Κλειδώνουν τα νέα μέτρα – Τι εισηγείται η Επιτροπή

Με την Όμικρον να δεκαπλασιάζετε μέσα σε τέσσερις ημέρες στα λύματα της Αθήνας και τους ειδικούς να περιμένουν το αποτύπωμα που θα αφήσει η χριστουγεννιάτικη κινητικότητα, ξεκινούν οι συζητήσεις για τη λήψη νέων μέτρων με ισχύ από τις 3 Ιανουαρίου.

«Κάποια στιγμή θα φτάσουμε 10-12.000 κρούσματα. Δεν ξέρουμε πότε αλλά θα συμβεί. Αυτό που μας απασχολεί είναι η πίεση στο ΕΣΥ γιατί το νέο στέλεχος έχει διαφορετικό προφίλ» τόνισε ο Επίκουρος Καθηγητής Επιδημιολογίας ΕΚΠΑ, Γκίκας Μαγιορκίνης. Την ίδια στιγμή «επίκειται έκρηξη των κρουσμάτων με διπλασιασμό σχεδόν κάθε 10ήμερο. Υπολογίζουμε ότι την ερχόμενη Τρίτη ή Τετάρτη, ενδεχομένως να δούμε νούμερα πάνω από 9.000 και ίσως προς τις 15-20 Ιανουαρίου να δούμε πολύ παραπάνω, 15.000-20.000, εάν ακολουθήσουμε το μοτίβο άλλων ξένων χωρών» εκτίμησε χθες ο Καθηγητής Πνευμονολογίας, Νίκος Τζανάκης, προειδοποιώντας πως «πάμε για ρεκόρ κρουσμάτων με κυριαρχούσα την «Όμικρον».

Ανάμεσα στους παράγοντες που θα ληφθούν υπόψη για την ενεργοποίηση του νέου «πακέτου» μέτρων είναι η συνολική επιδημιολογική επιβάρυνση κατά το τριήμερο των Χριστουγέννων σε συνάρτηση με την πίεση προς το ΕΣΥ, τα επίπεδα συμμόρφωσης των πολιτών σε σχέση με τα έκτακτα μέτρα που τέθηκαν σε εφαρμογή την περασμένη Παρασκευή, αλλά και τα συμπεράσματα των σαρωτικών ελέγχων που διεξήχθησαν σε όλη τη χώρα, ιδίως κατά το τριήμερο 24-26 Δεκεμβρίου.

Στο ενδιάμεσο, αν και υπήρξαν πληροφορίες για τη λήψη άμεσων μέτρων, δηλαδή και πριν την Πρωτοχρονιά, το «καλό σενάριο» θέλει τις όποιες κυβερνητικές αποφάσεις να τοποθετούνται με το νέο έτος, δηλαδή από τις 3 Ιανουαρίου και εξής, ενδεχόμενο το οποίο συγκεντρώνει προσώρας και τις περισσότερες πιθανότητες.

Ειδικότερα, στο δεύτερο «πακέτο» μέτρων που προετοιμάζει η Επιτροπή των Εμπειρογνωμόνων περιλαμβάνεται ένα «σύνολο οδηγιών για κάθε δραστηριότητα», αφού θα αφορά στην εργασία και ιδίως στην ψυχαγωγία και τη διασκέδαση, με στόχο τον περιορισμό της περαιτέρω διασποράς της νέας παραλλαγής. Ως προς τη διάρκεια ισχύος των νέων περιορισμών, αυτή προσδιορίζεται επί της αρχής σε δύο εβδομάδες (δηλαδή σε πρώτη φάση 15 ημέρες), προκειμένου να ακολουθήσει η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητάς τους.

