Quaoar: Ο νέος Πλανήτης – νάνος που προβληματίζει τους αστρονόμους

Οι αστρονόμοι εντόπισαν έναν δακτύλιο γύρω από έναν νάνο πλανήτη μεγέθους Πλούτωνα που ονομάζεται Quaoar στις εξωτερικές περιοχές του ηλιακού συστήματος.

Οι παρατηρήσεις, από ένα ισχυρό τηλεσκόπιο στη Λα Πάλμα, αποκαλύπτουν ότι ο δακτύλιος βρίσκεται πολύ πιο μακριά από τον πλανήτη από ό,τι συνήθως, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τον τρόπο με τον οποίο σχηματίζονται τέτοια συστήματα.

Σύμφωνα με τον Guardian ο καθηγητής Vik Dhillon, του τμήματος φυσικής και αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Sheffield ανέφερε: «Ο δακτύλιος αποτέλεσε πραγματική έκπληξη και διπλή έκπληξη ήταν το σημείο στο οποίο βρισκόταν, πολύ έξω από το θεωρητικό μέγιστο όριο για το σημείο όπου μπορεί να επιβιώσει ένας δακτύλιος σύμφωνα με την κλασική θεωρία. Αυτοί είναι οι πιο ασυνήθιστοι δακτύλιοι που έχουμε δει».

Ο νάνος πλανήτης, ο οποίος περιστρέφεται πέρα από τον Ποσειδώνα, είναι πολύ μακρινός και ο δακτύλιος πολύ στενός για να τον δούμε άμεσα. Η ανίχνευση έγινε κατά τη διάρκεια ενός λεγόμενου γεγονότος απόκρυψης, όταν ένας πλανήτης περνάει ακριβώς μπροστά από ένα άστρο, πράγμα που σημαίνει ότι η έντονη σιλουέτα του μπορεί να παρατηρηθεί για λίγο από τα γήινα τηλεσκόπια.

«Οι αστρονόμοι που εργάζονται σε αυτόν τον τομέα προβλέπουν αυτές τις αποκρύψεις με ακρίβεια δευτερολέπτου, χρόνια πριν», δήλωσε ο Dhillon. «Μία από αυτές είχε προβλεφθεί και βρισκόμασταν στο παρατηρητήριο της Λα Πάλμα».

Οι παρατηρήσεις, από το τηλεσκόπιο HiPERCAM, έδειξαν μια απότομη βύθιση στο αστρικό φως καθώς ο Quaoar περνούσε μπροστά από το άστρο. Ενδιαφέρον είναι ότι παρατηρήθηκαν επίσης δύο μικρότερες βυθίσεις, πριν και μετά, οι οποίες, όπως συνειδητοποίησαν οι αστρονόμοι, υποδηλώνουν την παρουσία ενός συστήματος δακτυλίων.

Αλλάζει όσα ήξεραν οι επιστήμονες

Ο δακτύλιος βρίσκεται σε απόσταση μεγαλύτερη από επτά πλανητικές ακτίνες, δύο φορές μακρύτερα από τη μέγιστη ακτίνα που θεωρούνταν προηγουμένως ως το όριο Roche. Εντός του ορίου Roche, ο πλανήτης ασκεί ισχυρές παλιρροϊκές δυνάμεις που εμποδίζουν τα συντρίμμια του δακτυλίου να συγχωνευθούν σε φεγγάρι.

Πέρα από αυτό το όριο, η τοπική βαρύτητα των συντριμμιών παίζει μεγαλύτερο ρόλο, πράγμα που σημαίνει ότι οι πυκνότερες περιοχές βράχων και πάγου τείνουν να συσσωρεύονται, γεγονός που με τη σειρά του οδηγεί σε ακόμη περισσότερα συντρίμμια που βαρυτικά κινούνται προς τη συσσωμάτωση. Αυτό το φαινόμενο χιονοστιβάδας προβλέπεται, σύμφωνα με τις τρέχουσες θεωρίες, να οδηγήσει στο σχηματισμό ενός φεγγαριού μέσα σε δεκαετίες.

Οι τελευταίες παρατηρήσεις ανατρέπουν αυτές τις θεωρίες και η ομάδα διερευνά διάφορες πιθανότητες για το πώς ο μακρινός δακτύλιος θα μπορούσε να παραμείνει σταθερός. Μια ιδέα είναι ότι τα συντρίμμια είναι «λιγότερο κολλώδη», πράγμα που σημαίνει ότι τα θραύσματα του δακτυλίου είναι πιο πιθανό να αναπηδήσουν το ένα πάνω στο άλλο κατά τις συγκρούσεις.

«Αν έχουν μια πραγματικά παγωμένη επίστρωση πάγου, τότε μπορεί να έχουμε μια αρκετά ελαστική σύγκρουση, σαν να συγκρούονται χαλάζι και όχι νιφάδες χιονιού», δήλωσε ο Dhillon. «Όλοι μαθαίνουν για τους υπέροχους δακτυλίους του Κρόνου όταν είναι παιδιά, οπότε ελπίζουμε ότι αυτό το νέο εύρημα θα δώσει περαιτέρω πληροφορίες για το πώς δημιουργήθηκαν».

Πηγή: iEidiseis.gr