Πώς το “sell off” της Δευτέρας ξύπνησε μνήμες παλαιότερων κρίσεων
Η πρώτη Δευτέρα του φετινού Αυγούστου υπήρξε η χειρότερη μέρα από το 1987 για τις ιαπωνικές μετοχές.
Την πρώτη Δευτέρα του Αυγούστου, οι παγκόσμιες χρηματικές αγορές δέχθηκαν σοβαρό πλήγμα, εν μέσω φόβων για ύφεση της αμερικανικής οικονομίας και ενώ ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή βρίσκεται σε τροχιά ανάφλεξης.
Οι ισχυρότατοι τριγμοί στα χρηματιστήρια ξεκίνησε από την Ιαπωνία, όπου ο δείκτης Nikkei κατέγραψε πτώση μεγαλύτερη από 12%, σημειώνοντας έτσι τη χειρότερη επίδοση του από το κραχ του 1987.
Την ίδια στιγμή, μόλις δύο εβδομάδες πριν, οι αγορές μετοχών κυμαίνονταν σε επίπεδα ρεκόρ, με τους ειδικούς να κάνουν αισιόδοξες προβλέψεις αναφορικά με την εξασθένιση του πληθωρισμού.
Η αποδυνάμωση, όμως της αγοράς εργασίας προκάλεσε ανησυχία για τη διάρκεια του ευνοϊκού αυτού κλίματος, παρότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα βρισκόταν λίγα βήματα από την επιτυχημένη αντιμετώπιση της ακρίβειας. Μάλιστα, λίγες ημέρες πριν, το υπουργείο Εργασία των ΗΠΑ ανακοίνωσε πως το ποσοστό ανεργίας είχε αυξηθεί περισσότερο από το αναμενόμενο, σηματοδοτώντας με αυτόν τον τρόπο, την αναπόφευκτη ύφεση στην οικονομία της χώρας.
Το «ξεπούλημα» που καταγράφηκε πριν από λίγες ημέρες, βρήκε ως επί το πλείστον εταιρίες υψηλής τεχνολογίας, οι μετοχές των οποίων, το τελευταίο διάστημα είχαν οδηγήσει τους δείκτες στα ύψη.
Ωστόσο, θα μπορούσε να ειπωθεί ότι και συγκυριακοί λόγοι έβαλαν το λιθαράκι τους στην επιδείνωση της κατάστασης στα χρηματιστήρια. Πιο συγκεκριμένα, την περασμένη εβδομάδα, η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας αύξησε τα επιτόκια, ενημερώνοντας πως το κόστος δανεισμού ενδέχεται να αυξηθεί περισσότερο. Από την άλλη πλευρά, η FED επιχειρούσε να μειώσει άμεσα τα επιτόκια, αφού ο πληθωρισμός φαινόταν να υποχωρούσε.
Το γεγονός αυτό, προκάλεσε την ενίσχυση του ιαπωνικού νομίσματος σε σχέση με το αμερικανικό δολάριο, ασκώντας έτσι πίεση στα επενδυτικά κεφάλαια, που δανείζονταν φθηνά σε γιεν και στη συνέχεια έκαναν επενδύσεις σε περιουσιακά στοιχεία στις ΗΠΑ. Οι επενδυτές αυτοί προσπάθησαν να συγκεντρώσουν μετρητά, ενισχύοντας την αναταραχή στην αγορά.
Μνήμες «Μαύρης Δευτέρας» του 1987
Στις 05 Αυγούστου, οι διεθνείς αγορές ξύπνησαν και ήρθαν αντιμέτωπες με μια ημέρα που θύμιζε τη «Μαύρη Δευτέρα» του 1987. Την 19η Οκτωβρίου εκείνου του έτους, τα παγκόσμια χρηματιστήρια κατέρρευσαν συλλογικά, καταστρέφοντας περίπου το μισό χάρτινο πλούτο του κόσμου.
Τα χρηματιστήρια ήταν ήδη ανήσυχα, καθώς ο δείκτης Hang Seng του Χονγκ Κονγκ είχε σημειώσει μεγάλη βουτιά. Το γεγονός αυτό επηρέασε και ην Ευρώπη και εξαπλώθηκε σε όλη τη Wall Street, καθώς οι ΗΠΑ βομβάρδισαν ιρανικές πλατφόρμες πετρελαίου ως αντίποινα σε πυραυλική επίθεση εναντίον αμερικανικού πλοίου.
Βέβαια, η οικονομική άνθιση στις Ηνωμένες Πολιτείες είχε αρχίσει να χάνει τον ρυθμό της, με τον Dow Jones να πέφτει διαδοχικά. Αποκορύφωμα ήταν εκείνο το πρωινό της Δευτέρας όπου έπεσε 508 μονάδες, χάνοντας 500 δισεκατομμύρια δολάρια.
Παράλληλα, η χρηματιστηριακή αγορά στην Αυστραλία έπεσε πάνω από 40%, ενώ αντίστοιχα αυτή της Νέας Ζηλανδίας υπέστη δραματική πτώση, σχεδόν κατά δύο τρίτα από το ανώτατο επίπεδό της το 1987.
Πολλοί θεωρούν πως η αιτία αυτής της καταστροφής ήταν τα πρόσφατα μηχανογραφημένα προγράμματα συναλλαγών, τα οποία πωλούσαν μετοχές αυτόματα, επιδεινώνοντας έτσι την πτώση. Όποια και αν ήταν η αιτία, όμως, οι επιπτώσεις στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές ήταν καταστροφικές και χρειάστηκε αρκετός χρόνος για να ανακάμψουν οι επενδυτές σε πολλές διεθνείς αγορές.
