Βουλή: Αιφνιδιασμός Κεραμέως – Επιστολική ψήφος και στις εθνικές εκλογές
Η υπουργός Εσωτερικών αιφνιδίασε του πάντες καταθέτοντας τη σχετική τροπολογία
Η υπουργός Εσωτερικών, Νίκη Κεραμέως, αιφνιδίασε του πάντες καταθέτοντας τροπολογία ώστε η επιστολική ψήφος να εφαρμόζεται και στις εθνικές εκλογές καθώς – όπως είπε – «άνοιξε ο δρόμος».
Συγκεκριμένα, σε ομιλία της στη Βουλή, η Νίκη Κεραμέως επεσήμανε τα εξής όσον αφορά στην επιστολική ψήφος: «Το νομοσχέδιο που εισηγούμαστε σήμερα συνιστά τομή στην εκλογική διαδικασία στη χώρα μας.
Η επιστολική ψήφος δημιουργεί πραγματική ισότητα όρων συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία Ευρωεκλογών και δημοψηφισμάτων, αφού ο τόπος κατοικίας, οι συνθήκες ζωής, η οικονομική δυνατότητα ενός πολίτη να ταξιδέψει, οι επαγγελματικές υποχρεώσεις, κινητικά προβλήματα, προβλήματα υγείας, δεν θα αποτελούν πλέον εμπόδιο στην άσκηση του δικαιώματος ψήφου. Η κάλπη θα μπορεί πλέον να πάει σε κάθε σπίτι Έλληνα πολίτη, σε ολόκληρο τον κόσμο».
Ακόμα, η ίδια πρόσθεσε: «Η καθιέρωση της επιστολικής ψήφου είναι πέρα και πάνω από κόμματα, ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μίας σύγχρονης κοινωνίας, δημιουργεί πραγματική ισότητα όρων συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία, αποτελεί καθήκον της Πολιτείας, η οποία οφείλει να κατοχυρώνει τα δικαιώματα των πολιτών και να διευκολύνει την άσκησή τους, καλύπτει τα ζητούμενα πολιτικών κομμάτων και φορέων, όπως εκφράστηκαν στη Βουλή πριν από λίγους μήνες στη συζήτηση για την άρση των νομικών περιορισμών στην ψήφο των αποδήμων αλλά και την περασμένη εβδομάδα, πάνω απ’ όλα, η καθιέρωση της επιστολικής ψήφου διευρύνει και βαθαίνει τη Δημοκρατία».
Επίσης, η Νίκη Κεραμέως σημείωσε: «Το νομοσχέδιο ενσωματώνει διαδικασίες που διασφαλίζουν πλήρως τη μυστικότητα της ψήφου, με πολλαπλές δικλείδες ασφαλείας, ανταποκρίνεται στις ευρωπαϊκές συστάσεις και αξιοποιεί τη διεθνή εμπειρία, προσαρμόζοντάς την στα δεδομένα της χώρας μας. Το νομοσχέδιο εισάγει και δέσμες καινοτόμων ρυθμίσεων όπως είναι η εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων, η ηλεκτρονική πύλη υποβολής υποψηφιοτήτων και η διευκόλυνση συμμετοχής των ατόμων με αναπηρία στις εκλογές. Η ευρεία συναίνεση επί της αρχής αποτελεί ένα ιδιαιτέρως θετικό μήνυμα, αφού αποδεικνύει ότι για μια μεγάλη δημοκρατική αλλαγή, μπορούμε να λειτουργήσουμε πέρα και πάνω από μικροκομματικές αντιπαραθέσεις. Πέρα και πάνω από κόμματα».
