Οι αιτίες για την αύξηση στα δημοτικά τέλη και το «ληστρικό χαράτσι της κυβέρνησης»

Δεν είναι λίγοι οι δήμοι στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι από τις αρχές του χρόνου, με το «καλημέρας σας», φιλοδώρησαν τους δημότες τους με αυξήσεις στα δημοτικά τέλη, επικαλούμενοι το γνωστό επιχείρημα ότι παρέλαβαν «άδεια ταμεία και καμένη γη», επιρρίπτοντας παράλληλα ευθύνες και στην κεντρική εξουσία για μεταφορά νέων υποχρεώσεων χωρίς οικονομική στήριξη.

Οι αυξήσεις στα δημοτικά τέλη στη Θεσσαλονίκη δεν αγγίζουν βέβαια τα επίπεδα του δήμου Αχαρνών στην Αθήνα, που ανακοίνωσε αυξήσεις κατά 80% στις κατοικίες και 60% στην επαγγελματική στέγη. Στο πολεοδομικό συγκρότημα οι μεγαλύτερες αυξήσεις φτάνουν στο 35%, ποσοστό όχι αμελητέο, με τους μισθούς και τις συντάξεις καθηλωμένες την ακρίβεια να καλπάζει και τα ευάλωτα νοικοκυριά να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα διαβίωσης, αν όχι σε μερικές περιπτώσεις επιβίωσης.

Ωστόσο οι δήμαρχοι, εν μέρει έχουν το δίκαιο με το μέρος τους, όταν χρεώνουν τις αυξήσεις των ανταποδοτικών τελών στην κυβέρνηση, η οποία προκειμένου να ενισχύσει τα δημόσια οικονομικά και να παρουσιάσει θετικά οικονομικά αποτελέσματα, αφαίρεσε, με το έτσι θέλω, πόρους από την αυτοδιοίκηση, μεταφέροντας παράλληλα νέες υποχρεώσεις και ευθύνες.

Το ληστρικό χαράτσι στο τέλος παρεπιδημούντων  

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η απόφαση της κυβέρνησης για παρακράτηση 20% υπέρ της ΑΑΔΕ από τα Τέλη διαμονής παρεπιδημούντων και ακαθαρίστων εσόδων που εισπράττουν οι δήμοι από κέντρα διασκέδασης και συναφή καταστήματα. Η παρακράτηση, από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), θα γίνεται ως προμήθεια για τη χρήση της πλατφόρμας της, μέσω της οποίας θα γίνεται ο υπολογισμός των τελών των επιχειρήσεων. Οι δήμαρχοι χαρακτηρίζουν ληστρική αυτή την απόφαση του ΥΠΕΣ και κατηγορούν την κυβέρνηση για κανονικό χαράτσι.

Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και δήμαρχοι που πρόσκεινται στο κυβερνών κόμμα εμφανίσθηκαν κάθετα αντίθετοι στο νέο «χαράτσωμα» των ΟΤΑ. Ο ο πρόεδρος της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Κ. Μακεδονίας και δήμαρχος Πυλαίας – Χορτιάτη Ιγνάτιος Καϊτεζίδης, δήλωσε κάθετα αντίθετος με αυτή την απόφαση και τόνισε ότι “ελήφθη ερήμην της αυτοδιοίκησης, ότι είναι μια ακόμη απόφαση που συνιστά απαξίωση της” και υπογράμμισε ότι «αυτό δεν είναι προμήθεια, καταντά συνεταιρισμός» αντιπροτείνοντας η παρακράτηση να είναι ποσοστιαία 2%.

Η κατάργηση των ΝΠΔΔ και η μεταφορά προσωπικού

Ένα ακόμα αγκάθι στις σχέσεις των ΟΤΑ και της κεντρικής κυβέρνησης, που θα κοστίσει ακριβά στους δήμους, είναι η κατάργηση των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ) των δήμων, που θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούνιο του 2024.

Ο σχετικός νόμος, που ψηφίστηκε πριν από τη διεξαγωγή των δημοτικών εκλογών, προβλέπει ότι από την αρχή του νέου χρόνου και μέχρι το τέλος Ιουνίου, θα πρέπει να καταργηθούν 620 νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τα οποία λειτουργούν στους δήμους και οι αρμοδιότητές τους και το προσωπικό τους, να μεταφερθούν στους δήμους. Η κυβέρνηση προχωρά σε αυτή τη ρύθμιση με την αιτιολογία της περικοπής εξόδων. Οι περισσότεροι δήμαρχοι είναι έντονα αντίθετοι και ήδη 180 έχουν αιτηθεί την εξαίρεση των δήμων τους.

