Μονιμοκρίση: Πέντε άνθρωποι εξηγούν πως έχουν βιώσει τη λέξη της χρονιάς

«Μονιμοκρίση» ή αλλιώς «permacrisis». Αυτός είναι ο όρος που επελέγη πρόσφατα από το λεξικό Κόλινς ως λέξη της χρονιάς. Μία σύνθετη λέξη που περιγράφει τη διαβίωση σε μία εποχή με μόνιμη, συνεχή αναταραχή.

Η λέξη ορίζεται ως «μια παρατεταμένη περίοδος αστάθειας και ανασφάλειας», κάτι που κάποιοι μπορεί να ισχυριστούν ότι περιγράφει με ακρίβεια τη συνθήκη των τελευταίων ετών. Η ομάδα του αγγλικού λεξικού Collins δήλωσε ότι επέλεξε τη λέξη καθώς «συνοψίζει αρκετά επιγραμματικά το πόσο αληθινά απαίσιο ήταν το 2022 για τόσο πολλούς ανθρώπους».

Η μονιμοκρίση βρίσκεται στην πρώτη θέση της λίστας με τις 10 λέξεις που αντιπροσωπεύουν το 2022. Εξι μάλιστα από αυτά τα λήμματα είναι νέες καταχωρίσεις στο Collins.

Μνημόνια, οικονομική κρίση, ανεργία, χαμηλές αμοιβές, πολιτική αστάθεια, πανδημία, ο πόλεμος στην Ουκρανία, η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός είναι μερικά από τα γεγονότα που ήρθαν αντιμέτωποι οι άνθρωποι την τελευταία 15ετία.

Καταστάσεις που έχουν ζήσει τόσο οι λίγο μεγαλύτεροι, αλλά και οι νεότεροι. Άνθρωποι που βίωσαν “καλές” εποχές και στη συνέχεια είδαν τα πράγματα να πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο αλλά και νέα παιδιά που βιώνουν από πρώτο χέρι έντονα την ανασφάλεια και την αστάθεια.

Ενδεικτικό είναι πως ακόμα και για τον κόσμο την κοινωνιολογίας ο όρος «μονιμοκρίση» είναι άγνωστος και αρκετά φρέσκος, καθώς όπως διαπιστώσαμε σε επικοινωνία μας με πέντε ειδικούς, ούτε εκείνοι μπορούσαν να μας αναλύσουν για το τι ακριβώς πρόκειται.

Πέντε άνθρωποι διαφορετικών ηλικιών περιγράφουν περιπαικτικά το τι έγινε όλα αυτά τα χρόνια – το τι σκέφτονταν πριν αρχίσουν τα πράγματα να ζορίζουν και πως τελικά βίωσαν τη δική τους «μονιμοκρίση».

Ανθή 41 ετών

Ξαφνικά ακούς την λέξη της χρονιάς και λες “ωπ εδώ είμαστε”. Κι ύστερα αναρωτιέσαι και λες άραγε είναι και άλλοι δεν είσαι μόνη. Από τα 18 στον ιδιωτικό τομέα. Στην αρχή ευχαριστημένη και ενθουσιασμένη με όσα έδιναν, μέχρι να συνειδητοποιήσω ότι υπάρχει ένας άλλος τομέας ο δημόσιος που τη συγκεκριμένη περίοδο προ κρίσης έδινε στην μερική απασχόληση ότι σου πρόσφερε ο ιδιωτικός στην πλήρη. Και πάνω που λες δόξα τον Θεό που βολεύτηκες ξεκινάς τα βοήθα Παναγιά μου. Οικονομική κρίση, λήξη συμβάσεων, τέσσερα χρόνια ανεργία για να ξαναγυρίσεις στον ιδιωτικό τομέα συμβιβασμένη με τα ψίχουλα που σου προσφέρουν μιας και ο εργοδότης σου ισχυρίζεται ότι πλέον μας χτύπησε και η ενεργειακή κρίση. Και κάπου εδώ στα 41 σου χρόνια γκρεμίζονται τα όνειρά σου, κάνεις μια αναδρομή στο παρελθόν και το μόνο που έχεις να θυμάσαι είναι μια λέξη. Κρίση.

Κωνσταντίνα 36 ετών

Αν και δεν γνώριζα τι θα πει «μονιμοκρίση», τελικά είναι η λέξη που περιγράφει την ζωή μου τα τελευταία χρόνια. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που τελικά δεν τους αρέσει το αντικείμενο σπουδών τους και ψάχνουν να δουν τι μπορούν να κάνουν στη ζωή τους. Εκεί ξεκινάει το χάος. Για τουλάχιστον μία δεκαετία προσπαθούσα να σταθώ στα πόδια μου οικονομικά. Δούλεψα σε cafe-bar, σε σουπερμάρκετ, σε καταστήματα πώλησης προϊόντων. Σε όλα αυτά με διαρκείς μειώσεις στους μισθούς και άθλιες εργασιακές συνθήκες. Αρχικά ήταν η οικονομική κρίση, που λίγο πολύ όλοι μας είχαμε συμβιβαστεί με τα λιγότερα. Ακολούθησε η πανδημία, ο πόλεμος, η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός που πραγματικά μας εξόντωσαν. Είναι λυπηρό ότι πέρα από τα τελευταία 2-3 χρόνια που έχω σταθεί στα πόδια μου, δεν υπάρχει στιγμή την τελευταία δεκαετία που να μην ζω εγώ και πολλοί άλλοι άνθρωποι σε μία διαρκή κρίση.