Η υπουργός Εσωτερικών, επίσης, τόνισε: «Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, και η κυβέρνηση θεωρούμε ότι η συζήτηση αυτού του νομοσχεδίου και η συναίνεση που επετεύχθη την περασμένη εβδομάδα, ανοίγει τον δρόμο για μία ακόμα μεγάλη αλλαγή: Την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου για τους Έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό, όχι μόνο στις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα, αλλά και στις εθνικές εκλογές. Αυτό ακριβώς προβλέπει η τροπολογία που καταθέτουμε και η οποία απαιτεί την ψήφο τουλάχιστον 200 βουλευτών για να ισχύσει σύμφωνα με τις επιταγές του Συντάγματος. Πρόκειται για δημοκρατικό χρέος και ιστορική ευκαιρία και γι’ αυτό και είναι μεγάλη η ευθύνη που βαραίνει τον κάθε βουλευτή, πέρα και πάνω από κόμματα»
Τέλος, η Νίκη Κεραμέως ανέφερε: «Η υπερψήφιση του νομοσχεδίου και της τροπολογίας, με την ευρύτερη δυνατή συναίνεση, θα αποτελέσει σημαντικό μήνυμα πολιτικού εκσυγχρονισμού, δείγμα πολιτικής ωριμότητας και διάθεσης να πράξουμε το δημοκρατικά αυτονόητο, πέρα και πάνω από κομματικές αντιθέσεις και διαφορές, πέρα και πάνω από κόμματα και χρώματα. Να αποδείξουμε όλοι μαζί ότι σε θέματα Δημοκρατίας είναι πολλά περισσότερα αυτά που μας ενώνουν από αυτά που μας χωρίζουν».
Αναλυτικά όσα είπε
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Το νομοσχέδιο που εισηγούμαστε σήμερα συνιστά τομή στην εκλογική διαδικασία στη χώρα μας.
Μετά την καθιέρωση των ψηφοδελτίων το 1914 και το δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες το 1952, αποτελεί μία νέα μεγάλη δημοκρατική αλλαγή στον τρόπο που ψηφίζουμε. H καθιέρωση της επιστολικής ψήφου αίρει όλα τα πραγματικά, τα πρακτικά εμπόδια, για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων πολιτών, όπου και αν βρίσκονται την ημέρα των εκλογών.
Η καθιέρωση της επιστολικής ψήφου αποτελεί ουσιαστική κίνηση δημιουργίας προϋποθέσεων για τη διευκόλυνση της συμμετοχής. Κάτι που αποτελεί κρίσιμο ζητούμενο παγκοσμίως, αφού όσο μεγαλύτερη είναι η συμμετοχή, τόσο ενισχύεται η αντιπροσωπευτικότητα, τόσο διευρύνεται η Δημοκρατία.
Γνωρίζετε καλά την αυξητική πορεία της αποχής, όχι μόνο στη χώρα μας, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Στις Ευρωεκλογές του 2014, σημειώθηκε ιστορικό χαμηλό συμμετοχής, κάτι που ώθησε την Ευρωπαϊκή Ένωση να ενθαρρύνει, μεταξύ άλλων, την επιστολική ψήφο στα Κράτη-Μέλη της.
Οι εκλογείς, είτε εντός είτε εκτός Ελλάδας, εφόσον το επιθυμούν και υποβάλουν εγκαίρως σχετική αίτηση, θα μπορούν να ψηφίσουν μέσω επιστολής, χωρίς προσέλευση δηλαδή σε εκλογικό κέντρο. Η κάλπη θα μπορεί πλέον να πάει σε κάθε σπίτι Έλληνα πολίτη, σε ολόκληρο τον κόσμο.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
-Είναι πέρα και πάνω από κόμματα. -Ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις μίας σύγχρονης κοινωνίας. -Δημιουργεί πραγματική ισότητα όρων συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία. -Αποτελεί καθήκον της Πολιτείας, η οποία οφείλει να κατοχυρώνει τα δικαιώματα των πολιτών και να διευκολύνει την άσκησή τους. -Καλύπτει τα ζητούμενα πολιτικών κομμάτων και φορέων, όπως εκφράστηκαν στη Βουλή πριν λίγους μήνες στη συζήτηση για την άρση των νομικών περιορισμών στην ψήφο των αποδήμων αλλά και την περασμένη εβδομάδα. -Πάνω απ’ όλα, η καθιέρωση της επιστολικής ψήφου διευρύνει και βαθαίνει τη Δημοκρατία.
