Γερμανία: Οριακή νίκη για τους Σοσιαλδημοκράτες του Βρανδεμβούργου επί του ακροδεξιού AfD

Το κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) του καγκελάριου της Γερμανίας Όλαφ Σολτς κέρδισε οριακά τις εκλογές στο ανατολικό κρατίδιο του Βρανδεμβούργου την Κυριακή.

Τρεις εβδομάδες αφότου το ακροδεξιό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) σημείωσε κέρδη σε δύο άλλα ανατολικογερμανικά κρατίδια, το SPD αναδείχθηκε πρώτο. Οι εκλογές, στα περίχωρα του Βερολίνου, παρακολουθούνταν στενά μετά το γεγονός ότι το AfD έγινε το πρώτο ακροδεξιό κόμμα που κέρδισε κρατικές εκλογές στη Γερμανία μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, στο ανατολικό κρατίδιο της Θουριγγίας, την 1η Σεπτεμβρίου. Το κόμμα ήρθε επίσης οριακά δεύτερο στη Σαξονία την ίδια ημέρα. Μια νίκη του AfD στις εκλογές της Κυριακής θα επέφερε σημαντικό πλήγμα στις ελπίδες του Σολτς για μια δεύτερη θητεία στις ομοσπονδιακές εκλογές της Γερμανίας το επόμενο έτος.

Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα που δημοσίευσε το βράδυ της Κυριακής η εκλογική διοίκηση του κρατιδίου, το SPD κέρδισε το 30,9% των ψήφων, ενώ το AfD ήρθε δεύτερο με 29,2%. Η Συμμαχία Σάχρα Βάγκενκνεχτ (BSW), ένα νέο αριστερό κίνημα, ήρθε τρίτο με 13,5%, ενώ οι κεντροδεξιοί Χριστιανοδημοκράτες πήραν 12,1%. Αυτά τα τέσσερα κόμματα εξασφαλίζουν την είσοδό τους στο τοπικό κοινοβούλιο.

Οι Πράσινοι, οι οποίοι μένουν κατά πάσα πιθανότητα εκτός βουλής συγκέντρωσαν 4,2% (-6,6), ενώ η Αριστερά 3% (-7,7), η οποία, μετά την αποχώρηση της Ζάρα Βάγκενκνεχτ, βλέπει τα ποσοστά της να συρρικνώνονται, ακόμη και στα άλλοτε προνομιακά για αυτή κρατίδια της ανατολής. Εκτός βουλής μένουν και οι Φιλελεύθεροι (FDP), οι οποίοι μάλιστα προσμετρώνται στα «λοιπά κόμματα».

Από τις 88 έδρες του τοπικού κοινοβουλίου, 32 καταλαμβάνει το SPD, 30 η AfD, 14 η BSW και 12 το CDU. Εφόσον ισχύει η άρνηση όλων των κομμάτων να συνεργαστούν με την ακροδεξιά, οι μόνες επιλογές είναι συγκυβέρνηση του SPD είτε με το CDU είτε με την BSW. Ο πρωθυπουργός Ντίτμαρ Βόιντκε (SPD) έχει ήδη δηλώσει πάντως ότι θα προτιμούσε να συνεργαστεί με το CDU.

Στα επιμέρους αποτελέσματα, ο Ντίτμαρ Βόιντκε, παρότι εξαιρετικά δημοφιλής, δεν κατάφερε να κερδίσει την περιφέρειά του και έχασε από τον υποψήφιο της AfD Κουμπίτσκι, με διαφορά επτά ψήφων. Αντιθέτως, ο επικεφαλής της AfD στο κρατίδιο (και «εξακριβωμένα ακροδεξιός» από την Υπηρεσία Προστασίας του Συντάγματος) Χανς-Κρίστοφ Μπερντ κέρδισε στην περιφέρειά του την υποψήφια του SPD Ναντίνε Γκράσμελ.

Η νίκη του SPD έφερε μια ανάσα για τον Σολτς, του οποίου ο τρικομματικός κυβερνητικός συνασπισμός είχε φτωχές επιδόσεις στις εκλογές μέχρι στιγμής φέτος. Οι Σοσιαλδημοκράτες κυβερνούν το Βρανδεμβούργο από το 1990, και μια ήττα εκεί θα αποτελούσε μεγάλο πλήγμα για τον Σολτς, ο οποίος έχει την εκλογική του περιφέρεια στην πρωτεύουσα του κρατιδίου, το Πότσνταμ.