Σκιαγραφώντας το πλαίσιο των νέων μέτρων, «οι χώροι υπερμετάδοσης κατά βάση δεν είναι οι χώροι της τυπικής εστίασης. Είναι οι χώροι που υπάρχει περισσότερη παρουσία διασκέδασης, δηλαδή η βραδινή διασκέδαση» εξήγησε ο Υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης και πρόσθεσε πως «η φιλοσοφία θα είναι είτε με την εφαρμογή ωραρίου, είτε με την εφαρμογή άλλων μέτρων όπως υπήρξαν π.χ. όρθιας διασκέδασης. Τέτοιες παρεμβάσεις για ένα 15νθήμερο θα αναζητήσουμε. Εκεί είναι η κατεύθυνση».

Σύμφωνα με τον Υπουργό Υγείας, θα πρόκειται ακόμη για «ήπιες παρεμβάσεις», καθώς η διασκέδαση «ένας κλάδος που έχει πληγεί, γι’ αυτό το λόγο προσπαθούμε οι παρεμβάσεις να γίνουν σε χρονικό πλαίσιο που κατά βάση είναι το πιο ανώδυνο», όπως περιέγραψε ο ίδιος.

Υπό αυτό το πρίσμα, στο νέο «πακέτο» μέτρων εξετάζονται περιορισμοί, όπως:

· επέκταση του μέτρου της τηλεργασίας σε ποσοστό 50% (από το 20% μεσοσταθμικά σήμερα)

· Μείωση του ωραρίου λειτουργίας στα νυχτερινά κέντρα και στην εστίαση, με πρόβλεψη αυτά να κλείνουν είτε στις 11 το βράδυ, είτε τα μεσάνυχτα,

· Πρόβλεψη μόνο για καθήμενους πελάτες στα κέντρα διασκέδασης, όπως και στους χώρους εστίασης με ζωντανή μουσική

· Αλλαγή στο ποσοστό πληρότητας στα νυχτερινά κέντρα

· Αλλαγή στο ποσοστό πληρότητας στους αθλητικούς χώρους και κυρίως στα γήπεδα (έως και καθολική απαγόρευση φιλάθλων)

· Εκτεταμένη ιχνηλάτηση στην κοινότητα μέσω testing

με τις τελικές, κυβερνητικές ανακοινώσεις, ωστόσο, να τοποθετούνται μέσα στις επόμενες ημέρες και κατά πάσα πιθανότητα, αύριο, Τρίτη, μετά και την κατάθεση της πρότασης των ειδικών.

Στον αντίποδα, χωρίς αλλαγές, κατά πληροφορίες, θα εξελιχθεί από το νέο έτος η εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς πρόθεση της κυβέρνησης αποτελεί η διατήρηση της δια ζώσης διδασκαλίας, αν τα επιδημιολογικά δεδομένα δεν μεταβληθούν δραματικά. Και αυτό γιατί τις τελευταίες εβδομάδες καταγράφηκε αισθητή αποκλιμάκωση του αριθμού των κρουσμάτων στις σχολικές αίθουσες, ενώ «δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή καμία συζήτηση για εξ αποστάσεως εκπαίδευση» ξεκαθάρισε και η αρμόδια Υπουργός, Νίκη Κεραμέως.

Παραλλαγή Όμικρον – Η αποτελεσματικότητα των εμβολίων έναντι του νέου στελέχους

Η εμφάνιση του νέου στελέχους του Όμικρον στη Νότια Αφρική, η υψηλή του μεταδοτικότητα, ο μεγάλος αριθμός μεταλλάξεων και η ταχεία επέλαση του ανά την υφήλιο έχουν ανησυχήσει ιδιαίτερα τους επιστήμονες παγκοσμίως.

Τα δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των διαθέσιμων εμβολίων είναι ακόμη πρώιμα.

Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Πάνος Μαλανδράκης, Γιάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος συνοψίζουν τρεις πρόσφατες σχετικές δημοσιεύσεις στο έγκριτο διεθνές περιοδικό Nature.

