ΑΝΑΛΥΣΗ: Η καθαρή πρωτιά Ανδρουλάκη και η εντολή για το «νέο ΠΑΣΟΚ»
Η συμμετοχή στον δεύτερο γύρο θα ορίσει και τη νέα ταυτότητα και στρατηγική του κόμματος
Η μεγάλη συμμετοχή και το μήνυμα της ανανέωσης με την πρωτιά του Νίκου Ανδρουλάκη είναι τα κυρίαρχα στοιχεία του πρώτου γύρου των εσωκομματικών εκλογών στο ΚΙΝΑΛ – ΠΑΣΟΚ, που αξίζει να σημειωθεί πως ολοκληρώθηκαν με άψογο τρόπο και χωρίς προβλήματα, αντιπαραθέσεις και εντάσεις.
Σε σχέση με το 2017 η συμμετοχή σαφώς είναι αυξημένη, γεγονός που βάζει το κόμμα σε νέα πολιτική τροχιά κι ενισχύει τη θέση του στην πολιτική σκακιέρα. Επίσης έχει βαρύνουσα σημασία για το πώς διαμορφώνεται το κλίμα και οι διαθέσεις των ψηφοφόρων που επιλέγουν να ψηφίζουν κόμματα από τον λεγόμενο προοδευτικό χώρο. Ωστόσο στην παρούσα φάση, ούτε αναδιατάσσει τον πολιτικό χάρτη στην κεντροαριστερά, ούτε μπορεί να διαταράξει τις υπάρχουσες ισορροπίες και να απειλήσει τον διπολισμό ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ. Περισσότερο επιβεβαιώνει το 8,10% των εκλογών του 2019, παρά συνιστά έναν κάποιο κίνδυνο για τα δύο μεγάλα πολιτικά κόμματα.
Να θυμίσουμε ότι στις προηγούμενες εσωκομματικές εκλογές, του 2017, για την ηγεσία της κεντροαριστεράς, στον πρώτο γύρο είχαν ψηφίσει 211.191 άτομα με νικητές τη Φώφη Γεννηματά, με 41,27% και τον Νίκο Ανδρουλάκη με 24,73%. Στον δεύτερο γύρο ψήφισαν 156.103 με τη Φωφη Γεννηματά να εκλέγεται πρόεδρος με ποσοστό 56,75% έναντι του Νίκου Ανδρουλάκη με 43,25%. Τότε οι εσωκομματικές εκλογές είχαν γίνει με κυβέρνηση τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ ακόμα βρισκόταν στα σπάργανα, ενώ το πατρώο κόμμα, το ΠΑΣΟΚ, παρέπαιε μετά από δύο οδυνηρές ήττες: τον Ιανουάριο του 2015 που ήρθε 7ο κόμμα με 4.7% και τον Σεπτέμβριο του 2015 που ήρθε 4ο με 6,29%. Στις εθνικές εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 το ΚΙΝΑΛ είχαν ψηφίσει 341.732 άτομα. Στις εθνικές εκλογές του 2019, το ΚΙΝΑΛ με επικεφαλής τη Φώφη Γεννηματά, πήρε 8,10% και 457.623 ψήφους.
Σ΄ αυτές τις εσωκομματικές εκλογές, στον πρώτο γύρο ψήφισαν 265.000 μέλη και οπαδοί του κόμματος, γεγονός που καταγράφει μία αυξητική τάση. Επαληθεύει δε σε μεγάλο βαθμό και την δημοσκοπική αύξηση περίπου κατά 2-3 μονάδες που καταγράφουν τα τελευταία γκάλοπ για το ΚΙΝΑΛ. Συνεπώς μένει να δούμε πόσοι από τις 265.000 θα προσέλθουν και θα ψηφίσουν στον δεύτερο γύρο των εκλογών, την επόμενη Κυριακή 12 Δεκεμβρίου, ώστε από τη συμμετοχή να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα για τη συσπείρωση και εμβέλεια του ΚΙΝΑΛ.
