Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη: Το επιχειρείν για τον άνθρωπο

Σ’ ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο, η έννοια της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης αποτελεί τόσο αίτημα των πολιτών, όσο και μοναδικό τρόπο για τις επιχειρήσεις να στηρίζουν τον άνθρωπο, την ανάπτυξή του, το περιβάλλον και το μέλλον του, με κάθε δυνατό τρόπο. Μια αέναη πορεία αλλαγής και προσαρμογής!

Εικόνες: pexels

Πώς είναι να εργάζεσαι σ’ ένα περιβάλλον όπου όλοι σέβονται και συμπεριλαμβάνουν όλους, το ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπο γίνεται μοχλός δημιουργικότητας κι έμπνευσης, οι συνθήκες εργασίας στοχεύουν στην πνευματική ανάπτυξη και μεγαλύτερη απόδοση κάθε εργαζόμενου, ενώ οι δράσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και κάθε έκφανσής μας μέσα σε αυτό διασφαλίζουν ένα καλύτερο και πιο υγιές αύριο στον πλανήτη και συνεπώς σε εμάς; Σαν όνειρο θα απαντούσαμε. Ένα όνειρο, όμως, στο οποίο πολλοί προσπαθούν να δώσουν σάρκα και οστά, διαμορφώνοντας νέα εργασιακά δεδομένα, τα οποία καθορίζουν τις παγκόσμιες εξελίξεις σε κάθε επίπεδο.

Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) αναφέρεται ακριβώς στη δέσμευση κάθε εταιρίας -βάση διεθνών κανόνων- να λειτουργεί με έναν τρόπο ηθικό, να είναι ενεργή και συμμετοχική στις κοινωνίες της και να μοιράζεται κοινές αξίες, εξισορροπώντας οικονομικούς, περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Επικεντρώνεται γύρω από τρεις πυλώνες -άνθρωποι, πλανήτης και όφελος-, που συχνά αναφέρεται ως «τριπλό τελικό αποτέλεσμα». Αυτό το πλαίσιο βοηθάει τις εταιρίες να επικεντρωθούν όχι μόνο στην οικονομική επιτυχία, αλλά στην κοινωνική συνεισφορά και στον περιβαλλοντικό αντίκτυπό τους.

Οι καινοτόμοι

Χαρακτηριστικά δείγματα δίνουν από κολοσσοί εταιρίες έως τοπικές επιχειρήσεις, με προσπάθειες που ευθυγραμμίζονται με τους διεθνείς κανονισμούς κι εξελίσσονται διαρκώς. Ενδεικτικά, η Microsoft ενθαρρύνει τους εργαζομένούς της να αφιερώνουν χρόνο σε ΜΚΟ, με το «Tech for Social Impact» να προσφέρει τεχνολογικές λύσεις στην αντιμετώπιση κοινωνικών προκλήσεων, ενώ το «AI for Accessibility» επικεντρώνεται στα εργαλεία για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής ατόμων με αναπηρία. Προκλητικές καμπάνιες και ανατρεπτικές συνεργασίες για την εταιρία-πρότυπο Patagonia, που μέσω καινοτόμων προγραμμάτων και πρωτοβουλιών -μέχρι που προσφέρθηκε σε μια ΜΚΟ- πολεμάει την κλιματική αλλαγή. Η Starbucks με το πρόγραμμα “Coffee and Farmer Equity” υποστηρίζει τους παραγωγούς καφέ, προωθεί τη βιώσιμη γεωργία και διασφαλίζει δίκαιες πρακτικές εργασίας στην εφοδιαστική αλυσίδα, στοχεύοντας στη μείωση της παραγωγής απορριμμάτων κατά 50% έως το 2030, ενώ η ΙΒΜ στέλνει εργαζόμενους σε παγκόσμιες αποστολές για την αντιμετώπιση δύσκολων κοινωνικών ζητημάτων, χρησιμοποιώντας τεχνολογικές κι επιχειρηματικές λύσεις, ενώ η πρωτοβουλία «Call for Code» κινητοποιεί προγραμματιστές να δημιουργήσουν λύσεις για την αντιμετώπιση κάθε είδους καταστροφών. Τέλος, η Google, που έχει πετύχει ουδετερότητα άνθρακα από το 2007, στοχεύει να λειτουργεί με ενέργεια χωρίς άνθρακα όλο το 24ωρο, έως το 2030, ενώ το φιλανθρωπικό Google.org υποστηρίζει κοινωνικές προσπάθειες, μέσω καινοτομίας, έρευνας και πόρων.

