Crash Test στους ποδηλατόδρομους της πόλης μας

του Σάκη Ιωαννίδη

Αρχική φώτο: της Ελένης Βράκα από την 5η Πανελλαδική ποδηλατοδρομία στην πόλη μας.

Ένα πρωινό, τέσσερις ώρες χαλαρής ποδηλασίας, ζιγκ ζαγκ ανάμεσα σε παρκαρισμένα αυτοκίνητα, μια μικρή αδυναμία προσανατολισμού και ένα φούιτ, αρκούσαν για να διανύσουμε τα 12 χιλιόμετρα ποδηλατόδρομων της Θεσσαλονίκης. Χαρήκαμε τις πιο όμορφες διαδρομές και καταγράψαμε τις σοβαρότερες αδυναμίες τους.

Βόλτα στην παραλία

Με αφετηρία το Μέγαρο Μουσικής και κατάληξη τον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο Θεσσαλονίκης απλώνονται κάτω από τις ρόδες σου 1.200 μέτρα ευθείας διαδρομής πάνω σ’ έναν προσεγμένο ποδηλατόδρομο με ειδικό τάπητα, ευδιάκριτη διαγράμμιση και ανακλαστήρες οδοστρώματος (μάτια γάτας). Πρόκειται για την ομορφότερη και ασφαλέστερη διαδρομή μέσα στην πόλη. Μακριά από τα αυτοκίνητα και το καυσαέριο, είναι κατάλληλος για άσκηση και βόλτα δίπλα στη θάλασσα. Σε όλη τη διαδρομή τα παγκάκια κατά μήκος των θεματικών πάρκων είναι ιδανικά για ολιγόλεπτη ξεκούραση και κοινωνικές συναναστροφές με τους συναδέλφους ποδηλάτες. Ο μοναδικός, αλλά όχι αμελητέος κίνδυνος, είναι οι ηλικιωμένοι, σκυλιά αδέσποτα και μη που βολτάρουν ανέμελα και τα μικρά παιδιά που μπορεί να βρεθούν χωρίς προειδοποίηση μέσα στον ποδηλατόδρομο. Το κομμάτι από τον Όμιλο και μέχρι το Λευκό Πύργο ανήκει πια στο ποδηλατικό δίκτυο και ο ποδηλατόδρομος της παραλίας παραδόθηκε ολοκληρωμένος πριν ένα μήνα. Μετράμε τρεις «διεξόδους» προς τους κάθετους άξονες της πόλης, για τις οποίες θα πούμε παρακάτω.

Για δεξιοτέχνες

Ερχόμενος στην παλιά παραλία βρίσκεσαι αντιμέτωπος με μια πρόκληση: ο ειδικός τάπητας παύει να υφίσταται, τα «όπλα» σου είναι η κίτρινη διαγράμμιση και τα γατίσια μάτια, αλλά ο ποδηλατόδρομος χωρίζει στα δύο το πλακόστρωτο. Οι περισσότεροι ποδηλάτες που κινούνται πάνω στην παλιά παραλία συνυπάρχουν αναγκαστικά με τους πεζούς και επιδίδονται σε φιγούρες δεξιοτεχνίας προκειμένου να τους αποφύγουν. Ο βαθμός δυσκολίας αυξάνεται όσο ο καιρός καλυτερεύει και οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, πράγμα που σημαίνει ότι το πλήθος του κόσμου που συνάντησες ελαφρώς διάσπαρτο στη νέα παραλία, συσσωρεύεται στο πλακόστρωτο της Νίκης. Σημείωσε ότι μέχρι τώρα έχουμε διανύσει 4.400 μέτρα.

