ΟΤΑ: Ο εμπαιγμός των συμβασιούχων και οι «ιδιωτικοποιημένες» υπηρεσίες των δήμων
Χιλιάδες εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου σε ομηρία, ενώ καλύπτουν χρόνιες και διαρκείς ανάγκες
Αν απορεί κανείς για τις μόνιμα αδιόρθωτες ζημιές στα πάρκα, ακόμα και στη νέα παραλία της πόλης, για τα απότιστα και αποξηραμένα παρτέρια, τα διαλυμένα πεζοδρόμια ή τις ανύπαρκτες διαγραμμίσεις στους δρόμους της πόλης που θυμίζουν πίστα ανώμαλου δρόμου, με τις λακκούβες, τα μπαλώματα και τα σαμαράκια, η απάντηση είναι απλή: δεν υπάρχουν εργαζόμενοι και όλα έχουν ανατεθεί σε εργολάβους.
Οι δήμοι της χώρας όπως και ο δήμος Θεσσαλονίκης, βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας δεν έχουν δικαίωμα προκήρυξης διαγωνισμών και προσλήψεων και σχεδόν όλες τις τεχνικές εργασίες και τη συντήρηση των δημόσιων χώρων, τις έχουν αναθέσει σε εργολάβους ή χρησιμοποιούν συμβασιούχους μέσω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ και του ΕΣΠΑ.
Μάλιστα η κυβέρνηση Μητσοτάκη, εφαρμόζοντας απόλυτα το νεοφιλελεύθερο δόγμα της κατάργησης του κοινωνικού κράτους, έχει εγείρει τείχη και οχυρά ώστε να ανακόψει κάθε δικαίωμα στους συμβασιούχους να διεκδικήσουν μια κανονική και πλήρης απασχόληση.
Ποινικοποίηση των προσλήψεων μέσω διώξεων των αιρετών
Σε περίπτωση που οι συμβασιούχοι, οι οποίοι μπορεί να εργάζονται πολλούς μήνες ή και χρόνια σε κάποιο δήμο, καλύπτοντας πάγιες και σταθερές ανάγκες, αποτολμήσουν να προσφύγουν στη δικαιοσύνη και δικαιωθούν πρωτοδίκως, οι διοικήσεις των δήμων, είναι υποχρεωμένες να ασκήσουν έφεση, ζητώντας να ακυρωθούν οι αποφάσεις που δικαιώνουν τους συμβασιούχους.
Οι αποφάσεις για την προσφυγή κατά των πρωτόδικων αποφάσεων, προβλέπεται να λαμβάνονται από την Οικονομική Επιτροπή του κάθε ΟΤΑ.
Αν δεν το πράξουν, αν δεν εφεσιβάλλουν δηλαδή τις αποφάσεις που δικαιώνουν του συμβασιούχους, οι διοικήσεις των δήμων, αλλά και όλα τα μέλη των δημοτικών συμβουλίων, αντιμετωπίζουν ποινικές διώξεις, που ασκούνται από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, για παράβαση καθήκοντος, για δόλο και κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος.
Αυτά τα τραγελαφικά, αλλά και άκρως νεοφιλελεύθερα, ορίζει η νομοθεσία που ψηφίσθηκε πέρσι τον Μάρτιο από το κυβερνών κόμμα και την κυβέρνηση Μητσοτάκη, βάσει της οποίας οι δήμοι της χώρας είναι υποχρεωμένοι να εξαντλήσουν τα ένδικα μέσα, προκειμένου να αποτρέψουν τη δικαίωση των συμβασιούχων. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η δικαστική διαμάχη μπορεί να φτάσει και μέχρι τον Άρειο Πάγο και να διαρκέσει μερικά χρόνια.
Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση υιοθέτησε αυτή την ρύθμιση διότι υπήρξαν δεκάδες πρωτόδικες αποφάσεις που δικαίωναν του συμβασιούχους και επέβαλλαν τις προσλήψεις τους με συμβάσεις αορίστου χρόνου. Επί της ουσίας δηλαδή, το ίδιο το κράτος αμφισβητεί τις αποφάσεις της δικαιοσύνης και εξαντλεί όλα τα ένδικά μέσα και τις πιέσεις που μπορεί να ασκήσει μία κρατική εξουσία, προκειμένου να ανατρέψει δικαστικές αποφάσεις που βασίζονται στο νομοθετικό πλαίσιο που το ίδιο το κράτος έχει υιοθετήσει και επιβάλει.
