Έρχονται τα wallsters!

της Κύας Τζήμου

H τεχνολογία έχει εισβάλει στον χώρο της τέχνης εδώ και χρόνια. Ήρθε λοιπόν και η σειρά της street art να αποκτήσει το ψηφιακό της πρόσωπο. Τα πανέμορφα murals που ομορφαίνουν τα σόκορα της πόλης έχουν πλέον το ψηφιακό τους αντίστοιχο. Και το όνομα αυτού: Wallster. H ψηφιακή street art φτάνει και στην Θεσσαλονίκη με την πρωτοβουλία της καινοτόμου εταιρείας Artifesto. Μιλήσαμε με τον Στέφανο Γιωτάκη, “ψυχή” της Artifesto που σε συνεργασία με τον Δήμο ανέλαβε να εξωραΐσει με αυτήν την τεχνοτροπία και με κόμικ θεματολογία, το κτίριο της Αντιδημαρχίας Κοινωνικής Πολιτικής – επί της οδού Μοναστηρίου στον αριθμό 53-55. Ο διαγωνισμός για την επιλογή του έργου που θα απεικονίζει έχει ήδη αρχίσει και ο καλλιτέχνης -που θα επιλεχθεί με online ψηφοφορία- εκτός του ότι θα δει το σχέδιό του να κοσμεί το σόκορο του κτιρίου, θα κερδίσει και το έπαθλο των 500 ευρώ. Η υποβολή των προτάσεων γίνεται από εδώ, και ίσχυε μέχρι και τα μεσάνυχτα της 20ης του Αυγούστου. Οι μόνοι περιορισμοί ήταν η πρόταση σας να ανήκει αποκλειστικά στο είδος του κόμικ, και να έχει άμεση σχέση με το θέμα του διαγωνισμού, που έχει τον τίτλο: ”Νερό – Πολύτιμο Αγαθό”.

Τα επικρατέστερα έργα που επιλέχτηκαν ήταν 19. Σε εξέλιξη βρσκεται η ψηφοφορία από το κοινό για το διαγωνισμό με θέμα «Νερό – Πολύτιμο Αγαθό», που διοργανώνεται με σκοπό τον εξωραϊσμό του κτιρίου της Αντιδημαρχίας Κοινωνικής Πολιτικής στη Θεσσαλονίκη (Μοναστηρίου 53-55). Ο κάθε πολίτης μπορεί να εγγραφεί στην ιστοσελίδα www.artifesto.gr στο παρακάτω link και να ψηφίσει έως τις 5 Σεπτεμβρίου μέχρι τρία έργα της επιλογής του στον ακόλουθο σύνδεσμο. Ο κόσμος μπορεί να συμμετάσχει στη δράση του Artifesto και με αυτόν τον τρόπο να δώσει την ετυμηγορία του, ως προς το καταλληλότερο καλλιτεχνικό έργο (ανάμεσα στα 19 επικρατέστερα) για να ομορφύνει τον τοίχο του κτιρίου και να αναδείξει καλύτερα το ζήτημα της σημαντικότητας του πολύτιμου αυτού αγαθού, του νερού.  

