Ο άνθρωπος-σκιά που κυκλοφορεί στους δρόμους της Θεσσαλονίκης

Δεν πάει πολύς καιρός από εκείνο το πρωινό που όλοι μιλούσαν για τον… άνθρωπο Σκιά που έκανε την εμφάνιση του κάποιο βράδυ στους δρόμους της Θεσσαλονίκης και τρόμαξε, προβλημάτισε και προκάλεσε διάφορες συμπεριφορές σε περαστικούς ή ανθρώπους που θέλησαν να τον πλησιάσουν και να του μιλήσουν, διαπιστώνοντας γρήγορα πως αυτή η σκοτεινή φιγούρα ούτε καν μιλάει για να τους εξηγήσει τι ακριβώς συνέβαινε.

Ο καιρός πέρασε, ο άνθρωπος σκιά με το μαύρο ολόσωμο spandex zentai και το καλυμμένο του πρόσωπο συνέχισε τις βόλτες κάθε Παρασκευή σε περιοχές της πόλης, αλλά πλέον ο κόσμος έχει μάθει μέσα από τα viral βίντεο που κυκλοφόρησαν πως πρόκειται για μία καλλιτεχνική performance. Τουλάχιστον κάποιοι, γιατί πάντα ένας ανυποψίαστος θα πέσει πάνω του.

«Δεν το περίμενα αυτό το viral αλλά καταλαβαίνω γιατί μπορεί να έγινε. Νομίζω πως είναι μία πολύ απλή ιδέα που έχει όμως πολύ μεγάλο βάθος και μπορεί να απλώσει σε πολλά πεδία και μπορεί να αποκτήσει πολλά νοήματα» αναφέρει στην Parallaxi ο Αλέξανδρος Μιχαήλ που είναι κάθε Παρασκευή αυτή η σιωπηλή φιγούρα.

H δράση αυτή ξεκίνησε στις 7 Απριλίου και θα ολοκληρωθεί σε 8 τρίωρα έως τις 19 Μαΐου και παράλληλα καταγράφονται αντιδράσεις του κόσμου. Εκείνος περπατάει σε δρόμους, κάθεται σε παγκάκια, περνάει πλατείες, μπαίνει σε πεζοδρόμους, σε λεωφορεία, σε μουσεία και μαγαζιά, επιδιώκοντας να έρθει σε επαφή με ανθρώπους και να οικειοποιηθούν το άγνωστο.

Η performance “24 ώρες στην πόλη | ΣΑΝ ΣΚΙΑ | Θεσσαλονίκη” είναι μία απόπειρα να διερευνηθεί η σχέση της πόλης με το ανοίκειο, όπως αναφέρεται σε σχετικό ενημερωτικό της δράσης.

Φτάνοντας στη μέση ακριβώς αυτών των διαδρομών, ο Αλέξανδρος Μιχαήλ περιγράφει όσα έχει βιώσει σε αυτό το καλλιτεχνικό και κοινωνικό πείραμα και όσα έχει ζήσει μέσα σε αυτή τη δράση, αλλά και τις κοινωνικές προεκτάσεις που μπορεί να έχουν οι συμπεριφορές των περαστικών.

Πώς γεννήθηκε η ιδέα αυτού του καλλιτεχνικού έργου;

Γεννήθηκε σταδιακά, μέσα από διάφορες εικόνες και σκέψεις. Η κεντρική ιδέα είναι η ιδέα της σκιάς που κουβαλάμε όλοι και κανείς δε θέλει να τη δει μέσα του και να τη προβάλλει στους άλλους. Εγώ έχω καταλήξει να είμαι η σκιά που όλοι θέλουν να προβάλουν τη δική τους σκιά κι έχει όλο αυτό ένα ενδιαφέρον.

Νομίζω πως παίζει σημαντικό ρόλο και το ότι δεν έχει πρόσωπο η σκιά σου

Η απουσία προσώπου είναι κομβικό σημείο για το πώς λειτουργεί το έργο. Πολύ συχνά, στις αντιδράσεις του κόσμου, νιώθω ότι  ακριβώς επειδή δεν έχω πρόσωπο νιώθουν την ελευθερία να δράσουν πάνω μου με τρόπους που δε θα δρούσαν αν είχα πρόσωπο. Νομίζω μπορεί κανείς να σκεφτεί και τις κοινωνικές προεκτάσεις του δεν έχω πρόσωπο. Δεν έχω δηλαδή κοινωνικό στάτους, είμαι ο κανένας και ο καθένας μπορεί να με κάνει ο, τι θέλει. Δε λέω βέβαια ότι αντιδρούν όλοι με τον ίδιο τρόπο, αλλά είναι μία αντίδραση που βλέπω κάθε φορά.

