Μόλις 1 στα 4 νοικοκυριά θα σουβλίσει αρνί-κατσίκι

Στο επίπεδο του πληθωρισμού θα κινηθεί η ανατίμηση στο πασχαλινό τραπέζι (+9%) με την περιρρέουσα οικονομική κατάσταση να επηρεάζει τις καταναλωτικές μας συνήθειες και μόλις ένα στα τέσσερα νοικοκυριά να σουβλίζει αρνί-κατσίκι.

Αυτά προκύπτουν από την έκθεση του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) που παρουσιάζει τα αποτελέσματα έρευνας τιμών των προϊόντων του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων (μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ) στην Ελλάδα το Πάσχα 2022. Βασίζεται σε πρωτογενή δεδομένα που συνέλ0εξαν ερευνητές του ΙΕΛΚΑ από τις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ και αφορούν τις τιμές της μεγάλης εβδομάδας καθώς και από στοιχεία από την εφαρμογή e-katanalotis.

Συνολικά το μέσο τυπικό καλάθι του 2021 στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ μη συμπεριλαμβανομένων αμνοεριφίων υπολογίζεται στα 45,35€ με αύξηση κατά 9% σε σχέση με το 2021 όταν ήταν 41,70€ (πίνακας 1).

 Η αύξηση αυτή είναι αναμενόμενη με βάση την εικόνα εικόνα των πληθωριστικών πιέσεων τους τελευταίους μήνες. Παράλληλα το μέσο εύρος τιμών (διαφορά μικρότερης με μέγιστης τιμής τυπικού καλαθιού) εντός των εξεταζόμενων κατηγοριών παραμένει υψηλό με 35%, καταδεικνύοντας ότι οι καταναλωτές για άλλη μία χρονιά έχουν πρόσβαση σε μεγάλο εύρος εναλλακτικών επιλογών (διαφορετικές ποικιλίες, ποιότητες, προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, αξιοποίηση προσφορών και εκπτώσεων. 

Σημαντικό ρόλο για άλλη μια χρονιά αναμένεται να παίξει και η παρατηρούμενη το τελευταίο διάστημα ένταση των προσφορών και προωθητικών ενεργειών από τις αλυσίδες σουπερμάρκετ και τις προμηθευτικές εταιρείες με τη μορφή παροχής επιπλέον εκπτώσεων, επιπλέον ποσοτήτων, δωροεπιταγών, εκπτωτικών κουπονιών κλπ, η οποία αφορά σχεδόν το σύνολο των εποχιακών προϊόντων και εκτιμάται ότι παρέχει επιπλέον όφελος περίπου 13% από τις προσφορές κατά μέσο όρο στους καταναλωτές που θα τις επιλέξουν.

Εντονότερες ανατιμήσεις καταγράφονται στο μαρούλι (το οποίο είναι αυξημένο λόγω των πολύ δυσμενών καιρικών συνθηκών) και στο αλεύρι και ακολουθούν σε αρκετά χαμηλότερα ποσοστά ανατιμήσεων το βούτυρο, η μουστάρδα και το φύλλο κρούστας. Μείωση καταγράφουν το γιαούρτι, οι μπύρες και τα αναψυκτικά.

Σε σχέση με τα αμνοερίφια, δεν έχει διαμορφωθεί ακόμα η τελική εικόνα της αγοράς, αλλά με βάση τις τιμές παραγωγού θεωρείται δεδομένο ότι θα είναι αυξημένη η τιμή του αρνιού την Μεγάλη Εβδομάδα 2022. Σύμφωνα με τα στελέχη της αγοράς ένας συνδυασμός παραγόντων πιέζει τις τιμές αυξητικά. Η τιμή των αμνοεριφίων, θεωρείται δεδομένο ότι θα είναι χαμηλότερη στα καταστήματα των μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ σε σχέση μεμτα ανταγωνιστικά κανάλια (π.χ. κρεοπωλείο, υπαίθριο εμπόριο κλπ). Η διαφορά τιμών των καταστημάτων μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ από την υπόλοιπη αγορά (είναι αποτέλεσμα των οικονομιών κλίμακας, της αποτελεσματικής λειτουργίας των οργανωμένων τμημάτων προμηθειών των σουπερμάρκετ και της μακροχρόνιας συνεργασίας με οργανωμένους μεγάλους προμηθευτές.

Η μειωμένη διάθεση προϊόντων από το Ηνωμένο Βασίλειο την τελευταία διετία λόγω Brexit προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, η απορρόφηση προϊόντων από την ελληνική αγορά προς το εξωτερικό για το καθολικό Πάσχα (ειδικά Ιταλία και Ισπανία), λόγω και του ότι το καθολικό Πάσχα φέτος «έπεσε» νωρίτερα από το ορθόδοξο. Σε συνδυασμό με το ότι το ορθόδοξο Πάσχα φέτος «πέφτει» τόσο αργά σημαίνει ότι τα αμνοερίφια βάρους 10-13 κιλών τα οποία ζητούνται κυρίως από τους καταναλωτές είναι λιγότερα (γιατί τέτοια εποχή τα ζώα έχουν μεγαλώσει) και η μειωμένη προσφερόμενη ποσότητα σε αυτό το βάρος πιέζει την τιμή αυξητικά.

