Ο Ιβάν και ο Άρης

Βιαζόμουν για να είμαι στην ώρα μου στο ραντεβού μας. Η Χάτι Νέιλορ αναφέρει κάτι σχετικό στο κείμενό της. Ο μικρός Ιβάν σκέφτεται κάποια στιγμή ότι στο μέρος που βρίσκεται είναι επιτέλους ασφαλής επειδή «εδώ ο κόσμος είναι βιαστικός». Όσο ασφαλής αισθανόταν φαντάζομαι στο παγκάκι του πριν μερικές νύχτες εκείνος ο άστεγος στα Χανιά ή ο άλλος στο ψυγείο του στον Βόλο. Ο Ιβάν και τα Σκυλιά, το έργο που φιλοξενείται στο Θέατρο Αυλαία, είναι επίκαιρο εκτός όλων των άλλων ακραίων συνθηκών που περιγράφει και για ένα ακόμη λόγο. Το μονόλογο του πρωταγωνιστή.

Μέχρι να φτάσω στο φουαγιέ του θεάτρου της Χ.Α.Ν.Θ για να συναντήσω τον Άρη Σερβετάλη, έγινα μάρτυρας τουλάχιστον δύο αρκετά έντονων μονολόγων. Εκείνος ήταν ήδη εκεί και έστριβε ένα τσιγάρο. Τον ρώτησα:« Καλό είναι να αναρωτιέται κανείς. Αν και εδώ που τα λέμε ο μονόλογος είναι συνδεδεμένος με την τρέλα». Το θέμα μας όμως θα ήταν ο Ιβάν Μισούκοφ, ο τετράχρονος που το σκάει από τον εφιάλτη του σπιτιού του για να βρει τελικά την αγάπη και την αλληλεγγύη ανάμεσα σε μία αγέλη σκύλων. Το έργο βασίζεται σε αληθινή ιστορία.

Πώς αντιμετωπίζει ένας ηθοποιός κάτι τόσο συνταρακτικό; Πόσο ηθοποιός μπορεί να είναι;

Είναι περίεργο. Όταν μου έδωσε ο Γιώργος Οικονόμου το κείμενο, ένιωσα λιγάκι μουδιασμένος. Κάποιος το έχει ζήσει όλο αυτό και συ απλά θα το παραστήσεις. Όταν είχα παρατήσει παλιά τη σχολή, δούλεψα για ένα διάστημα σε μία δουλειά όπου έπρεπε να μεταφέρω με μηχανάκι πολύ ακριβά κρυστάλλινα είδη. Σκέψου να έχεις τώρα πάνω σου μία κρυστάλλινη κανάτα και να πρέπει να τη μεταφέρεις άθικτη. Κάπως έτσι ένιωσα, σκέφτηκα αμέσως ότι είχα να κάνω με κάτι πολύ εύθραυστο. Το αντιμετώπισα επομένως με πολύ σεβασμό αλλά χωρίς φόβο ώστε να μπορέσω να συμπαρασύρω τον θεατή και να ερεθίσω τον κόσμο του που λίγη σχέση έχει με εκείνον του Ιβάν.

Δεν είναι η πρώτη φορά που είσαι μόνος στη σκηνή. Πιο ψυχοφθόρο ή μεγαλύτερη η πρόκληση να τη γεμίσεις;

Το θέατρο χρειάζεται ασκητική αφοσίωση, συνέπεια και πειθαρχία. Δε με ενοχλεί ο μονόλογος αν και συνήθως τους βαριέμαι. Γνωρίζω ότι είναι επικίνδυνοι. Υπάρχει ωστόσο πάντοτε ο διάλογος με το κοινό. Δεν θέλω να πιστεύω ότι είμαι μόνος μου στη σκηνή.

Ο Φλωμπέρ νομίζω έλεγε ότι ο άνθρωπος που αποφασίζει να γίνει καλλιτέχνης δεν έχει το δικαίωμα να ζει όπως οι άλλοι…

Ένας καλλιτέχνης δημιουργεί από την εσωτερική ανάγκη που αισθάνεται αλλά έχει ταυτόχρονα και μία ευθύνη για αυτό που παρουσιάζει. Απευθύνεται σε ανθρώπους και κάπως πρέπει να παντρεύει αρμονικά αυτά τα δύο. Όσο εξελίσσεται ως άνθρωπος, θα έχει μεγαλύτερο αντίκρισμα και η δημιουργικότητα του.

