Νέα «ΛΑΕ» γεννιέται στον ΣΥΡΙΖΑ: Τριγμοί διάσπασης – Σε αποδρομή η «αριστερή» πτέρυγα
Τι προβλέπει το σχέδιο αποχώρησης – Το χρονοδιάγραμμα και οι τάσεις
Καθημερινό φαινόμενο είναι πλέον στον ΣΥΡΙΖΑ, οι εσωτερικές διαφωνίες και διαφοροποιήσεις, με τα στελέχη που πρόσκεινται στην εσωκομματική αντιπολίτευση να προετοιμάζονται για το «μεγάλο άλμα προς τα εμπρός» και την αποχώρηση από το κόμμα, γεγονός που δεν αποκλείεται να συμβεί ακόμα και πριν από το τέλος του χρόνου.
Η κατάσταση στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ θυμίζει πολεμικό πεδίο, όπου πρώην και νυν βουλευτές, πρώην υπουργοί, τομεάρχες και μέλη της Κ.Ε., που έχουν «απασφαλίσει», σχεδόν καθημερινά επιδίδονται σε μία εκτός ορίων αντιπαράθεση, με την βάση του κόμματος να παρακολουθεί σχεδόν αποσβολωμένη όσα συμβαίνουν, που εν τέλει εξανεμίζουν όποιο πολιτικό απόθεμα και αξιοπιστία είχε απομείνει στο κόμμα, μετά και την παταγώδη αποτυχία στις αυτοδιοικητικές εκλογές.
Η νέα ηγεσία υπό του Στέφανου Κασσελάκη, προς το παρόν αδυνατεί να κοντρολάρει τις πολεμικές διαθέσεις που επικρατούν εντός του κόμματος ενώ οι της αντιπολίτευσης σχεδιάζουν τα επόμενα βήματα τους, χωρίς ακόμα να έχουν βρει ένα κοινό βηματισμό.
Αυτή τη στιγμή εντός του κόμματος, βάσει των διαδικασιών που έχουν ανοίξει και πέρα από πολιτικούς προσδιορισμούς, διαμορφώνονται τρείς κυρίαρχες τάσεις:
- Οι νέοι προεδρικοί με τον Στέφανο Κασσελάκη, που αποτελούν τη νέα πλειοψηφία, θέλουν να προχωρήσουν σε μία σταδιακή αναμόρφωση και αναδιάταξη του κόμματος, χωρίς όμως ακόμα να προσδιορίζουν ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για το καθοριστικής σημασίας συνέδριο, ενώ εκκρεμεί η συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας και της ΚΕ στις 22 Οκτωβρίου.
- Οι ενδιάμεσοι, κυρίως πρώην προεδρικοί και πασοκογενείς, οι οποίοι διατηρούν μία στάση ανοχής και αναμονής, προσμένουν την εξέλιξη των πραγμάτων για να πάρουν τις οριστικές τους αποφάσεις, χωρίς να αποκλείεται κάποιοι εξ αυτών να αποχωρήσουν ή εν τέλει να ενταχθούν στο νέο σύστημα εξουσίας. Ήδη κάποιοι εξ αυτών έχουν αναλάβει και θέσεις τομεάρχη.
- Οι της εσωκομματικής αντιπολίτευσης που θεωρούν ότι δεν μπορούν, όχι να ταυτιστούν, αλλά ούτε να ανεχθούν τη νέα πλειοψηφία που την θεωρούν ξένη και ασύμφωνη με τα βασικά προτάγματα της αριστεράς και γι αυτό εμφανίζονται ή είναι αποφασισμένοι να αποχωρήσουν ακόμα και άμεσα.
Σύμφωνα πάντως με την Φιλίππα Χατζησταύρου, επίκουρη καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνούς Πολιτικής ΕΚΠΑ και Fulbright, επισκέπτρια ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (Μπέρκλεϊ), μετά την εκλογή Κασσελάκη στον ΣΥΡΙΖΑ αναδύονται τρία πολιτικά και ιδεολογικά ρεύματα βάσει των οποίων μπορεί να εξηγηθεί το πολιτικό αδιέξοδο στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης:
- Η τάση της γραμμής Κασσελάκη, εκφράζει ένα «προοδευτισμό» με αναφορά στο πιο μετριοπαθές ρεύμα του αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος (μετριοπαθής Αριστερά). Ο επικεφαλής της και πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει ακράδαντα στη «δημοκρατία της ελεύθερης αγοράς, στον ρόλο του κράτους-θεματοφύλακα του υγιούς ανταγωνισμού και της απρόσκοπτης λειτουργίας ενός “ηθικού” καπιταλισμού, στη διαφύλαξη των ατομικών δικαιωμάτων και της ατομικής κινητικότητας».
