Όσα αλλάζουν στη Βόρεια Μακεδονία από την εκλογή Πεντάροφσκι

«Θα είμαι πρόεδρος όλων των πολιτών». Με αυτή τη δέσμευση, με πυκνές αναφορές σε όλες τις εθνοτικές κοινότητες της Βόρειας Μακεδονίας, αλλά και δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας, ο Στέβο Πεντάροφσκι, υποψήφιος των συγκυβερνώντων κομμάτων SDSM και DUI στον β’ γύρο των χθεσινών προεδρικών εκλογών, έδωσε το στίγμα της πολιτικής που σκοπεύει να ακολουθήσει αφού αναλάβει νέος πρόεδρος.

Παρά τις ανησυχίες ότι η συμμετοχή δεν θα ξεπερνούσε το 40% στη χθεσινή εκλογική αναμέτρηση, και παρά την κόπωση του εκλογικού σώματος από τις αλλεπάλληλες κάλπες από το 2016 και μετά, καθώς και από την πόλωση στο πολιτικό σκηνικό στη χώρα, το ποσοστό όσων προσήλθαν τελικά για να ψηφίσουν ξεπέρασε το 46%, καθιστώντας έγκυρη την εκλογική διαδικασία και αναδεικνύοντας νικητή τον Πεντάροφσκι με ποσοστό 51,83% (με καταμετρημένο το 98% των ψήφων) έναντι 44,57% της υποψήφιας του VMRO-DPMNE Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα.

Σθεναρός υποστηρικτής της Συμφωνίας των Πρεσπών, ο 56χρονος Στέβο Πεντάροφσκι θεωρεί, όπως είπε απευθυνόμενος σε δημοσιογράφους που είχαν κατακλύσει από νωρίς τα κεντρικά γραφεία του SMSM στα Σκόπια, ότι με την ψήφο της η πλειοψηφία των πολιτών έδειξε ότι στηρίζει τη συμφωνία. Μια συμφωνία που, όπως είχε σημειώσει μάλιστα σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων λίγα 24ωρα πριν από τον α’ γύρο των προεδρικών εκλογών, είναι διασφαλισμένη με κάθε κυβέρνηση στη Βόρεια Μακεδονία.

Όπως και ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος δεν έκρυψε τη χαρά του για την εκλογή του Πεντάροφσκι αφού τυχόν αποτυχία της υποψηφιότητάς του θα έστελνε τη χώρα σε πρόωρες κάλπες, έτσι και ο νεοεκλεγείς πρόεδρος θέτει ψηλά στην «ατζέντα» των προτεραιοτήτων του την προώθηση της ευρωπαϊκής και ευρωατλαντικής προοπτικής της Βόρειας Μακεδονίας, για την υλοποίηση της οποίας, όπως επανέλαβε και χθες, η χώρα του χρειάζεται τη στήριξη της Ελλάδας. «Με τη Συμφωνία των Πρεσπών, η Βόρεια Μακεδονία και η Ελλάδα είναι αληθινοί φίλοι (…) μαζί θα οικοδομήσουμε ένα ευρωπαϊκό μέλλον για τις χώρες και τους πολίτες μας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο νικητής του β’ γύρου των προεδρικών εκλογών στη Βόρεια Μακεδονία απαντώντας σε σχετική ερώτηση.

Στη φιλία και την ενότητα μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας αναφέρθηκε και ο Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος εξέφρασε την ελπίδα η φιλία αυτή να αποτελέσει καλό παράδειγμα και σήμα για όλες τις χώρες του κόσμου. Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Ζάεφ στο ευρωπαϊκό «προφίλ» του νέου προέδρου, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι η χώρα έχει πλέον ευρωπαίο πρόεδρο. «Με δύο ξεκάθαρους εκλογικούς γύρους, αποδείξαμε ότι η Βόρεια Μακεδονία έχει κορυφαίες δημοκρατικές δυνατότητες, ότι η χώρα είναι έτοιμη για την Ευρώπη», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας.

