Mέχρι το 2021 η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης

Την επίσπευση της «μεγάλης» διασύνδεσης της Κρήτης με το ηπειρωτικό δίκτυο ηλεκτροδότησης μέσω Αττικής, προκειμένου να ολοκληρωθεί ένα ή δύο χρόνια νωρίτερα από το 2023 που είναι ο τωρινός προγραμματισμός, εξετάζει ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), επισημαίνει ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας Μάνος Μανουσάκης σε συνέντευξή του προς το ΑΠΕ – ΜΠΕ.

Σημειώνεται ότι το επιπλέον κόστος για την ηλεκτροδότηση της Κρήτης από τοπικές πετρελαϊκές μονάδες, το οποίο καλύπτεται από το λογαριασμό των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία για το 2017, διαμορφώθηκε σε 316,9 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 52% του συνολικού κονδυλίου για τις ΥΚΩ ηλεκτροδότησης των νησιών που ήταν 604,9 εκατ. Αυτό σημαίνει ότι η ολοκλήρωση των διασυνδέσεων θα σημάνει αντίστοιχο όφελος για τους καταναλωτές.

Ο κ. Μανουσάκης επισημαίνει ακόμη ότι η διασύνδεση της Μυκόνου θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του μήνα, ενώ το έργο της διασύνδεσης των Κυκλάδων προγραμματίζεται να ολοκληρωθεί το 2024 με νησιά των νοτίων και δυτικών Κυκλάδων όπως η Σέριφος, η Μήλος και η Σαντορίνη. Παρουσιάζει τα πλάνα για την ανάπτυξη / ενίσχυση των διεθνών διασυνδέσεων της χώρας, ενώ προχωρά και σε μια πρώτη αποτίμηση της συνεργασίας με τον στρατηγικό επενδυτή της εταιρίας, που είναι η Κινεζική State Grid, χαρακτηρίζοντάς την εξαιρετική.

Η συνέντευξη του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου του ΑΔΜΗΕ Μάνου Μανουσάκη, στον Κώστα Βουτσαδάκη και στο ΑΠΕ – ΜΠΕ έχει ως εξής:

ΕΡ: Το κύριο βάρος του αναπτυξιακού σας προγράμματος πέφτει στις διασυνδέσεις των νησιών. Κατ΄αρχήν, σε ποιό σημείο βρίσκεται η διασύνδεση σε ό,τι αφορά τις Κυκλάδες; Πότε θα διασυνδεθεί η Μύκονος ώστε να ολοκληρωθεί η πρώτη φάση και ποια είναι τα επόμενα στάδια;

ΑΠ: Η διασύνδεση της Μυκόνου με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας αναμένεται έως το τέλος του μήνα. Με την ολοκλήρωση της Πρώτης Φάσης της διασύνδεσης των Κυκλάδων, έντεκα νησιά του νησιωτικού αυτού συμπλέγματος απολαμβάνουν πλέον φθηνότερης, πιο φιλικής προς το περιβάλλον και πιο αξιόπιστης ηλεκτροδότησης από το ηπειρωτικό Σύστημα.

“Στην πρίζα” έχει μπει και η «Δεύτερη Φάση» που περιλαμβάνει την αναβάθμιση των υφιστάμενων διασυνδέσεων μεταξύ Τήνου, ‘Ανδρου και Εύβοιας και τη διασύνδεση της Νάξου. Έχουν ήδη υποβληθεί τεχνικές και οικονομικές προσφορές και η αξιολόγησή τους βρίσκεται στην τελική φάση. Οι κατασκευαστικές εργασίες θα αρχίσουν τους επόμενους μήνες, με στόχο το έργο να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2019.

Ένα χρόνο αργότερα, το 2020, προγραμματίζεται να περατωθεί και η Τρίτη Φάση της Διασύνδεσης, με την πόντιση δεύτερου καλωδίου μεταξύ της Σύρου και του Λαυρίου. Οι συμβάσεις για την ανάθεση του έργου θα υπογραφούν έως το τέλος του έτους. Με την ολοκλήρωση και της Τρίτης Φάσης θα εξασφαλιστεί πλήρης αξιοπιστία τροφοδότησης μεγάλου μέρους των Κυκλάδων.