Στον σημερινό διασυνδεδεμένο κόσμο, οι επιχειρήσεις υφίστανται ολοένα και μεγαλύτερη πίεση όχι μόνο να προσφέρουν αξία στους μετόχους τους, αλλά και να συνεισφέρουν θετικά στην κοινωνία. Η ΕΚΕ, καθώς καταναλωτές κι επενδυτές απαιτούν μεγαλύτερη διαφάνεια και ηθική συμπεριφορά, γίνεται ολοένα και πιο σημαντική για τις επιχειρήσεις που στοχεύουν να παραμείνουν ανταγωνιστικές.

Ένα σύγχρονο κοινωνικό φαινόμενο με βαθιές ρίζες

Ως έννοια, βέβαια η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη υπάρχει από τα μέσα του 20ού αιώνα, οπότε και γίνεται κατανοητό ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να υπερβαίνουν τον σκοπό του κέρδους και να επιστρέφουν αξία στο κοινωνικό σύνολο. Ήδη, όμως, από τα τέλη του 18ου αιώνα, στρέφουν το ενδιαφέρον τους στο πώς θα καταστήσουν τους εργαζόμενους πιο παραγωγικούς. Η βιομηχανική επανάσταση θεωρείται το σημείο εκκίνησης για την ανάληψη πρωτοβουλιών με κοινωνική ευαισθησία, όπως κατοικία στους εργαζόμενούς. Από τις αρχές του 20ού αιώνα καθιερώνεται το νομικό πλαίσιο λειτουργίας των επιχειρήσεων και ανάπτυξης του κράτους σχετικά με την πρόνοια και τη φιλανθρωπία. Μετά τον Β’ Π.Π., η ανάδειξη των πολυεθνικών εταιριών, η αυξανόμενη επίδρασή τους στην παγκόσμια οικονομία και η επικράτηση του επιχειρηματικού μοντέλου “the business of business is business”: «αποκλειστική ευθύνη των επιχειρήσεων είναι η παραγωγή πλούτου για τους μετόχους», επαναφέρει το θέμα των σχέσεων μεταξύ επιχειρήσεων και κοινωνίας. Μέχρι το 1970, οι εταιρίες αγνοούν τις πρακτικές της ΕΚΕ, αλλά όταν οι ανησυχίες για το περιβάλλον αυξάνονταν, αναπτύσσεται πλαίσιο που τις επιτρέπει να μετρούν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις. Τη δεκαετία του 1990, ο κόσμος αρχίζει να αλλάζει και η συζήτηση εστιάζει στις κοινωνικές πτυχές λειτουργίας των επιχειρήσεων. Σταθμός για την ΕΚΕ αποτελεί το 2015, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καθιστά υποχρεωτική για τις εταιρίες τη δημοσιοποίηση των μη-οικονομικών στοιχείων τους, αφού προηγείται το 2011 η υιοθέτηση της νέας στρατηγικής για την εταιρική υπευθυνότητα, που συνδύαζε οριζόντιες προσεγγίσεις για την προώθηση της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας. Νωρίτερα, το 2004, εμφανίζεται η έννοια της περιβαλλοντικής, κοινωνικής κι εταιρικής διακυβέρνησης, η ESG (Environmental, Social, Governance: περιβαλλοντικά, κοινωνικά, διακυβέρνηση), που παραμένει για χρόνια αδρανής. Μετά την πανδημία, θεωρείται ο πλέον κρίσιμος παράγοντας για τη βιώσιμη ανάκαμψη των εταιριών, που καλούνται να υιοθετήσουν τα κριτήρια ESG -ως απαραίτητη προϋπόθεση ανάπτυξής τους-, να ενσωματώσουν σχετικές πρακτικές και να δημοσιεύουν τις επιδόσεις τους σε εκθέσεις βιωσιμότητας. Κι έτσι τα ESG, από υποχρέωση, γίνονται σταδιακά στρατηγική.

