Κινητά τηλέφωνα στα σχολεία – Τι συμβαίνει στην υπόλοιπη Ευρώπη

Έξι χρόνια πριν, ήταν η πρώτη φορά που σχολικό περιβάλλον της Δανίας, πρότεινε την καθολική απαγόρευση των κινητών εντός του κολλεγίου Calvijn, απόφαση η οποία προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις.

“Μας ρώτησαν, εάν πιστεύουμε πως ζούμε στο 1800”, δήλωσε ο διευθυντής του κολλεγίου Jan Bakker, του οποίου οι μαθητές έχουν ηλικία από 12 έως 18 έτη. Ενώ η πλειοψηφία υποστήριξε την ιδέα της απαγόρευσης, ένα ποσοστό της τάξης του 20% των γονέων, καθηγητών και μαθητών, στάθηκαν ενάντια σε αυτό. Κάποιοι γονείς ανησύχησαν πως δεν θα έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν με τα παιδιά τους κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ ορισμένοι καθηγητές υποστήριξαν πως είναι επιτακτική ανάγκη να “αγκαλιάζουμε” τις νέες τεχνολογίες και να μην είμαστε καχύποπτοι απέναντί τους.

Ωστόσο, οι υπεύθυνοι του σχολείου επέμειναν στην απόφασή τους. “Περπατώντας στους διαδρόμους του σχολείου αλλά και στην αυλή, θα παρατηρούσες πως όλοι οι μαθητές είναι απασχολημένοι με τα κινητά τους. Έλειπαν οι συζητήσεις, το επιτραπέζιο τένις ήταν άθικτο και γενικώς χάναμε την κοινωνική μας κουλτούρα και δεξιότητα“, ανέφερε ο Bakker.

Τέσσερα χρόνια αφού το κολλέγιο Calvijn έγινε το πρώτο σχολείο στην Ολλανδία που απαγόρευσε τα κινητά τηλέφωνα, δεν αποτελεί πλέον εξαίρεση. Καθώς οι μαθητές της Ευρώπης επιστρέφουν στα σχολεία, ένα μεγάλο ποσοστό εξ αυτών, θα αναγκαστεί να αφήσει τα κινητά του στο σπίτι. Στη Γαλλία, 200 ιδρύματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης “φλερτάρουν” με τη συγκεκριμένη απαγόρευση, ενώ γαλλόφωνα σχολεία στις Βρυξέλλες και στο Βέλγιο, έχουν προχωρήσει με δικές τους απαγορευτικές νομοθεσίες. Στην Ουγγαρία, μια νέα νομοθετική πρόταση προτείνει την συλλογή όλων των κινητών ή έξυπνων συσκευών των μαθητών, πριν την έναρξη του ημερήσιου σχολικού προγράμματος.

Η Ιταλία και η Ελλάδα έχουν υιοθετήσει λίγο πιο ελαστικές νομοθεσίες στα σχολεία τους, επιτρέποντας στους μαθητές να έχουν στην κατοχή τους τα κινητά τους, αλλά να μην επιτρέπουν τη χρήση τους εντός των τάξεων.

Για τους μαθητές στο κολλέγιο Calvijn, η σαρωτική παλίρροια της αλλαγής είναι εκθαμβωτική. Από τη στιγμή που ξεκίνησαν να απαιτούν είτε να αφήνουν τα κινητά τους στο σπίτι ή να τα “κλείνουν” κατά τη διάρκεια της ημέρας , οι υπεύθυνοι των σχολείων ξεκίνησαν να παρατηρούν μια ριζική αλλαγή στην κουλτούρα των σχολείων.

“Αυτό που χάσαμε, το πήραμε πίσω”, δήλωσε η Bakker. “Οι μαθητές παίζουν μεταξύ τους, συζητούν και πλέον δεν υπάρχουν διακοπές την ώρα της διεξαγωγής των μαθημάτων”.

