Ανεξέλεγκτες οι «παραλαϊκές» του παρεμπορίου – Πωλούνται μέχρι και ληγμένα τρόφιμα
Πού λειτουργούν τα παράνομα παζάρια και τι λένε οι φορείς
Σε ανοιχτή πληγή που εγκυμονεί ακόμα και σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία, εξελίσσεται το παρεμπόριο που ανθεί στις παρυφές των λαϊκών αγορών, όπου διάφοροι «πλανόδιοι» πωλούν, κυριολεκτικά στο πόδι, ακόμα και ληγμένα κι επικίνδυνα τρόφιμα.
Το φαινόμενο εντοπίζεται κυρίως εκτός της περιμέτρου των λαϊκών αγορών, συνήθως σε κάποιο κοντινό παράδρομο και σε απόσταση μερικών δεκάδων μέτρων από τους νόμιμους πάγκους των πωλητών και παραγωγών των λαϊκών αγορών.
Πρόκειται για πρόχειρα παζάρια του δρόμου που στήνονται και ξεστήνονται στην στιγμή. Τα διάφορα είδη, συνήθως τοποθετημένα πάνω στα πεζοδρόμια χύμα και σε στοίβες, πωλούνται χέρι – χέρι, σε χαμηλές τιμές. Τα εμπορεύματα είναι διάφορα είδη ένδυσης, ρούχα και παπούτσια, πλαστικά και είδη κουζίνας αλλά τελευταία και αρκετά είδη τροφίμων, τα οποία, όπως έχει διαπιστωθεί από ελέγχους, μπορεί να είναι επικίνδυνα για την υγεία.
Φυσικά σ’ αυτά τα παράνομα παζάρια, δεν υπάρχουν ούτε ταμειακές μηχανές, ούτε ζυγαριές, ούτε οι «πωλητές» έχουν τις απαιτούμενες άδειες, όπως οι πωλητές και παραγωγοί των λαϊκών αγορών που ελέγχονται αγορανομικά και πληρούν όλες τις προϋποθέσεις ασφάλειας και υγιεινής για το υπαίθριο εμπόριο.
Πρόσφατα στη λαϊκή αγορά της Μαρτίου, είχαν εντοπιστεί «πλανόδιοι» να πωλούν συσκευασμένα μύδια χωρίς σήμανση προέλευσης και καταλληλότητας αλλά και παιδικές τροφές. Μάλιστα οι παιδικές τροφές, όπως διαπιστώθηκε από τον έλεγχο, ήταν παιδικά γιαουρτάκια που είχαν λήξει πριν 3 μήνες.
Επίσης σε μερικές “παραλαϊκές αγορές” κάποιοι έχουν «αποθρασυνθεί» και πωλούν ακόμα και τυροκομικά ή και λαχανικά.
Σε έλεγχο της δημοτικής αστυνομίας και του Φορέα Λειτουργίας Αγορών στη λαϊκή της Ξηροκρήνης, πριν από τα Χριστούγεννα, είχαν εντοπιστεί περίπου 50 παράνομοι πωλητές διαφόρων ειδών. Μετά τον έλεγχο και την κατάσχεση των παράνομων ειδών είχαν συγκεντρωθεί τόσα υλικά, που γέμισαν ένα ολόκληρο απορριμματοφόρο.
Ωστόσο, μετά την απομάκρυνση των συνεργείων, μέσα σε δύο ώρες οι 50 πλανόδιοι επέστρεψαν και αυξήθηκαν σε 150!
Είναι ένα φαινόμενο ανεξέλεγκτο για το οποίο, προς το παρόν, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της πολιτείας και των δήμων αδυνατούν να περιορίσουν διότι αφενός δεν υπάρχει το απαιτούμενο προσωπικό και αφετέρου γιατί οι πολύ χαμηλές των ειδών που πωλούνται, αυξάνει τη ζήτηση και τον τζίρο.
Μάλιστα οι πιάτσες του παρεμπορίου, το οποίο να σημειωθεί ανθεί κυρίως περιφερειακά των μεγάλων λαϊκών αγορών, καθώς λόγω της πολυκοσμίας μπορεί πιο εύκολα να «κρυφτεί», στο δήμο Θεσσαλονίκης είναι συγκεκριμένες τις οποίες οι αρμόδιοι φορείς τις γνωρίζουν και τις παρακολουθούν: Δυτικά παράλληλα με την λαική της Ξηροκρήνης, το παρεμπόριο στήνεται πίσω ή γύρω από τις δωδεκαόροφες πολυκατοικίες, στην λαϊκή της Κανάρη η «πραμάτεια» του παρεμπορίου στήνεται κάπου στην Μπότσαρη ενώ στη λαϊκή της Βούλγαρη, γύρω από την πλατεία Μηνά Πατρικίου, όπου οι πληροφορίες αναφέρουν ότι γίνεται και διακίνηση ναρκωτικών ενώ στη λαϊκή της Καρακάση, το παζάρι στήνεται στη Δελφών ή γύρω από το γήπεδο του Γαλαξία.
Στις πιο μικρές λαϊκές αγορές, όπως στη Γιάννη Αγγέλου, όπου οι πάγκοι είναι σχετικά λιγοστοί, το φαινόμενο είναι περιορισμένο καθώς είναι πιο εύκολο να εντοπιστεί και να ελεγχθεί.