Ο κύκλος θα κλείσει με την Τέταρτη Φάση, που εντάχθηκε στο νέο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης για την περίοδο 2019 – 2028 που έχει κατατεθεί προς έγκριση στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας. Περιλαμβάνει νησιά των νοτίων και δυτικών Κυκλάδων όπως η Σέριφος, η Μήλος και η Σαντορίνη και εκτιμάται να ολοκληρωθεί το 2024.

ΕΡ: Πότε θα ολοκληρωθεί η «μικρή» διασύνδεση της Κρήτης μέσω Πελοποννήσου; Εν τω μεταξύ η ΡΑΕ έχει ζητήσει την επίσπευση της «μεγάλης» διασύνδεσης μέσω Αττικής. Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα για αυτό το έργο και πώς θα συνδυασθεί με το σχέδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ισραήλ – Κύπρου – Ελλάδας;

ΑΠ:Ο διαγωνισμός για την λεγόμενη “μικρή” διασύνδεση της Κρήτης μέσω Πελοποννήσου προκηρύχθηκε στις 11 Απριλίου. Δημοσιεύθηκαν οι διακηρύξεις ενός έργου προϋπολογισμού 324 εκατ. ευρώ περίπου. Το project αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2020 και συνιστά ένα σημαντικό βήμα όχι μόνο για την διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας της Κρήτης, αλλά και για την ελάφρυνση των καταναλωτών όλης της χώρας από τις χρεώσεις ΥΚΩ, που επιβαρύνονται κατά 300 εκατ. ευρώ κάθε χρόνο – κατά μέσο όρο – λόγω της μη διασύνδεσης του νησιού.

Για τη “μεγάλη διασύνδεση” Κρήτης-Αττικής, ο ΑΔΜΗΕ διερευνά όλες τις αναγκαίες συνεργασίες και συνέργειες ώστε να υλοποιηθεί αυτό το πολύ μεγάλο έργο στο συντομότερο δυνατό χρόνο. Με βάση το ενδιαφέρον που υπάρχει, είναι ορατό το ενδεχόμενο, το έργο αυτό που με τα σημερινά δεδομένα σχεδιάζεται να ολοκληρωθεί εντός του 2023, να επιταχυνθεί κατά ένα ή δύο χρόνια.

ΕΡ:Πότε θα δουν οι καταναλωτές το όφελος στο λογαριασμό των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας από τις διασυνδέσεις;

ΑΠ: Τα οφέλη αυτά γίνονται άμεσα αισθητά, καθώς από την πρώτη ημέρα λειτουργίας μιας νέας διασύνδεσης εξαλείφεται ουσιαστικά το κόστος της κατανάλωσης καυσίμου για τη λειτουργία των Αυτόνομων Σταθμών Παραγωγής που τίθενται σε εφεδρεία, το οποίο αποτελεί βασική συνιστώσα του κόστους ηλεκτροδότησης των μη διασυνδεδεμένων νησιών. Για παράδειγμα, ήδη από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της Πρώτης Φάσης της Διασύνδεσης των Κυκλάδων προκύπτει όφελος της τάξης των 80 εκατ. ευρώ που θα περάσει άμεσα στους καταναλωτές.

Θα ήθελα επίσης να τονίσω ότι η μικρή αύξηση της χρέωσης ΑΔΜΗΕ στους λογαριασμούς των νοικοκυριών από το 2019 και μετά θα είναι κατά πολύ μικρότερη από την αντίστοιχη μείωση των χρεώσεων ΥΚΩ. Συνεπώς ο καταναλωτής όταν ολοκληρώνεται κάθε διασύνδεση θα βλέπει το λογαριασμό του να μειώνεται ολοένα και περισσότερο.