Οι εμπνευστές του Artifesto είναι ο Στέφανος Γιωτάκης που σπούδασε οικονομικές επιστήμες στο ΑΠΘ και έκανε μεταπτυχιακό στη διοίκηση επιχειρήσεων στο ΠΑΜΑΚ και ο Αριστείδης Πραντσίδης που σπούδασε graphic design και 3D animation στον ΑΚΤΟ. Σε νεαρή ηλικία ήρθε σε επαφή με την street art κάνοντας graffiti. Παράλληλα είναι απόφοιτος του ΤΕΦΑΑ με αντίστοιχο μεταπτυχιακό τίτλο. Οι 2 φίλοι αν και έχουν διαφορετικό γνωστικό υπόβαθρο, τρέφουν από κοινού μεγάλη εκτίμηση στην street art που αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια στην Θεσσαλονίκη και έτσι αποφάσισαν να συνεργαστούν. Σύμφωνα με τον Στέφανο Γιωτάκη “το Artifesto αποτελεί το πάντρεμα του ρομαντισμού με την επιχειρηματική δραστηριότητα. Είναι εγχείρημα 2 νέων ατόμων από την Θεσσαλονίκη που έχει σκοπό να εξωραΐσει τυφλές όψεις κτιρίων με καλλιτεχνήματα που φέρουν κοινωνικά μηνύματα. Το πρωτοποριακό που προσφέρει η δράση του είναι ότι προάγει τη συμμετοχικότητα μέσω της ψηφιακής του πλατφόρμας (www.artifesto.gr). Καλλιτέχνες προτείνουν τα έργα που θα ομορφύνουν τις πόλεις μας και ο κόσμος αποφασίζει με ψηφοφορία ποιο έργο θα εκτυπωθεί και αναρτηθεί σε κάθε κτίριο. Με αυτό τον τρόπο όλοι οι εικαστικοί καλλιτέχνες έχουν πλέον πρόσβαση στην τέχνη του δρόμου, καθώς όλα θα πραγματοποιούνται μέσω εκτυπώσεων. Περνάμε με αυτό τον τρόπο στην εποχή της “ψηφιακής street art””.

Η ενέργεια εξωραϊσμού στην Μοναστηρίου 53-55 αποτελεί την πρώτη δράση του Artifesto ενώ ήδη υπάρχει έντονο ενδιαφέρον από αρκετούς φορείς που επιθυμούν να συνεργαστούν στις επερχόμενες δράσεις του. Εμείς μιλήσαμε μαζί του και μας έλυσε με προθυμία κάθε μας απορία:

Εξήγησε μας τι ακριβώς είναι τα wallsters;

Ο όρος Wallster αποτελεί δική μας έμπνευση και προέρχεται από τα συνθετικά Wall και Poster. Θέλαμε με αυτό τον όρο ουσιαστικά να αποτυπώσουμε την έννοια των τεράστιων αφισών που οραματιζόμαστε να ομορφαίνουν τους τοίχους της πόλης μας. Αποτελούν εκτυπωμένους μουσαμάδες, ύψιστης ποιότητας και αντοχής, που μπορούν να αποτυπώσουν με τον πλέον παραστατικό τρόπο τα έργα των καλλιτεχνών. Η επιλογή λειτουργίας μέσω των Wallsters είναι μπορούμε να πούμε μονόδρομος, καθώς η εκτύπωση αποτελεί τον αποδοτικότερο τρόπο αποτύπωσης των έργων που δημιουργούν εικαστικοί καλλιτέχνες όλων των ειδών, δηλαδή 

• ψηφιακής επεξεργασίας εικόνας,  • φωτογραφίας και  • ζωγραφικής

Με αυτό τον τρόπο μπορούν πράγματι όλοι οι καλλιτέχνες να συμμετέχουν στο project του Artifesto.

Ποια είναι τα “πρακτικά” πλεονεκτήματα της ψηφιακής street art σε σχέση με την εικαστική; Οι καλλιτέχνες πώς δέχτηκαν αυτό το είδος των murals;

Προσωπικά θεωρούμε, και αυτό δεν το λέμε για να χαϊδέψουμε αυτιά, ότι η κλασική street art των γνωστών μας τοιχογραφιών με graffiti δεν υποκαθίσταται από τίποτα. Την αγαπάμε, αυτή μας προσέφερε το ερέθισμα για να δημιουργήσουμε το Artifesto και θα είναι πάντα ο καλύτερος τρόπος για να ομορφαίνουμε το γκρίζο των πόλεων μας. Ωστόσο δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός ότι έχουμε περάσει στην εποχή των τεχνικών εικόνων όπου η πρόσβαση στο οτιδήποτε γίνεται μέσω συσκευών. Έτσι, ερχόμαστε συμπληρωματικά να ολοκληρώσουμε με το δικό μας τρόπο το παζλ, προσθέτοντας δηλαδή και μια καινούρια διάσταση στην street art. Αν θέλουμε να εστιάσουμε σε πλεονεκτήματα θα λέγαμε ότι: 

i) Προσφέρεται η δυνατότητα συμμετοχής σε όλο το φάσμα εικαστικών καλλιτεχνών.  ii) Αρκετά οικονομικότερος τρόπος εικαστικής παρέμβασης  iii) Ελάχιστος χρόνος ανάρτησης αλλά και η δυνατότητα άμεσης αντικατάστασης ενός παλιού καλλιτεχνήματος με κάποιο νέο σε μερικές μόλις ώρες! Ξεχνάμε συνεπώς τις σκαλωσιές.