Ποιοι οι λόγοι της αυξημένης συμμετοχής
Όπως ορθά έχει ειπωθεί, η απώλεια της Φώφη Γεννηματά έχει κινητοποιήσει συναισθηματικά τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ ενώ η παρουσία του Γιώργο Παπανδρέου έχει ενεργοποιήσει και τις ιστορικές μνήμες του Κινήματος. Όμως αυτό που επίσης έπαιξε ρόλο σημαντικό, σ’ αυτό τον πρώτο γύρο των εσωκομματικών εκλογών και συνέβαλε στην αύξηση της συμμετοχής, ήταν το προεκλογικό κλίμα που κινήθηκε με άξονα τις προθέσεις των υποψηφίων σε σχέση με τις συνεργασίες, αλλά και το γεγονός ότι στην κυβέρνηση είναι η Νέα Δημοκρατία και όχι ο σχεδόν όμορος πολιτικά, ΣΥΡΙΖΑ.
Σε σχέση με το 2017, έχουμε ένα εντελώς διαφορετικό πολιτικό και κοινωνικό περιβάλλον που ευνοεί την συσπείρωση των δυνάμεων της αντιπολίτευσης ενώ το πολιτικό κλίμα, αρνητικά φορτισμένο και από την κρίση της πανδημίας, επέτρεψε στο ΚΙΝΑΛ, μέσα από τις εσωκομματικές του εκλογές να κεντρίσει τα αντανακλαστικά μερίδας των ψηφοφόρων της κεντροαριστεράς που αναζητούν την εναλλακτική πρόταση. Αυτό σαφώς ακουμπά κι επηρεάζει τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος μέχρι στιγμής, δημοσκοπικά τουλάχιστον, δεν έχει αποδειχθεί ικανός να απορροφήσει και να κεφαλοποιήσει τη φθορά της ΝΔ. Η ενίσχυση του ΚΙΝΑΛ δημιουργεί για τον ΣΥΡΙΖΑ, ένα ανάχωμα προς την κεντροαριστερά και τον ευρύτερο κεντρώο χώρο και σίγουρα θα τον υποχρεώσει σε διορθωτικές κινήσεις στη στρατηγική του, αν δεν θέλει να διατηρήσει δυνάμεις και να αυξήσει την επιρροή του.
Η σημασία της πρωτιά Ανδρουλάκη
Και εδώ έχει μεγάλη σημασία η πρωτιά του Νίκου Ανδρουλάκη και όχι του Γιώργου Παπανδρέου ή του Ανδρέα Λοβέρδου. Ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ με το σύνθημα «ανανέωση χωρίς ανακύκλωση», κατάφερε να προσεγγίσει ένα ευρύ φάσμα οπαδών του ΚΙΝΑΛ και να πάρει σχεδόν το 40% των ψήφων του πρώτου γύρου, γεγονός που τον καθιστά φαβορί για την τελική νίκη. Η πρωτιά Ανδρουλάκη αντικατοπτρίζει την βούληση για ανανέωση αλλά και για «αλλαγή πλεύσης», με νέο επιτελείο στην ηγεσία του κόμματος και πιο καθαρό κεντροαριστερό – κεντρώο πολιτικό στίγμα. Ο ίδιος άλλωστε στη δήλωση του έδωσε το σύνθημα της μεγάλη επιστροφής, την οποία προσδοκά ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ. Όπως τόνισε «δεσμεύομαι ότι θα τιμήσω την εντολή τους. Για ανανέωση, ενότητα και αυτονομία. Η δημοκρατική παράταξη απόψε επιστρέφει. Το ΠΑΣΟΚ επιστρέφει».
Η πρόταση Ανδρουλάκη για ανανέωση αλλά και πολιτική αυτονομία με στίγμα ΠΑΣΟΚ, αλλά και το γεγονός ότι ο ίδιος τελικά αποδείχθηκε ικανός να διατηρήσει, να συντονίσει και να κινητοποιήσει ένα μεγάλο δίκτυο προσκείμενων στελεχών του κόμματος, σε όλη την Ελλάδα, αποδείχθηκαν καθοριστικά στη διαμόρφωση του αποτελέσματος.
