Εθνικό σπορ ο τζόγος στην Ελλάδα – Πρωταθλητές οι ανήλικοι Έλληνες τζογαδόροι στην Ε.Ε.
Τα πονταρίσματα έπιασαν το 2023 τα 36 δισ. ευρώ – Ανθεί το παράνομο «παίξιμο» - Παιδιά ακόμα και 14 ετών στην παγίδα του τζόγου.
«Πανδημία» τζόγου, αντιμετωπίζει η Ελλάδα, με τα πονταρίσματα κάθε χρόνο να αυξάνονται ενώ πολλοί παίχτες στρέφονται και στα «παράνομα» τυχερά παιχνίδια, μεταξύ των οποίων μεγάλο ποσοστό είναι ανήλικοι, οι οποίοι είναι πρωταθλητές στον τζόγο στην Ε.Ε.
Τα στοιχεία και τα νούμερα καταγράφουν μία άνθηση του τζόγου στην Ελλάδα και δείχνουν μία χώρα Las Vegas, κυριολεκτικά εθισμένη σε κάθε είδους τυχερών παιχνιδιών και στοιχημάτων, με το διαδικτυακό ποντάρισμα, λόγω αμεσότητας και προβολής, να διατηρεί την πρωτεία και τα σκήπτρα στις προτιμήσεις των τζογαδόρων.
Πέρσι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Επιτροπής Ελέγχου και Εποπτείας Παιγνίων (ΕΕΕΠ), «παίχτηκαν» στην Ελλάδα, σε κάθε μορφή τζόγου (ΟΠΑΠ, Λαχεία, Ιππόδρομος, διαδικτυακό τζόγο και καζίνο) 36 δισεκατομμύρια ευρώ ενώ το 2022, το άθροισμα των πονταρισμάτων (Total Gaming Revenue – TGR) ήταν 29 δισεκατομμύρια ευρώ. Είχαμε δηλαδή μία αύξηση κατά 23%. Πρόκειται για έκρηξη του τζόγου καθώς το 2021 οι Έλληνες είχαν τζογάρει 22,6 εκατ. ευρώ και το 2019 είχαν ποντάρει 15,9 δισεκατομμύρια . ευρώ.
Για να αντιληφθούμε το οικονομικό μέγεθος του τζόγου, να σημειωθεί ότι την ίδια περίοδο, το ΑΕΠ της χώρας ήταν περίπου 240 δισεκατομμύρια και το εθνικό χρέος ξεπέρασε τα 400 δισεκατομμύρια ευρώ. Την ίδια ώρα ευρώ, σε ό,τι αφορά κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, η Ελλάδα το 2023, καταλαμβάνει την προτελευταία θέση της ΕΕ των 27, με ποσοστό 67%, του μέσου όρου της ΕΕ, με τη Βουλγαρία στην τελευταία θέση με 64%.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Ελέγχου και Εποπτείας Παιγνίων (ΕΕΕΠ), το 2023, κάθε μήνα στην Ελλάδα, στα διάφορα νόμιμα τυχερά παιχνίδια ποντάρονταν 3 δισεκατομμύρια ευρώ, με τους πάροχους online υπηρεσιών τυχερών παιγνίων να αποκομίζουν την «μερίδα του λέοντος» και τον ΟΠΑΠ και τα καζίνο να εμφανίζουν ικανοποιητικές επιδόσεις.
Να σημειωθεί ότι ο on line τζόγος κέρδισε έδαφος και γιγαντώθηκε κατά την περίοδο της πανδημίας, όταν χιλιάδες Έλληνες, κατά τη διάρκεια των περιοριστικών μέτρων, στράφηκαν στο διαδίκτυο και μεταξύ άλλων, ανακάλυψαν και την εθιστική «μαγεία» που πρόσφεραν οι πλατφόρμες των τυχερών παιχνιδιών.
Το 2023 τα ακαθάριστα έσοδα, (Gross Gaming Revenues ή GGR) των παρόχων τυχερών παιχνιδιών ήταν σε 2,59 δισ. ευρώ, δηλαδή αυξημένα κατά 10,6% σε σχέση με το 2022. Το ελληνικό δημόσιο από φόρους στα παίγνια αλλά και τα κέρδη των παικτών, το 2023 αποκόμισε σε 893 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 20,6% σε σχέση με το 2022.
Στο 1,7 δισ. ευρώ ο παράνομος τζόγος στην Ελλάδα
Όμως, πέρα από το γεγονός ότι ο τζόγος στην Ελλάδα αναδεικνύεται, ιδίως μετά την πανδημία, σε εθνικό σπορ, υπάρχει και η σκοτεινή πλευρά των τυχερών παιχνιδιών, στα παράνομα on line δίκτυα του τζόγου όπου, όπως εκτιμάται, πέρσι παίχτηκαν περισσότερα από 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ.