Την ίδια ώρα, στο «στρατόπεδο» των ηττημένων διάχυτη ήταν η αναμενόμενη απογοήτευση, με τη Σιλιάνοφσκα να ισχυρίζεται ότι το αποτέλεσμα δεν εγγυάται σε καμία περίπτωση ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα και να ζητεί την άμεση διεξαγωγή πρόωρων βουλευτικών εκλογών.

Με μουσική και χορό οι πανηγυρισμοί για τη νίκη

Στην οδό Bihacka 8, στα κεντρικά γραφεία του κυβερνώντος κόμματος SDSM, η ατμόσφαιρα ανέδιδε από νωρίς αισιοδοξία. Στελέχη του κόμματος άρχισαν να καταφτάνουν με το κλείσιμο της κάλπης. Λίγο αργότερα, κατά την ανακοίνωση των πρώτων νικητήριων αποτελεσμάτων από τον εκπρόσωπο Τύπου του SDSM, Κόστα Κοσταντίνοφ, τα… μπλουζ που ακούγονταν νωρίτερα από τα μεγάφωνα έδιναν τη θέση τους στο νταούλι και τον ζουρνά, με υποστηρικτές του Στέβο Πεντάροφσκι να στήνουν χορό στον προαύλιο χώρο, κρατώντας σημαίες της χώρας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Έξω από τα γραφεία, όπως και στην αίθουσα Τύπου -την ίδια όπου σχεδόν δυο χρόνια πριν, ο Ζόραν Ζάεφ με εμφανή τα σημάδια από τα πρωτοφανή επεισόδια βίας που είχαν προηγηθεί στη Βουλή έκανε δηλώσεις για όσα είχαν προηγηθεί- πληθώρα δημοσιογράφων και τηλεοπτικών συνεργείων, εγχώριων και διεθνών, ανέμεναν από νωρίς τις δηλώσεις του Στέβο Πεντάροφσκι, με την πλειονότητα να τον θεωρεί βέβαιο νικητή.

Στελέχη του επιτελείου του Πεντάροφσκι εμφανίζονταν τις στιγμές εκείνες συγκρατημένα αισιόδοξα, στα πηγαδάκια που είχαν στηθεί μέσα κι έξω από τα γραφεία, μη θέλοντας να προδικάσουν το αποτέλεσμα και σεβόμενα, όπως τόνιζαν, τη διαδικασία της καταμέτρησης των ψήφων, που βρίσκονταν εκείνη την ώρα σε εξέλιξη. Ωστόσο, με τα πρώτα αποτελέσματα να καταφτάνουν, δείχνοντας το καθαρό προβάδισμα του υποψηφίου των SDSM και DUI έναντι της υποψήφιας του VMRO-DPNNE, τη συγκρατημένη αισιοδοξία αντικατέστησαν τα πλατιά χαμόγελα και ο ενθουσιασμός, με κάποιους από τους υποστηρικτές να ξεσπούν σε ιαχές επευφημίας για τον Πεντάροφσκι. Όταν έφτασε στα γραφεία του κόμματος για να κάνει δηλώσεις επικράτησε το αδιαχώρητο.

Η κάλπη και ο… Πάπας

Οι εκλογές διεξήχθησαν με το βλέμμα πολλών στραμμένο όχι στην κάλπη, αλλά στην επίσκεψη του Ποντίφικα, αύριο (Τρίτη 7/5): εκτός από κάποιες αφίσες με τα πρόσωπα του Στέβο Πεντάροφσκι και της Σιλιάνα Γκορντάνοφσκα στις κεντρικές οδικές αρτηρίες να υπενθυμίζουν πως είχε σημάνει ξανά η ώρα της κάλπης, τίποτα δεν παρέπεμπε σε εκλογική ημέρα.