- Η δεύτερη τάση στην οποία συνασπίζεται η νεότερη γενιά στελεχών με προεξέχουσα την Έ. Αχτσιόγλου, «προτάσσει έναν σοσιαλδημοκρατικό τεχνοκρατισμό που θυμίζει άλλες εποχές, ωσάν να ήταν ακόμα συνώνυμο της προοδευτικής ταυτότητας της «σύγχρονης» (Κεντρο)Αριστεράς». Στο πεδίο των ιδεών, αυτή η τάση «δείχνει εντέλει σημεία σύγκλισης με την προεδρική τάση και άρα είναι επίσης συνώνυμη της σχετικής ιδεολογικής ένδειας».
- Η τρίτη τάση, αυτή της Ομπρέλας, «εκπροσωπεί παλαιότερες γενιές της ανανεωτικής Αριστεράς και προσπαθεί να διατηρήσει έναν ιδεολογικό πυρήνα με αναφορά στον αριστερό και κοινωνικό ριζοσπαστισμό, ασκώντας κριτική στις πολιτικές της νεοφιλελεύθερης συναίνεσης».
Το σχέδιο αποχώρησης και η δημιουργία νέου φορέα της Αριστεράς
Στην εσωκομματική αντιπολίτευση, αυτό το διάστημα, παρατηρείται μία έντονη κινητικότητα η οποία συντονίζεται σε μία κοινή γραμμή απόρριψης της νέας ηγεσίας, και ό,τι αυτή εκφράζει πολιτικά και ιδεολογικά, αλλά και ανάληψης πρωτοβουλιών ώστε αυτή η αντίθεση να πάρει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά και πορεία.
Υπάρχουν αυτοί που θεωρούν ότι πλέον στον ΣΥΡΙΖΑ η κατάσταση πολιτικά είναι αφόρητη και θεωρούν ότι οι εξελίξεις πρέπει να τρέξουν όσο γίνεται πιο γρήγορα. Κάποιοι θεωρούν ότι πρέπει να αποχωρήσουν άμεσα και κάποιοι ήδη το έχουν πράξει ή θα το κάνουν το αμέσως επόμενο διάστημα. Άλλοι είναι έτοιμοι να αποχωρήσουν από τα όργανα ακόμα και από την ΚΕ και αυτό αναμένεται να φανεί στην επικείμενη συνεδρίαση του οργάνου.
Ένας σημαντικός αριθμός στελεχών θεωρεί ότι η αποχώρηση θα πρέπει να γίνει συντεταγμένα και αφού συμφωνηθεί ένα βασικό πολιτικό πλαίσιο με σαφές αριστερό πολιτικό πρόσημο και στρατηγική. Στις αρχές Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί μία ευρεία συνδιάσκεψη που θα εξετάσει την συντεταγμένη έξοδο η οποία δεν αποκλείεται να συμβεί ακόμα και πριν εκπνεύσει το 2023.
Ωστόσο υπάρχουν και αυτοί που, αν και συμφωνούν με τις συντεταγμένες διαδικασίες, ώστε να εκφραστεί ένα ιδεολογικό και πολιτικό ρεύμα, θεωρούν ότι το κόμμα δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί στα χέρια του Κασελλάκη και πως πρέπει η πολιτική μάχη να δοθεί στα όργανα και στο συνέδριο, ώστε ο ΣΥΡΙΖΑ να παραμείνει κόμμα της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς. Θεωρούν ότι οι αριστερές οργανωμένες δυνάμεις μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ, είναι η πλειοψηφία που μπορεί να διαφυλάξει την πολιτική ταυτότητα του κόμματος.
1300 άτομα στην πανελλαδική της Ομπρέλας
Όλα τα παραπάνω συζητήθηκαν σε πρόσφατη πανελλαδική συνδιάσκεψη της Ομπρέλας, στην οποία σύμφωνα με πληροφορίες συμμετείχαν πάνω από 1300 άτομα, εκ των οποίων 200 πήραν το λόγο και κατέθεσαν προτάσεις.
«Για πρώτη φορά επώνυμα και πρωτοκλασάτα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μίλησαν ανοιχτά για συντεταγμένη αποχώρηση μετά από διεργασίες και προϋποθέσεις. Η συζήτηση είναι σε πρωταρχικό στάδιο και όλοι έχουν ζητήσει χρόνο σκέψης και αποφάσεων με στόχο να υπάρξει μία συντεταγμένη αποχώρηση των στελεχών, με πυρήνα τους βουλευτές που ψήφισαν λευκό στην ψηφοφορία της ΚΟ και να δημιουργηθεί ένας νέος φορέας της αριστεράς», αναφέρει στέλεχος της Ομπρέλας και σημειώνει ότι «αυτό θα γίνει μετά το συνέδριο ή και νωρίτερα».
