Οι φορές που η Χαλκιδική κάηκε – Τι γίνεται με τις πυρκαγιές σήμερα

Με αφορμή τις φωτιές που σημειώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες στην Χαλκιδική, εδώ συγκεντρώσαμε τις μεγαλύτερες πυρκαγιές που έπληξαν την περιοχή. 

Μυρτώ Τούλα
οι-φορές-που-η-χαλκιδική-κάηκε-τι-γίν-903770
Μυρτώ Τούλα

Με αφορμή τις φωτιές που σημειώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες στην Χαλκιδική, εδώ συγκεντρώσαμε τις μεγαλύτερες πυρκαγιές που έπληξαν την περιοχή. 

Τί συμβαίνει σήμερα; 

1978-1989 O περιφερειακός σύμβουλος Χαλκιδικής Δημήτρης Τζηρίτης, ανέφερε στο ΑΠΕ ότι το 1978 στην Κασσάνδρα είχαν καεί πενήντα δύο χιλιάδες στρέμματα δάσους και τουριστικές εγκαταστάσεις, δεν υπήρξαν ωστόσο, ευτυχώς, θύματα.

Το 1989, μεγάλη πυρκαγιά ξεσπά το 1989, από κεραυνό στη Σιθωνία. Κατέκαψε σχεδόν όλο το βόρειο τμήμα της χερσονήσου.

Μεγάλη ήταν και η πυρκαγιά που ξέσπασε το 1989 από κεραυνό στη Σιθωνία και κατέκαψε σχεδόν όλο το βόρειο τμήμα της χερσονήσου. 

Ο κ. Στεργιάδης θυμάται, ωστόσο, ιδιαίτερα έντονα, τις πυρκαγιές του 2012 στην Ουρανούπολη, του 2006 στην Κασσάνδρα, του 2004 στον Μαρμαρά και του 1989 στη Σιθωνία. 2004

Aνεξέλεγκτες φωτιές «σαρώνουν» Mεγαλόπολη και Mαρμαρά, αναφέρουν τα ΝΕΑ.

Μπαράζ πυρκαγιών προκάλεσαν οι δυνατοί άνεμοι που έπνεαν το προηγούμενο εικοσιτετράωρο. Στην Παλαιόχουνη (κοντά στη Μεγαλόπολη) και στο Μαρμαρά Χαλκιδικής, εξακολουθούσαν να μαίνονται ανεξέλεγκτες έως τις πρώτες πρωινές ώρες. Στον Μαρμαρά, μάλιστα, απειλήθηκαν και σπίτια, ενώ κοντά σε οικισμούς πέρασαν οι φλόγες και στην Παλαιόχουνη.

Στις 7 Σεπτέμβρη, στις 8 χθες το βράδυ ξέσπασε πυρκαγιά σε δασική έκταση στην περιοχή Παρθενώνας του Μαρμαρά Χαλκιδικής. H φωτιά ξεκίνησε σχεδόν ένα χιλιόμετρο έξω από τον Μαρμαρά, στον σκουπιδότοπο της περιοχής, αλλά λόγω των ανέμων γρήγορα επεκτάθηκε στη δασώδη περιοχή. Αργά τη νύχτα η φωτιά απείλησε κατοικημένες περιοχές και οι φλόγες έφτασαν σε μικρή απόσταση από τα πρώτα σπίτια του οικισμού, αλλά γρήγορα το μέτωπο περιορίστηκε.

 Κατέστρεψε κυρίως νεόφυτο πευκοδάσος, καθώς στην ίδια περιοχή είχε σημειωθεί πυρκαγιά πριν από μία δεκαετία. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις της Χαλκιδικής εκείνες τις ημέρες αντιμετώπισαν άλλες δύο πυρκαγιές, νωρίτερα στη Σιθωνία που σβήστηκε το απόγευμα και στα Στάγειρα που τέθηκε υπό έλεγχο λίγο μετά τις 10 το βράδυ.