Μεσημέρι Κυριακής, στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων, εργάτες με ανασκουμπωμένα τα μανίκια, παρά το ψιλόβροχο, έδιναν μάχη με τον χρόνο προκειμένου να είναι έτοιμη η σκηνή απ’ όπου θα λειτουργήσει ο Πάπας, χοροστατώντας σε δημόσια θεία λειτουργία, την οποία αναμένεται να παρακολουθήσουν χιλιάδες πιστοί, όχι μόνο από τη Βόρεια Μακεδονία, όπου το ποσοστό των καθολικών είναι πολύ χαμηλό, αλλά και από πολλές άλλες χώρες της περιοχής και όχι μόνο. Όπως η 44χρονη Γκορντάνα, που ήρθε στα Σκόπια από το Ζάγκρεμπ της Κροατίας, προκειμένου «να νιώσω την ευλογία του», όπως χαρακτηριστικά είπε στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ή ο νεαρός Στέβο – συνονόματος του νεοεκλεγέντος Προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας – που ταξίδεψε από τη Λιουμπλιάνα της Σλοβενίας στα Σκόπια για να δει από κοντά τον Πάπα. Βέβαια, το πόσο κοντά θα μπορέσει να φτάσει κανείς στον Ποντίφικα τη μέρα εκείνη είναι μάλλον… γρίφος για δυνατούς λύτες, αφού τα μέτρα ασφαλείας θα είναι δρακόντεια, με την κυβέρνηση να έχει ήδη δώσει οδηγίες στους πολίτες για το πώς πρέπει να κινηθούν την Τρίτη. Το κέντρο των Σκοπίων θα μοιάζει απροσπέλαστο. Το ίδιο και η πλατεία, όπου λευκά κάγκελα εν είδει λαβυρίνθου έχουν στηθεί σε όλο της το μήκος δίνοντας την εντύπωση ενός ασφυκτικά περίκλειστου χώρου…

Σε κάθε περίπτωση, τα Σκόπια φοράνε τα «καλά» τους για να υποδεχθούν τον προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Οι προσόψεις μισοτελειωμένων κτιρίων στα πλαϊνά της εξέδρας έχουν καλυφθεί με μακριά λευκά πανιά, γίνονται παρεμβάσεις τύπου… λίφτινγκ στα σιντριβάνια – απομεινάρια του μεγαλομανούς «Σχεδίου 2014» του πρώην πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι – ενώ συνεργεία αλλάζουν τις καμένες λάμπες γύρω από την πλατεία, που πρέπει, όπως έλεγε καταστηματάρχης της περιοχής, να λάμπει εκείνη τη μέρα…

Η εκλογή του υποστηριζόμενου από τους κυβερνώντες Σοσιαλδημοκράτες στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα της Βόρειας Μακεδονίας μεταδίδεται ήδη από τα γερμανικά ΜΜΕ, τα οποία εστιάζουν στο γεγονός ότι ο νέος Πρόεδρος στηρίζει την Συμφωνία των Πρεσπών και την ευρωατλαντική προσέγγιση της χώρας.

«Ο Στέβο Πεντάροφσκι κερδίζει την προεδρική εκλογή στην Βόρεια Μακεδονία», είναι ο τίτλος ανταπόκρισης -βασίζεται κυρίως σε τηλεγραφήματα ειδησεογραφικών πρακτορείων- της εφημερίδας Die Zeit, η οποία αναφέρεται στην επικράτηση του εκλεκτού του Ζόραν Ζάεφ με ποσοστό 51,75% επί της αντιπάλου του Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα – Ντάφκοβα, η οποία στηρίχθηκε από το εθνικιστικό VMRO-DPMNE και είχε προεκλογικά δηλώσει ότι, εάν επικρατούσε, σκόπευε μεν να σεβαστεί τη νέα ονομασία της χώρας κατά την επίσημη άσκηση των καθηκόντων της, αλλά «προσωπικά» διαφωνούσε και «θα έκανε τα πάντα» προκειμένου να καταδείξει ότι η συμφωνία με την Ελλάδα είχε «σοβαρά προβλήματα».

