Δήμος Θεσσαλονίκης- Σκουπίδια 1-0

19 Απριλίου 2013, 5:10 πμ

Πάνε πολλές αγωνιστικές που ο δήμος Θεσσαλονίκης έτρωγε μόνο γκολ (και συχνά αυτογκόλ) στο γήπεδο της αποκομιδής απορριμάτων. Στην τελευταία αγωνιστική επιτέλους κατάφερε λοιπόν να σκοράρει, ανεβάινοντας κατηγορία και αφήνοντας ελπίδες για μια θέση ανάμεσα στις πρώτες των ελληνικών δήμων. Και μετά από καιρό έχει καταφέρει να αποτρέψει και τα επεισόδια εντός και εκτός του γηπέδου του. Η εικόνα στην πόλη έχει αλλάξει άρδην και οι μέρες των βουνών που κατέκλυαν τους δρόμους έχουν περάσει (ανεπιστρεπτί ελπίζουμε). Τους τελευταίους μήνες, λοιπόν, οι κάδοι παραμένουν στοιχημένοι στις θέσεις τους, κόσμιοι και με τα απορρίμματα εντός τους και μακριά από τα βλέμματα του κόσμου. Και αυτό συμβαίνει ακόμα και στους μικρότερους δρόμους, όπως διαπιστώσαμε κυκλοφορώντας εκτός των κεντρικών οδών στις γειτονιές του δήμου. Οι περιπτώσεις σκουπιδιών στο δρόμο είναι πλέον σπάνιο φαινόμενο.

Για το Θανάση Παππά, Αντιδήμαρχος Ανακύκλωσης και Καθαριότητας Δήμου Θεσσαλονίκης, από την αρχή της δημαρχίας Μπουτάρη, ο δρόμος ήταν μακρύς και γεμάτος αγκάθια και η κατάσταση (όπως τη βιώσαμε όλοι άλλωστε) κόλαση… “Η κατάσταση ήταν απερίγραπτη το καλοκαίρι του 2011. Πλήρης διάλυση και απαξίωση στο κεντρικό κομβικό σημείο για την καθαριότητα της πόλης, στο Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (Σ.Μ.Α) στο Φοίνικα. Διαλυμένα ξεκοιλιασμένα οχήματα, λάδια σκορπισμένα, έξαλλος κόσμος που περιφερόταν, προσπαθώντας να θέσει τον εαυτό του σε μια τροχιά σκόπιμης εργασίας. Ήταν σαν βομβαρδισμένο τοπίο και κανείς δεν ήξερε αν θα γίνει και άλλη επιδρομή ή πρέπει να προχωρήσει στην ανασύνταξη . Η διαχείριση της κατάστασης (για να μην επιδεινωθεί), η προσπάθεια ανάταξης (για να γίνεται στοιχειώδης αποκομιδή) και ο σχεδιασμός (για την επόμενη μέρα) συμπλεκόταν και ήταν άδηλο το αποτέλεσμα. Η γραφειοκρατία τραβούσε χέρι- χέρι με τη μιζέρια και την απραξία. Όλα ήταν αβέβαια, όλα είχαν ανυπέρβλητες δυσκολίες. Ταυτόχρονα το σκουπίδι έπρεπε να μαζευτεί ειδάλλως οι διαμαρτυρίες γινόντουσαν πιο έντονες. Τη στιγμή εκείνη όπου και να κοιτούσες δεν διατυπωνόταν κάποιο σχέδιο, κάποια άλλη και μάλιστα γρήγορη λύση με σαφήνεια για να βγούμε γρηγορότερα από το λαγούμι. Δεν μπορούσες να πιαστείς από κάπου. Μόνο γκρίνια, παράπονα, διαμαρτυρίες χτυπήματα πανταχόθεν.”