Άλλα σχολεία της χώρας ξεκίνησαν να συζητούν για αυτή τη νομοθεσία και να σκέφτονται για επικείμενη εφαρμογή της. Τον Ιανουάριο του 2024, η Κυβέρνηση της Γερμανίας συμμετείχε στη συζήτηση για την απαγόρευση κινητών τηλεφώνων στα σχολεία, τάμπλετ και smartwatches, από τα περισσότερα δευτεροβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας. Πρόσφατα, o κανονισμός επεκτάθηκε και στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Το περασμένο έτος, καθώς τα δευτεροβάθμια σχολεία σε όλη τη Ολλανδία προετοιμάστηκαν για να ακολουθήσουν τις οδηγίες , ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Radbound σκέφτηκαν να “φωτογραφίσουν” το πριν και το μετά της μεγάλης αλλαγής στα σχολεία.

Ρώτησαν εκατοντάδες μαθητές και γονείς, καθώς και ένα γενναίο ποσοστό εκπαιδευτικών, σε δύο σχολεία με επικείμενα σχέδια για να απομακρύνουν τα κινητά τηλέφωνα στις εγκαταστάσεις του σχολείου, ενώ έπειτα από τρεις μήνες εφαρμογής του κανονισμού τα επισκέφθηκαν ξανά, για να εντοπίσουν τις αλλαγές που προκλήθηκαν.

“Περίπου το 20% των μαθητών, ανέφεραν πως ήταν περισσότερο συγκεντρωμένοι στα μαθήματα, όταν απαγορεύτηκαν τα κινητά” ,δήλωσε ο Loes Pouwels, ένας εκ των ερευνητών, ” ενώ οι καθηγητές περιέγραψαν τους μαθητές ως περισσότερο ενεργούς και συγκεντρωμένους στην εργασία τους, εν ώρα μαθήματος.

Πολλοί μαθητές επίσης, επισήμαναν την αύξηση των διαπροσωπικών σχέσεων αλλά και στην εξέλιξη της ποιότητάς τους. Ακόμη, σημειώθηκαν μειώσεις σε περιστατικά διαδικτυακού εκφοβισμού, μιας και οι περισσότεροι χρήστες δεν είχαν πρόσβαση στα κινητά τους.

Τρεις μήνες μετά την απαγόρευση, ωστόσο, δεν φάνηκαν όλοι οι μαθητές να ενστερνίζονται την ιδέα. Το 40% δήλωσε πως πως η απουσία κινητών τηλεφώνων τους επέτρεψε να ευχαριστιούνται περισσότερο τα διαλείμματά τους, αλλά το 37% παραπονέθηκε ζητώντας πίσω τις συσκευές τους. “Αναγκάζομαι να κοινωνικοποιούμαι όταν δεν έχω τέτοια διάθεση, πράγμα που συμβαίνει συχνά”, δήλωσε ένας μαθητής στους ερευνητές.

Στο κολλέγιο Calvijn, οι υπεύθυνοι έχουν δεύτερες σκέψεις, όσον αφορά την έκβαση της νομοθεσίας. Όταν εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, υπήρχαν διαπραγματεύσεις για το αν θα επέτρεπαν στους μεγαλύτερους μαθητές να πάρουν τα τηλέφωνά τους πίσω.

“Η πρόταση αυτή ακούστηκε όταν ξεκίνησαν να γίνονται εμφανή τα αποτελέσματα του κανονισμού”, ανέφερε ο Bakker. “Αυτή η συζήτηση έχει σταματήσει πλέον. Κανείς δεν μιλάει για αυτό πια.”

Έχει αντικατασταθεί με μια ήσυχη πεποίθηση, πως όταν μιλάει κανείς για κινητά τηλέφωνα στις τάξεις, το σχολείο ήδη το έχει ξεπεράσει αυτό το ζήτημα. “Περάσαμε από την περίοδο, όταν οι άνθρωποι μας κατηγορούσαν για παλιές και ξεπερασμένες τακτικές”, δήλωσε ο Bakker.

“Πλέον συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο”, πρόσθεσε. “Μοιάζει σαν μια μικρή επιβράβευση. Πως δεν περάσαμε όσα περάσαμε για το τίποτα“.