Αυτή η πρακτική, της διάλυσης του «κοινωνικού κράτους», συνάδει με την κυρίαρχη αντίληψη και νοοτροπία που διέπει κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις της χώρας και είναι κοινώς και ευρέως αποδεκτή στην ελληνική κοινωνία. Ωστόσο, αυτοί που αντιλαμβάνονται άμεσα και από πρώτο χέρι, την δυσκαμψία και την αναποτελεσματικότητα αυτής της πολιτικής είναι οι ίδιοι οι δήμοι και οι δήμαρχοι που αμφισβητούν αυτό το σφιχτό και περιοριστικό εναγκαλισμό από το κεντρικό κράτος και διεκδικούν οι ΟΤΑ, αυτοτελώς, να μπορούν να προκηρύσσουν διαγωνισμούς και να προσλαμβάνουν εργαζόμενους, προκειμένου να καλύψουν άμεσες ανάγκες και να προσφέρουν ικανοποιητικές ανταποδοτικές υπηρεσίες στους δημότες τους.
Τι συμβαίνει, το παράδειγμα του δήμου Θεσσαλονίκης
Αν κάνει κανείς μία βόλτα στη γειτονιά που ζει ή στις γειτονιές της πόλης, και προσέξει τι συμβαίνει γύρω του, θα κατανοήσει το μέγεθος του προβλήματος. Ο δημόσιος χώρος, δρόμοι, πλατείες, πάρκα και παρτέρια, πεζοδρόμια, παιδικές χαρές και σχολεία αλλά ακόμα και δημοτικά η κοινοτικά κτήρια αντιμετωπίζουν πολλά προβλήματα με φθορές, κακοτεχνίες και ζημιές που παραμένουν για χρόνια αδιόρθωτες.
Η συντήρηση του λεγόμενου δημόσιου χώρου έχει ανατεθεί σε μεγάλο βαθμό, μέσω αναθέσεων, σε εργολάβους, με το οικείο δήμο να ελέγχει και να εποπτεύει τις εργασίες. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με στοιχεία του Σωματείου Εργαζομένων του δήμου Θεσσαλονίκης, ο δήμος Θεσσαλονίκης διαθέτει μόλις 30 κηπουρούς για να φροντίζουν τη χλωρίδα στα δεκάδες πάρκα και τις πλατείες της πόλης.
Τα κατορθώματα αυτής της κατάστασης, της έλλειψης έμπειρου δημοτικού προσωπικού που να γνωρίζει το αντικείμενο εργασίας, δηλαδή την ιδιομορφία και ξεχωριστά χαρακτηριστικά και προβλήματα των δένδρων της πόλης, τα βιώσαμε πρόσφατα και τα βιώνουμε στην πόλη με τις κλαδεύσεις και τις κοπές – σφαγές των δένδρων, από ιδιωτικά συνεργεία, που κοστίζουν αρκετά εκατομμύρια ευρώ.
Οι συμβασιούχοι μέσω ΟΑΕΔ και κοινωφελών προγραμμάτων και ΕΣΠΑ, και οι κάθε είδους εργολαβίες, καλύπτουν σχεδόν το σύνολο των υπηρεσιών και εργασιών που απαιτούνται σε ένα δήμο: από τους βρεφονηπιακούς σταθμούς και τις καθαρίστριες και συντηρητές των σχολείων, μέχρι τις διαγραμμίσεις, τις ασφαλτοστρώσεις και τις «αναπλάσεις» σε δρόμους και πλατείες.
Οι εξειδικευμένοι δημοτικοί υπάλληλοι, ιδίως στον «πρωτογενή τομέα», στη συντήρηση, στις κατασκευές και σε κάθε είδος τεχνική ή χειρωνακτική εργασία είναι είδος προς εξαφάνιση. Οι λίγοι που έχουν απομείνει, σαφώς δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες και το κενό καλύπτεται από ιδιώτες – εργολάβους
«Δυστυχώς οι ιδιωτικοποιήσεις και οι εργολαβίες κυριαρχούν σχεδόν σε όλους τους τομείς και όλοι οι εργασίες συντήρησης ή τεχνικές εργασίες, εκτός από την καθαριότητα έχουν δοθεί σε εργολάβους» τονίζει το μέλος της διοίκησης του Σωματείου Εργαζομένων του Δήμου Θεσσαλονίκης Φώτης Μαραντζίδης που επισημαίνει πως μόνο με τις προσλήψεις των συμβασιούχων και τις προσλήψεις προσωπικού, ο δήμος θα μπορέσει να προσφέρει ανταποδοτικές υπηρεσίες στους πολίτες.
Η περίπτωση των συμβασιούχων COVID
Χαρακτηριστική είναι και η περίπτωση των 23.500 συμβασιούχων που είχαν προσληφθεί, οι οποίοι είχαν προσληφθεί την άνοιξη του 2020, για τις ανάγκες των δήμων κατά την περίοδο COVID.