Οι πολλαπλές μεταλλάξεις (37 με τις 15 στην περιοχή ακίδα του ιού) του στελέχους στην περιοχή spike του ιού δημιουργούν ανησυχία για το εάν τα υπάρχοντα εμβόλια παρέχουν αποτελεσματική ανοσία έναντι του όμικρον.

Μία μελέτη (doi: https://doi.org/10.1038/d41586-021-03826-3) έδειξε ότι το νέο στέλεχος είναι ανθεκτικό στην εξουδετέρωση από ορό ατόμων που είχαν νοσήσει, όσο και από ορό ατόμων που είχαν εμβολιαστεί με κάποιο από τα εγκεκριμένα εμβόλια.

Ακόμα και ο ορός από άτομα που είχαν λάβει δόσεις ενίσχυσης είχε μειωμένη εξουδετερωτική ικανότητα έναντι του στελέχους όμικρον.

Όσο αφορά τα μονοκλωνικά αντισώματα η αποτελεσματικότητα τους έναντι του νέου στελέχους είναι μειωμένη, ακόμα και εκείνων που έχουν εγκριθεί και χορηγούνται ήδη.

Μία άλλη μελέτη (doi: https://doi.org/10.1038/d41586-021-03824-5) ύστερα από αλληλούχιση του γονιδίου του στελέχους όμικρον απέδειξε ότι και το νέο στέλεχος απαιτεί τον υποδοχέα ACE2 για να μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα.

Σε δείγματα ορών και από άτομα που είχαν νοσήσει και εμβολιαστεί αλλά και όσων είχαν εμβολιαστεί μόνο, η εξουδετέρωση του στελέχους όμικρον που παρείχαν τα εμβόλια ήταν κατά 22 φορές μικρότερη σε σχέση με το αρχικό στέλεχος της Wuhan.

Σε άτομα που είχαν νοσήσει και λάβει δύο δόσεις εμβολίου η εξουδετέρωση του στελέχους όμικρον ήταν αντίστοιχη με την εξουδετέρωση που παρείχε μόνο ο εμβολιασμός χωρίς ιστορικό νόσησης έναντι στο αρχικό στέλεχος όμως του ιού.

Συμπερασματικά η μελέτη αυτή καταλήγει ότι αν και μειωμένη η ανοσία που παρέχουν τα εμβόλια, σίγουρα παρέχουν μία κάποια προστασία ειδικά με τις δόσεις ενίσχυσης.

Μία τρίτη μελέτη (doi: https://doi.org/10.1038/d41586-021-03825-4) που δημοσιεύτηκε επίσης στο περιοδικό Nature, επιβεβαίωσε τη μειωμένη αποτελεσματικότητα έναντι του όμικρον στελέχους, κάτι που πιθανά υπερνικά η τρίτη δόση.

Τα αντισώματα εναντίον της περιοχής RBM έχασαν την αποτελεσματικότητα τους in vitro για το στέλεχος όμικρον, με μόνο 3 από τα 29 να διατηρούν την αποτελεσματικότητα τους (συμπεριλαμβανομένου του ACE-2 μιμητικού αντισώματος S2K146). Επίσης άλλα αντισώματα που δεν στοχεύουν το RBM ήταν αποτελεσματικά έναντι του όμικρον όπως το sotrovimab, το SX259 και το S2H97.

Η διαφυγή του στελέχους όμικρον από την προστασία των αντισωμάτων είναι κομβικής σημασίας αντιγονική αλλαγή στην εξελικτική πορεία του ιού SARS-CoV-2. Επομένως, είναι ιδιαίτερα σημαντική η χορήγηση της τρίτης ενισχυτικής δόσης παράλληλα με τα γνωστά μέτρα προστασίας, προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση του μεταλλαγμένου στελέχους όμικρον και ιδιαιτέρως να αποφευχθεί η νόσηση από αυτό.

ΠΗΓΕΣ: ΑΠΕ / ethnos.gr / in.gr / protothema.gr