Το δημοσίευμα αναφέρει ακόμη ότι στις κάλπες για τον β’ γύρο των προεδρικών εκλογών προσήλθε το 46% των ψηφοφόρων της Βόρειας Μακεδονίας, γεγονός το οποίο καθιστά έγκυρη την εκλογή, για την οποία απαιτείτο συμμετοχή τουλάχιστον 40%. Η κυβέρνηση, επισημαίνεται, είχε αναγγείλει ότι εάν η εκλογή κρινόταν άκυρη, θα προκήρυσσε βουλευτικές εκλογές.

Η Τσάιτ διευκρινίζει ότι ο πρόεδρος στην Βόρεια Μακεδονία δεν έχει ουσιαστικές αρμοδιότητες, αλλά εξηγεί ότι στο επίκεντρο της προεκλογικής εκστρατείας τέθηκε η Συμφωνία των Πρεσπών. Καταλήγει δε με σύντομη αναφορά στο ιστορικό του ζητήματος, στο γεγονός ότι η Ελλάδα ως κράτος – μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ ήταν σε θέση τα προηγούμενα χρόνια να εμποδίζει την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας, αλλά και στο γεγονός ότι μετά την διευθέτηση του προβλήματος, βρίσκεται σε εξέλιξη η ένταξή της στο ΝΑΤΟ.

Η γερμανόφωνη υπηρεσία του Euronews μεταδίδει το αποτέλεσμα της εκλογικής αναμέτρησης και σημειώνει ότι ο κ. Πεντάροφσκι οφείλει την εκλογή του και στην στήριξη που έλαβε από πολλούς αλβανικής καταγωγής κατοίκους της Βόρειας Μακεδονίας, οι οποίοι αποτελούν το 25% του πληθυσμού της χώρας.

Σε ό,τι αφορά το ιστορικό της Συμφωνίας των Πρεσπών, το δίκτυο αναφέρει ότι οι δύο πρωθυπουργοί, Αλέξης Τσίπρας και Ζόραν Ζάεφ, έριξαν όλο το πολιτικό τους βάρος στην προσπάθεια να επιβάλουν την Συμφωνία στις χώρες τους, κόντρα στην τεράστια αντίσταση που συνάντησαν στο εσωτερικό. «Η προεδρική εκλογή αποτελούσε και εκλογικό τεστ για την κυβέρνηση Ζάεφ», αναφέρεται μεταξύ άλλων στο ρεπορτάζ.

Παρόμοιο ρεπορτάζ δημοσιεύουν ακόμη η ιστοσελίδα της Γερμανικής Ραδιοφωνίας και η εφημερίδα Die Welt, η οποία αναμεταδίδει δήλωση του νεοεκλεγέντος Προέδρου από τα κεντρικά γραφεία του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος στα Σκόπια: «Θα είμαι πρόεδρος όλων των πολιτών, ανεξαρτήτως του ποιον ψήφισαν», είπε ο κ. Πεντάροφσκι, ο οποίος περιγράφεται ως υποστηρικτής «φιλοδυτικών θέσεων» και της μετονομασίας της χώρας του «από Μακεδονία σε Βόρεια Μακεδονία».

Βέβαιος για την πορεία υλοποίησης της Συμφωνίας των Πρεσπών, ακόμα και σε περίπτωση αλλαγής κυβέρνησης στη Βόρεια Μακεδονία σε μια μελλοντική εθνική εκλογική αναμέτρηση, εμφανίζεται ο υποψήφιος του κυβερνώντος συνασπισμού για τις προεδρικές εκλογές στη γειτονική χώρα, Στέβο Πεντάροφσκι, μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. «Είναι!», διαβεβαιώνει ο Στέβο Πεντάροφσκι, ερωτηθείς εάν είναι διασφαλισμένη η υλοποίηση της Συμφωνίας, σε περίπτωση που υπάρξει αλλαγή κυβερνητικής «σκυτάλης» στις επόμενες εκλογές.

