Γιατί οι ψηφοφόροι του σήμερα αγνοούν τις κυρίαρχες πολιτικές του χθες

Από τους οικονομικούς πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, μέχρι την άλλη άκρη του Ατλαντικού, η νεολαία απορρίπτει ολοένα και περισσότερο παραδοσιακές πολιτικές ρητορικές που άλλοτε κυριαρχούσαν στη συλλογική Δύση και συντήρησαν επί δεκαετείς πολιτικά συστήματα όπως ο γνώριμος προς ημάς δικομματισμός.

Πολιτικοί επιστήμονες διαλευκαίνουν στο Social Europe τα σημεία των καιρών. Ξεκινούν την ανάλυσή τους σχολιάζοντας ως αποθαρρυντικό το συμπέρασμα που προκύπτει από έρευνα του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών.

«Οικονομικά, δεν μπορούμε να στηρίξουμε το μέλλον», τόνισε ο πρόεδρός του. Η εκστρατείες των κομμάτων κατέδειξαν πως οι πολιτικές οδηγούν σε μια μαζική αναδιανομή του πλούτου, από τους νέους στους ηλικιωμένους. Με άλλα λόγια, οι νεότερες γενιές πληρώνουν τον λογαριασμό για τις παλαιότερες – ανεξάρτητα από το κόστος.

Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αυτή η προσέγγιση πλήττει τους πολίτες κάτω των 30 ετών. Υπογραμμίζει επίσης μια βαθύτερη πρόκληση: τα πολιτικά κόμματα πρέπει να επανεξετάσουν τον τρόπο με τον οποίο εκστρατεύουν, με στόχο να αποκτήσουν μιαν ουσιαστική σύνδεση με τους νέους.

Η κατανόηση των ανησυχιών τους είναι ζωτικής σημασίας, αλλά και η αναγνώριση ότι οι περισσότερες προσπάθειες πολιτικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης αποτυγχάνουν να τους εμπλέξουν αποτελεσματικά με την ενασχόληση με τα κοινά.

Σε μια εποχή όπου οι περισσότεροι πολίτες κάτω των 30 καταναλώνουν ειδήσεις κυρίως μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τα κόμματα θα πρέπει να προχωρήσουν πέρα ​​από την επιφανειακή προσέγγιση και να αναπτύξουν στρατηγικές που θα έχουν πραγματικά απήχηση.

Νεολαία και πολιτική προσέγγιση

Μετά από τις ευρωεκλογές του 2024, ερευνήθηκε ο τρόπος με τον οποίον τα κόμματα προσελκύουν τους νέους ψηφοφόρους, ιδιαίτερα δεδομένης της αυξανόμενης εξάρτησης από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και της επιτυχίας των ακροδεξιών κομμάτων στην κινητοποίηση των νέων.

Η επιδίωξη ήταν να απαντηθούν τα εξής βασικά ερωτήματα: Χρησιμοποιούν τα πολιτικά κόμματα αποτελεσματικά τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Ποιες στρατηγικές εφαρμόζουν; Τα ακροδεξιά κόμματα ξεπερνούν τα υπόλοιπα στην προσέγγιση των νέων;

Για να διερευνηθεί αυτό, αναλύθηκαν αναρτήσεις στο Instagram και στο Facebook από πολιτικά κόμματα στη Γερμανία, την Ουγγαρία, την Πολωνία και τη Σουηδία – χώρες που αντιπροσωπεύουν διαφορετικά πολιτικά τοπία. Η μελέτη περιελάμβανε ακροδεξιά, συντηρητικά και προοδευτικά κόμματα.

Σε αντίθεση με την πεποίθηση ότι η πολιτική είναι πολύ «στεγνή» για να κινητοποιήσει νέους ψηφοφόρους, τα μετεκλογικά δεδομένα του Ευρωβαρόμετρου αποκάλυψαν ότι η ευθυγράμμιση της πολιτικής με τις προσωπικές αξίες διαμορφώνει σημαντικά τις επιλογές ψήφου. Ωστόσο, τα ζητήματα που οδηγούν τη συμμετοχή των νέων διαφέρουν ανά περιοχή:

• Οι οικονομικές ανησυχίες κυριάρχησαν σε όλη την Ευρώπη, ιδιαίτερα στον Νότο και την Ανατολή, όπου οι επιπτώσεις της πανδημίας και η εργασιακή ανασφάλεια παραμένουν.
• Η κλιματική αλλαγή κατατάσσεται υψηλότερα στη Βόρεια Ευρώπη.
• Οι ανησυχίες για την ασφάλεια ήταν εμφανείς στην Ανατολική Ευρώπη λόγω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενώ ζητήματα προσωπικής ασφάλειας κέρδισαν επίσης έλξη στη Δυτική Ευρώπη.