ΕΡ: Η ΔΕΗ υποστηρίζει ότι η νέα μονάδα φυσικού αερίου στη Μεγαλόπολη λειτουργεί σε χαμηλότερη ισχύ, 500 μεγαβάτ έναντι 811 που είναι η ονομαστική, λόγω καθυστέρησης στην αναβάθμιση του Συστήματος στη Πελοπόννησο στην Υπερυψηλή Τάση. Τι απαντάτε;

ΑΠ: Η ΔΕΗ στην επίσημη επικοινωνία της με τον ΑΔΜΗΕ δεν υποστηρίζει κάτι τέτοιο. Εξάλλου ο όμιλος της ΔΕΗ, είχε την ευθύνη για την έγκαιρη ή μη υλοποίηση των έργων και του ΑΔΜΗΕ ως θυγατρικής του, έως πολύ πρόσφατα, έως τον Ιούνιο του 2017. Υπό τη νέα του διοίκηση, ο ΑΔΜΗΕ έχει επιταχύνει σημαντικά τις διαδικασίες για την ολοκλήρωση της πρώτης από τις δυο Γραμμές Μεταφοράς 400 kV που θα συνδέσουν την Μεγαλόπολη με το Σύστημα. Η εν λόγω Γραμμή Μεταφοράς με όδευση μέσω Πάτρας-Ρίου Αντιρρίου θα ολοκληρωθεί αρχές του 2019. Τότε θα είναι εφικτή η λειτουργία της Μεγαλόπολης V σε μεγαλύτερη ισχύ από τη σημερινή.

ΕΡ: Ποιος είναι ο προγραμματισμός για την ανάπτυξη των διασυνδέσεων με τις γειτονικές χώρες και ποια θα είναι τα αποτελέσματα από αυτές;

ΑΠ: Στο επίκεντρο του σχεδιασμού του ΑΔΜΗΕ για την ανάπτυξη των διεθνών διασυνδέσεων είναι η νέα διασυνδετική γραμμή 400 kV Νέα Σάντα – Μαρίτσα που θα δημιουργήσει μια νέα “γέφυρα” μεταξύ των Συστημάτων Μεταφοράς Ελλάδας και Βουλγαρίας. Πρόκειται για ένα Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (Project of Common Interest) της ΕΕ, που υλοποιούν από κοινού ο ΑΔΜΗΕ με τον Διαχειριστή Μεταφοράς της Βουλγαρίας ESO, το οποίο βρίσκεται στη διαδικασία αδειοδοτήσεων, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2023. Συναντήθηκα μάλιστα προ ημερών στην Αθήνα με τον Βούλγαρο ομόλογό μου για να δούμε πώς μπορούμε να συνεργαστούμε καλύτερα για να προωθήσουμε το project, που θα μειώσει τις συμφορήσεις στο Σύστημα Μεταφοράς των Νοτίων Βαλκανίων, αυξάνοντας την ικανότητα μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος στον άξονα Βορρά – Νότου.

Από εκεί και πέρα, συζητείται η ενίσχυση των υφιστάμενων διασυνδέσεων μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ. Υπενθυμίζω ότι τα Συστήματα Μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας των δυο χωρών συνδέονται με δυο γραμμές 400kV, η μία μεταξύ KYT Θεσσαλονίκης και Dubrovo και η δεύτερη μεταξύ ΚΥΤ Μελίτης και Bitola στην πΓΔΜ. Ειδικότερα, έχει προταθεί η αναβάθμιση της υφιστάμενης γραμμής 400kV μεταξύ ΚΥΤ Μελίτης- Bitola που θα έχει ως αποτέλεσμα τον διπλασιασμό σχεδόν της μεταφορικής ικανότητας της γραμμής αυτής. Οι Διοικήσεις ΑΔΜΗΕ και MEPSO (του Διαχειριστή της πΓΔΜ) συναντήθηκαν πρόσφατα για το θέμα αυτό. Τέλος, βρίσκεται υπό διερεύνηση η σκοπιμότητα έναρξης μελετών για την κατασκευή δεύτερης διασυνδετικής γραμμής με την Τουρκία.