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Όπως γνωρίζετε, για τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, η συζήτηση για τη επιστολική ψήφο έχει ανοίξει από το 2019. Όταν, κατά την επεξεργασία του νομοσχεδίου για την ψήφο των εκλογέων του εξωτερικού το καλοκαίρι που μας πέρασε, το θέμα επανήλθε και μάλιστα από πολλά κόμματα, προχωρήσαμε στη συστηματική μελέτη των βέλτιστων πρακτικών παγκοσμίως και καταλήξαμε στη συγκεκριμένη πρόταση.
Μια πρόταση που ενσωματώνει διαδικασίες που διασφαλίζουν πλήρως τη μυστικότητα της ψήφου, με πολλαπλές δικλείδες ασφαλείας, και εδώ θα ήθελα να συγχαρώ θερμά τον Αναπληρωτή Υπουργό Θοδωρή Λιβάνιο για την εξαιρετική δουλειά και συνεργασία.
Μία πρόταση που εκσυγχρονίζει το Κράτος μας, το οποίο πλέον συμπορεύεται με πιο σύγχρονες θεσμικές διαδικασίες, ανταποκρίνεται στις ευρωπαϊκές συστάσεις και αξιοποιεί τη διεθνή εμπειρία, προσαρμόζοντάς την στα δεδομένα της χώρας μας. Θυμίζω ότι σε πάνω από 20 χώρες από τις 27 της ΕΕ προβλέπεται επιστολική ψήφος σε κάποια εκδοχή της.
Μια πρόταση που ενισχύει τη συμμετοχική Δημοκρατία, κάνοντας τη φωνή των πολιτών, πιο δυνατή.
Μια πρόταση, την οποία αμέσως μετά την διαμόρφωσή της, συζητήσαμε με εκπροσώπους των κοινοβουλευτικών ομάδων, αφού μόνο στη βάση συγκεκριμένων ρυθμίσεων και διαδικασιών μπορεί να γίνει ουσιαστικός διάλογος. Θέλω να ευχαριστήσω πάρα πολύ όλους τους εκπροσώπους κομμάτων για τις απόψεις και προτάσεις τους, κάποιες από τις οποίες ενσωματώσαμε ευθύς αμέσως στο σχέδιο νόμου.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το νομοσχέδιο που συζητούμε σήμερα, εισάγει και κάποιες ακόμα δέσμες καινοτόμων ρυθμίσεων, που διευκολύνουν την εκλογική διαδικασία.