Κι ενώ τα κύρια κόμματα αντιμετώπισαν τις εν λόγω ανησυχίες, τα μηνύματά τους συχνά δεν είχαν συνοχή και όραμα προσανατολισμένο στο μέλλον. Πολλοί νέοι εκφράζουν ανησυχία για το μέλλον τους – απασχόληση, οικονομική σταθερότητα και κοινωνική συνοχή.

Για να συνδεθούν ουσιαστικά, τα πολιτικά κόμματα θα πρέπει να προσφέρουν ένα θετικό, απτό όραμα για το μέλλον στο οποίο οι νέοι θα μπορούν να δουν τους εαυτούς τους να ευημερούν.

Περισσότερες δημοσιεύσεις, μικρότερος αντίκτυπος;

Η ανάλυση αποκάλυψε ότι περίπου το 11% όλων των αναρτήσεων που σχετίζονται με τις εκλογές είχαν ως επίκεντρο τους νέους. Ενώ τα προοδευτικά κόμματα δημοσίευαν το περισσότερο περιεχόμενο εν σχέση με τη νεολαία, τα ακροδεξιά κόμματα ξεπερνούσαν σταθερά τις επιδόσεις τους σε μετρήσεις γύρω από τη δημοφιλία.

Οι Σουηδοί Δημοκρατικοί πρωτοστάτησαν στην έλξη των νέων, ακολουθούμενοι από το γερμανικό AfD και το Konfederacja της Πολωνίας. Αυτή η τάση ήταν ακόμη πιο έντονη στο TikTok, όπως δεικνύει σχετική έρευνα.

Ένας λόγος γι’ αυτό, είναι το στυλ περιεχομένου. Τα ακροδεξιά κόμματα χρησιμοποιούν συχνά εμπρηστικά, συναισθηματικά φορτισμένα μηνύματα, τα οποία οι αλγόριθμοι των κοινωνικών μέσων ανταμείβουν ενισχύοντας περιεχόμενο που πυροδοτεί αντιδράσεις.

Πολλές ακροδεξιές ομάδες έχουν βελτιώσει αυτήν την προσέγγιση με την πάροδο του χρόνου, χρησιμοποιώντας αφηγήματα όπως το «εμείς εναντίον όλων» για να μεγιστοποιήσουν την έλξη τους.

Πολιτικές επιπτώσεις

Για τα προοδευτικά κόμματα, η ανάλυση ακροδεξιών στρατηγικών είναι σημαντική, αλλά όχι με το κόστος της ανάπτυξης μιας δικής τους… συναρπαστικής ψηφιακής παρουσίας. Η αντίδραση στην εξτρεμιστική ρητορική αφήνει ελάχιστα περιθώρια για τη διατύπωση ενός προορατικού, ελπιδοφόρου μηνύματος – που θα έχει ως επίκεντρο και τη νεολαία.

Η ψήφος των νέων είναι μια πολιτική δύναμη που παραμένει σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητη. Σχεδόν τα 2/3 των νέων Ευρωπαίων δεν ψήφισαν στις ευρωεκλογές του 2024.

Ακόμη και μια μέτρια αύξηση της συμμετοχής των νέων θα μπορούσε να αναδιαμορφώσει σημαντικά τα εκλογικά αποτελέσματα. Για τα προοδευτικά κόμματα, αυτό αποτελεί αναγκαιότητα.

Τα στοιχεία της έρευνας δεν είναι πάντως εντελώς αποθαρρυντικά. Τα προοδευτικά κόμματα εξακολουθούν να διατηρούν μιαν αξιοπιστία μεταξύ των νεαρών ψηφοφόρων. Ωστόσο, η απλή ευθυγράμμιση με ζητήματα που είναι δημοφιλή μεταξύ των νέων -όπως η κοινωνικοοικονομική ανισότητα ή η κλιματική αλλαγή- δεν αρκεί.