Τα νέα δεδομένα

Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη έχει γίνει αναπόσπαστο μέρος της επιχειρηματικής στρατηγικής, αναγνωρίζοντας τον καθοριστικό ρόλο των εταιριών, πέρα από τη δημιουργία κερδών. Το τοπίο παραμένει δυναμικό, με νέες τάσεις να αναδύονται -βιώσιμες και κοινωνικά υπεύθυνες πρακτικές που αντιμετωπίζουν παγκόσμιες προκλήσεις-, καθώς οι εταιρίες προσπαθούν να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες προσδοκίες. Η σύγκλιση ψηφιακής καινοτομίας, βιωσιμότητας και αλλαγής των καταναλωτικών συμπεριφορών είναι μονόδρομος, καθώς η άνοδος της τεχνητής νοημοσύνης και η απαίτηση για ηθικές και φιλικές προς το περιβάλλον πρακτικές, αναγκάζουν τις επιχειρήσεις να προσαρμόζονται.

Ο κόσμος μετά την πανδημία έχει επιταχύνει τις αλλαγές στην εργασιακή κουλτούρα, με τα απομακρυσμένα και υβριδικά μοντέλα να γίνονται ο κανόνας, ωθώντας τους οργανισμούς να επανεξετάσουν την προσέγγισή τους στη διαχείριση ταλέντων και τη συνεργασία ή δίνοντας έμφαση στη διαφορετικότητα, την ισότητα και αξίες που έχουν απήχηση σε εργαζόμενους και κοινό. Ορόσημο για τη διεθνή κοινότητα και σκέπη όλων αυτών αποτελεί η Agenda 2030 των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και των 17 Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) με τους 169 υπο-στόχους, που υπεγράφη από τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ, το 2015. Στόχος της, η οικονομική ανάπτυξη, που εγγυάται την κοινωνική ευημερία χωρίς αποκλεισμούς, την ικανοποίηση των αναγκών του παρόντος, με τη δυνατότητα οι επόμενες γενιές να μπορούν ικανοποιήσουν τις δικές τους, μέσα από την ισορροπημένη συνύπαρξη των συνιστομένων Κοινωνία-Οικονομία-Προστασία του Περιβάλλοντος-Εργαζόμενοι. Οι SDGs απαιτούν μία ολοκληρωμένη προσέγγιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, της διασφάλισης καθολικής πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας κι εκπαίδευσης, της εξασφάλισης της πλήρους απασχόλησης και αξιοπρεπούς εργασίας, της μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων καθώς και τη διασφάλιση της ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδατικών πόρων, της βιώσιμης διαχείρισης των θαλασσών κλ.π.

Αποτελούν κομμάτι της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας», που προβλέπει μέτρα για τη μείωση των εκπομπών και τη μεταβολή της οικονομίας, προκειμένου να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050 και είναι εξέλιξη της συμφωνίας του Παρισιού, για δράση κατά της κλιματικής αλλαγής, που θεσπίστηκε στο πλαίσιο της UNFCCC το 2015 -η σύμβαση-πλαίσιο των ΗΕ. Το 2024, υπήρξαν θεσμικές εξελίξεις στο ESG, ειδικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου ενεργοποιήθηκε σειρά σχετικών οδηγιών. Κομβικό σημείο αποτελεί, φυσικά, η οδηγία CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), που εισάγει αυστηρότερες απαιτήσεις κι επιβάλλει τη δημοσίευση αναφορών βιώσιμης ανάπτυξης από όλες τις επιχειρήσεις.

Οι κυρίαρχες τάσεις για το 2025 διαμορφώνονται με βάση τις υπάρχουσες αρχές, εξελίσσοντας τα προηγούμενα πρότυπα κοινωνικής ευαισθησίας.

1. Το Greenwashing -μετάδοση ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών σχετικά με τον θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο μιας εταιρίας- μειώνεται, ενώ οι επενδύσεις αυξάνονται. Το μάρκετινγκ χωρίς δράση μπορεί να έχει και αρνητικά αποτελέσματα. Οι οργανισμοί θα δώσουν προτεραιότητα στην ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στις λειτουργίες τους, με απτές επενδύσεις, που οδηγούν σε μετρήσιμες αλλαγές. Όσες επιδείξουν με διαφάνεια πραγματικό αντίκτυπο θα κερδίσουν την παρτίδα.

