Π. Κόκκαλης: Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης στο ενεργειακό, γεννά παραφροσύνη

Συνέντευξη στον Φίλιππο Δεργιαδέ

Ο Πέτρος Κόκκαλης, ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ και μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θεωρεί ότι η Ευρώπη έχει καθυστερήσει στην λήψη μέτρων για να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή κρίση, γεγονός ενισχύει τον σκεπτικισμό των πολιτών για τη χρησιμότητα του εγχειρήματος.

Θεωρεί εφικτό και επιβεβλημένο να ενισχυθεί ο κρατικός χαρακτήρας της ΔΕΗ και κατηγορεί την κυβέρνηση της ΝΔ, για απόλυτη εξάρτηση της χώρας από το φυσικό αέριο και βεβιασμένη απολιγνιτοποίηση χωρίς σχέδιο.

«Η κυβέρνηση πρέπει να σταματήσει να περνάει στους πολίτες τις ευθύνες που έρχονται με τη διακυβέρνηση» τονίζει και σημειώνει πως για να αντιμετωπιστεί το ενεργειακό αυτό που λείπει από το σημερινό Μέγαρο Μαξίμου είναι η πολιτική θέληση και όχι οι εναλλακτικές.

• Κύριε Κόκκαλη, είμαστε το τέλος Σεπτεμβρίου, όλος ο κόσμος ανησυχεί για τις τιμές στην ενέργεια και ακόμα η Ε.Ε. δεν έχει καταλήξει σε οριστικές αποφάσεις. Κάθε κράτος μάλλον θα πάρει τις δικές του αποφάσεις. Εσείς τι λέτε, τι πρέπει να γίνει στην Ευρώπη σε συλλογικό επίπεδο; Θα βοηθούσε αυτό τα κράτη ή θα δημιουργούσε προβλήματα;

Η ΕΕ είχε όλα τα δεδομένα, αλλά και τις κανονιστικές προβλέψεις, για να προετοιμαστεί παρακολουθώντας τις κινήσεις Πούτιν την τελευταία δεκαετία, αλλά ιδιαίτερα μετά την Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ήταν βεβαιότητα πως η ευρωπαϊκή εξάρτηση σε ορυκτά καύσιμα, αλλά και σε τρόφιμα, θα γινόταν μέρος αυτής της πολεμικής επιχείρησης, πως θα γινόταν όπλο στα χέρια ενός καλά προετοιμασμένου όσο και αυταρχικού αντιπάλου.

Για αυτό το λόγο 9 ευρωβουλευτές σχεδόν από όλες τις παρατάξεις στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο καταθέσαμε σχετική ερώτηση από τον Μάρτιο, ζητώντας ουσιαστικά να τεθεί η ΕΕ σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, βάσει του άρθρου 122 του Κανονισμού για το τυχόν αναταραχή στην παροχή φυσικού αερίου στην ΕΕ. Αυτό έγινε μόλις την περασμένη εβδομάδα, ενώ τα μέτρα που εξαγγέλθηκαν, ως έχουν αυτή την ώρα, θα τεθούν σε ισχύ πολύ αργά και δεν θα αποτελέσουν πραγματική βοήθεια μέσα στο χειμώνα.

Η ΕΕ πρέπει να χάσει τους ενδοιασμούς της σε ό,τι αφορά την κοινή πορεία των κρατών-μελών. Μόνο έτσι θα καταφέρει να δράσει προληπτικά και έγκαιρα, αντί καθυστερημένα μετά τα γεγονότα. Όσο δεν το κάνει, όσο δεν δείχνει η ίδια αυτοπεποίθηση στην κοινή πορεία, τόσο θα αμφισβητείται η ισχύς της από εχθρούς και φίλους. Όσο δεν προχωράει στην εμβάθυνση, τόσο θα μένουν οι ευρωπαίοι πολίτες ακάλυπτοι σε κρίσεις σαν τη σημερινή, να αναρωτιούνται για τη χρησιμότητα του εγχειρήματος.