Ποιες ήταν οι αντιδράσεις που είχες όλο αυτό το διάστημα του «Ανθρώπου – σκιά»;

Είναι πολλές, θετικές και αρνητικές αλλά όλες, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Στην αρχή, δεν υπήρχε κόσμος που να με γνωρίζει και ήταν μία έκπληξη για όλους. Μετά την ευρεία κυκλοφορία της είδησης ήταν πολλοί που μου μιλούσαν. Τις προάλλες ας πούμε, κάθισα σε ένα παγκάκι και στο ίδιο καθόταν και μία ηλικιωμένη κυρία και περίμενα κάποια αντίδραση, αλλά εκείνη ούτε καν με κοιτούσε. Εγώ όμως επέμενα να την κοιτάζω και όταν το κατάλαβε, μου λέει «σε έχουμε δει στις ειδήσεις». Από την άλλη, οι πιο επιθετικές αντιδράσεις που αντιμετώπισα ήταν επίσης αρκετές. Έχω δεχτεί απειλητική και επιθετική συμπεριφορά στα όρια του τραμπουκισμού. Ευτυχώς δεν έχει ασκήσει βία κάποιος πάνω μου αλλά έχουν κάνει διάφορα. Από το να φτύσουν μπροστά μου επιδεικτικά μέχρι να μου κορνάρουν, να κατεβάσουν παράθυρο και να με βρίζουν όταν περνάω διάβαση. Κι όταν πέρασα από την αγορά ένιωσα να ταράζονται και να ακούω κάποια « τι είναι αυτά που κάνεις φίλε». Νομίζω πως η σκιά καλεί όποιον αντικρίσει αυτή τη φιγούρα, να αποφασίσει σε κλάσματα του δευτερολέπτου με ποιο κομμάτι του θα αντιδράσει γιατί η πρώτη αντίδραση είναι πάντα με το ένστικτο. Νομίζω, προκαλεί τα όρια ανάμεσα στο ένστικτο και τον πολιτισμό.

Μπορεί να είναι ένα καλλιτεχνικό έργο, όμως βλέπουμε πως είναι και ένα κοινωνικό πείραμα όλο αυτό

Ναι, είναι. Το τι συμβαίνει αν κάποιος κυκλοφορήσει χωρίς πρόσωπο και όταν οι άνθρωποι συναντούν κάτι ανοίκειο γι’ αυτούς. Κάτι μυστήριο ή ουδέτερο. Η σκιά μου, είναι μία φιγούρα που δεν έχει χαρακτηριστικά και είναι και άφυλο και διαταράσσει την ευταξία των πραγμάτων.

Σε φόβισε όταν έπρεπε να βγεις στον δρόμο;

Είχα μία έγνοια γιατί μου είναι παντελώς άγνωστο πώς θα αντιδράσει ο καθένας όταν εγώ θα βγω έτσι έξω αλλά όχι, δεν φοβήθηκα.

Τι έχεις πάρει εσύ ως καλλιτέχνης από όλο αυτό;

Βλέπω την πόλη από μία τελείως άλλη ματιά. Είναι σαν να ξαναβλέπω τη Θεσσαλονίκη από την αρχή. Είναι μία διαφορετική πόλη. Επίσης, την έχω ζήσει σε πολύ διαφορετικές ώρες που παλιότερα δεν είχα ζήσει ποτέ. Ας πούμε, το τρεις με έξι ήταν μία τραγική διαδρομή γιατί η περισσότερη πόλη ήταν έρημη και κυκλοφορούσα σε μία πόλη φάντασμα. Ξέρεις, η πόλη έχει όλες τις ώρες ζωή απλά τη μαζεύει σε διαφορετικά σημεία. Επίσης, τι ενέργεια έχει κάθε σημείο της πόλης, έχει ένα ενδιαφέρον. Ας πούμε, στα Λαδάδικα είναι πολύ διαφορετική από αυτή που έχει το πρωί.

*Η  performance «24 ώρες στην πόλη | ΣΑΝ ΣΚΙΑ | Θεσσαλονίκη» γίνεται στο πλαίσιο της Ανοιχτής Θεατρικής Σκηνής της πόλης 2023 που διοργανώνει η Δ/νση Πολιτισμού και Τουρισμού Δήμου Θεσσαλονίκης.