2. Από τη θεωρία των ESG (Environment: Περιβάλλον, Social: Κοινωνία, Governance: Διακυβέρνηση) περνάμε στην πράξη. Ενώ οι κανονισμοί για τις εκθέσεις αναφοράς ESG ενδέχεται να διαφέρουν, η απαίτηση για απτά δεδομένα αυξάνεται. Έρευνα της ESG Today και της Morgan Stanley δείχνει ότι το 80% των επενδυτών θα αυξήσει τις βιώσιμες επενδύσεις τα επόμενα δύο χρόνια. 3. Η DEI (Diversity: διαφορετικότητα, Equity: ισότητα, Inclusion: συμπερίληψη) και ο κοινωνικός αντίκτυπος παραμένουν ζωτικής σημασίας για τους καταναλωτές. Το βαρόμετρο Edelman Trust του 2025 δείχνει ότι το 67% των καταναλωτών εμπιστεύονται εταιρίες που είναι αφοσιωμένες σε κοινωνικά ζητήματα και το αποδεικνύουν εμπράκτως. Το κλειδί εδώ είναι η ενοποίηση -προϊόντα και υπηρεσίες πρέπει να αντικατοπτρίζουν τις παραπάνω αξίες. Για παράδειγμα, μια εταιρία που παράγει σαπούνι με βιώσιμες ύλες και αειφόρες πρακτικές χαίρει της προτίμησης των καταναλωτών, ενώ κάποια που απλώς «διαφημίζει» τη θέση της υπέρ της διαφορετικότητας δεν έχει την ίδια απήχηση. 4. Οι συνεργασίες είναι το παν. Οι επιχειρηματικοί ηγέτες σχεδιάζουν ένα μέλλον με το κλίμα και την κοινωνική ισότητα να πρωταγωνιστούν σε υγιείς αλυσίδες εφοδιασμού και στις αγορές. Σύμφωνα με την Oxford Economics και την IsoMetrix, προτιμούνται οι εταιρίες που δίνουν προτεραιότητα στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και την κοινωνική ισότητα. Συνασπισμοί για καθαρό νερό, πλαστικό, πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και την εκπαίδευση είναι ζητούμενα που πρέπει να υλοποιούνται από κοινού. 5. Δωρεές και αντίστοιχες στρατηγικές θεωρούνται σημαντικά. Καθώς η κρατική βοήθεια σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα μειώνεται, οι ατομικές πρωτοβουλίες αποκτούν άλλη δυναμική. Εταιρίες που καλλιεργούν στους υπαλλήλους την αξία της προσφοράς αντιμετωπίζονται με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη. 6. Ο προγραμματισμός για καταστροφές σώζει. Οι εταιρίες που κοιτάζουν στο μέλλον συνειδητοποιούν ότι προγράμματα αντιμετώπισης κάθε είδους καταστροφών εκ των προτέρων βοηθούν την εταιρία να δράσει ακόμα πιο ουσιαστικά όταν συμβεί κάτι, προσθέτοντας μεγαλύτερη αξία στην ίδια. 7. Ο εθελοντισμός των εργαζομένων παρέχει την υψηλότερη απόδοση επένδυσης (ROI). Οι εταιρίες καθοδηγούν τους υπαλλήλους στον εθελοντισμό, που τους εξελίσσει προσωπικά κι επαγγελματικά. Ο εθελοντισμός βάσει δεξιοτήτων (SBV) κερδίζει δυναμική ως στρατηγική υψηλής απόδοσης επένδυσης, καθώς επιτρέπει στους υπαλλήλους να εφαρμόζουν τις επαγγελματικές τους δεξιότητες για την επίλυση απαιτητικών κοινωνικών προκλήσεων και παρέχοντας μετρήσιμα οφέλη για ΜΚΟ και κοινότητες.

Διαχρονικές αρχές που αναβαθμίζονται

Σαφώς και οι διαχρονικές αξίες της ΕΚΕ συνεχίζουν να αποτελούν τους σταθερούς πυλώνες λειτουργίας των εταιριών, προσαρμοσμένα πάντα στις σύγχρονες εξελίξεις και ανάγκες.