• Η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε διάφορα επιδόματα και ενισχύσεις, αλλά όπως φαίνεται αυτά τα μέτρα δεν θα είναι αρκετά. Τι περιθώρια υπάρχουν για επιπρόσθετες παρεμβάσεις και τι θα μπορούσε να γίνει;

Η κυβέρνηση νομίζει πως μπορεί να κοροϊδεύει τους πολίτες, να μαζεύει 100 με τα αυξημένα έσοδα του πληθωριστικού ΦΠΑ και να δίνει πίσω κέρματα, χάριν των υπερκερδών των πάροχων ενέργειας. Οι πολίτες πρέπει να μάθουν γιατί προσδέθηκε η χώρα στο φυσικό αέριο, γιατί ξεκίνησαν να ανεβαίνουν οι τιμές στην ενέργεια πολύ πριν τον πόλεμο στην Ουκρανία και γιατί η κυβέρνηση δεν δέχεται να παραδεχτεί τα λάθη της, αντιστρέφοντας εκείνες τις αποφάσεις που επίτειναν μία ήδη δύσκολη πραγματικότητα.

Οι παρεμβάσεις, όπως η προαγορά ενέργειας, το πλαφόν στη λιανική, η μείωση του ΦΠΑ η τάχιστη ανάπτυξη των ΑΠΕ κι οι παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας εν καιρώ πολέμου είναι αυτονόητες και γνωστές. Η θέληση είναι αυτό που λείπει από το σημερινό Μέγαρο Μαξίμου, όχι οι εναλλακτικές.

• Ως χώρα βιαστήκαμε να πάμε στην απολιγνιτοποίηση; Έχουμε δημιουργήσει εναλλακτικές πηγές ενέργειας από ΑΠΕ; Ακούμε πολλά και για τις ενεργειακές κοινότητες. Προχωρούν αυτές οι ιδέες και σχεδιασμοί;

Η κυβέρνηση παρέλαβε από τον ΣΥΡΙΖΑ ψηφισμένο τον πιο προχωρημένο νόμο της ΕΕ για τις ενεργειακές κοινότητες και τον έθαψε, οδηγώντας μας στο φυσικό αέριο και μία βεβιασμένη απολιγνιτοποίηση δίχως σχέδιο και το σημαντικότερο δίχως διαβούλευση. Στέρησε έτσι από τη χώρα και τη διαδικασία τη συλλογική γνώση που φέρνει η συμμετοχή, αλλά και τη νομιμοποίηση της όλης διαδικασίας, αντί να προχωρήσει τάχιστα τις ενεργειακές κοινότητες σε τοπικό επίπεδο για φτηνή ενέργεια, με όρους δημόσιου αγαθού και κοινωνικής δικαιοσύνης.

• Είναι εφικτό να αποκτήσει η χώρα και πάλι κρατική επιχείρηση ηλεκτρισμού με περισσότερους υδροηλεκτρικούς σταθμούς;

Δεν είναι απλά εφικτό, αλλά επιβεβλημένο. Αν δεν μας έπεισε η πανδημία για το ρόλο του κράτους και το ψεύδος του αφηγήματος μίας αγοράς ως λύση για όλα, μιας αγοράς που τάχα αυτορρυθμίζεται για το κοινωνικό καλό, ας μας πείσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.

• Ποια είναι η θέση σας για το χρηματιστήριο ενέργειας το οποίο ιδρύθηκε επί ΣΥΡΙΖΑ; Κάποιοι προτείνουν να καταργηθεί ως αχρείαστο κι επικίνδυνο…

Το χρηματιστήριο ενέργειας ήταν μνημονιακή πρόβλεψη, ως θεσμός. Η εφαρμογή του έγινε επί ΝΔ, ενώ η απόλυτη εκτροπή στην λειτουργία του μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αντιμετωπίζεται από την κυβέρνηση σχεδόν σαν θέλημα Θεού, σαν φυσικό φαινόμενο. Το κοιτάνε και το σχολιάζουν, ψευδόμενοι και κρυπτόμενοι πίσω από δήθεν ευθύνες του ΣΥΡΙΖΑ, για να μην προχωρήσουν σε καμία παρέμβαση.

• Η κυβέρνηση έστω με λανθάνοντα λόγο, πρότεινε τη θέση «προσαρμοστείτε ή πεθαίνετε». Δηλαδή και πάλι έθεσε το θέμα στο επίπεδο της ατομικής ευθύνης, όπως έγινε και στην πανδημία και ζήτησε να γυρίσει ο κόσμος στο πετρέλαιο. Πως το σχολιάζετε;

Η κυβέρνηση πρέπει να σταματήσει να περνάει στους πολίτες τις ευθύνες που έρχονται με τη διακυβέρνηση. Όσο για τα περί επιστροφής στο πετρέλαιο, προτιμώ να μείνω στο προφανές, πως η έλλειψη σχεδιασμού γεννά παραφροσύνη.

