Τι θα προβλέπει η λύση για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο

Κοντά σε λύση για τα δάνεια του ελβετικού φράγκου που θα χωρίζει σε τρεις κατηγορίες τους συγκεκριμένους δανειολήπτες και θα τους δίνει τη δυνατότητα να απαλλαγούν με την απόλυτή συναίνεσή τους από τη δαμόκλειο σπάθη της κυμαινόμενης ισοτιμίας φαίνεται να βρίσκεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.

Η χώρα μας η αλήθεια είναι πως άργησε να κινηθεί σε σχέση στο συγκεκριμένο θέμα με αποτέλεσμα το χρέος σε ελβετικό φράγκο να έχει σχετικώς διογκωθεί. Φυσικά η αργοπορία αυτή ήταν μερικώς δικαιολογημένη αν σκεφθεί κανείς πως οι ελληνικές τράπεζες αντιμετώπισαν μια πολυετή και ισχυρή κρίση από την οποία έχουν εξέλθει οριστικά την τελευταία τριετία.

Με δεδομένη την θέση της κυβέρνησης για επίλυση του ζητήματος  οι συζητήσεις για το θέμα υπό τον Υπουργό κ. Κυριάκο Πιερρακάκη και το επιτελείο του,  έχουν προχωρήσει τόσο με τις τράπεζες που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους δάνεια με ελβετικό φράγκο όσο  και με τους servicers οι οποίοι έχουν αναλάβει τη διαχείριση των δανείων αυτών.

Θα ναι μια λύση δίκαιη η οποία δεν θα δημιουργήσει προβλήματα στο οικοδόμημα του Ηρακλή και η οποία δεν θα δημιουργήσει αργότερα άλλα προβλήματα αναφέρουν πηγές με γνώση του θέματος. Δεν βρίσκονται όλοι οι δανειολήπτες στην ίδια θέση ούτε έχουν ξεκινήσει από την αντίστοιχη αφετηρία αναφέρουν οι πηγές.

Η λύση προσφέρεται σε μια περίοδο που τα επιτόκια σε ελβετικό φράγκο τείνουν τα γίνουν μηδενικά και εν συνεχεία αρνητικά μετά από διαρκείς μειώσεις το 2023-2024. Ετσι οι δανειολήπτες θα πρέπει να είναι βέβαιοι πως η λύση   τους ταιριάζει- αναλόγως της κατάστασης του δανείου τους- και πως δεν ζημιώνονται από αυτήν. Για τον λόγο αυτόν  και θα τους ζητηθεί η πέραν πάσης αμφιβολίας συναίνεσή τους προς την κατεύθυνση αυτήν.

Τρεις κατηγορίες δανειοληπτών

Οι δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο θα χωριστούν στους ευάλωτους, εκείνους που αντιμετωπίζουν προβλήματα αλλά δεν χαρακτηρίζονται ευάλωτοι και τους υπόλοιπους που έχουν αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ισοτιμίας σε ελβετικό αλλά δεν μπορούν να ενταχθούν σε καμία από τις δύο παραπάνω κατηγορίες.

Κανένας δεν θα αποκλειστεί από τη λύση που θα προβλέπει αλλαγή της ισοτιμίας του δανείου αλλά θα διαφέρει ως προς τα λοιπά (ρύθμιση, δόση, κούρεμα) . Εκτιμάται πως η λύση θα προσφέρει κούρεμα στους ευάλωτους κάποιες ευνοϊκές ρυθμίσεις στη δεύτερη κατηγορία ενώ για την τρίτη κατηγορία οι ρυθμίσεις θα έχουν χαρακτήρα διαφορετικό. Η εφαρμογή της αναμένεται να περάσει μέσα από την πλατφόρμα του εξωδικαστικού συμβιβασμού.

Ποιοι και πόσοι

Σε ότι αφορά το ελβετικό ας  σημειωθεί πως σε αυτή τη φάση πια το ζήτημα αφορά 40.000 περίπου δανειολήπτες. Το χαρτοφυλάκιο των δανείων αγγίζει τα 4,5 δισ. ευρώ, από 7 δισ. ευρώ που ήταν αρχικώς (κάποια δάνεια άλλαξαν νόμισμα ή εξοφλήθηκαν ήδη) , και σύμφωνα με τις τράπεζες τα 3 δισ. εξ’ αυτών είναι  εξυπηρετούμενα. Ωστόσο, 1,5 δισ. ευρώ έχει πουληθεί ήδη στους servicers. Αυτό αποτελεί ίσως και το σημαντικότερο γρίφο που έχουν να λύσουν αυτοί που ασχολούνται με το συγκεκριμένο θέμα, πως δηλαδή το ενδεχόμενο κούρεμα δεν θα επηρεάσει τον Ηρακλή στο βαθμό που θα δημιουργηθεί πρόβλημα με τις εγγυήσεις. Για τη συνολική λύση ένα σημαντικό κομμάτι του κόστους θα αναλάβουν οι τράπεζες ωστόσο ένα κομμάτι φαίνεται πως θα βαρύνει και τους δανειολήπτες.