1) Εκκαθάριση εκλογικών καταλόγων: το πρόβλημα συζητείται εδώ και δεκαετίες. Η στρεβλή εικόνα της συμμετοχής / αποχής. Γιατί; Κυρίως γιατί Έλληνες πολίτες που έχουν δικαίωμα ψήφου και βρίσκονταν στο εξωτερικό, απεβίωσαν δίχως να ενημερωθούν σχετικά οι αρμόδιες αρχές. Σημειώνεται, έτσι, μεγαλύτερη αποχή σε περιοχές που είχαν μεγάλη μεταναστευτική ροή κατά τις δεκαετίες του ‘60 και του ’70. Προβλέπεται συνεπώς μία διαδικασία για την εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων. 2) Επιπλέον, η ηλεκτρονική πύλη υποβολής υποψηφιοτήτων θα αξιοποιείται πλέον και για τις ευρωεκλογές, καθώς έχει ήδη αποδειχτεί υπερπολύτιμη, τόσο για την εξυπηρέτηση κομμάτων και υποψηφίων όσο και για τη μείωση του διοικητικού βάρους των υπηρεσιών, την αλόγιστη κατανάλωση χαρτιού για την προσκόμιση εγγράφων και την πλήρη αξιοποίηση των βάσεων δεδομένων του Ελληνικού Δημοσίου για την ακριβή και άμεση λήψη όλων των απαραίτητων στοιχείων. 3) Διευκολύνουμε τη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στις εκλογές, με μέτρα όπως η δημιουργία μητρώου προσβάσιμων εκλογικών τμημάτων, η υποχρεωτική μετάδοση τηλεοπτικών προεκλογικών μηνυμάτων στη νοηματική γλώσσα με υποτιτλισμό, κατόπιν σχετικής εισήγησης και της Εθνικής Αρχής Προσβασιμότητας και της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία. Κάνω ιδιαίτερη μνεία σε αυτή την κατηγορία συμπολιτών μας, διότι αποτελεί προτεραιότητα της Κυβέρνησης, και του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη προσωπικά, η ορατότητα και η πραγματική συμπερίληψη των ατόμων με αναπηρία σε κάθε πτυχή του ιδιωτικού και δημόσιου βίου, με κορωνίδα την επιστολική ψήφο.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το νομοσχέδιο πέρασε όλα τα στάδια αναλυτικού διαλόγου με εκπροσώπους κομμάτων, δημόσιας διαβούλευσης, επεξεργασίας στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, στην οποία ακούσαμε και τις απόψεις των αρμόδιων φορέων. Ήταν μία πραγματικά γόνιμη διαδικασία για την οποία ευχαριστούμε θερμά και τα κόμματα και τους φορείς.
Και ενσωματώνουμε ήδη σήμερα αρκετές από αυτές τις γόνιμες προτάσεις που μας βοηθούν όλους να ψηφίσουμε, τελικά, ένα πληρέστερο και ακόμη πιο κοινής αποδοχής νομοθέτημα, που εξυπηρετεί καλύτερα τις ανάγκες όλων των πολιτών. Και πάλι ευχαριστώ ειλικρινά για αυτές τις παρεμβάσεις.
1. Προσθέτουμε ρητές αναφορές σε θέματα προστασίας προσωπικών δεδομένων στα άρθρα 8, 10, 15 και 36 (Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα). 2. Εξειδικεύουμε τις προδιαγραφές της υποχρεωτικής διερμηνείας στη νοηματική γλώσσα (παράθυρο στο 1/6 της οθόνης) των προεκλογικών μηνυμάτων και συνεντεύξεων πολιτικών αρχηγών (Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος). 3. Προβλέπουμε ότι τα προεκλογικά μηνύματα θα συνοδεύονται υποχρεωτικά από διερμηνεία στη νοηματική γλώσσα και υποτιτλισμό (Πλεύση Ελευθερίας, Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος, Σωματείο Διερμηνέων Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας). 4. Ορίζουμε ότι η εξουσιοδότηση τρίτου προσώπου για αποστολή του φακέλου επιστροφής γίνεται αποκλειστικά και μόνο σε περίπτωση αδυναμίας του εκλογέα να αποστείλει ο ίδιος τον φάκελο (ΠΑΣΟΚ, Πλεύση). 5. Προβλέπουμε ρητά ότι τα ψηφοδέλτια των μελών των Εφορευτικών Επιτροπών Διαλογής Επιστολικής Ψήφου είναι όμοια με τα ψηφοδέλτια της επιστολικής ψήφου, ώστε να διασφαλίζεται η μυστικότητα της ψήφου (ΣΥΡΙΖΑ). 6. Για τα εθνικά δημοψηφίσματα, αλλάζουμε την ημέρα οριστικοποίησης των ειδικών εκλογικών καταλόγων εκλογέων επιστολικής ψήφου στην επομένη της ημέρας έκδοσης του σχετικού προεδρικού διατάγματος (Επιστημονική Υπηρεσία Βουλής). 7. Προβλέπουμε υπουργική απόφαση που καθορίζει αναλυτικά κάθε τεχνική λεπτομέρεια της διαδικασίας καθώς και αυτήν που αφορά τους εκλογικούς καταλόγους εκλογέων των οποίων οι φάκελοι δεν παρελήφθησαν εντός της προθεσμίας (ΣΥΡΙΖΑ). 8. Προβλέπουμε μεγαλύτερη χρονική εγγύτητα μεταξύ της αποστολής φακέλων επιστολικής ψήφου και ημερομηνίας εκλογών (Επιστημονική Υπηρεσία Βουλής).