• Το ενεργειακό επηρεάζει τα πάντα και έχει προκαλέσει μία σειρά ανεξέλεγκτων ανατιμήσεων σε όλα τα αγαθά και τις υπηρεσίες. Την ίδια ώρα οι ανισότητες αυξάνονται και 95,4 εκατ. άνθρωποι στην ΕΕ βρίσκονται αντιμέτωποι με τον κίνδυνο φτώχειας. Στις τρεις πρώτες θέσεις φτώχειας είναι και η χώρα μας. Η απάντηση είναι το κράτος πρόνοιας ή ο κεντρικός σχεδιασμός;

Η χώρα μας το 2019 έβγαινε από μία δεκαετία κρίσης. Η λανθασμένη συνταγή στην αντιμετώπιση της χρεοκοπίας που έφεραν οι αβελτηρίες της Νέας Δημοκρατίας και η στατιστική απάτη στη δημοσιονομική πολιτική, είχαν οδηγήσει στη φτωχοποίηση σχεδόν το 67% των πολιτών, που δήλωναν ανήμποροι να αντιμετωπίσουν μία έκτακτη δαπάνη των χιλίων ευρώ. Η ΝΔ προσπαθεί να μας πείσει σήμερα πως με τις καταργήσεις φόρων πέφτει η φορολόγηση των πολιτών και επιχειρήσεων, αλλά οι διαρκείς αυξήσεις στα έσοδα λένε μία τελείως διαφορετική ιστορία. Δίχως κρατική αρωγή και συγχρόνως θεσμικές παρεμβάσεις πώς θα αντέξουν αυτοί οι πολίτες; Με «ατομική ευθύνη»; Τρώγεται η «ατομική ευθύνη»; Σε ντύνει; Σε κρατάει ζεστό το χειμώνα; Διατηρεί την κοινωνική συνοχή και την πίστη στην πολιτική διαδικασία; Ας είμαστε σοβαροί.

• Το θέμα των παρακολουθήσεων έφτασε και στο ευρωκοινοβούλιο. Τι μπορεί να γίνει επ’ αυτού; Μπορεί η Ε.Ε. να επιβάλει μέτρα που να διασφαλίζουν το απόρρητο για τους πολίτες αλλά και τη διαφάνεια στον έλεγχο παρακρατικών φαινομένων, όπως το σκάνδαλο των υποκλοπών στην Ελλάδα;

Το απόρρητο των επικοινωνιών είναι απαράβατο στην ΕΕ, που οφείλει να βάλει κανόνες για όσα γεννάει ο σύγχρονος κόσμος και να καθορίσειμε σαφήνεια ποιες είναι εκείνες οι περιπτώσεις εθνικής ασφάλειας που θα δικαιολογούσαν την άρση του. Είναι αδιανόητο πως εταιρείες, όπως αυτές που εκμεταλλεύονται το Predator δεν έχουν ειδικό καθεστώς λειτουργίας, τόσο για τις χρήσεις, όσο και για τη μετοχική τους σύνθεση. Και ο νοών νοείτο.

• Πως σχολιάζετε την ομολογία Γιούνκερ ότι η Ευρώπη δεν σεβάστηκε τους Έλληνες στην κρίση αλλά και το ότι χαρακτήρισε το δημοψήφισμα του 2015, σκάνδαλο; Γιατί αυτή η εμμονή απέναντι σε μία δημοκρατική διαδικασία;

Ο Έλληνας πολίτης ούτε παραποίησε τα στατιστικά στοιχεία της οικονομίας, ούτε εν γνώσει του κορόιδεψε κανέναν. Αυτά τα έκανε η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή εκμεταλλευόμενη τα θεσμικά κενά της νομισματικής ένωσης, με βαρύτατες ευθύνες και της Γερμανίας σε ό,τι αφορά τον τρόπο λειτουργείας της Eurostat. Η ΝΔ πρώτα χρεοκόπησε τη χώρα, μετά δημιούργησε σενάρια συνωμοσίας για να αποκρύψει τις ευθύνες της και στο τέλος δείλιασε να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, ενώ το 2015 παρέδωσε την εξουσία με άδεια ταμεία, σαμποτάροντας τη χώρα. Απέναντι σε αυτό το αδιέξοδο ο ΣΥΡΙΖΑ έδωσε μια μάχη χαρακωμάτων που κατέληξε στο δημοψήφισμα, όπου οι πολίτες ερωτήθηκαν ουσιαστικά αν ο τρόπος που αντιμετωπίστηκαν από την Κομισιόν ήταν θεμιτός. Τόσο απλά. Και η απάντηση ήταν όχι. Τα υπόλοιπα θα τα κρίνει η ιστορία.