Για γερά νεύρα

Περνώντας το λιμάνι και ποδηλατώντας στον ειδικό τάπητα της Κουντουριώτου, αντιλαμβάνεσαι αμέσως ότι πορεύεσαι side by side με τα αυτοκίνητα και ορισμένες φορές face to face. Η Κουντουριώτου, η Σαλαμίνος και η Δωδεκανήσου είναι από τις πιο δύσκολες διαδρομές για τον ποδηλάτη που επιχειρεί να κινηθεί προς τη δυτική πλευρά της πόλης. Πρόκειται για τρεις δρόμους με κυκλοφορία αντίθετη προς αυτή του ποδηλάτη, οπότε όταν αναγκάζεσαι να βγεις στο δρόμο για να προσπεράσεις κάποιο σταθμευμένο αυτοκίνητο, αντικρίζεις τους οδηγούς να έρχονται καταπάνω σου. Γερά φρένα, οπωσδήποτε κράνος, λαχανί και πορτοκαλιά γιλέκα, φώτα (για να μην πω χριστουγενιάτικα λαμπιόνια) και σημαιάκια για να φαίνεσαι.

Φτάνοντας στον Ν.Σ.Σ.

Ανεβαίνοντας τη Σαλαμίνος βγαίνεις στο φανάρι της Πολυτεχνείου. Εκεί, ακολουθώντας τον ποδηλατόδρομο καταλήγεις στο Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό. Είναι μια σχετικά εύκολη διαδρομή τουλάχιστον στο κομμάτι της Πολυτεχνείου, όταν φαρδαίνει ο δρόμος των αυτοκινήτων και έχεις στα δεξιά σου τα δέντρα και το πάρκο όπισθεν του δικαστικού μεγάρου. Προσοχή χρειάζεται στο φανάρι της 26ης Οκτωβρίου, όπου αν και υπάρχει σήμανση για τον ποδηλατόδρομο δεν υφίσταται φανάρι ποδηλάτων με αποτέλεσμα ορισμένες φορές να διασταυρώνεσαι με τα αυτοκίνητα που στρίβουν δεξιά για τα δικαστήρια. Μόλις μπεις στην Αναγεννήσεως ο ποδηλατόδρομος σε οδηγεί κατευθείαν στον σταθμό των τρένων. Εκεί όμως πρέπει να κλειδώσεις το ποδήλατο σου και ν’ ανέβεις στο τρένο, διότι ακόμη δεν μπορείς να το φορτώσεις και να φύγεις. Μέχρι τον Σταθμό όμως έχεις διανύσει σχεδόν τη μισή έκταση των ποδηλατόδρομων και για την ακρίβεια 5.780 μέτρα.

Στρίβειν δια του ποδηλατοδρόμου

Ας πάμε νοητά πίσω στο άγαλμα του Μ. Αλεξάνδρου. Εκεί συναντάς την πρώτη διακλάδωση που σε οδηγεί μέσα από το πάρκο Ξαρχάκου στην Αγγελάκη και από εκεί μπορείς να τερματίσεις στην Κατσιμίδη. Τα προβλήματα σου αρχίζουν από τη στιγμή που ο ποδηλατόδρομος συναντά τα καφέ της Αγγελάκη. Οδηγώντας από την πλευρά του πεζοδρομίου περνάς καρφί ανάμεσα σε τραπέζια γεμάτα κόσμο, ο οποίος δεν χαίρονται ιδιαιτέρως όταν ακούει ένα επίμονο «ντριν, ντριν». Στο σημείο αυτό συμβαίνει και το απόλυτα παρανοϊκό ελληνικό φαινόμενο ο ποδηλατόδρομος στο σημείο των καφετεριών να στενεύει κατά μία πλάκα πεζοδρομίου προς όφελος των καφέ και να πλαταίνει μόλις αυτές τελειώνουν!!! Στο τέρμα του δρόμου περνάς απέναντι και «κάνεις γάμπες» ανεβαίνοντας την Εθνικής Αμύνης, και το κοντέρ σου μετρά 1.300 μέτρα από την παραλία. Μόλις φτάσεις στο τέρμα της ξεκινά ο ποδηλατόδρομος της Αγίου Δημητρίου, συνολικού μήκους 1.700 μέτρων, ο οποίος καταλήγει στην Κατσιμίδη. Πρόκειται για μια ξεκούραστη διαδρομή μακριά από το κέντρο της πόλης, αλλά δεν φαίνεται να φτάνει πουθενά διότι μετά την Κατσιμίδη πέφτεις σε «αδιέξοδο». Ο ειδικός τάπητας, που έδωσε τη θέση του σε ροζ πλακάκι και μάτια γάτας κατά την ανάβαση σου, επανέρχεται με ευδιάκριτη σηματοδότηση και τα προβλεπόμενα διαχωριστικά. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι στο ύψος της Φιλοσοφικής Σχολής ο ποδηλατόδρομος «σε περνάει» απέναντι μέσω μιας διάβασης με φανάρι εκτός λειτουργίας.