Για τον Θανάση Παππά η κατάσταση που χρόνιζε επικίνδυνα έπρεπε να αντιμετωπιστεί σε προτεραιότητα: “Όταν υπάρχουν προβλήματα στον αστικό χώρο (λακκούβες-ταμπέλες-διαλυμένοι ποδηλατοδρόμοι- φωτισμός κ.α) μπορεί να περιμένουν.. αλλά το σκουπίδι έχει απαιτήσεις. Το σκουπίδι σε ένα αστικό περιβάλλον που δεν σέβεται το δημόσιο χώρο, που δεν δίνει δεκάρα για αστικές συμπεριφορές πλην του ιδιωτικού. Ήταν σαφές πως υπήρχε μια συσσώρευση προβλημάτων που δυσχέραιναν τις επιλύσεις. Σε αυτό το περιβάλλον καταβλήθηκε η όποια προσπάθεια για την ουσιαστική ανατροπή της κατάστασης, την ανασύσταση του τομέα της καθαριότητας και την σύσταση του ανύπαρκτου τομέα της ανακύκλωσης.” Και συνεχίζει ικανοποιημένος με το αποτέλεσμα: “Μας πήρε το χρόνο του. Όλα τα πράγματα θέλουν το χρόνο τους… Όμως είπαμε, το σκουπίδι μυρίζει και βρες τρόπο να το μαζέψεις τη στιγμή που παράγεται. Με αυτά και με αυτά ο σχεδιασμός μας τελεσφόρησε και όπως είπε ο Δήμαρχος για να στρίψει ένα μεγάλο καράβι θέλει χρόνο, βλέπεις όμως την πορεία”.