«Η αντιπολίτευση, καθ΄ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, λέει συνεχώς, κάθε μέρα, ότι θα εργαστεί πάνω σε μια καλύτερη συμφωνία και θα καταφέρει -δεν ξέρω πώς, ίσως μ΄ ένα… θαύμα- να πετύχει μια καλύτερη συμφωνία για τα εθνικά μας συμφέροντα. Μου φαίνεται ότι πρόκειται απλώς για πολιτική ρητορεία, για να ανέλθουν στην εξουσία και μετά να ξεχάσουν ό,τι είπαν στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου», σημειώνει ο κ. Πεντάροφσκι.

Επισημαίνει, δε, ότι «το ίδιο πολιτικό κόμμα που είναι τώρα στην αντιπολίτευση, ήταν ενάντια και στη Συμφωνία-Πλαίσιο το 2001, στο τέλος της εσωτερικής μας διένεξης». «Είχαν πει κάποια πολύ άσχημα πράγματα γι΄ αυτή τη συμφωνία, ότι θα διαταράξει τη σταθερότητα και θα διαλύσει τη χώρα. Όταν ανήλθαν στην εξουσία, ωστόσο, ήταν από τους πλέον σταθερούς υποστηρικτές της. Όπως δεν μιλάει πλέον κανείς γι΄ αυτή τη συμφωνία θεωρώντας την απειλή για τη χώρα, το ίδιο θα συμβεί και με τη Συμφωνία των Πρεσπών» σημειώνει.

Ο Στέβο Πεντάροφσκι, ο οποίος κατέρχεται στις προεδρικές εκλογές με τη βασική στήριξη των συγκυβερνώντων κομμάτων «Σοσιαλδημοκρατική Ένωση» (SDSM) του Ζόραν Ζάεφ και DUI του Αλί Αχμέτι καθώς και μικρότερων κομμάτων που συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό, θεωρεί πως η Συμφωνία των Πρεσπών είναι μία «καλά ισορροπημένη συμφωνία, που λαμβάνει υπόψη τα εθνικά συμφέροντα και των δύο χωρών», ένας «καλός συμβιβασμός», μία «win-win κατάσταση».

«Εξεπλάγην θετικά, όταν είδα το περιεχόμενο αυτής της συμφωνίας, προτού υπογραφεί, γιατί είδα δύο θαρραλέους ανθρώπους και από τις δύο πλευρές, τους «αρχιτέκτονες» της συμφωνίας, τον κ. Τσίπρα και τον κ. Ζάεφ, που έκαναν ό,τι μπορούσαν για να προασπίσουν τα συμφέροντά τους αλλά ταυτόχρονα είπαν πως από την άλλη πλευρά υπάρχουν άνθρωποι, υπάρχει κράτος…», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Στέβο Πεντάροφσκι.

«Τόσο ο Τσίπρας όσο και ο Ζάεφ αναγνώρισαν ότι δεν μπορείς να ταπεινώσεις τον πολιτικό σου αντίπαλο προκειμένου να τα έχεις όλα δικά σου. Αυτή σίγουρα δεν είναι μια συμφωνία που θα μπορούσε να την περιγράψει κάποιος ως νίκη 10-0 για την πλευρά του. Συναντηθήκαμε κάπου στη μέση, κι αυτό ήταν ασυνήθιστο αν αναλογιστεί κανείς τις διακρατικές σχέσεις Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας τα τελευταία 25-30 χρόνια, που ήταν, λίγο-πολύ, μια ιστορία διενέξεων ή ακόμα και μη σεβασμού κατά καιρούς, με πολύ μικρές περιόδους ηρεμίας», τονίζει.

Για την πρόσφατη, δε, επίσκεψη κυβερνητικού κλιμακίου υπό τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα στα Σκόπια, επικεφαλής κυβερνητικού κλιμακίου και συνοδεία 140 επιχειρηματιών, ο Στέβο Πεντάροφσκι λέει πως «ήταν ένα πρώτο βήμα», «μια επίσκεψη με ουσία», που ανοίγει μια τεράστια οικονομική -και όχι μόνο- ευκαιρία, «κι αν κάποιος είναι αρκετά συνετός και σκέφτεται το μέλλον της χώρας και των ανθρώπων της θα πρέπει να αγκαλιάσει με τα δυο χέρια αυτή την ευκαιρία».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