Έχουμε την τέχνη για να μην πεθάνουμε από την αλήθεια (Νίτσε);

Η αλήθεια είναι κάτι πολύ όμορφο. Ο χυμός της είναι η γαλήνη. Δεν είναι συνυφασμένη με την απελπισία. Να ζεις την αλήθεια! Φαίνεται εξωπραγματικό κι όμως δεν θα έπρεπε να είναι.

Ποια είναι η σχέση που αναπτύσσει ένας ηθοποιός με το μέτρο;

Η οικονομία στην κίνηση είναι σημαντική από πολλές απόψεις. Κάνει τα πράγματα πιο καθαρά, πιο συγκεκριμένα. Δεν είναι εύκολο πράγμα η διαχείριση ενέργειας και η κίνηση. Θα κατακτήσεις πρώτα πολλά πράγματα για να μπορείς ύστερα να αρχίσεις να αφαιρείς.

Η Λαμπέτη έλεγε ότι το μαρτύριο του ηθοποιού είναι αυτό το παιχνίδι με το νευρικό του σύστημα. Εσύ πώς ξαναρχίζεις κάθε μέρα;

Είναι πράγματι παιχνίδι με τα νεύρα. Έχω συγκεκριμένες συνήθειες που τις ακολουθώ πιστά. Η ρουτίνα μου ξεκινάει δύο ώρες περίπου πριν την παράσταση. Απομονώνομαι. Μικρές αλλαγές υφίστανται κάθε φορά που παίζεις, αλλαγές που δίνουν και ένα διαφορετικό χρώμα. Δεν ξέρω για έναν θεατή, ο ηθοποιός πάντως τις αντιλαμβάνεται. Καλές ή κακές, είναι μέσα στο παιχνίδι.

Για τη σοβαρή κατάθλιψη οι επιστήμονες έχουν τώρα ηλεκτρόδια που διεγείρουν συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου. Μπορεί να λειτουργήσει το θέατρο σαν αντικαταθλιπτικό;

Για μένα το θέατρο είναι ένας δρόμος για να βρεις τον εαυτό σου. Όταν είμαι θεατής, όταν κλαίω ή όταν γελάω με κάτι που βλέπω, προβάλλω τον εαυτό μου. Πρόκειται για μία αντιπαράθεση με τον εαυτό μου και φυσικά μιλάω για μία αντιπαράθεση γόνιμη.

Μία αλήθεια ή ένας έρωτας (Καμύ);

Ο έρωτας είναι εφήμερος. Η αγάπη έχει μεγαλύτερη αξία. Ο έρωτας είναι κινητήριος μοχλός, μία ενέργεια που σε πάει πιο πέρα. Μετά; Το επόμενο στάδιο; Δεν είναι η αγάπη; Δεν ξέρω κατά πόσο αντικαθιστά ο έρωτας την αλήθεια. Εκτός κι αν μιλάμε για τον έρωτα της αλήθειας.

Έχουμε συνηθίσει το πρόσωπο του τέρατος; Το τέρας ποιο είναι;

Το τέρας είναι ο εαυτός μας. Κι όσο κάνουμε τα στραβά μάτια, δεν το αντιμετωπίζουμε. Πρέπει να το εντοπίσουμε, να το αποκαλύψουμε. Νομίζω πως έχουμε μπει σε μία διαδικασία αφύπνισης. Όταν δεν φυλάγεται κάποιος, του έρχεται μία αρρώστια συνήθως, μια αναποδιά. Εκεί βρισκόμαστε τώρα.

Η Θεσσαλονίκη;

Μου αρέσει. Έχω πολλούς φίλους εδώ, οι περισσότεροι εκτός του χώρου, επομένως την έχω γνωρίσει την Θεσσαλονίκη περισσότερο κοινωνικά παρά καλλιτεχνικά. Αυτό που με εντυπωσιάζει ακόμα είναι ότι έχει χώρο για να περπατήσεις.

* Παραστάσεις έως και Τετάρτη 18 Ιανουαρίου 2012, Καθημερινά εκτός Δευτέρας 9/1 στις 21:00, κάθε Κυριακή στις 19:30.

Θέατρο Αυλαία, πλατεία ΧΑΝΘ (πλευρά Τσιμισκή), τηλ. 2310423925. Τιμή εισιτηρίου: 15 €, φοιτητικό: 10 €