Το τελευταίο διάστημα και μετά από την ανακοίνωση του μεσοπρόθεσμου σχεδιασμού του δήμου από τον Ιανουάριο του 2013 ( που ξεκίνησε να υλοποιείται) τα πράγματα για πρώτη φορά δείχνουν να μπαίνουν σε μια “σειρά” και το σύστημα να λειτουργεί με αποτελεσματικότητα. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει: • Δομική ανασυγκρότηση ΣΜΑ (ένταξη στο ΠΕΠ) • Λειτουργία του ΣΜΑ, με όρους ασφάλειας κατ’ εφαρμογή της περιβαλλοντικής αδειοδότησης. • Υλοποίηση Διεθνή Διαγωνισμού για την επισκευή εβδομηνταενός οχημάτων (71) από την εταιρεία «ΚΑΟΥΣΗΣ» • Ένταξη-παραλαβή των επισκευασμένων οχημάτων στο νέο πρόγραμμα αποκομιδής και διαχείρισης ογκωδών και καθαριότητας. • Προμήθεια νέου μηχανολογικού εξοπλισμού οχημάτων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας(ένταξη στο ΕΣΠΑ) • Πρόταση στο «Περιβάλλον – Αειφόρος Ανάπτυξη», Κατηγορία Πράξης «Δράσεις βελτιώσεις της Ενεργειακής Αποδοχής και Αντικατάστασης ρυπογόνων δημοτικών οχημάτων με νέα οχήματα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας» για Προμήθεια εξήντα επτά (67) απορριμματοφόρα, δέκα (10) βυτιοφόρα, έξι (6) οχήματα πλύσης κάδων, είκοσι πέντε (25) μικρά φορτηγά, είκοσι τέσσερα (24) μεγάλα φορτηγά, δεκαοκτώ (18) σάρωθρα, δεκαπέντε (15) μικρά τετράκυκλα οχήματα και ένας (1) γερανός. • Επαναχωροθέτηση και αναδιάρθρωση εποπτειών. Εξοικονόμηση πόρων και λειτουργική εξυπηρέτηση των αναγκών της καθαριότητας. • Υλοποίηση προγραμματισμού οργάνωσης και λειτουργίας του συστήματος καθημερινής αποκομιδής απορριμμάτων, ανακυκλώσιμων υλικών. συλλογής και μεταφόρτωσης ογκωδών αντικειμένων στο Ιστορικό Εμπορικό Κέντρο σε συνεργασία με τους επαγγελματικούς Φορείς. • Επέκταση προγράμματος αποκομιδής, με διατύπωση ωρολογίου προγράμματος συλλογής απορριμμάτων. Πρόγραμμα Αποκομιδής σε κάθε Δ. Κ. • Ενίσχυση Καθαριότητας και Σαρώματος χώρων Ιστορικού Τουριστικού ενδιαφέροντος και προσβασιμότητας επισκεπτών. • Αντιμετώπιση και πάταξη φαινομένου αφισορύπανσης με άμεση επέμβαση αποκατάστασης ειδικά στο Ιστορικό Εμπορικό Κέντρο. • Εκσυγχρονισμός προγράμματος σαρώματος οδών, πλατειών, κοινόχρηστων χώρων και γενικά αποκατάσταση της εικόνας σε όλη την πόλη. • Νέοι μπλε κάδοι Ανακύκλωσης, νέα οχήματα συλλογής, σε υλοποίηση της σύμβασης με την Ε.Ε.Α.Α. • Πρόγραμμα συλλογής γυαλιού συνεργασία με επαγγελματίες-καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, ψυχαγωγίας. Εξάπλωση δικτύου καμπανών. • Πρόγραμμα «Πράσινο σημείο» σε επιλεγμένους χώρους στις Δημοτικές Κοινότητες. Οι δημότες πρέπει να διαθέτουν επιλεγμένα σημεία για τη συγκέντρωση ογκωδών, ανακυκλώσιμων υλικών με στόχο την οικονομία κλίμακας και τη περιβαλλοντική αναβάθμιση των αστικών χώρων. Επίλυση θεμάτων κατάληψης δημόσιου χώρου και πεζοδρομίου από τα καταστήματα. Εξασφάλιση της ελεύθερης πρόσβασης πεζών και εφαρμογή του κανονισμού καθαριότητας, για όλους. • Εφαρμογή προγράμματος Καθαριότητας και Ανακύκλωσης στα καταστήματα S/M. • Αναθεώρηση του κανονισμού καθαριότητας και εκσυγχρονισμός του, ώστε να έχει εφαρμογή για όλες τις κατηγορίες και δυνατότητα εφαρμογής των διατάξεων του, από όλους δια μέσου των Εποπτών καθαριότητας. • Ανανέωση πολιτικών για την αποκομιδή με εφαρμογή συστημάτων υπογειοποίησης των κάδων, τοποθέτησης pres-containers και γενικώς νέων και σύγχρονων μεθόδων αποκομιδής. • Προώθηση διαδικασιών για την διαχείριση των αστικών- στερεών αποβλήτων και επιβολή πολιτικών για την ενεργειακή αξιοποίηση τους. Βελτίωση των υποδομών της Καθαριότητας (Εποπτείες και λοιπές δομές), με ανακατασκευή χώρων, κτιριακών δομών και κινητού εξοπλισμού. • Αναδιαμόρφωση και λειτουργική- αισθητική αναβάθμιση των δημοτικών w.c. Άμεση τεχνική αξιολόγηση και πλήρης ανακατασκευή, ώστε να εξυπηρετούν τους δημότες και επισκέπτες. • Σχεδιασμός νέων υπέργειων w.c. ώστε με σύγχρονο τρόπο και αρχιτεκτονικό σχεδιασμό να επιλυθεί ένα μείζον ζήτημα, όπου η διαχείριση- καθαριότητα θα καταστεί πιο εύκολη και διαχειρίσιμη. • Αναδόμηση υπηρεσιακών δομών και εκσυγχρονισμός πλαισίου εργασίας Καθαριότητας.

Ο κυρ Γιάννης από τη μεριά του έκανε “άνοιγμα” ακόμα και προς τον Άνθιμο με σκοπό να ενώσουν τις δυνάμεις τους δήμος και Μητρόπολη για μια πιο καθαρή πόλη (διότι η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά και η εκκλησία δεν έχει λόγους να την πολεμά). Μαζί λοιπόν αποφάσισαν να σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και συγκεκριμένα στον τομέα της ανακύκλωσης, απόφαση που ανακοίνωσαν σε Συνέντευξη τύπου στις αρχές του Απρίλη. Ωραία πλατφόρμα για να ξεχάσουν άλλες ταραγμένες εποχές. Εξού και η δήλωση Μπουτάρη: “Και τα ζευγάρια σκοτώνονται μεταξύ τους, αρκεί να μην έχουμε διαζύγιο. Εγώ δεν το κρύβω είχαμε κακή αρχή. Βρήκαμε όμως πεδίο συνεννόησης καθώς με τον δεσπότη μας ενώνει η αγάπη μας για τη Θεσσαλονίκη”.