Η ενίσχυση των διασυνοριακών διασυνδέσεων έχει ως στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού και την ανάπτυξη νέων διαδρόμων μεταφοράς ενέργειας στην Ευρωπαϊκή περιφέρεια επιτρέποντας τη μεγαλύτερη διείσδυση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

ΕΡ: Θα υπάρξουν συνέπειες στο επενδυτικό σας πρόγραμμα από την πρόσφατη απόφαση της ΡΑΕ με την οποία εγκρίθηκε το επιτρεπόμενο έσοδο ως το 2021;

ΑΠ: Οι επενδύσεις ύψους 1 δισ. ευρώ για την επόμενη τετραετία που προγραμματίζουμε οδηγούν σε σημαντική ενίσχυση της περιουσιακής βάσης του ΑΔΜΗΕ και κατά συνέπεια σε αύξηση του Επιτρεπόμενου Εσόδου, που αντισταθμίζει και με το παραπάνω το μειωμένο μεσοσταθμικό κόστος κεφαλαίου, το λεγόμενο WACC, για την ρυθμιστική περίοδο 2018 – 2021 σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη. Η Διοίκηση του ΑΔΜΗΕ θα υλοποιήσει με ταχείς ρυθμούς το επενδυτικό πρόγραμμα όπως αυτό αποτυπώνεται στο νέο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης. ‘Αλλωστε, έχει ήδη δώσει απτά δείγματα γραφής επιτάχυνσης των μεγάλων έργων, όπως φάνηκε από την ταχεία ολοκλήρωση της Α’ Φάσης της Διασύνδεσης των Κυκλάδων, την επίσπευση της Γ’ Φάσης κατά δυο χρόνια σε σχέση με το αρχικό χρονοδιάγραμμα και την δημοσίευση των διαγωνισμών για την διασύνδεση Κρήτης – Πελοποννήσου.

ΕΡ: Ηγείστε μιας εταιρίας που λειτουργεί υπό ένα μη συνηθισμένο ιδιοκτησιακό καθεστώς και ρυθμιστικό περιβάλλον. Η πλειοψηφία των μετοχών ανήκει στο Δημόσιο, ωστόσο η εταιρία έχει ξένο στρατηγικό επενδυτή, είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο και τα τιμολόγιά της ρυθμίζονται διοικητικά. Ποια είναι η εμπειρία σας μέχρι τώρα από τη συνύπαρξη με την Κινεζική State Grid και το συνολικό πλαίσιο λειτουργίας της εταιρίας ;

ΑΠ: Οι πρώτοι μήνες λειτουργίας του ΑΔΜΗΕ υπό τη νέα του ιδιοκτησιακή δομή επιβεβαιώνουν ότι “γίνεται κι αλλιώς”. Ότι δηλαδή, μια επιχείρηση υπό δημόσιο έλεγχο μπορεί να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις που προκύπτουν από την εισαγωγή της στο Χρηματιστήριο (μέσω της συγγενούς εταιρείας ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών) και την παρουσία του στρατηγικού επενδυτή και ταυτόχρονα να σέβεται τα εργασιακά δικαιώματα και τον γενικότερο κοινωνικό της ρόλο. H συνεργασία μας την State Grid Corporation of China είναι εξαιρετική. Κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στο Πεκίνο, ο διευθύνων σύμβουλος της SGCC, κ. Kou Wei, μου εξέφρασε την ικανοποίησή του για τα αποτελέσματα της προσπάθειας μας. Όπως προανέφερα, επιταχύναμε τα έργα που ήταν ώριμα, αλλά είχαν «κολλήσει». Επίσης, ολοκληρώσαμε όχι μόνο την αναδιάρθρωση της εταιρείας ώστε να καταλήξουμε σε μια πιο σύγχρονη δομή, αλλά και πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου που οδηγούν σε εξοικονόμηση 8,5 εκατ. ευρώ ετησίως, και μας δίνει την δυνατότητα να προσλάβουμε νέους και νέες επιστήμονες. Στόχος μας είναι να αποδείξουμε ότι μπορούμε να είμαστε μια εταιρεία στην αιχμή της τεχνολογίας που διαχειρίζεται με τον πλέον αποδοτικό και κοινωνικά υπεύθυνο τρόπο τα κεφάλαια του Ελληνικού Δημοσίου και του στρατηγικού μας επενδυτή, αλλά και των επενδυτών που τοποθετούν κεφάλαια στη μετοχή της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών. Είμαι βέβαιος ότι θα πετύχουμε αυτόν τον στόχο.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