Λιγότερη παγκοσμιοποίηση, περισσότερη τεχνολογία. Το παγκόσμιο επιχειρείν μετά τον κορονοϊό

 

Το ηλεκτρονικό εμπόριο αυξάνεται αλματωδώς και θα παρουσιάσει ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη, όπως και οι διαδικτυακές υπηρεσίες και οι εφαρμογές πληροφορικής για την επικοινωνία. Η παγκόσμια οικονομία θα έχει μικρότερη εξάρτηση από την Κίνα από όσο μέχρι σήμερα. Κάποιες μονάδες παραγωγής θα «επαναπατριστούν» και άλλες θα μετακομίσουν σε άλλες χώρες της Ασίας. Εξαγορές και συγχωνεύσεις μεταξύ επιχειρήσεων θα δημιουργήσουν ομίλους – γίγαντες. Πολλοί μικρομεσαίοι θα βρεθούν μπροστά στο δίλημμα να πτωχεύσουν είτε να εξαγοραστούν από μεγαλύτερους για να επιβιώσουν. Ο κόσμος της εργασίας θα συνεχίσει να βιώνει συνθήκες ανασφάλειας, με τον κίνδυνο περικοπών και απολύσεων να απασχολεί ήδη το 38% του εργατικού δυναμικού, ή 1,25 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Αχτίδα αισιοδοξίας η καινοτομία, που έχει πεδίο δόξης λαμπρό, να βρει τις τεχνολογικές λύσεις για να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες.

Τα παραπάνω συνθέτουν το παζλ της επόμενης μέρας για το παγκόσμιο επιχειρείν μετά τη λαίλαπα του κορονοϊού, σύμφωνα με τις επικρατέστερες τάσεις που καταγράφει με δημοσίευμά του ο Economist, με βάση τις απόψεις διεθνών παρατηρητών και στελεχών επιχειρήσεων.

Τον Μάρτιο ο ιδιοκτήτης ενός online παντοπωλείου της Μεγάλης Βρετανίας είδε τον server του τόσο υπερφορτωμένο που πίστεψε ότι έχει δεχτεί επίθεση από «χάκερς». Στην πραγματικότητα όμως οι απεγνωσμένοι Βρετανοί φρόντισαν να κάνουν τα ψώνια τους διαδικτυακά, καθώς ο πρωθυπουργός είχε μόλις ανακοινώσει το lockdown. Σαν αποτέλεσμα, το παντοπωλείο κατάφερε σε μία ώρα να κάνει τζίρο τριών εβδομάδων.

Φαίνεται λοιπόν ότι κάποιες επιχειρήσεις ωφελήθηκαν από την πανδημία, αλλά δυστυχώς αυτές είναι ελάχιστες. Οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων με το ξέσπασμα του κορωναϊού είχαν 3 λόγους για να «παρηγορούνται»: πρώτον, δεν είχαν οι ίδιοι καμία ευθύνη γι αυτό που συνέβη. Μοιάζει μάλλον με τσουνάμι ή πόλεμο, με «αθώα» θύματα που χρειάζονται υποστήριξη. Δεύτερον, η Αμερική βρισκόταν ήδη σε μία σταθερή οικονομική κατάσταση όταν ξέσπασε η πανδημία, και τρίτον το παράδειγμα της Κίνας, που την ώρα που οι διεθνείς αγορές κατέρρεαν, εκείνη άρχισε να ανοίγει και πάλι κάποια εργοστάσια και να αίρει κάποια από τα δρακόντεια μέτρα. Αυτό δείχνει ότι ίσως και να μιλάμε για μια απότομη οικονομική πτώση ακολουθούμενη από μια γρήγορη και συνεχή ανάκαμψη σε σχήμα «V» (V shape recession)

Δυστυχώς πολλές Ευρωπαϊκές χώρες και κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ άρχισαν άμεσα να επιβάλουν μέτρα κοινωνικού αποκλεισμού και αμέσως μετά το γενικό lockdown. Οι επιχειρήσεις βρέθηκαν ξαφνικά στο χείλος της αβύσσου, με πολλούς κλάδους να έρχονται αντιμέτωποι με δραματική μείωση παραγωγής, και κατά συνέπεια με περικοπές και απολύσεις.

Ωστόσο, κάποιοι διευθύνοντες σύμβουλοι και ανώτατα στελέχη ανάπτυξης στρατηγικών «βλέπουν» ήδη την μετά κοροναϊού εποχή των επιχειρήσεων. Εκτιμούν ότι τρεις υπάρχουσες τάσεις αναμένεται να προχωρήσουν ένα βήμα παραπέρα. Αυτές είναι: η από-παγκοσμιοποίηση των επιχειρήσεων, η εξάπλωση των εφαρμογών πληροφορικής σε περισσότερους τομείς της ζωής, και η συσσώρευση της οικονομικής δύναμης στα χέρια των γιγαντιαίων επιχειρήσεων.

Ανεξάρτητα με το τι θα συμβεί τελικά στο μέλλον, το παρόν δεν το βιώνουν το ίδιο όλες οι περιοχές και όλοι οι τομείς της οικονομίας. Αυτό που προβλέπεται μετά το τέλος είναι μία σειρά από εξαγορές και αλλαγές στρατηγικής.