Ανάλογα φαινόμενα εντοπίζονται και στις λαϊκές αγορές των δήμων Κορδελιού Ευόσμου και Παύλου Μελά όπου σε μερικά σημεία υπάρχουν μέχρι και 120 παράνομοι πάγκοι, που πωλούν τα πάντα.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι πρόκειται για συγκεκριμένα κυκλώματα που μάλιστα έχουν και «εθνοτικά» χαρακτηριστικά. Πολλοί που διακινούν παράνομα ρούχα, πλαστικά και κουζινικά ή και τρόφιμα προέρχονται από τη Βουλγαρία, που εκμεταλλεύονται τα ανοιχτά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι Ρωσογενείς πωλούν κυρίως ρούχα, υφάσματα αλλά και τσιγάρα ενώ οι Αφρικανοί πωλούν είδη λαϊκής τέχνης, τσάντες και διάφορες απομιμήσεις δερμάτινων ειδών.
Οι κατασχέσεις των παράνομων εμπορευμάτων, τα πρόστιμα αλλά και οι ποινές που επιβάλλονται, μέχρι σήμερα έχουν αποδειχτεί ότι δεν μπορούν να τιθασεύσουν το παρεμπόριο, καθώς τα πρόστιμα δεν πληρώνονται ενώ οι δικαστικές ποινές δεν εκτίονται. Επίσης οι ελεγκτικοί μηχανισμοί είναι υποστελεχωμένοι και δεν διαθέτουν το απαιτούμενο προσωπικό και τις υποδομές, όπως οχήματα και μηχανοργάνωση, ώστε να υπάρχει συνεχής και αδιάλειπτος έλεγχος.
«Πρέπει να αλλάξει το νομοθετικό πλαίσιο»
Όπως τόνισε στην Parallaxi, ο πρόεδρος το Φορέα Λειτουργίας των Λαικών Αγορών, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Γρηγόρης Κωτσόπουλος, η προσπάθεια να ελεγχθεί το παρεμπόριο που υπάρχει στις παρυφές των λαικών αγορών είναι συνεχής, αλλά χρειάζονται παραπάνω παρεμβάσεις.
«Είναι ένα φαινόμενο που πέρα από το οικονομικό κόστος διότι όλοι αυτοί δεν ελέγχονται ως επαγγελματίες και δεν αποδίδουν φόρους, δημιουργεί προβλήματα στη δημόσια υγεία και εγκυμονεί κινδύνους για τους καταναλωτές», τονίζει και αναφέρει ότι «πρέπει η πολιτεία να αναδιαμορφώσει το νομοθετικό πλαίσιο για το παρεμπόριο με πιο στοχευμένες ποινές και μετρήσιμα αποτελέσματα».
«Στην Αθήνα το εξάλειψαν, εδώ γιατί το παρεμπόριο διογκώνεται;»
Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Σωματείων Επαγγελματιών Παραγωγών Πωλητών Λαϊκών Αγορών Μακεδονίας- Θεσσαλίας- Θράκης Άγγελος Δερετζής αναφέρει στην Parallaxi, ότι το φαινόμενο πλέον έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο.
«Στις μεγάλες λαικές όπως της Ξηροκρήνης διαπιστώνουμε ότι πλέον οι παράνομοι πάγκοι πουλάνε τα πάντα. Όχι μόνο ρούχα ή πλαστικά αλλά και τρόφιμα όπως τυροκομικά. Δυστυχώς οι έλεγχοι δεν επαρκούν» τονίζει και αναφέρει ότι «πρόσφατα σε επίσκεψη που κάναμε στις λαικές της Αθήνας δεν είδαμε παράνομους μικροπωλητές. Εκεί κατόρθωσαν και έχουν εξαλείψει το φαινόμενο, εδώ στη Θεσσαλονίκη γιατί δεν μπορούμε να έχουμε αποτελέσματα;»
«Πρέπει να δοθεί λύση διότι λόγω ακρίβειας ο τζίρος στις λαικές αγορές έχει μειωθεί και εμείς έχουμε να αντιμετωπίσουμε και τον αθέμιτο παράνομο ανταγωνισμό» τονίζει ο Α. Δερετζής και επισημαίνει ότι πέρα από τους πωλητές και παραγωγούς των λαικών αγορών χαμένοι είναι το κεντρικό κράτος και η αυτοδιοίκηση καθώς οι παράνομοι πωλητές δεν αποδίδουν φορολογικές και ασφαλιστικές εισφορές, ούτε πληρώνουν ανταποδοτικά τέλη.
Να σημειωθεί ότι η νέα διοίκηση στο δήμο Θεσσαλονίκης, υπόσχεται ότι θα αυξήσει τους ελέγχους μέσω της δημοτικής αστυνομίας, ιδίως μετά την ενίσχυση της υπηρεσίας με νέο προσωπικό την άνοιξη του 2024.
* Στην κεντρική φωτογραφία αποτυπώνεται αγοραπωλησία στο πεζοδρόμιο της οδού Δελφών. Λίγες δεκάδες μέτρα παραπέρα λειτουργούσε η λαϊκή αγορά της Καρακάση.