Διαμορφώθηκε στην Επιτροπή μία σημαντική συναίνεση, αφού υπέρ επί της αρχής τάχθηκαν ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ενώ θετικά για την επιστολική ψήφο έχει μιλήσει και η Πλεύση Ελευθερίας. Κοινή θέλησή μας να διευκολύνουμε τους Έλληνες πολίτες να ασκήσουν το δικαίωμα της ψήφου από όπου και αν βρίσκονται, όσες δυσκολίες και αν αντιμετωπίζουν να προσέλθουν στην κάλπη. Γιατί περί αυτού συζητούμε σήμερα.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω ειλικρινά όλους τους συμμετέχοντες στον πλούσιο αυτό διάλογο, τους εισηγητές όλων των κομμάτων, τους Βουλευτές, τους φορείς. Ευχαριστίες πέρα από τον Αναπληρωτή Υπουργό, και στον Γενικό Γραμματέα Εσωτερικών και Οργάνωσης Νάσο Μπαλέρμπα, στον Εισηγητή ΝΔ Κώστα Γκιουλέκα, όλους τους νομικούς και τους συνεργάτες μας στο Υπουργείο Εσωτερικών, για την εντατική και ποιοτική δουλειά τους.
Η ευρεία συναίνεση επί της αρχής αποτελεί ένα ιδιαιτέρως θετικό μήνυμα, αφού αποδεικνύει ότι για μια μεγάλη δημοκρατική αλλαγή, μπορούμε να λειτουργήσουμε πέρα και πάνω από μικροκομματικές αντιπαραθέσεις. Πέρα και πάνω από κόμματα.
Είναι βέβαιο ότι το μήνυμα που εκπέμπει σήμερα το Κοινοβούλιο προς τους Έλληνες πολίτες, είναι μήνυμα σύνθεσης, μήνυμα αισιοδοξίας, μήνυμα παρακίνησης για την αξιοποίηση της δυνατότητας της επιστολικής ψήφου και της ενίσχυσης της συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία.
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,
Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η Κυβέρνηση, θεωρούμε ότι η συζήτηση αυτού του νομοσχεδίου και η συναίνεση που επετεύχθη την περασμένη εβδομάδα, ανοίγει το δρόμο για μία ακόμα μεγάλη αλλαγή. Για ένα ακόμη βήμα ενίσχυσης της συμμετοχής και της Δημοκρατίας.
Την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου για τους Έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό, όχι μόνο στις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα, αλλά και στις εθνικές εκλογές.
Έχουμε, σήμερα, την ιστορική ευκαιρία, αλλά και την ιστορική ευθύνη, να διασφαλίσουμε όλοι μαζί την ισότιμη μεταχείριση των Ελλήνων του εξωτερικού και στις εθνικές εκλογές.