Ο Σολτς έχει εκφράσει την επιθυμία του να είναι υποψήφιος του κόμματός του για καγκελάριος στις ομοσπονδιακές εκλογές του επόμενου έτους, ενώ η ψηφοφορία αυτού του Σαββατοκύριακου παρακολουθείται επίσης για το τι μπορεί να σηματοδοτήσει για το πολιτικό του μέλλον.

«Είναι σούπερ ότι κερδίσαμε»

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, από στην Νέα Υόρκη, όπου συμμετέχει στην Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, εξέφρασε την ικανοποίησή του για το εκλογικό αποτέλεσμα. Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων σχετικά με το κλίμα στο τηλεφώνημα του καγκελάριου με το προεδρείο του SPD, δήλωσε «καλό, ασφαλώς!» και πρόσθεσε: «Είναι σούπερ ότι κερδίσαμε. Το διαισθανόμουν ότι θα συνέβαινε».

Ο νικητής της βραδιάς Ντίτμαρ Βόιντκε δήλωσε ότι πίσω από την επιτυχία της παράταξής του βρίσκεται «πολύ σκληρή δουλειά» κι εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι, όπως είπε, «η σοσιαλδημοκρατία έκλεισε για μία ακόμη φορά τον δρόμο στην ακροδεξιά».

Ο γενικός γραμματέας του CDU Κάρστεν Λίνεμαν έκανε λόγο για «πικρή νίκη», την οποία απέδωσε στην «πόλωση μεταξύ του Ντίτμαρ Βόιντκε και της AfD». Συνεχάρηκε μάλιστα τον κ. Βόιντκε, ο οποίος «τα έπαιξε όλα για όλα και κέρδισε», αναφερόμενος στην δήλωση του σοσιαλδημοκράτη πρωθυπουργού ότι, αν έχανε, θα αποχωρούσε.

«Η ανατολή είναι μπλε», δήλωσε η επικεφαλής της κοινοβουλευτικής Ομάδας της AfD Αλίς Βάιντελ και υποστήριξε ότι η πρωτιά χάθηκε για το κόμμα της μόνο επειδή το SPD με την στρατηγική του προσέλκυσε ψηφοφόρους άλλων κομμάτων. Ο έτερος αρχηγός της κοινοβουλευτικής ομάδας Τίνο Χρουπάλα δήλωσε ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα, αλλά αναφέρθηκε και σε «ευκαιρία που χάθηκε να στείλουμε τον Ντίτμαρ Βόιντκε στην σύνταξη».

Η αρχηγός των Πρασίνων Ρικάρντα Λανγκ μίλησε για «αρνητική τάση» στην ανατολή για το κόμμα της και τόνισε ότι οι Πράσινοι θα πρέπει να βρουν τρόπο να βγουν από αυτή την κατάσταση. Ο γενικός γραμματέας των Φιλελευθέρων (FDP) Μπιγιάν Τζιρ-Σαράι, με τα ποσοστά του κόμματός του να περιλαμβάνονται μόνο στα «λοιπά κόμματα», επανέλαβε ότι έχουμε μπροστά μας ένα «φθινόπωρο αποφάσεων», απέφυγε ωστόσο να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με το μέλλον και την συνοχή της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.

O αντιπρόεδρος του FDP Βόλφγκανγκ Κουμπίκι επανέλαβε την άποψή του, ότι το κόμμα του θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο αποχώρησης από τον κυβερνητικό συνασπισμό. «Ο “φωτεινός σηματοδότης” είναι τοξικός», σχολίασε μέσω Χ, για να δηλώσει λίγο αργότερα στην τηλεοπτική υπηρεσία της εφημερίδας Welt: «Είτε θα καταφέρουμε πραγματικά να βρούμε έναν εύλογο κοινό παρονομαστή εντός των επόμενων 14 ημερών, τριών εβδομάδων είτε δεν έχει πλέον νόημα για τους Ελεύθερους Δημοκράτες να συνεχίσουν να συμμετέχουν σε αυτόν τον συνασπισμό».

Το κόμμα του καγκελάριου κέρδισε, ο καγκελάριος έχασε

Γερμανικά ΜΜΕ αναλύουν ήδη τα αποτελέσματα των εκλογών στο Βρανδεμβούργο και τον αντίκτυπό τους στην κεντρική πολιτική σκηνή, έναν χρόνο πριν από τις ομοσπονδιακές εκλογές.