Πίνακας 1: Σύγκριση τιμών τυπικού καλαθιού Πάσχα 2021-2022

Είδος	Τιμές Μ. Εβδομάδα	Τιμές Μ. Εβδομάδα	Μεταβολή
	2021	2022
ΑΥΓΑ 6ΑΔΑ L	1.61 €	1.83 €	14%
ΒΑΜΜΕΝΑ ΑΥΓΑ 6ΑΔΑ	2.42 €	2.22 €	-8%
ΤΣΟΥΡΕΚΙ 1 κιλό	4.18 €	4.02 €	-4%
ΞΥΔΙ 1 λίτρο	0.89 €	0.93 €	5%
ΑΛΕΥΡΙ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΧΡΗΣΕΙΣ 1 κιλό	0.72 €	1.15 €	60%
ΒΟΥΤΥΡΟ 500 ΓΡ	5.23 €	6.26 €	20%
ΜΟΥΣΤΑΡΔΑ 250 ΓΡ	0.79 €	1.01 €	28%
ΦΕΤΑ ΒΑΡΕΛΙ 1 κιλό	7.35 €	8.63 €	17%
ΓΙΑΟΥΡΤΙ 1 κιλό	2.69 €	2.49 €	-7%
ΚΡΑΣΙ τ. ΜΟΣΧΟΦΙΛΕΡΟ 0,75 Λίτρα	4.87 €	4.95 €	2%
ΜΠΥΡΕΣ εξάδα 330ml	4.50 €	4.36 €	-3%
ΠΑΤΑΤΕΣ Ελληνικές 1 κιλό	0.86 €	0.86 €	0%
ΝΤΟΜΑΤΕΣ Ελληνικές 1 κιλό	1.51 €	1.73 €	15%
ΜΑΡΟΥΛΙ (1 τμχ)	0.53 €	0.94 €	77%
ΦΥΛΛΟ ΚΡΟΥΣΤΑΣ (500 γρ.)	2.46 €	2.92 €	19%
ΑΝΑΨΥΚΤΙΚΟ ΤΥΠΟΥ COLA (1,5 λίτρο)	1.09 €	1.05 €	-3%
Σύνολο	41.70 €	45.35 €	9%

Παράλληλα, το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) πραγματοποιεί κυλιόμενη έρευνα καταναλωτών σε σχέση με θέματα της επικαιρότητας, με δείγμα 1.000 καταναλωτές. Η τελευταία έρευνα πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα 5-10 Απριλίου 2022 και αφορούσε ανάμεσα σε άλλα θέματα και την αντιλαμβανόμενη επίδραση του πολέμου στην Ουκρανία στις καταναλωτικές συνήθειες στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο πασχαλινό τραπέζι.

Όπως καταγράφεται στις έρευνες καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) τα μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας επηρεάζουν και τις αγοραστικές αλλά και τις διατροφικές συνήθειες του κοινού (σχήμα 1). Συγκεκριμένα:

• Τα οικογενειακά τραπέζια αυτών των ημερών θα είναι μικρότερα. Παλαιότερα, προ του 2020, το 62% ή 2 στους 3 καταναλωτές συμμετείχαν σε μεγάλα οικογενειακά τραπέζια άνω των 10 ατόμων. Το ποσοστό αυτό ήταν το 2020 εν μέσω Lovkdown ήταν μόλις 3%, το 2022 έχει αυξηθεί στο 30, αλλά απέχει αρκετά από τις εποχές προ κορωνοϊού.

• Αντίστοιχη εικόνα υπάρχει και για τους καταναλωτές που θα επιλέξουν να ταξιδέψουν στο χωρίου ή νησί, με το ποσοστό το 2022 να είναι μόλις 25% έναντι 58% παλαιότερα, ως αποτέλεσμα της οικονομικής πίεσης και του κόστους μεταφορών.

• Ακόμα και οι μαγειρικές συνήθειες καταγράφονται να έχουν σημαντική επίδραση από το οικονομικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, το ποσοστό των καταναλωτών που θα σουβλίσει αρνί και κατσίκι μειώνεται από το 61% στο 25% ενώ το κοινό που θα ψήσει κομμάτι στο φούρνο αυξάνεται από 39% σε 52%. Γενικότερα, αναμένεται να μαγειρευτούν περισσότερο «κοπές» παρά ολόκληρα αμνοερίφια.

Σχήμα 1: Αγοραστικές συνήθειες για το Πάσχα 2022