Α. Κλίμα και αειφορία Οι επιχειρήσεις υιοθετούν πιο επιθετικές στρατηγικές, ξεφεύγοντας από το μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα στο «κλιματικά θετικοί». Δέκα χρόνια μετά τη Συμφωνία του Παρισιού, αναλυτές εκτιμούν ότι θα υπάρξουν νέες δεσμεύσεις στην COP30 της Βραζιλίας, με τους κλιματικούς στόχους να διαδέχονται ο ένας τον άλλον στο ESG. Η καταγραφή του ανθρακικού αποτυπώματος, η προώθηση της ηλεκτροκίνησης, οι επενδύσεις στις ΑΠΕ και τεχνολογίες, όπως η δέσμευση άνθρακα, οδηγούν τις επιχειρήσεις στο climate positive, με τις επενδύσεις στην αγορά αφαίρεσης άνθρακα (carbon removal market) να γίνεται το big hit και τις πλούσιες χώρες να πραγματοποιούν «πράσινα έργα» σε φτωχότερες οικονομίες, για να αντισταθμίζουν τις εκπομπές τους. Βάση της κυκλικής οικονομίας, επανασχεδιάζουν προϊόντα ώστε να είναι πιο ανθεκτικά, επισκευάσιμα και ανακυκλώσιμα, ελαχιστοποιώντας τα απόβλητα και την κατανάλωση πόρων, ενώ εξετάζουν τις αλυσίδες εφοδιασμού τους για να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα σε κάθε στάδιο.

Β. Κοινωνική ισότητα κι ένταξη Οι εταιρίες προσπαθούν για δίκαιες εργασιακές πρακτικές, διαφορετικούς και χωρίς αποκλεισμούς χώρους εργασίας, διασφάλιση ασφαλών και υγιών εργασιακών περιβάλλοντων και συμμετοχή σε πρωτοβουλίες με επίκεντρο την κοινότητα. Εφαρμόζουν προγράμματα DEI για την προώθηση της ενσωμάτωσης, για διάφορες εκδοχές της διαφορετικότητας, όπως φύλο, φυλή, εθνικότητα, ηλικία και σεξουαλικός προσανατολισμός, δίνεται έμφαση στην παροχή ίσων ευκαιριών για όλους τους εργαζόμενους -δίκαιοι μισθοί, επαγγελματική ανέλιξη, προγράμματα κατάρτισης για ομάδες που υποεκπροσωπούνται, ενώ υποστηρίζουν την κοινωνική ισότητα στις τοπικές κοινότητες μέσα από συνεργασίες με ΜΚΟ, επενδύσεις σε έργα ανάπτυξης και πρωτοβουλίες, που επικεντρώνονται στη βελτίωση της πρόσβασης στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και την οικονομική ενδυνάμωση.

Γ. Ηθική διακυβέρνηση και διαφάνεια Τα κλειδιά για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης με τακτικές εκθέσεις αναφοράς των δραστηριοτήτων των επιχειρήσεων, μέσα από ετήσιες εκθέσεις, μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δελτία τύπου, με μέτρα κατά της διαφθοράς και της υπεύθυνης επιχειρηματικής συμπεριφοράς, αλλά κυρίως διαφάνεια στη χρηματοοικονομική αναφορά, υπεύθυνο μάρκετινγκ, μέτρα καταπολέμησης της διαφθοράς και διασφάλιση ότι όλες οι λειτουργίες ευθυγραμμίζονται με τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επιπλέον, η εταιρική ευθύνη βοηθάει στην προσέλκυση και διατήρηση ταλέντων, καθώς πολλοί εργαζόμενοι αναζητούν εταιρίες με κοινωνικά κριτήρια. Η Deloitte αναφέρει ότι πάνω από το 40% των Millennials και Gen Z έχουν απορρίψει εργασίες ή εργοδότες με βάση την ηθική που εκπροσωπούν.

Δ. Τεχνολογικές καινοτομίες Πρωτοποριακές δράσεις στην πράσινη τεχνολογία βοηθούν τις επιχειρήσεις να μειώσουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα μέσα από την υιοθέτηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενεργειακά αποδοτικά συστήματα και βιώσιμα υλικά, όπως ηλιακά πάνελ ή ανεμογεννήτριες. Τεχνολογίες που παρέχουν πρόσβαση σε ψηφιακούς πόρους κι εκπαίδευση σε υποεξυπηρετούμενες κοινότητες -υποστήριξη της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης-, καθώς και ανάλυση δεδομένων και χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) για να μετρούν και να βελτιστοποιούν τις προσπάθειές τους.