Στην πλειονότητά τους, τα γερμανικά μέσα θεωρούν πως η νίκη του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) πιστώνεται στον πρωθυπουργό του κρατιδίου Ντίτμαρ Βόιντκε, προκαλεί ωστόσο έστω προσωρινή ανακούφιση στον Όλαφ Σολτς.

«Το κόμμα του καγκελάριου κέρδισε, ο καγκελάριος έχασε», γράφει το περιοδικό Der Spiegel, αναφερόμενο στο γεγονός ότι ο σοσιαλδημοκράτης (SPD) πρωθυπουργός του κρατιδίου Ντίτμαρ Βόιντκε πήρε πάνω του την προεκλογική εκστρατεία και, απειλώντας να παραιτηθεί αν το SPD δεν τερμάτιζε πρώτο, προκάλεσε πόλωση η οποία τελικά τον ευνόησε. Ταυτόχρονα, είχε κηρύξει τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς «ανεπιθύμητο» στην προεκλογική του εκστρατεία — παρότι ο καγκελάριος ζει στην περιοχή.

Η Handelsblatt γράφει «με τη νίκη του ο Ντίτμαρ Βόιντκε σταθεροποιεί τον καγκελάριο», επισημαίνοντας ότι το εκλογικό αποτέλεσμα στο Βρανδεμβούργο δίνει ανάσα στον Όλαφ Σολτς. Ήδη ο κ. Βόιντκε δήλωσε ότι ο κ. Σολτς πρέπει να είναι εκ νέου υποψήφιος του κόμματός του για την καγκελαρία. «Η στρατηγική του για την προεκλογική εκστρατεία του να αναλάβει πλήρως τα ρίσκα και να απειλήσει να παραιτηθεί, εάν έμενε πίσω από την AfD, είχε τελικά απόλυτη επιτυχία. Επομένως, η νίκη είναι πάνω απ’ όλα εκλογική νίκη για τον Βόιντκε», γράφει η οικονομική εφημερίδα.

Η Tagesspiegel επισημαίνει ότι «το SPD κερδίζει με απόσταση από τον καγκελάριο. «Ο Βόιντκε έχει όλα όσα λείπουν από τον Όλαφ Σολτς», αναφέρει σε σχόλιό της, με το βλέμμα στη μεγάλη δημοτικότητα του πρωθυπουργού του Βρανδεμβούργου.

«Οι εκλογές αποκαλύπτουν πόσο αντιφατικοί είναι οι κόσμοι στο Βρανδεμβούργο», γράφει σε σχόλιό της η Süddeutsche Ζeitung αναφερόμενη στην οικονομική και κοινωνική άνθηση που γνωρίζουν οι περιοχές του κρατιδίου που βρίσκονται κοντά στο Βερολίνο, εν αντιθέσει προς τις άλλες περιοχές, οι οποίες πλήττονται περισσότερο από την μετανάστευση.

Η Welt σχολιάζει το εκλογικό αποτέλεσμα επισημαίνοντας ότι «το SPD απέχει πολύ από την διάσωσή του, παρά τη νίκη», ενώ αναφερόμενη στους Πράσινους κάνει λόγο για «υψηλό τίμημα για την άγνοιά τους στο θέμα της μετανάστευσης». Ειδικά για το CDU, η εφημερίδα μιλάει για «ιστορική νίκη αντί της “επίδρασης Μερτς”» και προβλέπει ότι οι ομοσπονδιακές εκλογές δεν θα είναι για το CDU υπό τον Φρίντριχ Μερτς σίγουρη επιτυχία.

Με τίτλο «Τα πολλά μηνύματα προς το Βερολίνο» και υπότιτλο «Μικρές εκλογές, μεγάλη επίδραση», η Frankfurter Allgemeine Zeitung γράφει ότι «χάρη στον ισχυρό πρωθυπουργό Βόιντκε, ο καγκελάριος είναι πιθανόν σε θέση να αποφύγει μια δυσάρεστη συζήτηση, αλλά το φθινόπωρο των αποφάσεων μόλις ξεκινά» για το Βερολίνο.

Η Bild κάνει λόγο για «θρίαμβο του SPD, ο οποίος όμως δεν αποτελεί επιτυχία του Όλαφ Σολτς» και αναφέρεται στην αποχή του καγκελάριου από την προεκλογική εκστρατεία του Ντίτμαρ Βόιντκε, ο οποίος δεν ήθελε να ταυτιστεί με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και να υποστεί την φθορά της.