Μεταξύ των παικτών στα παράνομα δίκτυα, περίπου το 10% ήταν ανήλικοι καθώς ο νόμος για την συμμετοχή στα παίγνια, απαιτεί τα άτομα να έχουν ολοκληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους.
Το γεγονός επισημάνθηκε σε ημερίδα που διοργάνωσε η Ελληνική Ένωση Παιγνίων κατά την οποία παρουσιάστηκαν στοιχεία από έρευνα – μελέτη της της Kapa Research, όπου αναφέρθηκε ότι το 2023 από το 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ του παράνομου τζόγου, το ένα δισ. ευρώ «παίχτηκε» διαδικτυακά και τα 700 εκατομμύρια ευρώ «επίγεια».
Στα παράνομα παιχνίδια το 68,5% που έπαιξαν ήταν άντρες και το 31,5% γυναίκες. Πρωταθλητές στα παράνομα πονταρίσματα ήταν τα άτομα 25 έως 54 ετών ενώ η ηλικιακή ομάδα 17-24 ετών, αντιπροσώπευσε το 10,3% των παικτών.
Οι μικρότερες ηλικίες, μεταξύ 17 και 24 ετών, «παίζουν» κυρίως στο διαδίκτυο. Το 77,4% επιλέγουν τον αθλητικό στοιχηματισμό και ακολουθούν τα on line παιχνίδια καζίνο και τα φρουτάκια.
Σύμφωνα πάντως με την έρευνα, τον τελευταίο χρόνο 900.000 Έλληνες, δηλαδή σχεδόν 1 στους 10, έχει συμμετάσχει σε παράνομα τυχερά παιχνίδια έστω και μια φορά. Οι παίκτες στο παράνομο δίκτυο ξαναέπαιξαν το 47,55% των κερδών τους κατά μέσο όρο και κατά μέσο όρο το ετήσιο ποσό που δαπανήθηκε ανά παίκτη ανέρχεται στο ποσό των 1.934 ευρώ. Για τον τρόπο που ενημερώνονται για τα παράνομα δίκτυα, το 58,57% απάντησε μέσω φίλων και γνωστών, το 40,41% μέσω διαφημίσεων σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το 23,06% μέσω του «σκοτεινού διαδικτύου», το 22,86% μέσω άμεσης προωθητικής ενέργειας, το 9,59% κατόπιν απευθείας επικοινωνίας με τον παράνομο διοργανωτή, το 3,88% απάντησε δεν ξέρω, δεν απαντώ.
Μένη Μαλιώρη: Οι Έλληνες 16χρονοι πρωταθλητές στον τζόγο στην Ε.Ε.
Γιατί όμως αυτή η εμμονή με τον τζόγο, στο βαθμό που για πολλούς να γίνεται καθημερινή συνήθεια και τελικά εξάρτηση, που οδηγεί σε τραγικές καταστάσεις ολόκληρες οικογένειες; Γιατί αυτή η έξαρση του φαινομένου ιδίως στη νεολαία;
Η Μένη Μαλλιώρη, ψυχίατρος, ομότιμη καθηγήτρια ψυχιατρικής του Τμήματος Ιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρώην πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ και ευρωβουλευτής, εκπρόσωπος του Ευρωκοινοβουλίου στο Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Παρακολούθηση της Τοξικομανίας, τονίζει στην Parallaxi, πως «έρευνα στην Ευρώπη που διεξάγεται εδώ και 5 χρόνια που γίνεται σε 16χρονους μαθητές σε όλα τα κράτη μέλη της Ε.Ε. και του Συμβουλίου της Ευρώπης, δηλαδή σε 32 χώρες, καταγράφει πως οι έλληνες μαθητές σκοράρουν πρώτο στον τζόγο. Αυτή η έρευνα γίνεται ανά 4ετία και εδώ και δύο τετραετίες έχουμε αυτή την αρνητική πρωτιά, στους 16χρονους μαθητές».
«Η πανδημία βοήθησε δραστικά στην έξαρση του φαινομένου, μέσω κινητών και υπολογιστών και δεν είναι τόσο τα καζίνο και τα πρακτορεία, αλλά η εύκολη προσβασιμότητα χωρίς έλεγχο, παρότι υπάρχουν κάποιοι κανόνες», τονίζει για τις αιτίες της αύξησης του τζόγου, ενώ επισημαίνει ότι δεν υπάρχουν ελεγκτικοί μηχανισμοί αν τηρούνται οι κανόνες για τα τυχερά παίγνια».