Ε. Aπομακρυσμένη εργασία και υβριδικά μοντέλα Η απομακρυσμένη εργασία επιτρέπει στις εταιρίες να αξιοποιήσουν μια παγκόσμια δεξαμενή ταλέντων χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς. Τα υβριδικά μοντέλα εργασίας, που συνδυάζουν την εργασία στο γραφείο και την εξ αποστάσεως, δίνουν τη δυνατότητα στους υπαλλήλους να προσαρμόσουν το περιβάλλον εργασίας στο στιλ παραγωγικότητάς τους. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα ποσοστά ικανοποίησης των εργαζομένων αυξάνονται όταν έχουν την αυτονομία να επιλέξουν πού και πώς θα εργαστούν, ενώ νέα έρευνα της International Workplace Group επιβεβαιώνει ότι η υβριδική εργασία διαδραματίζει καθοριστικό στην προώθηση της ισότητας των φύλων και την ενίσχυση της επαγγελματικής εξέλιξης των γυναικών.

ΣΤ. Ευεξία και ψυχική υγεία εργαζομένων Οι εταιρίες προσφέρουν πόρους ψυχικής υγείας και προγράμματα υποστήριξης για την προώθηση της ευημερίας των εργαζομένων. Αυτό περιλαμβάνει την παροχή πρόσβασης σε συμβουλευτικές υπηρεσίες, ημέρες ψυχικής υγείας και προγράμματα βοήθειας εργαζομένων, ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας, αλλά και καλλιέργεια μιας υποστηρικτικής διάθεσης στον χώρο εργασίας. Σταδιακά, αυξάνονται τα περιβάλλοντα που προάγουν τον σεβασμό, τη συνεργασία και τη συμμετοχή και καταπολεμούν το στρες και την σωματική και ψυχική εξουθένωση.

Στην Ελλάδα, η ανταπόκριση στα ESG κριτήρια προχωράει με δυσκολία, γεγονός που αποτυπώνεται στην έρευνα “ESG και Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις” της MRB Hellas. Παρόλ’ αυτά, το 89% ευθυγραμμίζεται με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ, εφαρμόζοντας πολιτικές ESG, όπως δράσεις ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού (brain-drain, κατάρτιση, συμπερίληψη), επενδύσεις κυκλικής οικονομίας (ανακύκλωση, μείωση αποβλήτων) και ανάπτυξη «πράσινων» προϊόντων και υπηρεσιών. Επιπλέον, δενδροφυτεύσεις, συλλογή απορριμάτων στις παραλίες, στήριξη σε κοινωνικά και οικονομικά αδύναμες ομάδες, ενδυνάμωση του ρόλου της γυναίκας, πρωτοβουλίες σε απομακρυσμένες περιοχές, ώθηση στον εθελοντισμό, εθελοντική εργασία, εκπαίδευση μαθητών, βιώσιμη ανάπτυξη στον κατασκευαστικό τομέα, χρηματοδότηση καινοτομιών, στήριξη τοπικών κοινωνιών κ.ά. Τα ταμεία, οι τράπεζες και άλλοι θεσμικοί επενδυτές αρχίζουν να τις υιοθετούν, όπως το Χρηματιστήριο Αθηνών, που εντάχθηκε στην πρωτοβουλία Sustainable Stock Exchanges (SSE) του ΟΗΕ. Από κολοσσούς, όπως η Amazon, που επενδύει σε τρία έργα ανανεώσιμης ενέργειας στην Ελλάδα, μέχρι και μικρότερης δυναμικής τοπικές επιχειρήσεις, οι δράσεις ποικίλουν ανάλογα τους πόρους και τη δυνατότητα κάθε εταιρείας.

Οι παραδοσιακές προσεγγίσεις της ΕΚΕ, που επικεντρώνονται στη φιλανθρωπία και τον εθελοντισμό, αποδεικνύονται ανεπαρκείς. Το μέλλον βρίσκεται στην ανάπτυξη βιώσιμων, αποτελεσματικών προγραμμάτων -κυρίως στον τομέα κάθε επιχείρησης όπου μπορεί να έχει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο. Το 2025, η ΕΚΕ δεν αφορά μόνο στο να κάνει κανείς check τα κουτάκια με τις δράσεις ή τις μεμονωμένες εκστρατείες. Πρόκειται για τη βαθιά ενσωμάτωση στην καρδιά κάθε επιχείρησης του τι σημαίνει κοινωνικός και περιβαλλοντικός αντίκτυπος. Οι εταιρίες που ασπάζονται αυτήν τη στροφή θα οικοδομήσουν σχέση εμπιστοσύνης με τους καταναλωτές και θα οδηγηθούν στην επιτυχία. Η επιμονή είναι το κλειδί: το μέλλον της ΕΚΕ είναι λαμπρό για όσους επιμείνουν σταθερά στο να επενδύουν σε ουσιώδεις αλλαγές.