Το τέλος ταφής και η προσφυγή στο ΣτΕ

Το θέμα όμως που έχει ξεσηκώσει τους δημάρχους και ετοιμάζονται να προσφύγουν μέσω της ΚΕΔΕ στο ΣτΕ, και δη το αμέσως επόμενο διάστημα είναι η αφαίμαξη εκατομμυρίων ευρώ για το περίφημο τέλος ταφής

Πρόκειται για το πρόστιμο που καλούνται να πληρώσουν οι δήμοι ως περιβαλλοντικό φόρο για τους τόνους των απορριμμάτων που οδηγούνται στις χωματερές, χωρίς να έχει προηγηθεί ανακύκλωση. Θεωρητικά υιοθετήθηκε το 2012 ως μέσο πίεσης προκειμένου οι δήμοι να αυξήσουν τα ποσοστά ανακύκλωσης και η επιβολή του ξεκίνησε από 1/1/2022, με κλιμακωτή αύξηση δηλαδή 20 ευρώ τον τόνο και  ετήσια αύξηση 5 ή 10 ευρώ/τόνο, μέχρι να καταλήξει στα 55 ευρώ/τόνο από 1/1/2027.

Για το τέλος ταφής η κυβέρνηση αιφνίδια αποφάσισε να το παρακρατήσει από τους πόρους για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, και αυτό σημαίνει ότι θα περικόψει  το ποσό των 230 εκατ. ευρώ, που αφορά τα τέλη ταφής για 2022, 2023 και α΄ εξάμηνο 2024.

Κυρίζογλου: Λειτουργούμε υπέρ της αυτοδιοίκησης

Οι δήμαρχοι είναι εξοργισμένοι με αυτή την υφαρπαγή πόρων και ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Λάζαρος Κυρίζογλου, ανακοίνωσε πως την αίτηση ακύρωσης στο ΣτΕ  που θα κατατεθεί στις 12 Φεβρουαρίου θα την συνυπογράφουν 100 δήμοι.

Όπως τόνισε στην Parallaxi, ο δήμαρχος Αμπελοκήπων Μενεμένης και πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου, «εμείς έχουμε την ανεξαρτησία και λειτουργούμε υπέρ της αυτοδιοίκησης και γι αυτό προασπίζοντας τα συμφέροντα της τοπικής αυτοδιοίκησης προσφεύγουμε στην ελληνική δικαιοσύνη κατά της επιβολής του τέλους ταφής γιατί την θεωρούμε άδικη». Τόνισε δε πως η προσφυγή είναι έτοιμη και θα κατατεθεί, όπως έχει προγραμματιστεί στις 12 Φεβρουαρίου.

Δανιηλίδης: Η επιβολή του τέλους ταφής είναι αντισυνταγματική  

Ο δήμαρχος Νεάπολης-Συκεών και πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής της ΚΕΔΕ Σίμος Δανιηλίδης θεωρεί ότι «όλοι οι δήμαρχοι της χώρας ομόθυμα είναι αντίθετοι στο αυθαίρετο, παράνομο και αντισυνταγματικό τέλος ταφής απορριμμάτων που επιβλήθηκε σε βάρος της κοινωνίας και όχι απλά εις βάρος των δήμων».

Τονίζει δε πως πολλοί δήμοι, αν δεν δικαιωθεί η προσφυγή της ΚΕΔΕ για το τέλος ταφής, θα αναγκαστούν από τα οικονομικά δεδομένα να προχωρήσουν σε αύξηση των δημοτικών τελών. Όπως τονίζει, ο δήμος Νεάπολης Συκεών μόνο για το τέλος ταφής θα υποχρεωθεί να πληρώσει 1.5 εκατομμύριο καθώς έχει επιβληθεί αναδρομικά.

«Είναι απαράδεκτο και το γεγονός ότι γίνεται παρακράτηση απευθείας από τους ΚΑΠ, που είναι απόλυτα αντισυνταγματικό, καθώς αυτά τα χρήματα προορίζονται για τη λειτουργία των ΟΤΑ», τονίζει και αναφέρει ότι «εμείς ως δήμος κάναμε αιματηρές οικονομίες και δεν αυξήσαμε τα δημοτικά τέλη και αν δεν έχουμε καλή κατάληξη, μπορεί το καλοκαίρι να είμαστε στο κόκκινο και φοβάμαι ότι δεν θα αντέξουμε, όπως και πολλοί άλλοι δήμοι. Αυτή η πολιτική της κυβέρνησης στρέφεται κατά της αυτοδιοίκησης».

Αντιδήμαρχος Οικονομικών Θεσσαλονίκης: Μας κόβουν 6,5 εκατομμύρια από τους ΚΑΠ

Ο αντιδήμαρχος Οικονομικών του δήμου Θεσσαλονίκης ,Γιώργος Αρβανίτης είναι κατηγορηματικός και μιλά σχεδόν για επίθεση του κεντρικού κράτους στους ΟΤΑ με αφαίρεση και στέρηση πόρων.

