Casa Botter: Το Αρ Νουβό Κοσμήμα της Κωνσταντινούπολης
Εικόνες από ένα ζωντανό δείγμα της αρχιτεκτονικής μεγαλοπρέπειας και του πολιτισμικού πλούτου της πόλης
Το «κτήριο Μποτέρ» ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά αρ νουβό κτήρια στην Κωνσταντινούπολη Εικόνες/Λέξεις: Πλάτων Κλεανθίδης
Το «κτήριο Μποτέρ» στη Μεγάλη Οδό του Πέραν (Ιστικλάλ Τζαντεσί), θεωρείται ένα από τα ωραιότερα δείγματα του στυλ αρ νουβό στην Κωνσταντινούπολη, μια απόδειξη του αρχιτεκτονικού μεγαλείου και του πολιτιστικού πλούτου της πόλης. Κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ για λογαριασμό του Ολλανδού Ζαν Μποτέρ, που ήταν ο επίσημος ράφτης και σχεδιαστής μόδας του Σουλτάνου.
Το κτήριο χτίστηκε κατά τα έτη 1900-1901 σε σχέδια του Ραϊμόντο Ντ’ Αρόνκο, ενός διαπρεπούς Ιταλού αρχιτέκτονα της εποχής, επίσημου αρχιτέκτονα του Σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β΄. Το «κτήριο Μποτέρ», του οποίου το όνομα αρχικά ήταν «οικία Μποτέρ», ήταν το πρώτο κτήριο αρ νουβό στην Κωνσταντινούπολη και αντιπροσωπεύει ένα από τα πρώτα παραδείγματα συνύπαρξης χώρου εργασίας και κατοικίας.
Οι διακοσμήσεις της πρόσοψης φέρουν επιρροές από τον γαλλοβελγικό σχεδιασμό και αναφορές από τη Βιεννέζικη Σχολή. Ανάμεσα σε άλλα στοιχεία αρ νουβό διακρίνονται διάφορα φυτικά μοτίβα και γυναικείες κεφαλές με κυματιστή κόμη στους ακραίους πεσσούς, ενώ εξεζητημένα μοτίβα υπάρχουν στα στηθαία των εξωστών και στα κιγκλιδώματα από σφυρήλατο σίδερο που υπάρχουν στον πρώτο όροφο και στη στέψη του κτηρίου. Στοιχεία αρ νουβό υπάρχουν επίσης στο εσωτερικό του κτηρίου, με περίτεχνο σχεδιασμό στον ανελκυστήρα, καθώς και άλλες διακοσμήσεις με σχέδια και βιτρό.
Το «κτήριο Μποτέρ» φιλοξένησε τον “Οίκο Μόδας Μποτέρ”, τον πρώτο οίκο μόδας της Κωνσταντινούπολης που διαμόρφωσε τη μόδα της εποχής. Σχεδιάστηκε ως μια μεγάλη οικογενειακή οικοδομή για να στεγάσει τόσο το εργαστήριο όσο και την κατοικία του Ζαν Μποτέρ. Συγκεκριμένα, το ισόγειο λειτουργούσε ως οίκος μόδας, ο πρώτος όροφος ως εργαστήριο, ενώ οι υπόλοιποι όροφοι ήταν οι χώροι διαμονής της οικογένειας και του προσωπικού.
Αμέσως μετά από την κατασκευή της, η «Οικία Μποτέρ», μέσω των επιδείξεων ευρωπαϊκής μόδας που πραγματοποιούνταν για την υψηλή κοινωνία της Κωνσταντινούπολης έγινε μαζί με τα κοντινά ζαχαροπλαστεία Lebon και Markiz, ένα από τα πιο δημοφιλή σημεία του Πέραν. Ο Ζαν Μποτέρ σχεδίασε ρούχα για τους ανθρώπους του παλατιού και την οθωμανική αριστοκρατία για πολλά χρόνια.
Ωστόσο, λόγω των Βαλκανικών Πολέμων και του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο οίκος μόδας έπεσε σε δυσμένεια και η οικογένεια Μποτέρ πούλησε το διαμέρισμα στον Μαχμούτ Νεντίμ Μπέη, γιο του Νεντίμ Πασά, έναν από τους Οθωμανούς βεζίρηδες, και μετακόμισε στο Παρίσι το 1917. Το κτήριο μετά από αρκετά χρόνια εγκατάλειψης εξαγοράστηκε από τον Δήμο της Κωνσταντινούπολης το 2017 και υποβλήθηκε σε εκτεταμένη υποδειγματική αποκατάσταση.
Σήμερα, ονομάζεται «Κέντρο Τέχνης και Σχεδιασμού Οικίας Μποτέρ», αποτελώντας σημείο αναφοράς για τη σύγχρονη τέχνη της πόλης.
Πηγές • https://visit.istanbul/casa-botter • https://turknetwork.us/casa-botter-botter-apartmani/ • https://www.unigen.com.tr/en/the-revival-of-casa-botter-the-pearl-of-pera • https://tr.wikipedia.org/wiki/Botter_Apartman%C4%B1 visit.istanbul
