Τεράστια φοροδιαφυγή 51 δις. Νέα μέτρα στον ορίζοντα

Έρχονται νέα μέτρα από την ΑΑΔΕ το 2026 – Αποκαλύπτεται φοροδιαφυγή 51 δισ. ευρώ

Η τεχνολογία και η αξιοποίηση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο βασικά «εργαλεία» της ΑΑΔΕ απέναντι στη φοροδιαφυγή. Σημαντικές διαστάσεις εξακολουθεί να λαμβάνει η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που συγκρίνουν τα δηλωθέντα εισοδήματα με την πραγματική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών.

Τα εισοδήματα που δηλώθηκαν εφέτος στην εφορία για το 2024 ανήλθαν σε 112 δισ. ευρώ, ενώ η κατανάλωση έφθασε τα 163,6 δισ. ευρώ, αποκαλύπτοντας μια απόκλιση της τάξης των 51 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό αποτυπώνει το εύρος της «μαύρης» οικονομίας και αντιστοιχεί σε περίπου 22% του ΑΕΠ, ποσοστό αισθητά υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που διαμορφώνεται στο 17,6%.

Παρότι η εικόνα εμφανίζεται οριακά βελτιωμένη σε σχέση με το 2019, όταν η διαφορά μεταξύ εισοδημάτων και κατανάλωσης ξεπερνούσε τα 53 δισ. ευρώ, τα στοιχεία δείχνουν ότι η φοροδιαφυγή παραμένει δομικό πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας.

Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προετοιμάζει από το 2026 μια συνολική αναδιάρθρωση των μηχανισμών ελέγχου και πρόληψης της φοροδιαφυγής, με βασικό εργαλείο την τεχνολογία και την αξιοποίηση δεδομένων σε πραγματικό χρόνο. Κεντρικός άξονας του σχεδίου είναι η πλήρης ψηφιοποίηση των συναλλαγών, με την καθιέρωση της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης, την ψηφιακή καταχώριση των δελτίων αποστολής και τη δημιουργία ψηφιακών μητρώων πελατών για μεγάλες συναλλαγές με μετρητά. Παράλληλα, σύγχρονα συστήματα ανάλυσης δεδομένων και Business Intelligence θα επιτρέπουν τον συνεχή έλεγχο των οικονομικών στοιχείων των επιχειρήσεων και την έγκαιρη ανίχνευση ύποπτων κινήσεων.

Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται και στο Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2026 και να προσφέρει στη φορολογική διοίκηση πλήρη εικόνα για κάθε ακίνητο, τη χρήση του και τα εισοδήματα που αποφέρει. Στόχος είναι ο εντοπισμός αδήλωτων κατοικιών και μη καταγεγραμμένων μισθώσεων, που αποτελούν διαχρονική εστία φοροδιαφυγής. Στο ίδιο πλαίσιο, στο μικροσκόπιο μπαίνουν και τα κρυπτονομίσματα, με τη θέσπιση ενός σαφούς φορολογικού πλαισίου εναρμονισμένου με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Με το νέο αυτό μοντέλο, η φορολογική αρχή επιδιώκει από το 2026 να περιορίσει την αδήλωτη οικονομία. Παρά τις φιλόδοξες εξαγγελίες και τον εκτεταμένο ψηφιακό μετασχηματισμό που σχεδιάζει η φορολογική διοίκηση, σοβαρές αμφιβολίες εκφράζονται για το κατά πόσο το νέο μοντέλο θα καταφέρει να περιορίσει ουσιαστικά τη φοροδιαφυγή. Η εμπειρία των προηγούμενων ετών δείχνει ότι η τεχνολογία από μόνη της δεν αρκεί για να αντιμετωπίσει ένα βαθιά ριζωμένο και πολυπαραγοντικό φαινόμενο, το οποίο συνδέεται τόσο με τη δομή της οικονομίας όσο και με τη φορολογική κουλτούρα.

Πηγή: Θανάσης Κουκάκης/dnews