«Άλλο το κανονιστικό πλαίσιο και άλλο η εφαρμογή», τονίζει και μιλά για ανεξέλεγκτη και αρρύθμιστη αγορά στα ΜΜΕ που προωθούν διαφημιστικά τον τζόγο. «Πρέπει να υπάρξει έλεγχος των διαφημίσεων, στα ωράρια, αλλά και να δούμε τα κέρδη των κρατών, παρότι κάποιοι ποσοστό πηγαίνει σε προγράμματα πρόληψης, αλλά να δούμε και το θέμα της μεταφορά της ευθύνης μόνο στον πολίτη, όταν λένε στον ανήλικο «παίξε υπεύθυνα». Ουσιαστικά τον δελεάζει», τονίζει και επισημαίνει ότι «είναι ανεπίτρεπτο από το ΚΕΘΕΑ, παρά το εξαιρετικό του έργο, επειδή χρηματοδοτείται από τον ΟΠΑΠ, να βάζει αυτό το σύνθημα, όταν το 2023 κάναμε ρεκόρ τζόγου με 36 δισεκατομμύρια τζίρο».
«Είναι χρέος της πολιτείας να αντιδράσει. Δαιμονοποιούμαι εξαρτήσεις, όπως την ηρωίνη, και αφήνουμε νόμιμες άλλες εξαρτήσεις, εξίσου επικίνδυνες και θανατηφόρες, όπως ο τζόγος», τονίζει και σημειώνει ότι «πρέπει να ξαναδούμε το πλαίσιο για τις διαφημίσεις, τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, τις κυρώσεις και να κάνουμε προληπτικές παρεμβάσεις για να επισημάνουμε τον κίνδυνο». «Δεν είμαι κατά της διασκέδασης αλλά πρέπει να υπάρχει μέτρο. Δεν μπορεί ο Γ. Ατεντοκούνμπο που είναι πρότυπο, να διαφημίζει τζόγο», τονίζει και σημειώνει ότι «η εξάρτηση του τζόγου καταστρέφει άτομα, οικογένειες και κοινωνίες».
Στον τζόγο παιδιά ακόμα και 14 ετών
Ανάλογα και ο Στέλιος Γκιουζέπας, Κλινικός Κοινωνικός Ψυχολόγος και επιστημονικά υπεύθυνος του Προγράμματος Εναλλακτικής Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων “ΑΡΓΩ”, τονίζει στην Parallaxi πως «το φαινόμενο του τζόγου ιδίως στους ανήλικους έχει καταγραφεί και σε πανελλήνια έρευνα (ESPAD) που δημοσιοποιήθηκε το 2021 και δείχνει ότι μέσα στην πανδημία υπήρξε έξαρση του φαινομένου, ιδίως μεταξύ των εφήβων» ενώ επισημαίνει πως «ενδεικτικό είναι ότι στην «ΑΡΓΩ», στο πρόγραμμα απεξάρτησης των εφήβων, οι ομάδες του τζόγου ήταν αυτές που ξεκίνησαν πιο εύκολα. Υπήρχε προσέλευση ατόμων με συγκεκριμένο αίτημα και μιλάμε για ηλικίες 14-15 ετών μέχρι και 24-25».
«Το φαινόμενο είναι ανησυχητικό, καθώς τα παιδιά παίρνουν τις κάρτες των γονιών τους και χωρίς να το καταλάβουν οι γονείς, γιατί τις δίνουν για την αγορά άλλων πραγμάτων, και ο έφηβος τις χρησιμοποιεί και τις χρεώνει στον τζόγο», τονίζει και αναφέρει ότι «τελευταία υπάρχει και τάση να παίζουν στα κρυπτονομίσματα και να το παρουσιάζουν ως επένδυση. Βέβαια η πιο συνηθισμένη πρακτική τζόγου στους εφήβους είναι ο στοιχηματισμός στα αθλήματα ποδόσφαιρο και μπάσκετ». «Τα παιδιά βλέπουν την θλιβερή οικονομική κατάσταση των γονιών και βλέπουν το λαμπρό περιβάλλον των καζίνο και ενδίδουν στην προοπτική του εύκολου κέρδους», τονίζει και σημειώνει ότι «η παγίδα του τζόγου είναι ότι δεν επιφέρει όπως άλλες εξαρτήσεις, άμεσα σωματικές βλάβες, παρότι ο ψυχολογικός μηχανισμός εξάρτησης είναι κοινός και επιφέρει στρες και άγχος, απομόνωση και πρόβλημα επικοινωνίας».
