Ο τελευταίος πρίγκιπας της πόλης

To Θωμά Κοροβίνη τον γνώρισα πριν δεκαεπτά χρόνια ένα πρωί στο ραδιόφωνο. Είναι μια φιγούρα που δύσκολα δεν θα σταματήσει το βλέμμα σου πάνω της. Σαν να είναι γραμμένη η αύρα που κουβαλά στο πρόσωπο του. Κάθε φορά που τον συναντώ και μια νέα ιστορία με πάει μακρύτερα στην ιστορία της πόλης μου, της γειτονιάς των παιδικών μου χρόνων, στην Ανατολή που αγαπάω. Στο τελευταίο του βιβλίο, “Ο γύρος του Θάνατου’’, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα και για το οποίο βραβεύτηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2011, φωτίζει τα σκοτεινά και παράξενα χρόνια του εξήντα. Τη Θεσσαλονίκη των ενοχών και των θαμμένων αναμνήσεων. Ένα πρωί στο Stretto μιλήσαμε για όσα τον κρατούν ξάγρυπνο. Και όσα τον θυμώνουν.

-Η έμπνευση είναι μέσα μου. Δεν είναι πια η πόλη. Αυτή την πόλη ή τη λατρεύεις ή σε αποδιώχνει. Η πόλη έχει μέλλον όσο είμαστε εμείς ανήσυχοι. Κάνεις όμως δεν μπορεί να γίνει προφήτης. Η έκπληξη θα έρθει από τους νέους. Και θα είναι σαν καπνός που μυρίζει από μακριά.

-Είναι μια εποχή που καταλαβαίνεις ότι υπάρχει υποστολή πνευματικότητας και επαναστατικότητας. Δεν μοιάζει να μπορεί να πυροδοτήσει ξεσηκωμό του κόσμου. Να ανάψουν πνευματικές φλόγες. Με κουράζει η παρελθοντολογία. Χρειάζονται άνθρωποι γεμάτοι, με συγκροτημένες προσωπικότητες. Είναι μια εποχή αντιπνευματική.

-Δουλεύω με τον καιρό. Μου αρέσει το φαγητό να ψήνεται πολύ στο φούρνο. Να ζυμώνονται στο χρόνο τα στοιχεία της ζωής που με άγγιξαν, έμμεσα ή άμεσα. Δεν τα προκαλείς με το ζόρι. Ούτε τα προσδιορίζεις. Φαίνεται ότι η πόλη κελαηδάει μέσα μου όπως και η Κωνσταντινούπολη. Τα γεγονότα του ΄50-΄60 είναι η ραχοκοκαλιά στο νέο μου μυθιστόρημα. Ο ‘’γύρος του θάνατου’’ μίλησε πολύ στα νέα παιδιά. Μοιάζει με πατριδογνωσία.

-Είναι σαν κοινωνική αποστολή το παρελθόν. Νομίζω πως έχει μια χρησιμότητα για έναν εικοσάρη που δεν τα έζησε όλα αυτά. Πήρα ένα γράμμα από τον Ελύτη το ΄90. Ζούσα στην Πόλη. Έτρεμα. Έγραφε διαβίβασε τους χαιρετισμούς σου στους μαθητές σας, φορείς της μεγάλης ένδοξης ελληνικής παράδοσης.

-Είμαστε Έλληνες με όλες τις επιρροές μας. Σήμερα οι άνθρωποι με ταλέντο πονούν, δεινοπαθούν. Υπάρχει διάχυτη μια δυσφορία που οφείλεται στην εξωτερική και εσωτερική κατιούσα.

-Έχω σαν άνθρωπος ένα προσόν. Μου αρέσει πολύ να μιλάω με τους άλλους, να καταδέχομαι και να πυροδοτούμαι από παραδείγματα που ακούω. Σιχαίνομαι το φτηνό ανταγωνισμό. Δεν έχει νόημα. Μιλάω πολύ με τα παιδιά. Προσπαθώ να δημιουργώ έναν ερωτισμό, να ανοίγονται. Οι νέοι είναι ταμπουρωμένοι, έχουν τον κώδικα τους που πρέπει να τον βρεις.

-Δεν με ενοχλεί η τεχνολογία. Που διαβάζουν πια τα βιβλία με τις ταμπλέτες. Αρκεί να μην υποκαθιστά τον άνθρωπο. Οι άνθρωποι πρέπει να συνεχίσουν να συνομιλούν, να κλαίνε, να χορεύουν, να χαϊδεύονται. Δεν πρέπει να υπάρχει το απρόσιτο. Πιστεύω πολύ αυτό που λέει ο Μάνος Ελευθερίου. Ότι τα θαύματα γίνονται δίπλα μας.

-Μετανιώνω που Κάποιους ανθρώπους δίστασα ή φοβήθηκα να τους πλησιάσω. Όπως ο Τάκης Κανελόπουλος. Πρέπει να διαρρηγνύεις το περίβλημα του άλλου. Στην Ελλάδα έζησαν σπουδαίες προσωπικότητες και λυπάμαι που δεν τους πλησίασα. Και σήμερα βγαίνουν, αρκεί να τους μυριστείς.

-Τα βιβλία, όπως και τόσα άλλα, δεν έχουν στήριξη σε αυτή την πόλη. Ακόμα και όταν μιλάς για την ιστορία της πόλης. Δεν γράφουν τίποτε. Η Αθήνα είναι που τα ανεβάζει.

-Τα παιδιά σήμερα μοιάζουν να μεγαλώνουν σε φυτώρια. Αλλιώς θα ανθοβολούσαν. Είναι εν πολλοίς παιδιά θερμοκηπίου ποτισμένα με δηλητήρια. Σαν να μη θέλουν να μάθουν την πραγματικότητα. Βγαίνουν από τα σπίτια τους άσχετα. Χωρίς καμιά προετοιμασία.

-Τη Θεσσαλονίκη τώρα δεν τη ζηλεύεις. Από το ΄75 μέχρι το ΄85 την είχαμε φάει λάχανο την Αθήνα. Τώρα μας λυπούνται μέχρι και οι Κούρδοι που ξέρω.