«Καλούμαστε να πληρώσουμε το τέλος ταφής από χρήματα που δεν έχουμε και γι αυτό γίνεται παρακράτηση από τα κονδύλια των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ) και γι αυτό προετοιμαζόμαστε για προσφυγή στο ΣτΕ. Για το δήμο Θεσσαλονίκης, η παρακράτηση θα είναι 6,5 εκατομμύρια και για αυτό ως δήμος συμμετέχουμε στην προσφυγή», τονίζει και αναφέρει ότι το τέλος ταφής επιβαρύνει τις υπηρεσίες καθαριότητας και θα πρέπει να καλυφθεί από τα ανταποδοτικά τέλη.

Επίσης αναφέρει ότι «επιπρόσθετα υπάρχει και η επιβάρυνση του ΦΟΣΔΑ με το τέλος διαχείρισης αποβλήτων, το οποίο αυξήθηκε από 36 ευρώ τον τόνο στα 56 ευρώ τον τόνο, συν το τέλος ταφής, φτάνουμε να πληρώνουμε για κάθε τόνο που πηγαίνει στον ΧΥΤΑ, 86 ευρώ για κάθε τόνο» ενώ σημειώνει ότι θα πρέπει να αυξηθεί η διαδικασία της ανακύκλωσης .

Ποιοι δήμοι αύξησαν τα δημοτικά τέλη και ποιοι όχι

Με δεδομένο ότι το οικονομικό περιβάλλον δεν είναι ευνοϊκό για την αυτοδιοίκηση, σε αρκετούς δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος είχαμε αύξηση των δημοτικών τελών, ιδίως σε δήμους όπου υπήρξε αλλαγή ηγεσίας.

• Στο κεντρικό δήμο Θεσσαλονίκης, είχαμε αύξηση 35% στα δημοτικά προκειμένου να καλυφθούν τα μεγάλα ελλείμματα που κληρονόμησε η διοίκηση του Σ. Αγγελούδη από την διοίκηση του Κ. Ζέρβα. Να σημειωθεί ότι η αύξηση εγκρίθηκε με τις ψήφους της προηγούμενης διοίκησης σε συνεδρίαση του νέου δημοτικού συμβουλίου.
• Στον δήμο Καλαμαριάς η νέα διοίκηση της Χρύσας Αράπογλου, αποφάσισε αύξηση δημοτικών τελών κατά 30%. «Τις αυξήσεις δεν τις επέλεξε η νέα διοίκηση, τις επέβαλε η προηγούμενη» τόνισε ο αντιδήμαρχος Οικονομικών, Διοίκησης Ζαχαρίας Κώστας, που έκανε λόγο για «δεινή οικονομική κατάσταση» του δήμου Καλαμαριάς.
• Στον δήμο Κορδελιού – Ευόσμου, η νέα διοίκηση του Λευτέρη Αλεξανδρίδη, αποφάσισε να αυξήσει τα δημοτικά τέλη κατά 35%, χαρακτηρίζοντας μονόδρομο την αύξηση προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα ανοίγματα που κληρονόμησε από την διοίκηση του Κλεάνθη Μανδαλιανού.
• Στο δήμο Παύλου Μελά η νέα διοίκηση του Δημήτρη Ασλανίδη δεν προχώρησε σε αύξηση των δημοτικών τελών. Ο προϋπολογισμός του δήμου, άλλωστε, με παγωμένα τα δημοτικά τέλη, είχε ήδη ψηφιστεί από την διοίκηση του Δημήτρη Δεμουρτζίδη.
• Στο δήμο Νεάπολης Συκεών, σε ένα από τους πιο εύρωστους δήμους της πόλης, η διοίκηση του Σίμου Δανιηλίδη αποφάσισε μηδενικές αυξήσεις ενώ διατήρησε ανέπαφες και τις εκπτώσεις στα δημοτικά τέλη για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού.
• Ανάλογα και στον δήμο Αμπελοκήπων Μενεμένης, ο δήμαρχος Λάζαρος Κυρίζογλου, διατηρώντας την παράδοση των τελευταίων ετών δεν αύξησε τα δημοτικά τέλη. Όπως αναφέρει ο δήμαρχος Λ. Κυριζόγλου, η συνολική μείωση στα δημοτικά τέλη την τελευταία δεκαετία ανήλθε σε 37,66% για τις κατοικίες και σε 39,66% για τα καταστήματα στη Μενεμένη και σε 19,66% στους Αμπελόκηπους.

Δηλαδή σε όλους τους δήμους όπου είχαμε αλλαγή διοίκησης, υπήρξαν αυξήσεις με εξαίρεση τον δήμο Παύλου Μελά, όπου ο νέος δήμαρχος Δημήτρης Ασλανίδης, έκρινε ότι έπρεπε να διατηρηθεί ο προϋπολογισμός που ψηφίστηκε από την προηγούμενη διοίκηση.