Το παράδειγμα της Κύπρου

Αρκετές χώρες προχώρησαν αποφασιστικά σε λύσεις σε ότι αφορά τα δάνεια σε  ελβετικό φράγκο. Ορισμένες μάλιστα εξ’ αυτών δεν προχώρησαν σε κεντρικές λύσεις αλλά σε λύσεις που προώθησαν οι τράπεζες. Οι περισσότερες  έλαβαν τις αποφάσεις τους στο διάστημα 2014-2015.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της Κύπρου όπου οι τράπεζες διαχειρίστηκαν αποτελεσματικά χαρτοφυλάκιο σε ελβετικό ύψους 1 δισ. ευρώ παρά το γεγονός πως η Δικαιοσύνη στην οποία είχαν προσφύγει πολλοί δανειολήπτες εξέδωσε αποφάσεις μικτές. Η Κύπρος χρησιμοποίησε τη μέθοδο split and freeze. Τα δάνεια σε ελβετικό μετατράπηκαν  σε ευρώ και η διαφορά σταδιακά   διεγράφη ή τουλάχιστον διεγράφη μερικώς.

Η μέθοδος διαχώρησε το ποσό σε δύο μέρη:

-To “Βιώσιμο ποσό” (performing loan) που ο δανειολήπτης  μπόρεσε να εξυπηρετεί με βάση το εισόδημά του.  Αυτό το ποσό αναδιαρθρώθηκε με χαμηλότερη δόση ή νέα διάρκεια.

Το “Παγωμένο ποσό” (frozen loan): Το υπόλοιπο του δανείου  που συνέπιπτε κυρίως με τη συναλλαγματική διαφορά θεωρήθηκε  μη βιώσιμο προσωρινά. Το ποσό αυτό πάγωσε  για ένα διάστημα  χωρίς να τοκίζεται και διεγράφη αργότερα για τους περισσότερους δανειολήπτες ή επιλέγη μερική αποπληρωμή  του για όσους μπορούσαν να το αποπληρώσουν

Η Κύπρος, όπως και αρκετές άλλες ευρωπαϊκές χώρες  αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα με τα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο   που δόθηκαν κυρίως την περίοδο πριν το 2008. Η βασική παγίδα αυτών των δανείων ήταν η συναλλαγματική ισοτιμία: οι δανειολήπτες λάμβαναν φθηνά δάνεια με χαμηλό επιτόκιο, αλλά σε ξένο νόμισμα. Όταν το φράγκο ισχυροποιήθηκε σημαντικά (ιδίως μετά το 2015, όταν η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας σταμάτησε την παρέμβαση στην ισοτιμία), οι δανειολήπτες έμειναν με πολύ μεγαλύτερες δόσεις και υπόλοιπα δανείων.

Τι συνέβη σε άλλες χώρες:

Η πιο γνωστή και δραστική παρέμβαση έλαβε χώρα στην Ουγγαρία η οποία κατέστησε υποχρεωτική τη μετατροπή σε τοπικό νόμισμα όλων των στεγαστικών δανείων  που ήταν σε ελβετικό . Καθορίστηκε στη συνέχεια σταθερή ισοτιμία μετατροπής, καλύτερη από εκείνη της αγοράς. Οι ζημιές μοιράστηκαν μεταξύ τραπεζών, κράτους και δανειοληπτών. Απαγόρευσε δε τη χορήγηση δανείων σε ξένο νόμισμα.

Η  Πολωνία δεν επέβαλε άμεσα υποχρεωτική μετατροπή.   Η χώρα ενίσχυσε τη δικαστική προστασία δανειοληπτών  και τα πολωνικά δικαστήρια δικαίωσαν πολλούς δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο.

Η Κεντρική Τράπεζα συνέστησε πρόγραμμα στήριξης των τραπεζών για να αντέξουν τις ζημιές.

Η Κροατία το 2015 πέρασε νόμο για υποχρεωτική μετατροπή των δανείων σε ευρώ με σταθερή ισοτιμία υπέρ του δανειολήπτη. Οι τράπεζες υποχρεώθηκαν να απορροφήσουν τη συναλλαγματική ζημιά.

Στη Σλοβενία  οι αποφάσεις για  τα δάνεια σε ελβετικό εξελίχθηκαν μέσω δικαστηρίων και συστάσεων της Κεντρικής Τράπεζας. Η κυβέρνηση ενίσχυσε ρυθμίσεις για καταναλωτές, χωρίς υποχρεωτική μετατροπή.

Στη Σερβία εφαρμόστηκε  κρατικό σχέδιο διευκόλυνσης της μετατροπής δανείων σε τοπικό νόμισμα (σερβικό δηνάριο). Οι λύσεις κινήθηκαν σε βάση εθελοντική βάση, με κρατικές επιδοτήσεις ή φορολογικά κίνητρα.

Πηγή: newmoney.gr