Η Λευκή νύχτα των Βρυξελλών

 ή  Όταν η εκκλησία συμμετέχει

Του Μιχάλη Γουδή

Η είσοδος  της εκκλησίας δεν ήταν ορατή, καθώς η ουρά των συγκεντρωμένων είχε πάρει ήδη τη στροφή προς τη Σαμπλόν. Τα απέναντι μπαρ συνέχιζαν  το δικό τους μουσικό πρόγραμμα, γεμάτα από κόσμο βράδυ Σαββάτου. Ένας θιασώτης της άποψης ότι τιμόνι και  αλκοόλ μπορούν να συνδυαστούν, είχε σταματήσει καταμεσής του οδοστρώματος, στήνοντας το δικό του πάρτι με ανοιχτά τα παράθυρα με καλεσμένο  τον εαυτό του. Λίγα μέτρα πιο  πέρα οι εκπρόσωποι της φυλής των  σκέιτ εκμεταλλεύονταν το επιπλέον φως για μία επιπλέον κατεβασιά  στις πίστες τους. Η «Λευκή Νύχτα» των  Βρυξελλών έκανε να μοιάζει πιο  ανήσυχη απ’ ό,τι συνήθως η πόλη. Ο καιρός αποφάσισε να βάλει  το χέρι του κι έτσι το φως και η τέχνη παρέσυραν τους Βρυξελλιώτες στους δρόμους για ένα ολόκληρο βράδυ. Μέχρι να τελειώσει  η παρατήρηση του περίγυρου, η ουρά έχει προχωρήσει και βρισκόμαστε μπροστά στην είσοδο. Ένα μεγάλο λευκό πανί χρησιμεύει ως επιφάνεια προβολής μίας γυναικείας μορφής που παίρνει διάφορες εκφράσεις. Το σχήμα του θυμίζει θρησκευτική εικόνα. Οι πρώτοι ήχοι ξεφεύγουν από το εσωτερικό της εκκλησίας και κάνουν όσους θα είμαστε οι επόμενοι που θα μπούμε στην εκκλησία να αναρωτιόμαστε πώς θα μοιάζει τελικά το σημείο με τον αριθμό 22 στο χάρτη των δράσεων της “nuit blanche”.

Στο εσωτερικό  της ρωμαιοκαθολικής Église de la Chapelle η ατμόσφαιρα καθηλώνει. Ο φωτισμός σε συνδυασμό με 4 video installations στις γωνίες της εκκλησίας δημιουργούν ένα παραμυθένιο σκηνικό. Τενόροι, σοπράνο και βαρύτονοι ψέλνουν στα βίντεο που προβάλλονται στις οθόνες και αντηχούν στην ψηλοτάβανη εκκλησία. Μία πολυφωνική εγκατάσταση με ζηλευτό αποτέλεσμα αναγκάζει τους περισσότερους να αναζητήσουν ένα κάθισμα, δε θα φύγουν άμεσα για την επόμενη στάση τους στο πλούσιο πρόγραμμα. Εκπρόσωπος  του κλήρου δε φάνηκε κατά τη διάρκεια παραμονής μας στο εσωτερικό  της εκκλησίας. Καμία προειδοποίηση  σχετικά με την πρέπουσα ενδυμασία  ή την ενδεδειγμένη συμπεριφορά  δεν κρέμεται στην είσοδο. Η αίσθηση  δε μοιάζει με την επίσκεψη σε μία  εκκλησία στην Ελλάδα. Σαφώς, η φιλοσοφία  ορθόδοξων και καθολικών παρουσιάζει  σημαντικές διαφορές, όμως το ερώτημα  παρ’ όλα αυτά γεννιέται αυθόρμητα. Γιατί δε θέλει  η ελληνική ορθόδοξη εκκλησία να ενταχθεί στην καθημερινή ζωή; Γιατί επιμένει να παραμένει αποστειρωμένη και  εσωστρεφής; Γιατί θέτει όρια στο  τι μπορεί να κάνει και πώς μπορεί να αξιοποιήσει ακόμη και τις  ίδιες της τις εγκαταστάσεις; Καλώς ή κακώς, η εκκλησία είναι  βαθιά ριζωμένη στην ελληνική εθνική ταυτότητα. Κάποια στιγμή- και ποια καταλληλότερη από το εδώ και  τώρα, άραγε;- θα έπρεπε ίσως να βγάλει από τον εαυτό της το χαλινάρι. Αυτό ίσως και να είναι δυνατόν. Όχι  όπως η αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας, ας πούμε…

*Η Λευκή -άγρυπνη- νύχτα των Βρυξελλών είναι ένα πολιτιστικό event που διεξάγεται για 10η χρονιά. Στη διάρκειά του μια καινούρια οπτική της πόλης ανοίγεται κατά τη διάρκεια μιας νύχτας (5/10, 19:00-05:00). Στόχος το άνοιγμα της πόλης στον κόσμο της νύχτας ενθαρρύνοντας με διάφορες εκδηλώσεις τους πολίτες να επισκεφτούν  χώρους με ιδιαίτερη χρήση.