Εικόνες: Σε μια από τις μεγαλύτερες συλλογές από φάτνες

Η φάτνη αλλιώς παχνί είναι ένας χώρος δίπλα στον στάβλο που χρησιμοποιούν οι κτηνοτρόφοι για να ταΐσουν τα ζώα τους. Αυτή η απλή και ταπεινή κατασκευή επρόκειτο να γνωρίσει μεγάλες δόξες μιας και αποτελεί μέχρι τις ημέρες μας σύμβολο των Χριστουγέννων και έχει αναπαραχθεί χιλιάδες φορές με εκατοντάδες τρόπους.

Η ιστορία μας λέει πως η Παναγία με τον Ιωσήφ δεν έγιναν δεκτοί πουθενά για να φιλοξενηθούν και αναγκάστηκαν να ξαποστάσουν στην φάτνη, δίπλα στα ζώα, εκεί που τελικά η παναγία θα γεννήσει τον Χριστό και θα τον τοποθετήσει στην ξύλινη κατασκευή (αυτό είναι ουσιαστικά η φάντη) από την οποία τρέφονται τα ζώα.

Για το λόγο αυτό οι Χριστιανοί κατά την διάρκεια των εορτών κατασκευάζουν ένα ομοίωμα της φάτνης που περιλαμβάνει τα ζώα, την Παναγία, το Χριστό, τον Ιωσήφ, τους τρείς μάγους, βοσκούς, και αγγέλους.

Συνήθως στην κορυφή τοποθετούν και το ολόλαμπρό αστέρι που οδήγησε τους μάγους. Οι φάτνες τοποθετούνταν κάτω η δίπλα από το Χριστουγεννιάτικο δέντρο ανάλογα με το μέγεθος. Ξεκίνησαν ως απλές χάρτινες αναδιπλωμένες και κατέληξαν να κατασκευάζονται από ξύλο, σίδερο η πλαστικό, σε διάφορα μεγέθη.

Το έθιμο ξεκίνησε από την Ιταλία το 1224 όταν και κατασκευάστηκε η πρώτη φάτνη στο κόσμο. Ο Άγιος Φραγκίσκος που θεωρείται ο άγιος της φύσης και των ζώων για πρώτη φορά θέλησε να αναπαραστήσει τη γέννηση και χρησιμοποίησε πραγματική φάτνη, άχυρα και ζώα αλλά με τις μορφές να είναι αγάλματα από ξύλο.

Για όποιον βρεθεί στην Μπρατισλάβα δεν πρέπει να παραλείψει την επίσκεψη στο επιβλητικό της κάστρο το οποίο κατασκευάστηκε τον 10ο αιώνα και αποτέλεσε τον κέντρο αναφοράς της πόλης. Καταστράφηκε από πυρκαγιά τις 30 Μαΐου 1811 και η ανακατασκευή του άρχισε το 1953. Από το 1970 μετατράπηκε σε μουσείο και φιλοξενεί πίνακες ζωγραφικής και αγάλματα από όλες τις περιόδους της ιστορίας, γλυπτά, ασημικά, ρολόγια, πανοπλίες, έπιπλα και σε μια αίθουσα μεγάλων διαστάσεων εκτίθενται αποκλειστικά φάτνες.

Είναι εντυπωσιακή η εικόνα τόσων πολλών κατασκευών η μια δίπλα στην άλλη που δίνει την ευκαιρία να παρατηρήσει κανείς τις διαφορετικές τεχνοτροπίες και προσεγγίσεις και της κατασκευής αλλά και των προσώπων, του τρόπου που είναι τοποθετημένα, τα χρώματα και τα υλικά.

Πρόκειται για την πληρέστερη συλλογή τα εκθέματα της οποία διαπερνούν διάφορες περιόδους της ιστορίας γ αυτό και ο τρόπος παρουσίασης της γεννήσεων διαφέρει.

Αρκετά από αυτά είναι περίτεχνα και χρειάστηκαν πολύ κόπο και πολλές ημέρες εργασίας.

Η αίθουσα με τις φάτνες είναι μια επιστροφή στην αθωότητα, σύμβολο ελπίδας, αισιοδοξίας και χαράς. Αυτό άλλωστε είναι το μήνυμα που πρέπει να κρατήσουμε από τα Χριστούγεννα.