Αν δούμε το παράδειγμα της Κίνας και της εφοδιαστικής αλυσίδας της. Από το 2017, όταν ο μέσος μισθός ενός Κινέζου ήταν το ίδιο υψηλός με αυτόν των φτωχότερων χωρών της Ευρώπης, θα έπρεπε ήδη να επανεξεταστεί η λογική του να περνάει το μεγαλύτερο μέρος της αλυσίδας εφοδιασμού από τη χώρα αυτή. Kαι με την έλευση του Covid-19 που ξεκίνησε από εκεί, κατέστη σαφές το πόσο σημαντική είναι η χώρα αυτή ως προμηθευτής σε όλο τον κόσμο. Αν πήραν ένα μάθημα από την πανδημία οι εταιρίες είναι πως πρέπει να έχουν επιλογές σε ό,τι αφορά τους προμηθευτές τους, ακόμη και αν αυτό αυξάνει το κόστος και μειώνει την αποδοτικότητα.

Για κάποιους, η ανάγκη για εύρεση περισσότερων προμηθευτών ίσως είναι ευκαιρία για νέες δυνατότητες εσωτερικά της χώρας. Για παράδειγμα, η Ιαπωνία σχεδιάζει επιδότηση επιχειρήσεων που θα φέρουν πίσω στη χώρα εγκαταστάσεις παραγωγής.

H πανδημία ανέδειξε επίσης την αξία της τεχνολογίας της πληροφορίας, καθώς πολλοί άνθρωποι και εταιρείες άρχισαν να συνειδητοποιούν ότι έχει να τους προσφέρει πολλά. Για παράδειγμα η εφαρμογή Zoom, μια διαδικτυακή υπηρεσία τηλεδιάσκεψης, ενώ εξυπηρετούσε 10 εκατομμύρια πελάτες την ημέρα στις αρχές του έτους, για επαγγελματικά meetings, τώρα έχει 200 εκατομμύρια άτομα την ημέρα όχι μόνο για meetings, αλλά και για μαθήματα …Tai Chi και “quarantinis”.

Το ηλεκτρονικό εμπόριο γνωρίζει ιδιαίτερη άνθηση μετά τον covid-19. Στη Βρετανία αναμένεται το μερίδιο των online αγορών να διπλασιαστεί από το τωρινό 20%. Ακόμη και στη Γερμανία που δείχνουν πιο ευαισθητοποιημένοι όσον αφορά τα προσωπικά δεδομένα, το γεγονός ότι υπάρχει εφαρμογή που βοηθά στη δημόσια υγεία, ανιχνεύοντας τη μόλυνση του ιού, μπορεί να τους κάνει περισσότερο «ανεκτικούς» στην επεξεργασία των δεδομένων τους. Καθώς ο κόσμος αρχίζει να ξαναστέκεται στα πόδια του, οι μεγάλες εταιρείες θα έχουν καλύτερη πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές, δίνοντάς τους επιπλέον πλεονέκτημα έναντι των μικρότερων ανταγωνιστών. Και σε όλο τον κόσμο θα υπάρχει ένας ολοένα και μεγαλύτερος πελάτης – το κράτος.

Αυτές οι τάσεις αναπόφευκτα θα έχουν ολέθριες παρενέργειες. Λιγότερη εξάρτηση από την Κίνα θα σημαίνει και λιγότερη πρόσβαση στην καινοτομία που αναπτύσσεται ταχύτατα στη χώρα αυτή. Όσο μεγαλύτερες είναι οι εταιρείες τεχνολογίας, τόσο πιο δύσκολο θα είναι οι νεοσύστατες επιχειρήσεις να αποκτήσουν επαρκή μεγέθη για να τις ανταγωνιστούν. Οχι ακατόρθωτο -το Zoom τα πήγε καλά σε έναν κόσμο όπου μεγαλύτερες εταιρείες προσφέρουν υπηρεσίες σε παρόμοιες γραμμές – αλλά πιο δύσκολο.

Ωστόσο, παρόλο που οι καινοτόμες επιχειρήσεις ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προκλήσεις στον κόσμο μετά το covid, μπορούν επίσης να συμβάλουν στην διαμόρφωσή του. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο επειδή οι φαρμακευτικές και βιοτεχνολογικές εταιρείες αναζητούν πυρετωδώς φάρμακα και εμβόλια. Αλλά επειδή οι επιχειρήσεις μπορούν να φέρνουν τους ανθρώπους μαζί. Ο κ. Lesser της bcg υποστηρίζει ότι οι εταιρείες που δημιουργούν δεσμό με «συναισθηματικά ευάλωτους» καταναλωτές κατά τη διάρκεια της κρίσης μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των ανησυχιών τους. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να επιστρέψουν σε εστιατόρια, μπαρ και μπουτίκ όταν λήξει η περίοδος της απαγόρευσης, αλλά οι φόβοι παραμένουν. Και επειδή οι μικρές εταιρείες πλήττονται σοβαρά, η ανάκαμψη σε αυτούς τους τομείς προϋποθέτει τη δημιουργία νέων σχέσεων.

Πηγή: The Economist