Το τελευταίο διάστημα, λοιπόν, ο δήμος αύξησε τον στόλο των απορριμματοφόρων, δραστηριοποίησε τους επόπτες σε κάθε δημοτική κοινότητα (65 τομεάρχες-επόπτες καθαριότητες θα βγαίνουν στους δρόμους για να ελέγχουν εάν γίνεται σωστή δουλειά, ενώ στους παραβάτες που θα πετούν ανεξέλεγκτα τα σκουπίδια τους θα επιβάλλεται πρόστιμο) και συν τις άλλοις θέτει σε εφαρμογή νέο ωράριο αποκομιδής απορριμμάτων, ενώ σχεδιάζει και υπογειοποίηση των κάδων (ο δήμος Θεσσαλονίκης θα διεκδικήσει χρηματοδότηση από το πράσινο ταμείο προκειμένου να τοποθετηθούν υπόγειοι κάδοι σε 200 σημεία της πόλης με προτεραιότητα τα μνημεία της πόλης και τα σχολεία). Η αρχή βέβαια έγινε με την αποκατάσταση των σχέσεων δήμου και εργαζομένων και την αυστηρή τήρηση του ωραρίου στην αποκομιδή σκουπιδιών (6 ώρες και 20 λεπτά). Το ωράριο εφαρμόζεται ήδη στο Α’ διαμέρισμα του δήμου και θα επεκταθεί και στα υπόλοιπα. Το νέο πρόγραμμα με το ωράριο θα είναι αναρτημένο στο site του δήμου ενώ θα βγουν και έντυπα σε όλες τις δημοτικές κοινότητες. Επίσης, ο δήμος Θεσσαλονίκης θα διεκδικήσει χρηματοδότηση από το πράσινο ταμείο προκειμένου να τοποθετηθούν υπόγειοι κάδοι σε 200 σημεία της πόλης με προτεραιότητα τα μνημεία της πόλης και τα σχολεία, ενώ σχεδιάζεται σε συνεργασία με το ΑΠΘ ένα νέο πρόγραμμα αποκομιδής οργανικών απορριμμάτων, η οποία πρόκειται να ξεκινήσει από την περιοχή των Λαδάδικων. Και βέβαια κομβικό σημείο για την καθαριότητα στην πόλη αποτελεί η ανακύκλωση με 4.500 μπλε κάδους να τοποθετούνται, στους οποίους θα προστεθούν άλλοι 2.000 όπως επίσης και τα 10 οχήματα της ΕΕΑΑ. Σ΄αυτό μεγάλο ρόλο θα παίξει η ενημέρωση και ενίσχυση της συνείδησης των πολιτών. Από τον Ιανουάριο του 2011 έως σήμερα, πάντως, η ανακύκλωση αυξήθηκε κατά 250% και στις προτεραιότητες του δήμου είναι και το λεγόμενο “πράσινο κατάστημα” στο οποίο θα γίνεται καθολική ανακύκλωση, με τη δημοτική αρχή να σκέφτεται να πριμοδοτήσει τα συγκεκριμένα καταστήματα με μείωση των δημοτική τελών.

Ο κ. Παππάς έχει πλέον σοβαρούς λόγους να πιστέυει ότι ο ΣΜΑ μετατράπηκε σε ένα κανονικό εργοστάσιο διαχείρισης αστικών απορριμμάτων: “Υπάρχει πλέον άδεια λειτουργίας, βιολογικός καθαρισμός, συντήρηση όλων των εγκαταστάσεων. Υπάρχει μηχανολογικός εξοπλισμός και επισκευασμένα απορριμματοφόρα που εγγυώνται την αποκομιδή (36 απορριμματοφόρα και 8 τράκτορες, τα οποία επισκευάστηκαν πλήρως με το διαγωνισμό Καούση, ενώ έως τα μέσα του επόμενου μήνα, η δύναμη θα αυξηθεί και θα φτάσει τα 56 απορριμματοφόρα, τους 10 τράκτορες και τα 10 δορυφορικά-ανοικτού τύπου οχήματα, τα οποία μαζεύουν τα ογκώδη απορρίματα). Υπάρχει αναδιοργάνωση / αναδιάρθρωση της υπηρεσίας καθαριότητας(νέος ΟΕΥ) και σε επίπεδο Δημοτικών Κοινοτήτων, για καλύτερη καθαριότητα και ανακύκλωση. Σχεδιάζεται πρόγραμμα αποκομιδής και πέρα από την Α’ Δημοτική Κοινότητα με ωράριο που θα υλοποιηθεί άμεσα. Υπάρχει σχεδιασμός για το αύριο που αποδίδει, καθώς με συγκεκριμένες προτάσεις, αξιοποιούμε κοινοτικούς πόρους για την ανανέωση του μηχανολογικού εξοπλισμού: προμήθεια νέων οχημάτων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας (απορριμματοφόρα, φορτηγά, σάρωθρα κ.λπ.). Προμήθεια νέων τρακτόρων και containers μεταφοράς απορριμμάτων. Εγκατάσταση 4ης πρέσας και περιβαλλοντική εξυγίανση για αύξηση της δυνατότητας του ΣΜΑ.

