χορήγησής της και σε κάθε περίπτωση εντός διμήνου από την υποβολή σχετικού αιτήματος από τον εργαζόμενο.

Σε κανονικές συνθήκες η ετήσια άδεια χορηγείται από 1 Μαΐου μέχρι 30 Σεπτεμβρίου, αλλά αυτή η παράδοση άλλαξε, όπως προαναφέραμε, και οι εργαζόμενοι μπορούν να πάρουν τμηματικά την άδεια που υπολείπεται από το 2020.

Οι εργοδότες οι οποίοι απασχολούν εργαζόμενους, που προστατεύουν παιδιά έως 16 ετών (φυσικά ή υιοθετημένα) και παιδιά άνω των 16 ετών με αναπηρία υποχρεούνται κατά τον προγραμματισμό του χρόνου χορήγησης των ετήσιων αδειών απουσίας του προσωπικού τους να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες των εργαζομένων αυτών.

Όλα τα στοιχεία που αφορούν στη χορήγηση της ετήσιας άδειας των εργαζομένων καταχωρούνται υποχρεωτικά από τον εργοδότη στο ειδικό Βιβλίο Αδειών.

Τον Ιανουάριο κάθε έτους ο εργοδότης υποχρεούται να αναρτήσει στο σύστημα ΕΡΓΑΝΗ το έντυπο Ε11 στο οποίο καταχωρίζονται τα στοιχεία των εργαζομένων που έλαβαν την ετήσια άδεια και το επίδομα αδείας κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος και έχουν καταχωρισθεί στο ειδικό Βιβλίο Αδειών.

Γ. Διάρκεια ετήσιας άδειας

Η χορήγηση της ετήσιας άδειας με αποδοχές των εργαζομένων υπολογίζεται με βάση το ημερολογιακό έτος.

Ο εργαζόμενος δικαιούται αναλογία χρόνου ετήσιας άδειας από την έναρξη της απασχόλησής του σύμφωνα με το εβδομαδιαίο σύστημα εργασίας του (πενθήμερο ή εξαήμερο), χωρίς να απαιτείται να συμπληρώσει συγκεκριμένο διάστημα προϋπηρεσίας στον εργοδότη του.

Συγκεκριμένα, κατά το πρώτο ημερολογιακό έτος που προσελήφθη ο εργαζόμενος ο εργοδότης υποχρεούται να του χορηγήσει αναλογία των ημερών αδείας που δικαιούται, σύμφωνα με τους μήνες απασχόλησής του. Κάθε εργαζόμενος με σχέση εργασίας αορίστου ή ορισμένου χρόνου, δικαιούται από την έναρξη της εργασίας του μέχρι τη συμπλήρωση δωδεκαμήνου να λάβει το ποσοστό της αδείας του. Η αναλογία αυτή υπολογίζεται βάσει 20 εργασίμων ημερών ετήσιας άδειας για όσους εργάζονται πενθήμερο και 24 εργασίμων ημερών για όσους εργάζονται εξαήμερο.

Κατά το δεύτερο ημερολογιακό έτος, αφού ο εργαζόμενος συμπληρώσει δωδεκάμηνη εργασία, δικαιούται άδεια 21 ημερών (πενθήμερη εργασία) και 25 ημερών (εξαήμερη εργασία).

Για το τρίτο και τα επόμενα εργασιακά έτη ο εργαζόμενος δικαιούται από την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους την κανονική ετήσια άδειά του με αποδοχές, δηλαδή 22 ημέρες (πενθήμερη εργασία) και 26 ημέρες (εξαήμερη εργασία).

Μετά τη συμπλήρωση 10 ετών εργασίας στον ίδιο εργοδότη ή προϋπηρεσίας 12 ετών σε οποιοδήποτε εργοδότη ο εργαζόμενος δικαιούται άδεια 25 εργασίμων ημερών (πενθήμερη εργασία) και 30 εργασίμων ημερών (εξαήμερη εργασία).