Αλέξανδρος 33 ετών

Γεννήθηκα τη χρονιά που έπεσε το τείχος του Βερολίνου και όλα έδειχναν αισιόδοξα μέχρι που ξεκίνησα τις σπουδές μου στο Παιδαγωγικό που είχε 100% επαγγελματική αποκατάσταση. Διέκοψα την αναβολή μου στο στρατό για να προλάβω τους διορισμούς με το που πάρω το πτυχίο μου. Αλλά με πρόλαβε το ΔΝΤ. Μετά από χρόνια ανεργίας, δούλεψα σε διάφορους κλάδους μέχρι που αποφάσισα ότι θα πρέπει να αλλάξω ρότα και έγινα αεροσυνοδός. Κι εκεί που τα πράγματα έδειχναν να στεριώνουν ήρθε ο covid με νέες περικοπές. Νέα καταθλιψούλα. Νέα κρίση. Και εκεί που πάει να φύγει, τσουπ! Ενεργειακή κρίση. Καλώς την. Σε περιμέναμε! Μην κάτσεις πολύ όμως γιατί περιμένουμε την επόμενη κρισούλα που θα συνοδευτεί με την κρίση ηλικίας.

Λυδία 29 ετών

2009: η οικονομική κρίση ξεκινάει και στη χώρα μας και μας παρασέρνει όλους στο πέρασμα της- αλλά είμαι στο σχολείο και ετοιμάζομαι για πανελλήνιες και μόνο αυτό δεν με νοιάζει (πιστεύοντας ότι όλα περνάνε). Αλλά να που έρχεται το 2011 και η μετάβαση από το σχολείο στο πανεπιστήμιο. Αν και δυο χρόνια μετά φυσικά η οικονομία είναι για τα κλάματα με επιπτώσεις για εμάς τους τότε νέους και για την κοινωνία στο σύνολο της. Τουλάχιστον λες ότι περνάς καλά αν και βλέπεις τον κόσμο να καταρρέει. Βέβαια όσο και να πεις ότι προσπαθείς όλα ίδια μένουν. Αλλά είμαι ακόμη φοιτήτρια- ευτυχώς λέω. Και βγαίνοντας στην αγορά εργασίας εκεί που πάνε να στρώσουν λίγο, έρχεται η πανδημία. Στη συνέχεια ο πόλεμος- που προμηνύει μία μεγαλύτερη οικονομική κρίση- και εννοείται τι θα έλειπε; Ενεργειακή κρίση.

Και εκτός όλων των άλλων μόλις φτάνει μια ακόμη οικονομική κρίση ως συνέπεια της πανδημίας. Η ανεργία των νέων αυξήθηκε απότομα κατά την έναρξη της πανδημίας, με διπλάσιο αντίκτυπο σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό και παραμένει πάνω από τα προ της προηγούμενης κρίσης επίπεδα. Επιπλέον, αντιμετωπίζουμε προκλήσεις με μέτρα σωματικής απόστασης, εξ αποστάσεως εκπαίδευση, πτώση εισοδήματος, περίπλοκες καταστάσεις στο σπίτι και ας μη συζητήσω για ψυχική υγεία. Δηλαδή κάπου ώπα.

Άννα 23 ετών

Είμαστε η γενιά που δεν έχουμε να συγκρίνουμε τις “καλές” με τις “κακές” εποχές, καθώς μεγαλώσαμε με απανωτές κρίσεις. Οπότε ξέρουμε καλά τι θα πει «μονιμοκρίση» γιατί στην πραγματικότητα δεν έχουν ζήσει κάτι διαφορετικο.  Ποτέ στη ζωή μου δεν σκέφτηκα πως θα γίνω δημόσιος υπάλληλος. Οι περισσότεροι στην ηλικία μου δουλεύουν ως σερβιτόροι και πολλοί συμβιβάζονται σ’ αυτό. Ο φόβος και η αβεβαιότητα για το μέλλον είναι μεγάλη κι αυτό ισχύει εδώ και χρόνια. Ήδη από το σχολείο όταν συζητούσαμε για τις σχολές και την αποκατάσταση τους, οι καθηγητές και οι γονείς μας έλεγαν “μην πας εκεί, δεν  θα βρεις ποτέ δουλειά ή θα σου δίνουν λίγα λεφτά”. Όλη αυτή η κατάσταση μας γέμισε άγχος. Έπειτα αφού ξεκίνησαν οι σπουδές, ήρθε η πανδημία. Κάπως έτσι περάσαμε το μεγαλύτερος μέρος του Πανεπιστημίου κλεισμένοι σ’ ένα σπίτι, μη ξέροντας τι θα γίνει. Κι αφού τελείωσαν οι καραντίνες, ήρθε ο πόλεμος με την ενεργειακή κρίση. Έτσι κάθε σκέψη του να φύγω από το σπίτι με τους γονείς μου για να ξεκινήσω τη ζωή μου, απλώς διαγράφηκε διότι με τα 500 ευρώ από την καφετέρια, οριακά μπορείς να καλύψεις το ενοίκιο.