Ενώ εξίσου σημαντικά είναι η εγκαθίδρυση και επέκταση της ανακύκλωσης σε όλα τα ρεύματα (χαρτί – γυαλί – πλαστικό – ηλεκτρικές / ηλεκτρονικές συσκευές ) ώστε να αλλάξουμε νοοτροπίες για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων και η συνεργασία με δημοτικές κοινότητες, εθελοντικά δίκτυα, εκπαιδευτική κοινότητα, φορείς και Οργανισμούς για ενημέρωση – ευαισθητοποίηση πολιτών με στόχο τη βελτίωση όλων των συντελεστών που σχετίζονται με την ανακύκλωση, την καθαριότητα, την ευταξία στην πόλη, η έκδοση-διανομή ενημερωτικών εντύπων-φυλλαδίων, αφίσας και οι εξορμήσεις καθαριότητας και ευταξίας στον αστικό χώρο.”

Κατά τον κ. Παππά η πορεία προς την οριστική επίλυση του θέματος που ταλαιπώρησε την πόλη και η οποία αποτέλεσε ένα από τα μελανά σημεία της δημαρχίας Μπουτάρη δεν υπάρχει πισωγύρισμα: “Έχουμε διανύσει το μισό μας διαθέσιμο χρόνο για την ανατροπή της κατάστασης που παραλάβαμε, για την αναστήλωση της υπηρεσίας καθαριότητας και ανακύκλωσης, για την επισκευή –συντήρηση του μηχανολογικού εξοπλισμού, την βάσιμη υποστήριξη της αποκομιδής και της καθαριότητας εν γένει. Έχουμε εξασφαλίσει πόρους για την πλήρη ανανέωση του μηχανολογικού εξοπλισμού και την αύξηση της δυναμικότητας του ΣΜΑ, ώστε να εξυπηρετήσει ολόκληρη την ανατολική περιοχή. Έχουμε σχεδιασμό για την διαχείριση και αξιοποίηση των στερεών αποβλήτων και την ουσιαστική μεγέθυνση της ανακύκλωσης σε όλα τα ρεύματα (γυαλί-χαρτί-πλαστικά-νοσοκομειακά- επανάχρηση ειδών κ.α).”

Η γρήγορη αποκομιδή άλλωστε των ανακυκλώσιμων απορριμάτων θα καταπολεμήσει και την ανεξέλεγκτη “κλοπή” των σκουπιδιών από σπείρες αλλοδαπών από τα Βαλκάνια, κυρίως από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία και Ρομά που λυμαίνονται τους μπλε κάδους αφαιρώντας μεγάλης αξίας ανακυκλώσιμο υλικό.

Εξακολουθούν να εκκρεμούν, όμως, τρία μεγάλα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν: Η προβληματική λειτουργία του ΣΜΑ (Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων) Ευκαρπίας, και λόγω μεγάλης αντίδρασης των κατοίκων, η αποκατάσταση της πρώην χωματερής στο Δερβένι και ο ΧΥΤΑ της Μαυροράχης ο οποίος πρέπει να ενισχυθεί με δύο κυψέλες αλλιώς θα αναγκαστεί ο δήμος να εξάγει σκουπίδια στα Σκόπια.