Πρέπει να υπερβούν την κριτική της ακροδεξιάς και να προσφέρουν ένα όραμα ελπίδας, ευκαιριών και πραγματικών πολιτικών λύσεων. Οι υποσχέσεις από μόνες τους δεν αρκούν. Η επίτευξη αλλαγής που μπορεί να γίνει αισθητή στην καθημερινή ζωή είναι απαραίτητη για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και μακροπρόθεσμης έλξης.

Μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Η μετατροπή ισχυρών πολιτικών σε αποτελεσματική διαδικτυακή προσέγγιση απαιτεί τόσο βραχυπρόθεσμες όσο και μακροπρόθεσμες στρατηγικές.

Βραχυπρόθεσμες βελτιώσεις:

• Απλοποίηση πολύπλοκων πολιτικών: Μετάφραση περίπλοκων ιδεών σε σαφή, σχετικά μηνύματα που έχουν απήχηση στις καθημερινές εμπειρίες των νέων.
• Ορθή επικοινωνία: Εστίαση σε απτές, καθημερινές μάχες -όπως τα δίδακτρα, η εργασιακή ανασφάλεια και η ψυχική υγεία- αντί για αφηρημένες πολιτικές συζητήσεις.
• Ενίσχυση της συμμετοχής: Μετάβαση από τη μονόδρομη επικοινωνία στην πραγματική έλξη μέσω περιεχομένου που δημιουργείται από χρήστες, ζωντανών ερωτήσεων και απαντήσεων και δικτύων peer-to-peer.

Μακροπρόθεσμες λύσεις:

• Πολιτικές για το Διαδίκτυο: Οι αλγόριθμοι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δίνουν προτεραιότητα στο περιεχόμενο που προκαλεί αγανάκτηση. Εάν αφεθεί ανεξέλεγκτο, αυτό θα συνεχίσει να παραμορφώνει τον δημοκρατικό λόγο προς τα άκρα.
• Πίεση για διαφάνεια: Τα ρυθμιστικά μέτρα, όπως η αλγοριθμική διαφάνεια και η μείωση των κινήτρων για τοξικό περιεχόμενο, είναι απαραίτητα για την προώθηση της υγιέστερης πολιτικής δέσμευσης.
• Ψηφιακός μετασχηματισμός: Οι προοδευτικές δυνάμεις δεν έχουν την πολυτέλεια να αποσυρθούν από τους ψηφιακούς χώρους. Αντίθετα, θα πρέπει να εργαστούν για να τις αναδιαμορφώσουν σε πλατφόρμες που ενθαρρύνουν ουσιαστικό πολιτικό λόγο.

Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι το κλειδί για την πορεία του προοδευτικού χώρου προς τα εμπρός είναι ξεκάθαρο: η εμπλοκή των νέων απαιτεί την αντιμετώπιση των βασικών τους ανησυχιών -οικονομική ασφάλεια, κλιματική αλλαγή και κοινωνική ένταξη-, ενώ δημιουργείται ένα θετικό, προοδευτικό μήνυμα ελπίδας και ευημερίας.

Η επικοινωνία με νέους ψηφοφόρους όπου βρίσκονται στις πλατφόρμες που χρησιμοποιούν, στη γλώσσα που καταλαβαίνουν, είναι απαραίτητη. Αλλά η πραγματική έλξη θα πρέπει να υπερβαίνει τους εκλογικούς κύκλους.

Για να εξασφαλίσουν διαρκή υποστήριξη από τη νεολαία, τα προοδευτικά κόμματα θα πρέπει όχι μόνο να κινητοποιήσουν τους νέους να ψηφίσουν αλλά και να εφαρμόσουν απτές πολιτικές που βελτιώνουν τη ζωή τους. Οι νέοι Ευρωπαίοι δεν είναι μια ομοιογενής ομάδα: οι προτεραιότητές τους ποικίλλουν ανά περιοχή και περίσταση.

Ωστόσο, η αυθεντικότητα, η σαφήνεια και το τολμηρό όραμα θα έχουν πάντα μεγαλύτερη απήχηση από τον τεράστιο όγκο του περιεχομένου των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Εάν οι προοδευτικές δυνάμεις ανταποκριθούν σε αυτήν την πρόκληση, δεν θα κερδίσουν απλώς ψήφους – θα βοηθήσουν στην αναζωογόνηση της ευρωπαϊκής δημοκρατίας με μια νέα γενιά πολιτών που θα πιστεύουν και θα παλεύουν για αυτήν, καταλήγουν οι επιστήμονες.

Πηγή: in.gr