Πόλεμος- Ουκρανία: Πόσο πιθανόν είναι να υπάρξουν ελλείψεις σε βασικά αγαθά στην Ελλάδα;
Ένα καίριο ερώτημα την ώρα που οι Ευρωπαίοι στοκάρουν κονσέρβες λόγω των ραγδαίων εξελίξεων.
Πόσο πιθανόν είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία να προκαλέσει ελλείψεις σε βασικά αγαθά στην Ελλάδα; Κινδυνεύουμε να μην έχουμε ψωμί να φάμε;
Δεν μοιράστηκε κάποιο έκτακτο επίδομα που να δικαιολογεί την ξαφνική πληθώρα καροτσιών στα σουπερμάρκετ. Είναι άλλος ο λόγος που μεσόκοποι ως επί το πλείστον άνθρωποι, γεμίζουν πολύ περισσότερο απ’ όσο συνήθιζαν ή μπορούσαν μέχρι σήμερα, τα καρότσια τους.
Παίρνουν από τα ράφια τρόφιμα που κρατούν πολλούς μήνες και συντηρούν τη ζωή σε συνθήκες δύσκολες. Και τρία είναι τα βασικά αγαθά: Το λάδι, το αλεύρι, και η ζάχαρη.
Είναι ο πόλεμος
Οι συνθήκες οι δύσκολες είναι ο πόλεμος. Ο οποίος όταν ξεσπά είναι σαν τη φωτιά, ποτέ δεν μένει περιχαρακωμένος σε έναν τόπο αλλά εξαπλώνεται και αποτεφρώνει τα πάντα, ανέλπιστα μακριά.
Είναι το ένστικτο της αυτοσυντήρησης σε κάθε πόλεμο, που οδηγεί τους μεγαλύτερους ανθρώπους να φροντίσουν να εφοδιαστούν με τρόφιμα ώστε αν τα πάντα ερημώσουν, για όσο ερημώσουν, η οικογένεια να έχει τα στοιχειώδη να επιβιώσει.
Εδώ και αρκετές μέρες, το φαινόμενο παρατηρήθηκε σε μικρό βαθμό σε όλες τις πόλεις της χώρας.Ακολούθως τη σκυτάλη πήραν νεότεροι σε ηλικία άνθρωποι, νεαροί οικογενειάρχες.
Λίγοι είναι η αλήθεια. «Παίρνουν τρόφιμα που διατηρούνται μήνες, όπως τα όσπρια, τα μακαρόνια, μερικά τυριά εισαγωγής συσκευασμένα, γυάλινα βάζα με ελιές, κονσέρβες με ντοματάκια, κονσέρβες με τόνο, αλλά και χαρτιά κουζίνας , υγείας», λέει στο in υπεύθυνος αλυσίδας σουπερμάρκετ στην Καισαριανή.
Κόσμος τα βράδια
Ιδια εικόνα περιγράφτηκε στο in από υπεύθυνους ή εργαζόμενους σε σουπερμάρκετ διαφορετικών αλυσίδων, στο Παγκράτι, τον Βύρωνα, την Κερατέα, το Μαρκόπουλο, το Λαύριο.
Καθώς οι μέρες περνούσαν και ο πόλεμος στην Ουκρανία με την παγκόσμια απήχηση εισήλθε στην 3η εβδομάδα του, τα γεμάτα καρότσια με τρόφιμα, πύκνωσαν στα σουπερμάρκετ.
Ακόμη και τα βράδια του Σαββάτου, μέχρι τις 20:00 που κλείνουν.
Γυναίκες που τακτοποιούν τα τρόφιμα στα ράφια, είπαν στο in ότι πολύς κόσμος αγοράζει επιπλέον πράγματα όχι μόνο επειδή φοβάται τον πόλεμο αλλά επειδή νομίζει ότι όσο περνάει ο καιρός αυτά θα ακριβαίνουν περισσότερο.
«Το βλέπουμε κι εδώ στο ταμείο από ανθρώπους της γειτονιάς που ξέρουμε χρόνια. Αγοράζουν πιο πολλά απορρυπαντικά για παράδειγμα», μας λέει άλλη εργαζόμενη σε σουπερμάκετ.
Ηδη από τον πόλεμο που διέρηξε όλο το πλέγμα παραγωγής και διάθεσης αγαθών, αναδύθηκε ακόμη πιο τσουχτερή η ακρίβεια σε προϊόντα καθημερινής χρήσης, τα οποία πλέον παρουσιάζουν έλλειψη.
Το ηλιέλαιο
Η έλλειψη αυτή πυροδοτεί μη αναμενόμενες αυξήσεις σε αγαθά και υπηρεσίες. Για παράδειγμα, δυσεύρετο και «τσουχτερό» όσο ποτέ άλλοτε είναι πλέον το ηλιέλαιο, με τους ιδιοκτήτες καταστημάτων εστίασης και γρήγορου φαγητού να έχουν ήδη βάλει αυξήσεις στα προϊόντα τους.