Η αντίδραση των καλλιτεχνών ήταν περισσότερο ενθουσιώδης από ότι αρχικώς αναμέναμε. Αδημονούν και αυτοί μαζί μας να δουν αν το τελικό αποτέλεσμα θα δικαιώσει τις προσδοκίες όλων μας.

Πότε ακριβώς έγινε η πρόταση σας προς το δήμο για την κατασκευή ενός wallster και ποια ήταν τα εμπόδια που συναντήσατε; Το κτίριο και το θέμα ήταν δική σας επιλογή;

Η πρώτη διερευνητική επαφή πραγματοποιήθηκε τον χειμώνα του 2012. Χωρίς μεσάζοντες απευθυνθήκαμε στο δήμο Θεσσαλονίκης γνωστοποιώντας το εγχείρημά μας. Η ανταπόκριση ήταν θετικότατη και ανοίξαμε ένα δίαυλο επικοινωνίας προκειμένου να καταλήξουμε στην πρώτη μας δράση. Τα προβλήματα προέκυπταν κυρίως από το ασαφές νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις εικαστικές παρεμβάσεις σε συνδυασμό με την πρωτοτυπία του εγχειρήματος. Πάντως, όλοι όσοι ενεπλάκησαν από τον δήμο Θεσσαλονίκης βοήθησαν σημαντικά ώστε να αποκτήσει σάρκα και οστά η ιδέα μας. Το κτίριο και η θεματολογία ήταν δικές μας προτάσεις στις οποίες ο δήμος συμφώνησε. Πρέπει να επισημάνουμε ότι η ενέργεια της εικαστικής παρέμβασης στο εν λόγω κτίριο θα πραγματοποιηθεί μόλις διεκπεραιωθούν από το Artifesto οι απαραίτητες πολεοδομικές διαδικασίες.

Γιατί επιλέξατε ως πρώτο θέμα του διαγωνισμού το νερό και ποια θα είναι η συνέχεια;

Αποτελεί ζήτημα που βρίσκεται στο κέντρο της επικαιρότητας εδώ και αρκετούς μήνες, τόσο με την ενδεχόμενη ιδιωτικοποίησή του, όσο και με το θέμα των μεταλλείων στις Σκουριές αλλά και γενικότερα ενδιαφέρει ευρύτερα τη χώρα μας καθώς οι θάλασσές μας αποτελούν το σημαντικότερο «τουριστικό προϊόν» μας. Μέλημά μας είναι όχι απλώς να αναρτηθεί ένα όμορφο Wallster με θέμα το νερό, αλλά να εκμεταλλευτούμε στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό όλα τα υποβεβλημένα έργα. Αυτό ευελπιστούμε να το πετύχουμε με εκθέσεις των έργων στην Θεσσαλονίκη (και ίσως και σε άλλες πόλεις αν δοθεί η δυνατότητα) ώστε να μεγιστοποιηθεί η διάχυση των κοινωνικών μηνυμάτων που αυτά φέρουν.   Σκέφτεστε να γεμίσετε τα σόκορα της πόλης με wallsters; Υπάρχει διάθεση συνέχισης της συνεργασίας σας με τον δήμο και από τις δυο πλευρές;