Μετά την συμπλήρωση 25ετούς υπηρεσίας σε οποιοδήποτε εργοδότη οι εργαζόμενοι δικαιούνται μία επιπλέον ημέρα αδείας, δηλαδή 26 ημέρες (πενθήμερη εργασία) και 31 μέρες (εξαήμερη εργασία).

Στις ημέρες της ετήσιας άδειας υπολογίζονται μόνο οι εργάσιμες ημέρες. Ως εκ τούτου δεν περιλαμβάνονται οι Κυριακές, οι επίσημες αργίες, οι κατ’έθιμον αργίες, οι ημέρες ασθένειας και οι ειδικές άδειες που προβλέπονται από άλλες διατάξεις εάν συμπέσουν με αυτήν (πχ άδεια γάμου, άδεια γέννησης τέκνου, άδεια μητρότητας)

Δ. Τρόπος χορήγησης της ετήσιας άδειας

Ο βασικός κανόνας είναι ότι η ετήσια άδεια χορηγείται συνεχόμενα και για το σύνολο των ημερών που δικαιούται ο εργαζόμενος ανάλογα με την προϋπηρεσία του.

Σε περίπτωση που ισχύουν ευνοϊκότεροι όροι (πχ από ΣΣΕ, Κανονισμό Εργασίας, επιχειρησιακή συνήθεια ή έθιμο) ως προς την ετήσια άδεια των εργαζομένων και το επίδομα αδείας αυτοί υπερισχύουν.

Ε. Αποδοχές άδειας και χρόνος καταβολής

Το επίδομα αδείας κατοχυρώθηκε περαιτέρω με το άρθρο 2 της Εθνικής Γενικής ΣΣΕ του 2010, το οποίο αναφέρει τα εξής: «Ο μισθωτός που θεμελιώνει δικαίωμα κανονικής άδειας αναψυχής, αυτούσιας ή σε χρήμα δικαιούται να λάβει και το επίδομα άδειας , το οποίο αποτελεί τακτικές αποδοχές του, υπολογίζεται με τον ίδιο τρόπο που υπολογίζονται και οι αποδοχές άδειας και υπόκειται στους ίδιους κανόνες με αυτές. Το επίδομα άδειας ισούται με το σύνολο των πράγματι καταβαλλόμενων τακτικών συνήθων αποδοχών της άδειας, με τον περιορισμό ότι δεν μπορεί να υπερβαίνει τις αποδοχές 15 ημερών γι’ αυτούς που αμείβονται με μηνιαίο μισθό και 13 ημερών γι’ αυτούς που αμείβονται με ημερομίσθιο ή κατά μονάδα εργασίας ή με ποσοστά ή και με άλλο τρόπο. Το αντίστοιχο επίδομα άδειας προκαταβάλλεται κατά τη λήψη της άδειας αναψυχής ή τμήματος αυτής μαζί με τις αποδοχές αδείας. Γενικές ή ειδικές διατάξεις νόμων, διαταγμάτων, υπουργικών αποφάσεων, συλλογικών συμβάσεων εργασίας, διαιτητικών αποφάσεων, κανονισμών εργασίας και λοιπών κανονιστικών πράξεων, που καθορίζουν ευνοϊκότερους τρόπους υπολογισμού, καταβολής και γενικά παροχής του επιδόματος άδειας υπερισχύουν και διατηρούνται σε ισχύ. Το άρθρο 6 της ΕΓΣΣΕ 1997 για τη χορήγηση του επιδόματος άδειας σε περίπτωση πρόωρης λύσης της σχέσης εργασίας εξακολουθεί να ισχύει , διαγραφομένων των λέξεων «πριν ο μισθωτός συμπληρώσει παρά τω αυτώ εργοδότη δωδεκάμηνον συνεχή απασχόλησιν», λόγω της μεταγενέστερης τροποποίησης των προϋποθέσεων για τη λήψη άδειας».

Στην περίπτωση που ο εργοδότης δεν χορηγεί την άδεια που αιτήθηκε ο εργαζόμενος, οφείλει να καταβάλει τις αποδοχές του οφειλόμενου χρόνου αδείας με προσαύξηση 100%, συν το επίδομα αδείας.