Πολλοί εξ αυτών έχουν προσφύγει δικαστικά και έχουν δικαιωθεί και υπάρχει το ενδεχόμενο μονιμοποίησης τους αν έχουν συμπληρώσει 24 μήνες εργασίας. Οι ίδιοι οι δήμαρχοι σε πολλές περιπτώσεις τάσσονται στο πλευρό των συμβασιούχων.
Στο δήμο Θεσσαλονίκης 70 συμβασιούχοι από την περίοδο COVID, έχουν καταθέσει αγωγή για την πρόσληψη τους, αλλά όπως υποστξρίει ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Κώστας Φουντούκης ενώ ο δήμος εξέδωσε και ψήφισμα συμπαράστασης τους, δεν τους βοήθησε δικαστικά ως όφειλε. «Εμείς ζητάμε από το δήμο να συνδράμει δικαστικά ώστε αυτοί οι συνάδελφοι μας να δικαιωθούν» τονίζει.
Μάλιστα στο ομόφωνο ψήφισμα του το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Θεσσαλονίκης «εκφράζει τη στήριξη και αλληλεγγύη του στο δίκαιο αίτημα των εργαζομένων του Δήμου Θεσσαλονίκης με σύμβαση ορισμένου χρόνου covid 19» και δηλώνει «την αμέριστη συμπαράστασή του στο δίκαιο και εύλογο αγώνα των συμβασιούχων εργαζομένων, θεωρώντας δικαιοπολιτικά και κοινωνικά άδικο η δημόσια διοίκηση να στελεχώνεται από εργαζομένους δύο ταχυτήτων».
Κυρίζογλου: Θέλουμε προσλήψεις αλλά τα χέρια μας είναι δεμένα
Χθες η ΠΟΕ ΟΤΑ, πραγματοποίησε απεργιακή κινητοποίηση στους δήμους με κεντρικό αίτημα την πρόσληψη των συμβασιούχων την ενίσχυση του προσωπικού των ΟΤΑ αλλά και την άρση του μέτρου δίωξης των αιρετών που αρνούνται να καταθέσουν εφέσεις κατά των συμβασιούχων που δικαιώνονται.
Την κατάσταση περιγράφει ο δήμαρχος Μενεμένης Αμπελοκήπων και αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου που τονίζει πως η δήμοι έχουν ανάγκη προσλήψεων αλλά τα χέρια τους είναι δεμένα από το νόμο της κυβέρνησης.
«Οι προσλήψεις των συμβασιούχων είναι ένα τεράστιο θέμα. Κάθε αίτημα πρόσληψης στους δήμους είναι παράνομο. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία δεν είναι δυνατή η πρόσληψη μονίμου προσωπικού ή η μετατροπή των συμβάσεων ορισμένου χρόνου των συμβασιούχων σε αορίστου», τονίζει και αναφέρει ότι απαιτείται προσωπικό στους δήμους και πως υπάρχουν μεγάλες ανάγκες. «Εμείς στους δήμους όλους τους εργαζόμενους, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας τους θέλουμε, γιατί έχουμε αναγκη από προσωπικό αλλά είναι τα χέρια μας δεμένα», σημειώνει και αναφέρει ότι η κυβέρνηση πρέπει να δώσει λύση.
Σε ότι αφορά την έφεση που πρέπει να ασκήσουν οι δήμοι, επισημαίνει πως απορρέει από την νομοθεσία ενώ σημειώνει ότι «θα έπρεπε να επιτρέπεται στου δήμους να προκηρύσσουν μόνοι τους διαγωνισμούς για προσλήψεις, βάσει των οικονομικών τους, των αναγκών του και των ειδικοτήτων που χρειάζεται. Τώρα που βγήκαμε από τα μνημόνια πρέπει να επιτραπεί».
Δέκα χρόνια χωρίς προσλήψεις
Ανάλογο προβληματισμό εκφράζει και το μέλος της διοίκησης της ΚΕΔΕ Δημήτρης Μπίρμπας, που τονίζει ότι η ΚΕΔΕ, είναι αντίθετη στην ποινικοποίηση των αποφάσεων των δημοτικών συμβουλίων για κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος και παράβαση καθήκοντος.
«Ζούμε αντιφάσεις που απορρέουν από τις αποφάσεις των δικαστηρίων και αντιμετωπίζουμε ποινικές διώξεις διότι υπάρχουν αποφάσεις ομόφωνες των δημοτικών συμβουλίων υπέρ των εργαζομένων» σημειώνει και τονίζει ότι ο νόμος Βορίδη όχι μόνο δεν λύνει προβλήματα αλλά προσθέτει ακόμα περισσότερα όταν οι δήμοι έχουν τεράστιες ανάγκες σε προσωπικό καθώς εδώ και 10 χρόνια δεν έχουν γίνει προσλήψεις.