Μακάρι να μας δοθεί η ευκαιρία να πραγματοποιήσουμε πολλές εικαστικές παρεμβάσεις. Ελπίζουμε ότι με τη βοήθεια του κόσμου θα βρούμε πολλούς «ενδιαφερόμενους τοίχους» για να ομορφύνουμε! Μέσα στην ατζέντα για τις μελλοντικές μας δράσεις υπάρχουν τα θέματα του ρατσισμού, της οικονομικής/κοινωνικής κρίσης, του υποσιτισμού εκατομμυρίων παιδιών (κυρίως στις τριτοκοσμικές χώρες), της ενδοοικογενειακής βίας, των κοινωνικά ευπαθών ομάδων, της εθελοντικής αιμοδοσίας κ.α. Διάθεση για μακρόπνοη συνεργασία υπάρχει, προχωράμε βήμα βήμα και εφόσον μείνουμε αμφότεροι ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα της πρώτης μας ενέργειας ευελπιστούμε ότι θα προχωρήσουμε και σε άλλες ενέργειες σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση.

Πόσο περίπου είναι το κόστος ενός wallster και ποια η διάρκεια ζωής του; Mε ποιο τρόπο θα γίνει η χρηματοδότηση της πρώτης σας ανάρτησης στο συγκεκριμένο κτίριο και πόσος χρόνος απαιτείται για την ολοκλήρωση του έργου από τη στιγμή που θα επιλεγεί ο νικητής του διαγωνισμού;

Το κόστος ενός Wallster είναι, προφανώς, ανάλογο του εμβαδού που αυτό καταλαμβάνει και της τοποθεσίας στην οποία θα αναρτηθεί. Αν μιλήσουμε για ένα Wallster 100 τετραγωνικών μέτρων (10 επί 10) θα μπορούσαμε να πούμε για ένα κόστος γύρω στα 3.000 ευρώ. Επισημαίνουμε ότι σε αυτά τα κόστη δε συμπεριλαμβάνεται το έπαθλο του καλλιτέχνη και το κόστος υπηρεσιών του Artifesto, καθώς αυτά υπολογίζονται κάθε φορά κατά περίπτωση. Η διάρκεια ζωής του κυμαίνεται από 3 έως 5 έτη και καθορίζεται από το πόσο εκτεθειμένος είναι ο τοίχος σε διαβρωτικούς παράγοντες, με βασικότερο φυσικά την έκθεσή του στον ήλιο. Το πιθανότερο, βέβαια, είναι η αντικατάσταση κάθε Wallster να πραγματοποιείται πριν φθαρεί ο μουσαμάς καθώς πιστεύουμε ότι η συχνή αλλαγή των εικόνων πάνω στους τοίχους θα βοηθήσει ώστε να μη βαρεθεί ο κόσμος τα καλλιτεχνήματα που βλέπει σε καθημερινή βάση.

Η πρώτη μας δράση στην Μοναστηρίου 53-55 θα είναι κατά 50% χρηματοδοτούμενη από πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, καθώς έχουμε επιχορηγηθεί ως νέα καινοτόμος εταιρεία, και κατά 50% από δικούς μας πόρους. Από τη στιγμή που θα επιλεχθεί ο νικητής θα πρέπει να διεκπεραιωθούν οι πολεοδομικές διαδικασίες και υπολογίζεται ότι σε ένα περίπου μήνα πως θα έχει πραγματοποιηθεί η εικαστική παρέμβαση.

Πόσες συμμετοχές είχατε μέχρι τώρα; Υπήρχαν ανάμεσα στις συμμετοχές γνωστοί γκραφιτάδες;

Αυτή τη στιγμή που μιλάμε έχουμε πάνω από 40 ενεργές συμμετοχές. Γνωρίζουμε όμως ότι κάποιοι καλλιτέχνες εργάζονται με πυρετώδεις ρυθμούς και πως μέχρι τα τέλη της εβδομάδας θα έχουμε τουλάχιστον άλλα 10 με 15 καλλιτεχνήματα. Από γκραφιτάδες μέχρι στιγμής έχουμε μικρή ανταπόκριση, ίσως επειδή έχουν συνηθίσει να σχεδιάζουν απευθείας πάνω στον τοίχο που θα εξωραΐσουν. Εμείς με τη σειρά μας κάνουμε ανοικτό κάλεσμα σε όλους να συμμετάσχουν προκειμένου να ανέβει ακόμα περισσότερο το επίπεδο του εγχειρήματος.