Ο Ηλίας Κανάκης, ιδιοκτήτης κρεπερί στον Βύρωνα, βλέπει το ταμείο να είναι μόνιμα πλέον μείον. «Όλες οι επιχειρήσεις έχουν κάνει μία μικρή αύξηση, όχι για να κερδίσουν λεφτά, αλλά για να μειώσουν τη “χασούρα”» δηλώνει ο ίδιος στο MEGA.
Δεν υπάρχει κέρδος
Τα ίδια βιώνει και ο Δημήτρης Σαραντόπουλος, νεαρός επιχειρηματίας που ανέλαβε το σουβλατζίδικο του πατέρα του και τώρα καλείται να αντιμετωπίσει μια πρωτόγνωρη κατάσταση.
«Σε όλα έχουν γίνει μεγάλες αυξήσεις. Πριν ένα μήνα αγοράζαμε το ηλιέλαιο περίπου 14 ευρώ, τώρα με τον πόλεμο έχει φτάσει στα 28 με 29 ευρώ. Ολα έχουν αυξήσεις που είναι πολύ μεγάλες. Ενα μαγαζί εστίασης δεν μπορεί να βγάλει ένα επιθυμητό κέρδος» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Σαραντόπουλος.
Στη Θεσσαλονίκη, ο υπάλληλος πανοπωλείου στον Εύοσμο, Αποστόλης Ταπές, λέει ότι εδώ και 20 μέρες έχει αρχίσει να αυξάνεται η ζήτηση σε τρόφιμα που μπορούν να αποθηκευτούν. Δηλαδή σε μακαρόνια, αλεύρια, γάλατα μακράς διάρκειας. «Συνεχώς γεμίζουμε τα ράφια, θεωρώ πως αν υπήρχε μεγαλύτερη οικονομική δυνατότητα ο κόσμος θα αγόραζε ακόμη περισότερα τρόφιμα για να αποθηκεύσει».
Ο φόβος του πολέμου, διατρέχει τα ευρωπαϊκά σύνορα. Κονσέρβες και εξοπλισμός επιβίωσης γίνονται ανάρπαστα.
Πλαφόν στην Ευρώπη
Στη Μολδαβία, το ηλιέλαιο, το αλεύρι και τα ζυμαρικά, έχουν εξαφανιστεί από τα ράφια. Ελλείψεις σημειώνονται και στη Γερμανία αλλά και στην Ιταλία, η οποία έχει βάλει πλαφόν στην αγορά σε ορισμένα τρόφιμα.
Στη Φλωρεντία, οι κάτοικοι μπορούν να αγοράσουν έως δύο συσκευασίες αλεύρι και έως πέντε συσκευασίες ζάχαρη.
«Υπάρχει επάρκεια τροφίμων στην Ελλάδα. Ποτέ τις τελευταίες δεκαετίες δεν μπορούν να συντρέξουν αντικειμενικοί λόγοι για να εκλείψουν από τη χώρα βασικά και λιγότερο βασικά είδη διατροφής», θα πει στο in πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης με βαθιά γνώση του θέματος.
Η εισαγωγή πολλών ειδών τροφίμων, είναι μια στρεβλή πραγματικότητα, μετουσιώθηκε σε κανόνα με τα χρόνια. Πολλοί οι λόγοι και όχι της στιγμής. Ομως η δυνατότητα των καλλιεργούμενων εκτάσεων, υπερκαλύπτει τις ανάγκες του πληθυσμού. Δεν μπορούν να λείψουν φρούτα, δεν μπορούν να λείψουν τομάτες, διαχειρίσιμη η διάθεση του κρέατος, πολύ περισσότερο του ψαριού».
Ο πρώην υπουργός αναγνωρίζει ότι το κόστος των προϊόντων μπορεί να αυξηθεί, επειδή συμπαρασύρεται προς τα πάνω το «κόστος του χωραφιού». Καα μετά τα άλλα. Γεωπόνος ιδιοκτήτης φυτωρίου στο Κορωπί έλεγε στο in ότι η τιμή ενός σακιού λιπάσματος 25 κιλών σχεδόν διπλασιάστηκε.
Διπλάσιες τιμές
«Δίναμε σε καλλιεργητές ελιών και αμπελιών τσουβάλι με 20 ευρώ το οποίο πήγε τώρα στα 30 ευρώ. Λίπασμα εισαγώμενο βραδείας αποδέσμευσης που είχε 25 ευρώ, έφτασε στα 37. Αντίστοιχο λίπασμα κατασκευασμένο στη Βόρεια Ελλάδα από 20 πήγε στα 27. Και όλα αυτά είναι προβλήματα που εμφανίστηκαν πριν τον πόλεμο. Εργοστάσια στη Ρωσία που παράγουν αμμωνία, βασικό συστατικό των λιπασμάτων, έκλεισαν πριν τον πόλεμο».