Με πυξίδα

Στον ποδηλατόδρομο της Εθνικής Αμύνης μπορείς να φτάσεις και μέσω Δημητρίου Γούναρη. Στο πλακόστρωτο της παλιάς παραλίας ακολουθείς τη διέξοδο προς τη Ναβαρίνου μέσω της Στρατηγού Καλλάρη. Είναι από τα πιο μπελαλίδικα σημεία για το ποδήλατο διότι σχεδόν πάντα ένα σταθμευμένο αυτοκίνητο σου κόβει την πορεία, ενώ είναι εξαιρετικά επικίνδυνο όταν ο ποδηλατόδρομος διασχίζει κάθετα το δρόμο (χωρίς σήμανση) λίγο πριν βγεις στη Μητροπόλεως. Είναι γεγονός ακόμη ότι στην Καλλάρη η δημοτική αστυνομία σημειώνει τις περισσότερες κλήσεις για παράνομη στάθμευση επί του ποδηλατόδρομου. Στη Γούναρη μην ανησυχήσεις εάν κάπου χάσεις το δρόμο σου. Όπως συμβαίνει και στο κομμάτι Αριστοτέλους – Ιουστινιανού, η συνέχεια του ποδηλατόδρομου διακρίνεται μόνο από τους ανακλαστήρες οδοστρώματος οι οποίοι όμως δεν επαρκούν για να σχηματίσουν μια ξεκάθαρη διαδρομή και μετά από κάποιο σημείο τους ψάχνεις με το κιάλι… Απορία μας προκάλεσε ο ποδηλατόδρομος της Λεωφόρου Στρατού ο οποίος αν και διασχίζει την Καυτατζόγλου δεν φαίνεται στο τέλος να εξυπηρετεί τον ποδηλάτη διότι καταλήγει στην αυτοκινητοκρατούμενη Εγνατία.

Μετά από λίγες στάσεις για ξεκούραση η βόλτα μας στους ποδηλατόδρομους της Θεσσαλονίκης τελείωσε κάπως άτσαλα. Αν και μιλάμε για μια πόλη που δεν είχε ποτέ παράδοση στη χρήση ποδηλάτου, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αρκετές φορές βρεθήκαμε εκτεθειμένοι στην κίνηση των αυτοκινήτων, ενώ δεν υπάρχει, ακόμη τουλάχιστον, σύνδεση μεταξύ του δικτύου των ποδηλατοδρόμων ώστε να μπορεί κάποιος να κινηθεί με άνεση μέσα στο ιστορικό κέντρο. Προς το παρόν οι ποδηλατόδρομοι εξυπηρετούν κυρίως όσους κατοικούν και εργάζονται στο κέντρο της πόλης και αυτούς που «τολμούν» να βγουν στην αρένα των αυτοκινήτων. Μένει να δούμε εάν και πότε το ποδήλατο θα αποκτήσει και εδώ τη θέση που έχει σε άλλες πόλεις της Ευρώπης που καινοτομούν και έχουν πάρει πολύ σοβαρά το θέμα και δεν θα είναι ακόμα μια μόδα της εποχής.