Η ζωή συνεχίζεται στην Πλατεία Δυρραχίου – Αλβανίας

Λέξεις-Εικόνες: Σάκης Ιωαννίδης

Είναι νωρίς το πρωί όταν φεύγει το πρώτο πούλμαν για Δυρράχιο. Η απόσταση ανάμεσα στις δύο πόλεις είναι σχεδόν 300 χιλιόμετρα και το εισιτήριο κοντά στα 30 ευρώ. Ο Φιλίπ Πέτσι σβήνει ένα ακόμη δρομολόγιο στο καρνέ του και ετοιμάζει τα χαρτιά για τους επόμενους. Έξω από το γραφείο του βλέπει την ολοκαίνουργη ταμπέλα της μικρής πλατείας απέναντι από τον σιδηροδρομικό σταθμό του ΟΣΕ: πάρκο Δυρραχίου Αλβανίας ή parku Durresi Shqiperi όπως αναγράφεται από την άλλη πλευρά της πινακίδας.

Η σχέση των Αλβανών μεταναστών με την πόλη αρχίζει τη δεκαετία του ’90. Η μικρή πλατεία απέναντι από τον σιδηροδρομικό σταθμό έγινε κάτι σαν πιάτσα για τους Αλβανούς που έψαχναν για δουλειά. Οικοδόμοι, μπογιατζήδες, τεχνίτες υπήρχαν άφθονοι από τη γειτονική χώρα, με χαμηλούς μισθούς και συνήθως χωρίς ασφάλιση. Οι τουριστικοί πράκτορες αντιλήφθηκαν τι επρόκειτο να συμβεί τα επόμενα χρόνια και πολύ γρήγορα κλείστηκαν οι συμφωνίες και άρχισαν τα δρομολόγια από και προς την Αλβανία. Κάπως έτσι ο Φίλιπ έγινε από απόφοιτος της σχολής Καλών Τεχνών της Αλβανίας, οικοδόμος και από εκεί κατέληξε να φροντίζει για τα δρομολόγια των συμπατριωτών του ως τουριστικός πράκτορας. «Υπάρχουν έξι εταιρείες που κάνουν τα δρομολόγια από την Αλβανία, αλλά η κίνηση έχει πέσει κάτω από το μισό», μας λέει. Για την κίνηση του δήμου Θεσσαλονίκης να μετονομάσει το μικρό πάρκο σε πλατεία Δυρραχίου ο ίδιος πιστεύει ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση αλλά άργησε να γίνει, γιατί μπορεί να υπάρχει η πινακίδα στα αλβανικά αλλά πια δεν υπάρχουν τόσοι Αλβανοί όσο παλιά. «Τα λεωφορεία φεύγουν γεμάτα και επιστρέφουν άδεια. Όποιος δεν βρίσκει δουλειά φεύγει γιατί τα έξοδα είναι πολλά», τονίζει. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο Αντώνης Καρανικόλας, ο οποίος ήταν για χρόνια μετανάστης στη Γερμανία και σήμερα εύχεται να μην είχε υποκύψει στη νοσταλγία της πατρίδας. «Κάποτε η πλατεία ήταν γεμάτη και όλοι δουλεύαμε από τους μετανάστες. Τώρα δεν υπάρχει ψυχή και όλοι γκρινιάζουν, όλα τους φταίνε. Δούλεψα σ’ όλο τον κόσμο, έξω δεν ενδιαφέρεται κανείς για το όνομα ενός πάρκου αρκεί αυτό να είναι χρήσιμο, να μπορεί να φέρει πελάτες σ’ ένα κατάστημα», σημειώνει. 

Στο μικρό πάρκο έχει τοποθετηθεί μια μαρμάρινη πλάκα με τα ονόματα των δημάρχων Θεσσαλονίκης και Δυρραχίου και μια μεταλλική άγκυρα, το σύμβολο της αλβανικής πόλης που αποτελεί το μεγαλύτερο λιμάνι της γειτονικής χώρας, με τους στύλους άδειους από σημαίες. Κάτι αντίστοιχο προγραμματίζεται να συμβεί και στο Δυρράχιο και μια πλατεία θα ονομαστεί Θεσσαλονίκη, αν και όπως μας είπαν οι Αλβανοί μετανάστες οι Έλληνες που ζουν εκεί είναι ελάχιστοι. Παρόλα αυτά η πρωτοβουλία του δήμου προκάλεσε αντιδράσεις από μερίδα των κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι λένε πως δεν καταλαβαίνουν το λόγο μιας τέτοιας κίνησης. «Δεν ξέραμε ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο, δεν μας ενημέρωσε κανείς, ούτε μας ρώτησαν. Η Θεσσαλονίκη έχει αδελφοποιηθεί και με άλλες πόλεις αλλά δεν άλλαξε πουθενά όνομα», υποστηρίζουν και θεωρούν την κίνηση του δημάρχου απαράδεκτη. «Στα καταστήματα μας έρχονται μόνο αλλοδαποί και μετανάστες, αφού οι Έλληνες που ζουν στην περιοχή είναι ελάχιστοι. Μ’ αυτούς δουλεύουμε και τα πάμε μια χαρά μεταξύ μας αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μια πλατεία πρέπει ν’ αποκτήσει αλβανικό όνομα», τονίζουν ορισμένοι, αν και πολλοί λίγοι γνώριζαν το προηγούμενο όνομα του πάρκου (Καραϊσκάκη) διότι είχε επικρατήσει να λέγεται πλατεία ΟΣΕ ή πλατεία Σταθμού.

Οι απόψεις είναι διχασμένες. Υπάρχουν άνθρωποι και από τις δύο πλευρές που συμφωνούν και διαφωνούν με την κίνηση του δήμου, όπως συμβαίνει σχεδόν σ’ όλα τα πράγματα. Ενδεχομένως εάν είχε προηγηθεί μια περίοδος διαβούλευσης ή ενημέρωσης, οι εντάσεις να περιορίζονταν. Ωστόσο, μόλις φύγει το πρωινό λεωφορείο τα καταστήματα γύρω από την πλατεία, φαγάδικα, παντοπωλεία, μανάβικα, ανοίγουν τα στόρια τους και υποδέχονται τους πρώτους πελάτες. Οι γείτονες θα πουν ξανά καλημέρα, είτε στα αλβανικά ή στα ελληνικά και η ζωή συνεχίζεται.

*Η ονοματοδοσία ενός πάρκου δεν ακολουθεί κάποιο συγκεκριμένο πρωτόκολλο παρόμοιο με αυτό της ονοματοδοσίας ενός δρόμου και συνηθίζεται ως συμβολική κίνηση, στην προκειμένη περίπτωση για να επιβεβαιώσει την αδελφοποίηση των δύο πόλεων. Η πλατεία γνωστή ως Πλατεία Καραϊσκάκη (παρόλο που δεν βρήκαμε επίσημα την ονομασία της σε κάποιο χάρτη) στην περιοχή δεν αλλάζει ουσιαστικά το όνομά της αλλά αποκτά ένα πάρκο στο κέντρο της με το όνομα Πάρκο Δυρραχίου Αλβανίας, σύμβολο ελληνοαλβανικής φιλίας στη λογική που το Πάρκο έναντι του δημαρχείου ονομάστηκε Πάρκο Γαλλίας, σύμβολο ελληνογαλλικής φιλίας.