Δεν έπεισε η επιστροφή του Γιώργου
Από την πλευρά του ο Γιώργος Παπανδρέου, δεύτερος με 27,6% και δέκα μονάδες πίσω από τον Ν. Ανδρουλάκη, δεν πέτυχε την μεγάλη επιστροφή, αν και κατέγραψε ένα σημαντικό ποσοστό που τον οδηγεί στον δεύτερο γύρο. Πολύ δύσκολα θα καλύψει τη διαφορά ακόμα και αν καταφέρει να προσελκύσει το 6% που συγκέντρωσαν οι κ.κ. Καστανίδης και Γερουλάνος. Η συμμετοχή του στις εσωκομματικές εκλογές σηματοδότησε τη συνέχεια με το ιστορικό ΠΑΣΟΚ και διέγειρε το ενδιαφέρον μερίδας ψηφοφόρων της κεντροαριστεράς, ιδίως κάποιων που είχαν στραφεί προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Όμως αυτό δεν ήταν αρκετό, καθώς προκάλεσε πόλωση και ενστάσεις κυρίως μεταξύ των νέων κυρίως ψηφοφόρων του ΚΙΝΑΛ, που δεν είδαν θετικά την «αναπαλαίωση» και επανεμφάνιση του πρώην πρωθυπουργού. Στη δήλωση του μετά το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου, στην ίδια «συναισθηματική» γραμμή τόνισε ότι «την επόμενη Κυριακή οι πολίτες θα αποφασίσουν για την τύχη της παράταξης και την ταυτότητά της».
Ο Ανδρέας Λοβέρδος τρίτος με 26,6% είχε μία αξιοσημείωτη παρουσία, αλλά το ακραίο αντισύριζα προφίλ του και η απόκρουση της προοπτικής της «προοδευτικής διακυβέρνησης», δεν τον βοήθησαν να περάσει στον δεύτερο γύρο. Η υπόθεση Novartis αλλά και η γραμμή πλεύσης προς τη ΝΔ, όπως αποδείχθηκε, του έκοψαν σταυρούς. Βέβαια έχει μεγάλο ενδιαφέρον η στάση που θα ακολουθήσει ενόψει του δεύτερου γύρου. Αν διατηρήσει τις αρχηγικές του βλέψεις, δεν τον ευνοεί η ανάδειξη του Ν. Ανδρουλάκη στην ηγεσία. Η επικράτηση του ΓΑΠ ίσως να του έδινε μία δεύτερη ευκαιρία, σε μετεκλογικό χρόνο, αλλά πολιτικά είναι πιο κοντά στον Ν. Ανδρουλάκη. «Θέλω να πω όσο πιο δυνατά μπορώ ότι το ΠΑΣΟΚ, η δημοκρατική παράταξη, έχει μέλλον. Συνεχίζω δυνατά με σεμνότητα και ενότητα», τόνισε σχολιάζοντας το εκλογικό αποτέλεσμα.
Τα δύσκολα της νέας ηγεσίας
Ο δεύτερος γύρος και το αποτέλεσμα του σίγουρα θα θέσουν τις βάσεις για την νέα εποχή στο χώρο της κεντροαριστεράς, που ψάχνει ρότα και ρόλο στο πολιτικό σύστημα της χώρας. Το «φαβορί» είναι αδιαμφισβήτητα ο Νίκος Ανδρουλάκης. Είναι πρώτος με διαφορά αλλά πρέπει να πείσει για τις πολιτικές του προθέσεις. Όχι αυτούς που ήδη τον έχουν ψηφίσει, αλλά κυρίως όσους περιμένουν από τη νέα ηγεσία την ανάκαμψη του Κινήματος. Και εκεί θα επενδύσει ο Γιώργος Παπανδρέου που θα ποντάρει στην εμπειρία του και φυσικά στο ιστορικό του όνομα.
Πάντως όποιος και να εκλεγεί πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ο ρόλος του δεν θα είναι εύκολος. Το «νέο ΠΑΣΟΚ» δεν θα προέρθει από παρθενογένεση, ούτε οι ψηφοφόροι έχουν ξεχάσει τα έργα και τις ημέρες του κόμματος της Αλλαγής αλλά και του «μαζί τα φάγαμε». Ακόμα και αν ξεπεράσει το 10%, δεν θα αποφύγει τη μοίρα του τρίτου κόμματος και θα πρέπει να διαλέξει με ποιόν θα πάει και ποιόν θα αφήσει, ιδίως μετά τις εκλογές με απλή αναλογική.
Και εδώ θα είναι τα δύσκολα για τη νέα ηγεσία…
Δείτε επίσης:
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