Έχουμε την ευκαιρία να αποκαταστήσουμε και στις εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις, την ισότητα στο δικαίωμα ψήφου για τους Έλληνες πολίτες του εξωτερικού, αίροντας τα πραγματικά εμπόδια στην άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος. Να δημιουργήσουμε, μία ακόμα πιο ισχυρή «γέφυρα», όπως μας είπαν και εκπρόσωποι των Απόδημων Ελλήνων κατά την ακρόαση φορέων στην Επιτροπή, που ενώνει τους συμπολίτες μας με την Ελλάδα, ενισχύοντας την κοινή μας πορεία. Κρατούμε ακόμη πιο κοντά μας, στην πράξη, την Ελλάδα που ζει εκτός συνόρων, που ζει και δημιουργεί με το βλέμμα και τη σκέψη στην μητέρα πατρίδα, που θέλει και δικαιούται να έχει λόγο για την πολιτική κατάσταση στη χώρα μας, χωρίς εμπόδια και περιορισμούς.
Έχουμε την ευκαιρία να ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο τους δεσμούς των Ελλήνων που ζουν στο εξωτερικό με την πατρίδα μας, με τεράστια οφέλη για τη χώρα μας.
Αυτό ακριβώς προβλέπει η τροπολογία που καταθέτουμε – παρακαλώ για τα πρακτικά – και η οποία απαιτεί την ψήφο τουλάχιστον 200 Βουλευτών για να ισχύσει σύμφωνα με τις επιταγές του Συντάγματος. Πρόκειται για δημοκρατικό χρέος και ιστορική ευκαιρία και γι’ αυτό και είναι μεγάλη η ευθύνη που βαραίνει τον κάθε Βουλευτή, πέρα και πάνω από κόμματα.
Ήδη κόμματα της συμπολίτευσης και της αντιπολίτευσης που αριθμούν πάνω από 230 βουλευτές έχουν τοποθετηθεί θετικά σχετικά με την επιστολική ψήφο για Έλληνες του εξωτερικού στις Ευρωεκλογές. Γιατί λοιπόν όχι και στις Εθνικές εκλογές;
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η Βουλή των Ελλήνων, έχει την ιστορική ευκαιρία και την ιστορική ευθύνη, να εγκρίνει με τη μέγιστη συναίνεση ένα σχέδιο νόμου που αίρει κάθε πραγματικό εμπόδιο στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων πολιτών, όπου και αν κατοικούν, όπου και αν βρίσκονται.
Η κατάθεση του νομοσχεδίου, αλλά και η κατάθεση της τροπολογίας για την καθιέρωση της επιστολικής ψήφου στις εθνικές εκλογές για τους Έλληνες πολίτες που ζουν στο εξωτερικό, με ρυθμίσεις που δημιουργούν προϋποθέσεις ενίσχυσης της συμμετοχής, συνεπώς ενίσχυσης της αντιπροσωπευτικότητας και εμβάθυνσης της Δημοκρατίας, συνιστά κατά τη γνώμη μας χρέος της πολιτείας απέναντι στους πολίτες και στο δικαίωμα της ψήφου.
Η υπερψήφιση του νομοσχεδίου και της τροπολογίας, με την ευρύτερη δυνατή συναίνεση, θα αποτελέσει σημαντικό μήνυμα πολιτικού εκσυγχρονισμού, δείγμα πολιτικής ωριμότητας και διάθεσης να πράξουμε το δημοκρατικά αυτονόητο, πέρα και πάνω από κομματικές αντιθέσεις και διαφορές, πέρα και πάνω από κόμματα και χρώματα. Να αποδείξουμε όλοι μαζί ότι σε θέματα Δημοκρατίας είναι πολλά περισσότερα αυτά που μας ενώνουν από αυτά που μας χωρίζουν.
Στις ευρωεκλογές του 2024, πενήντα χρόνια μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στη χώρα μας, να μην υπάρχει κανένα εμπόδιο για τη συμμετοχή όλων των πολιτών, σε Ελλάδα και εξωτερικό, στην εκλογική διαδικασία.
Πιστεύω ότι η συναίνεση σε αυτή τη δημοκρατική αλλαγή είναι η καλύτερη αφετηρία για τα επόμενα 50 χρόνια της Ελληνικής Δημοκρατίας.