«Όλοι θα φύγουμε, περιμένομε τις διεργασίες, η απόφαση πρέπει να είναι συλλογική και όχι ατομική Η πλειοψηφία είναι στο κλίμα της συντεταγμένης αποχώρησης ενώ κάποιοι δήλωσαν ότι αποχωρούν ατομικά, αλλά υπάρχει ένα βασικό χρονοδιάγραμμα, μέχρι τα Χριστούγεννα», συμπληρώνει και προσθέτει ότι «το νέο σχέδιο με τον Κασσελάκη, πίσω από τον οποίο είναι ο Τσίπρας, είναι η συνένωση με τον ΠΑΣΟΚ».
Σε ότι αφορά την όξυνση του κλίματος από στελέχη της ομάδας Κασσελάκη υποστηρίζει ότι «θέλουν να εξαναγκάσουν στελέχη σε αποχώρηση ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την επιστροφή Τσίπρα».
Το τελεσίγραφο Κασσελάκη και οι αιχμές Τζάγκρη
Σ΄αυτό το κλίμα η προειδοποίηση Κασσελάκη ότι όποιος υπονομεύσει την ενότητα της Κ.Ο. και το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ, θα βρεθεί εκτός ψηφοδελτίων του κόμματος, ήταν σχεδόν αναμενόμενη, όπως αναμενόμενες ήταν και οι απαντήσεις.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε τα σχόλια της πρώην βουλευτού Αννέτας Καβαδία, που εγκάλεσε τον πρόεδρο του κόμματος για αντικαταστατική συμπεριφορά, τονίζοντας πως το καταστατικό το κόμματος (Άρθρο 39), προβλέπει συγκεκριμένες διαδικασίες για την ανάδειξη των υποψηφίων βουλευτών. «Και σε κάθε περίπτωση, τέσσερις μέρες πριν τις εκλογές, τέτοιου είδους δηλώσεις, κάποιος κακεντρεχής θα τις χαρακτήριζε υπονομευτικές», σχολίασε η πρώην βουλευτής, παρομοιάζοντας τον πρόεδρο του κόμματος με τον Λουδοβίκο 14ο που είπε τη γνωστή φράση «L’État, c’est moi», «το κράτος είμαι εγώ».
Το γάντι της εσωκομματικής αντιπαράθεσης, πάντως νωρίτερα είχε σηκώσει η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Θεοδώρα Τζάκρη, η οποια αναφερόμενη στην «εσωκομματική αντιπολίτευση», την χαρακτήρισε «ακραία, μειοψηφική και αυτοαναφορική» και εκτίμησε πως στο προσεχές συνέδριο του κόμματος «θα χάσει με ποσοστό 80%».
«Όταν επιλέγει αυτή η εσωκομματική αντιπολίτευση, αντί να οικοδομήσει στον ισχυρό, νικηφόρο ΣΥΡΙΖΑ, να πει να στήσουμε εφετείο στην πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση για να διασώσουμε την καθαρότητα της αριστερής ψυχής, αυτό για μένα βαίνει μειοψηφικό. Έχασε (η εσωκομματική αντιπολίτευση) με 60% και στο Συνέδριο θα χάσει με 80%» τόνισε και σημείωσε πως «οι απλοί ανιδιοτελείς πολίτες, όπως αντιλαμβάνομαι εγώ τους ανθρώπους της παράταξής μας, λένε πως θέλουν να χτίσουν τον καινούριο συλλογικό, νικηφόρο ΣΥΡΙΖΑ».
Για το πως θα διαχειριστεί η διαχειρίζεται η νέα ηγεσία τα εσωκομματικά ζητήματα είπε πως «δεν υπήρχε ο χρόνος ο Στέφανος Κασσελάκης να ασχοληθεί σοβαρά με τα ζητήματα αυτά. Μέχρι προχτές είχαμε εσωκομματική διαδικασία», αλλά τόνισε πως «η δική μας ευθύνη σε αυτό το παρακμιακό κλίμα είναι ακόμα μεγαλύτερη για αυτό λέμε πως πρέπει να υπάρξει γενναία αυτοκριτική, να υπάρξει ανασύνταξη ριζική και αλλαγή πολιτικής».
Ωστόσο το να προκύψει μία «νέα ΛΑΕ», από τον ΣΥΡΙΖΑ, με μαζική αποχώρηση βουλευτών και στελεχών από το κόμμα, όπως συνέβη το 2015, μετά την υπογραφή του τρίτου μνημονίου, δεν είναι τόσο εύκολο. Οι συνθήκες διαφέρουν από την έντονη περίοδο της πρώτης διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, όταν το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς είχε πετύχει στις εκλογές του Ιανουαρίου 36,34% και στο δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015, το ανυπέρβλητο 61,31%!