H Πολωνία πληγωμένη αποχαιρετά το δήμαρχο του Γκντανσκ

Η Πολωνία αποχαιρετά σήμερα τον δολοφονημένο δήμαρχο του Γκντανσκ διερωτώμενη αν η ρητορική του μίσους που υπάρχει έντονα στην πολιτική επηρέασε τον δολοφόνο του, έναν εγκληματία κατά τα φαινόμενα διαταραγμένο.

Από το απόγευμα της Πέμπτης, δεκάδες χιλιάδες πολίτες πήγαν στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Αλληλεγγύης (ECS) για να αποτίσουν έναν ύστατο φόρο τιμής στον Πάβελ Αντάμοβιτς, ο οποίος πέθανε τη Δευτέρα στο νοσοκομείο όπου διακομίσθηκε μετά την επίθεση με μαχαίρι που δέχθηκε δημόσια την προηγούμενη, κατά τη διάρκεια γιορτής για την ολοκλήρωση μιας φιλανθρωπικής δράσης.

Ο κόσμος σιωπηλός, συγκινημένος, αμήχανος στεκόταν στην ουρά επί δύο και τρεις ώρες και μετά πήγαινε μπροστά από το φέρετρο του δημάρχου που ήταν τοποθετημένο στην κεντρική αίθουσα του ECS, καλυμμένο με την κόκκινη σημαία του Γκντανσκ και με λευκά λουλούδια.

Χιλιάδες πολίτες έγραψαν στα βιβλία των συλλυπητηρίων που υπήρχαν στο δημαρχείο και στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Αλληλεγγύης.

Πολύ δημοφιλής στο Γκντανσκ, ο 53χρονος Πάβελ Αντάμοβιτς διοικούσε με επιτυχία την παμπάλαια χανσεατική πόλη επί 20 χρόνια. Στις τελευταίες δημοτικές εκλογές το φθινόπωρο του 2018 είχε την υποστήριξη σχεδόν του 65% των κατοίκων.

Για πολλούς Πολωνούς, ο πραγματικός υπεύθυνος για τον θάνατό του δεν είναι ο εγκληματίας, ένας κατά τα φαινόμενα διαταραγμένος που τον μαχαίρωσε κατηγορώντας τον ότι ήταν έμμεσα υπεύθυνος για τον μακροχρόνιο εγκλεισμό του στη φυλακή, αλλά η ρητορική μίσους που πολώνει την πολιτική τάξη και την κοινωνία της Πολωνίας.

“Το μίσος σκότωσε τον Πάβελ, ένα μίσος τρελό, καλά οργανωμένο, ένα μίσος που στράφηκε εναντίον ενός άνδρα ο οποίος, μαζί με χιλιάδες κατοίκους του Γκντανσκ, οικοδομούσε αυτήν τη μεγάλη, ελεύθερη και περήφανη πόλη”, δήλωσε σε ομιλία στο κοινοβούλιο ο Γκζέγκοζ Σέτινα, ο πρόεδρος της αντιπολιτευόμενης Πλατφόρμας Πολιτών (PΟ), κόμματος του οποίου ο Αντάμοβιτς ήταν μέλος κατά το παρελθόν.

Μια έντονη μόνιμη εχθρότητα μεταξύ του κυβερνώντος συντηρητικού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) και της κεντρώας αντιπολίτευσης υπό την PO έχει μετατρέψει τα τελευταία χρόνια τη δημόσια συζήτηση στην Πολωνία σε μια ανταλλαγή αλληλοκατηγοριών και απειλών που επεκτείνονται πιο έντονα και πιο ωμά, στο Διαδίκτυο. Η παθητική στάση του κράτους απέναντι στη ρητορική του μίσους καταγγέλλεται ευρέως από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Τα μμε επικαλούνται ομοιότητες μεταξύ του εγκλήματος στο Γκντανσκ και της δολοφονίας το 1922 από φανατικό εθνικιστή, σε κλίμα μίσους, του Γκάμπριελ Ναρούτοβιτς, του πρώτου προέδρου της Δημοκρατίας της Πολωνίας.

Μόνο μετά τον θάνατο του Αντάμοβιτς η αστυνομία συνέλαβε χρήστες του Διαδικτύου που απειλούσαν με θάνατο άλλους πολιτικούς, κυρίως φιλελεύθερους.

Χθες το απόγευμα, το φέρετρο του δημάρχου μεταφέρθηκε στη Βασιλική της Θεοτόκου, στο ιστορικό κέντρο του Γκντανσκ, τον τελευταίο του τόπο ανάπαυσης.

Υπό τον ήχο των καμπανών

Η επιβλητική πομπή που συνόδευε το φέρετρο πέρασε, υπό τον ήχο των καμπανών στις εκκλησίες και της μπάντας, από πολλά σημαντικά μέρη για τον Αντάμοβιτς, το σπίτι των παιδικών του χρόνων, το σχολείο του, το γυμνάσιο, μέρη όπου νέος αγωνιζόταν στην αντικομμουνιστική δημοκρατική αντιπολίτευση.

Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί κατά μήκος αυτής της διαδρομής.

Η κηδεία αναμένεται να αρχίσει σήμερα γύρω στις 12.00 το μεσημέρι στην Βασιλική της Θεοτόκου, στον μεγαλύτερο ναό στην Ευρώπη από τούβλα που χτιζόταν 159 χρόνια (1343-1502).

Σχεδόν 3.500 πολίτες, ανάμεσά τους ο πρόεδρος της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα, ο πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι και ο πρώην πρόεδρος της Πολωνίας και νομπελίστας Ειρήνης Λεχ, Βαλέσα αναμένεται να παραστούν στις επίσημες τελετές που έχει διοργανώσει ο δήμος. Δεν προβλέπεται καμία πολιτική χροιά, καμία ομιλία.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Πολωνός Ντόναλντ Τουσκ, παλιός φίλος του Αντάμοβιτς, μετείχε στις τελετές από χθες βράδυ, όπως και εκατό δήμαρχοι πόλεων της Πολωνίας και άλλων χωρών, ανάμεσά τους οι δήμαρχοι της Βρέμης και του Αμβούργου.

Γιγαντοοθόνες έχουν τοποθετηθεί γύρω από τη Βασιλική της Θεοτόκου ώστε ο κόσμος να παρακολουθήσει τη νεκρώσιμη ακολουθία. Μια εξαμελής ομάδα ψυχολόγων θα υπάρχει στον χώρο για να προσφέρει βοήθεια σε ανθρώπους που έχουν επηρεαστεί πολύ από το γεγονός αυτό.

Ο πρόεδρος Ντούντα κήρυξε στη χώρα εθνικό πένθος για 24 ώρες, από το απόγευμα της Παρασκευής έως το απόγευμα του Σαββάτου. Σε αρκετές πόλεις έχουν προγραμματιστεί εκδηλώσεις μνήμης πέραν της αναμετάδοσης των επίσημων τελετών σε γιγαντοοθόνες.

Οι σειρήνες της πολωνικής πυροσβεστικής θα ηχήσουν την ώρα της κηδείας σε ένδειξη τιμής προς τον δολοφονημένο δήμαρχο.

Η Βαρσοβία ανακήρυξε τον Αντάμοβιτς επίτιμο δημότη της μετά θάνατον.