Νέα προσφυγή στο ΣτΕ για την απόσπαση των αρχαιοτήτων της Βενιζέλου
Κατατέθηκε αίτηση ακύρωσης της υπουργικής απόφασης, που ενέκρινε τη μελέτη απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων.
Η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και η Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία κατέθεσαν αίτηση ακύρωσης της νέας υπουργικής απόφασης που ενέκρινε τον περασμένο Ιούλιο τη μελέτη απόσπασης και επανατοποθέτησης του μνημειακού συνόλου, ζητώντας επιπλέον από το Συμβούλιο να προχωρήσει στην προσωρινή διακοπή των εργασιών.
Αίτηση ακύρωσης της νέας υπουργικής απόφασης του Ιουλίου 2021, που ενέκρινε τη μελέτη απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων στον Σταθμό Βενιζέλου της Θεσσαλονίκης, κατέθεσαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΕΛΛΕΤ) και η Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία (ΧΑΕ). «Και τούτο, διότι η εγκριθείσα μελέτη δεν ανταποκρίνεται ούτε στους όρους που έθεσε η Ολομέλεια του ΣτΕ με την 991/2021 απόφασή του ούτε σε εκείνους της προηγηθείσας Υ.Α. του Μαρτίου 2020» γράφουν στην ανακοίνωσή τους.
«Η ασάφεια που διακρίνει την όλη πορεία του έργου και οι προηγηθείσες αποφάσεις του ΣτΕ και του ΥΠΠΟΑ που ανατρέπονται απειλώντας άμεσα την ακεραιότητα και την αυθεντικότητα των πολύτιμων καταλοίπων, μας οδήγησαν στη δυσάρεστη απόφαση να προσφύγουμε εκ νέου στο ΣτΕ, αυτή τη φορά κατά της Υ.Α. του Ιουλίου 2021 και των αποφάσεων που ακολούθησαν και στηρίχθηκαν σε αυτή». Απευθύνουν, δε, έκκληση προς το Συμβούλιο να προχωρήσει στην προσωρινή διακοπή των εργασιών απόσπασης, «…ώστε να μη δημιουργηθούν ανεπίστρεπτες καταστροφές στον χώρο…».
Θλίψη, αγανάκτηση, έντονο προβληματισμό και αγωνία προκαλούν στους επιστήμονες και τους πολίτες οι εργασίες που έχουν ξεκινήσει μετά το πράσινο φως που έδωσε το ΣτΕ (με οριακή πλειοψηφία) για την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων. Η διάλυση του ενιαίου τοπίου και ο διαμελισμός των αρχαιοτήτων, ένα σύγχρονο έγκλημα σε βάρος της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, προκαλούν μέγιστο προβληματισμό αφού ακόμα δεν έχουν εγκριθεί από το ΚΑΣ οι τροποποιήσεις της αρχικής μελέτης απόσπασης.
Οι πρόσφατες φωτογραφίες με τις αρχαιότητες να φεύγουν «πακεταρισμένες» από τον τόπο εύρεσής τους με προορισμό τις αποθήκες στο Καλοχώρι, όπου φυλάσσεται μεγάλο μέρος από τα ευρήματα των ανασκαφών, προκάλεσαν το κοινό αίσθημα. Τα τελευταία δύο χρόνια σύσσωμη η επιστημονική κοινότητα, προσωπικότητες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, Πανεπιστήμια, διεθνείς φορείς έχουν απευθύνει εκκλήσεις προς τον ίδιο τον πρωθυπουργό, τους υπουργούς Πολιτισμού και Μεταφορών επισημαίνοντας ότι με αυτήν την απόφαση θέτουν σε άμεσο κίνδυνο την αυθεντικότητα του βυζαντινού συνόλου.
Ο τρόπος εκτέλεσης του έργου της απόσπασης εγείρει σοβαρά ερωτήματα και σύμφωνα με την ανακοίνωση των δύο φορέων: «…Συγκεκριμένα, η απόφαση του Ιουλίου 2021 που ενέκρινε τη μελέτη καθιστά επιτρεπτή την κατάτμηση του χώρου σε 8 επιμέρους ενότητες και την κατά στάδια ανασκαφική έρευνα, τεκμηρίωση, τεχνική περιγραφή εργασιών και υποβολή προς έγκριση. Κατ’ αποτέλεσμα, ο αρχαιολογικός χώρος δεν αντιμετωπίζεται ως σύνολο, κάτι που είναι απαραίτητο, όπως εξάλλου ορίζει η Υ.Α. του 2020.
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ένα τόσο σημαντικό και μείζον θέμα δεν τέθηκε σε δημόσιο διάλογο, παρ’ όλο που επί ελληνικής και ιταλικής προεδρίας, το 2014, υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο των Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ενωσης η Συνθήκη του Faro για την Πολιτιστική Κληρονομιά ως αξία για την κοινωνία, που περιλαμβάνει τις θεμελιώδεις αρχές για τη συμμετοχική διαδικασία και διαχείριση. […] Απευθύνουμε έντονη έκκληση στο ΣτΕ να προχωρήσει στην προσωρινή διακοπή των εργασιών απόσπασης, ώστε να μη δημιουργηθούν ανεπίστρεπτες καταστροφές στον χώρο, και να εκδώσει αποφάσεις επί των αιτήσεων που έχουν κατατεθεί το συντομότερο δυνατό.
Την ύστατη αυτή στιγμή και παρ’ όλο που έχουν ξεκινήσει οι εργασίες απόσπασης, παραβλέποντας τις επανειλημμένες δραματικές εκκλήσεις Ελλήνων και ξένων επιστημόνων και οργανισμών διεθνούς κύρους για τη διάσωση του αρχαιολογικού χώρου, πιστεύουμε ακράδαντα ότι η καταστροφή του μνημείου και ο διασυρμός της χώρας μας μπορούν και πρέπει να αποτραπούν, παράλληλα δε το μετρό να λειτουργήσει στην ώρα του».
Να προσθέσουμε, τέλος, πως πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΛΛΕΤ είναι η σκηνοθέτις Λυδία Καρρά και αντιστοίχως πρόεδρος του Δ.Σ. της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας η Μαρία Παναγιωτίδη-Κεσίσογλου.
ΠΗΓΗ: Η Εφημερίδα των Συντακτών
Δείτε επίσης:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