Πίσω από το Παναθηναϊκό Στάδιο, η λαϊκή αγορά στην οδό Αρχιμήδους ήταν και αυτήν την Παρασκευή γεμάτη καρπούς της Γης. Σε πείσμα του πολέμου. Με 4 ευρώ έπαιρνες 3 κιλά πατάτες, ήρθαν φρέσκες Αχαΐας, και δύο κιλά κρεμύδια, τα μυρωσικά στην ίδια τιμή, 50 λεπτά το ματσάκι, 1 ευρώ και πάνω τα μήλα και τα αχλάδια, τόσο τα μανατρίνια, πιο κάτω τα πορτοκάλια.
Γεμάτοι οι πάγκοι
Γεμάτοι οι πάγκοι με φράουλες, πληθαίνουν οι αγκινάρες αν και ακριβές ακόμα, χόρτα που αργότερα προς το μεσημέρι πέφτουν στα δύο ευρώ το κιλό. Εκεί οι φακές από τον Φενεό, τα φασόλια από τον Δομοκό, και την καστοριά με 7 ευρώ το κιλό.
Ο πόλεμος είναι μακριά ακόμη από την πολύπαθη ελληνική γη που και φέτος γεννά άπλετα τους καρπούς της.
Πηγή: Στέφανος Κρίκκης, in.gr
Στοκάρουν κονσέρβες οι Ευρωπαίοι λόγω του πολέμου
Ο τρόμος του πολέμου και το εφιαλτικό ενδεχόμενο μιας επέκτασής του πέραν των συνόρων της Ρωσίας και της Ουκρανίας έχει οδηγήσει τους Ευρωπαίους σε ένα είδος μαζικής καταναλωτικής φρενίτιδας. Οι Ευρωπαίοι από τη Σουηδία και την Ολλανδία μέχρι τη Γερμανία και την Πολωνία αγοράζουν, μαζικά, τρόφιμα μακράς διάρκειας και είδη επιβίωσης όπως υπνόσακοι, συσκευές μαγειρικής σε κάμπινγκ και ειδικές κουβέρτες. Κύριος στόχος τους η επιβίωση σε περίπτωση που πληγεί η χώρα τους, ωστόσο, όλα δείχνουν ότι μέρος των προμηθειών τους προορίζεται για τη στήριξη των προσφύγων.
Σύμφωνα με σουηδική αλυσίδα λιανικών πωλήσεων, τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχουν εξαπλασιαστεί οι πωλήσεις ειδών όπως οι πλαστικές συσκευασίες τροφίμων, τα είδη κάμπινγκ, οι μπαταρίες, οι φακοί και οι φορτιστές κινητών τηλεφώνων. Την ίδια στιγμή, η επίσης σουηδική αλυσίδα τροφίμων Ica Gruppen αναφέρει πως οι πωλήσεις γάλακτος σε σκόνη, ζυμαρικών, δημητριακών και τροφίμων σε κονσέρβες έχουν σημειώσει αύξηση τουλάχιστον 20% μέσα στις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες. «Είναι προφανές πως ο κόσμος προσπαθεί να είναι προετοιμασμένος για να αντιμετωπίσει κρίσεις», τονίζει ο Κλας Οχλσον, εκπρόσωπος αλυσίδας εμπορικών καταστημάτων. Ο ίδιος επισημαίνει μάλιστα ότι η πιο θεαματική αύξηση πωλήσεων καταγράφεται στα είδη που συνιστάται να υπάρχουν σε ένα σπίτι σε περιόδους κρίσης ή πολέμου όπως, για παράδειγμα, τα ραδιόφωνα. Ο Αντρέας Σμπροντίγκλιγκα, υπεύθυνος πωλήσεων στην Ica, εκτιμά, άλλωστε, πως οι καταναλωτές συσσωρεύουν είδη πρώτης ανάγκης για τον εαυτό τους και την οικογένειά τους, όμως παράλληλα σχεδιάζουν να διαθέσουν κάποια από αυτά σε ανθρωπιστικές οργανώσεις που θα τα προσφέρουν στους πρόσφυγες και να στείλουν κάποια στην Ουκρανία για τα θύματα και τους εκτοπισθέντες του πολέμου.
Την ίδια στιγμή στην Ολλανδία, ο Τζίμι Μπάκερ, στέλεχος της εταιρείας παραδόσεων κατ’ οίκον Dumpstore Amsterdam, δηλώνει πως από την έναρξη του πολέμου έχει παρατηρήσει αιφνιδιαστική αύξηση των πωλήσεων κυρίως σε ιδιαίτερα είδη όπως ειδικές κουβέρτες για καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης, ραδιόφωνα, φούρνοι και συσκευασμένες μερίδες φαγητού. Την περασμένη εβδομάδα κατέγραψε μάλιστα πως κάποιοι νοίκιαζαν μοτοσικλέτες και έπαιρναν τον δρόμο προς την Ουκρανία για να παραδώσουν τα είδη εκτάκτου ανάγκης. Η ολλανδική αλυσίδα λιανικού εμπορίου Delhaize έχει, άλλωστε, καταγράψει αυξημένες πωλήσεις στα υποκαταστήματα που διατηρεί στην Τσεχία, καθώς ο κόσμος εκεί αγοράζει προϊόντα που θα δωρίσει στους πρόσφυγες. Η εν λόγω αλυσίδα τονίζει, πάντως, ότι δεν βλέπει λόγο ανησυχίας. Οπως υπογράμμισε εκπρόσωπος της εταιρείας, «η εφοδιαστική μας αλυσίδα στην Ευρώπη είναι σε πολύ καλή κατάσταση αυτήν τη στιγμή και διαθέτουμε αρκετά προϊόντα για την πελατεία μας, τόσο σε αποθέματα όσο και στους προμηθευτές μας».
Σε μεγάλο βαθμό ο πανικός οφείλεται στο γεγονός ότι οι δύο εμπόλεμες χώρες, Ρωσία και Ουκρανία, είναι οι κυριότεροι προμηθευτές σιτηρών και φυτικών ελαίων για την Ευρώπη αλλά και γενικότερα για τον κόσμο, και ο πόλεμος ενδέχεται να προκαλέσει ελλείψεις στην αγορά. Ο αγροτικός κόσμος θεωρεί, άλλωστε, δεδομένη τη μείωση της σοδειάς και των εξαγωγών εξαιτίας του πολέμου. Στην Πολωνία, που γειτονεύει με την Ουκρανία και έχει ήδη υποδεχθεί 3 εκατ. Ουκρανούς πρόσφυγες, η αλυσίδα καταστημάτων Zabka αναφέρει πως έχουν αυξηθεί πολύ οι πωλήσεις της σε συσκευασμένα τρόφιμα, ρύζι, δημητριακά και επεξεργασμένα δημητριακά, αλλά και εμφιαλωμένο νερό. Οι πωλήσεις είναι πολύ πιο αυξημένες σε περιοχές στις οποίες συγκεντρώνονται οι πρόσφυγες. Σύμφωνα, εξάλλου, με την αλυσίδα φαρμακείων Rossmann, κοντεύουν να εξαφανιστούν από τα ράφια των καταστημάτων της Πολωνίας τα είδη προσωπικής υγιεινής όπως υγρά χαρτομάντιλα, τζελ αποστείρωσης, σαπούνια και οδοντόπαστες.
Στη Γερμανία, επίσης, όπου έχουν ήδη καταφθάσει 175.000 Ουκρανοί πρόσφυγες, η αλυσίδα καταστημάτων αθλητικών ειδών και ειδών εκδρομής Decathlon αναφέρει πως έχουν αυξηθεί δραματικά οι πωλήσεις υπνόσακων και γευμάτων μέσα στις τελευταίες δύο εβδομάδες. Η εν λόγω αλυσίδα έχει δωρίσει προϊόντα χρήσης κάμπινγκ σε ανθρωπιστικές οργανώσεις που βοηθούν τους Ουκρανούς πρόσφυγες εντός και εκτός Ουκρανίας.
Την ανησυχία στη χώρα προκάλεσε ενδεχομένως την περασμένη εβδομάδα η ένωση λιανικού εμπορίου BGA, όταν προειδοποίησε πως ο πόλεμος στην Ουκρανία ενδέχεται να προκαλέσει προβλήματα και έμφραγμα στην εφοδιαστική αλυσίδα των τροφίμων, αλλά και να οδηγήσει σε ελλείψεις βασικών ειδών υγιεινής όπως το χαρτί υγείας και κουζίνας και τα είδη καθαρισμού. Επισήμανε μάλιστα πως τα προβλήματα στη μεταφορά των προϊόντων έχουν οξυνθεί λόγω του υψηλού κόστους των καυσίμων και των ελλείψεων Ουκρανών οδηγών φορτηγών. Στη Βουλγαρία, τέλος, ο Ντιμίταρ Μαργκαρίτοφ, πρόεδρος της βουλγαρικής Επιτροπής Προστασίας Καταναλωτών, τόνισε σε ραδιοφωνικό σταθμό της χώρας ότι «ζούμε σε δύσκολες εποχές, αλλά αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν περιθώρια για πανικό».
Πηγή: H Καθημερινή/ Αρχική πηγή: Reuters
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