Εστία κινδύνου αποτελούσε εδώ και τριάντα χρόνια η χωματερή που λειτουργεί μέσα σ’ ένα από τα ωραιότερα δάση της Χαλκιδικής. Απεδείχθη, όταν η φωτιά που ξεκίνησε από τα σκουπίδια έκανε σε 16 ώρες στάχτη μια πευκόφυτη έκταση 1.000 στρ. στο Νέο Μαρμαρά, το 2004. H πυρκαγιά τέθηκε υπό έλεγχο σχεδόν μέσα σε ένα 24ωρο, αλλά κατά τη διάρκεια της νύχτας οι φλόγες έκαιγαν με αμείωτη ένταση την καταπράσινη περιοχή, ενώ απείλησαν κατοικημένες περιοχές. Το χωριό του Νέου Μαρμαρά κινδύνευσε όταν οι φλόγες «πέρασαν» την περιφερειακή οδό και έφθασαν σε απόσταση αναπνοής από τα σπίτια και το σχολείο. Διακόσιοι πυροσβέστες με 50 οχήματα από Θεσσαλονίκη και Χαλκιδική, άνδρες των EMAK και κάτοικοι με υδροφόρες του δήμου και χωματουργικά μηχανήματα κατάφεραν να αναχαιτίσουν το πύρινο μέτωπο. Από τα ξημερώματα τέσσερα πυροσβεστικά αεροσκάφη τύπου «Κάναντερ» συμμετείχαν στη μάχη της κατάσβεσης, η οποία τέθηκε τελικά υπό έλεγχο αργά το μεσημέρι. Το πρώτο φως της ημέρας αποκάλυψε το μέγεθος της καταστροφής. Στάχτη και αποκαΐδια ήταν ό,τι είχε απομείνει από το πυκνόφυτο δάσος ανάμεσα στον παραδοσιακό οικισμό του Παρθενώνα και το Νέο Μαρμαρά.

Η λειτουργία της χωματερής μέσα στο δάσος προκάλεσε σειρά ερωτημάτων. «Με την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου είχαμε δώσει οδηγίες σε δήμους και κοινότητες για τον έλεγχο των χωματερών, ενώ διατέθηκαν κονδύλια και για περιποίηση χώρων που παραμένουν ενεργοί», ανέφερε ο περιφερειάρχης K. Μακεδονίας κ. Γ. Τσιότρας. «H χωματερή ήταν νόμιμη, περιφραγμένη εδώ και τρία χρόνια, τα σκουπίδια ήταν σκεπασμένα με χώμα και φυλάσσεται», διατείνεται ο K. Παπαλέξης, αντιδήμαρχος N. Μαρμαρά.

2006

Η Δασική Πυρκαγιά της Κασσάνδρας ήταν μια φυσική καταστροφή που ξεκίνησε δυτικά του οικισμού του Πολύχρονου Χαλκιδικής. Ειδικότερα, τις ημέρες της πυρκαγιάς η ΕΜΥ είχε αναφέρει μεγάλη πιθανότητα “επικίνδυνων καιρικών φαινομένων” στην περιοχή, γεγονός το οποίο καθιστούσε ευάλωτη την δασική ύλη της Κασσάνδρας, καθώς έως τότε απουσίαζαν σε μεγάλο βαθμό οι δασικοί δρόμοι και συστήματα πυρασφάλειας, στοιχεία που θα βοηθούσαν στην πρόληψη μιας καταστροφής.

Η φωτιά ξεκίνησε κατά τις απογευματινές ώρες της 21 Αυγούστου του 2006, η οποία μέχρι την επόμενη μέρα εξαπλώθηκε ταχύτατα δημιουργώντας έτσι ένα πύρινο μέτωπο 10 χιλιομέτρων μέχρι το Πευκοχώρι. Αργά τη νύχτα της Δευτέρας προς Τρίτη, η Κασσάνδρα κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενώ μέχρι και 4 μέρες μετά, κατά την τελική κατάσβεσή της, ο απολογισμός της ήταν τραγικός.

Πιο συγκεκριμένα 50.000 στρέμματα πευκοδάσους γίνανε στάχτη, καταστρέφοντας έτσι ένα μοναδικό οικοσύστημα που είχε παραμείνει ανέγγιχτο για αιώνες, δύο νεκρούς, δεκάδες άτομα με αναπνευστικά προβλήματα σε νοσοκομεία και ογδόντα κτήρια κατεστραμένα μεταξύ των οποίων ένα ξενοδοχείο και ένα Σούπερ Μάρκετ.

Έως και σήμερα δεν έχει υπάρξει πόρισμα το οποίο να δείχνει τα πραγματικά αίτια της πυρκαγιάς μεταξύ των οποίων είναι ο ανθρώπινος παράγοντας αλλά και οι φυσικές συνθήκες. Αυτόπτης μάρτυρας αναφέρει: “Ήμουν 7 χρονών, οπότε έχω θολή μνήμη. Ήμασταν στο εξοχικό μας στο Πευκοχώρι, ήρθε ο πατέρας μου και μας είπε πως έπιασε φωτιά να ετοιμαστούμε γρήγορα και να φύγουμε από το σπίτι. Από το μπαλκόνι έβλεπες τις φλόγες από παντού, ο καπνός πλησίαζε απειλητικά το Πευκοχώρι. Πήραμε το αμάξι για να πάμε στην Ακτή Ξενία, στον δρόμο επικρατούσε ένας πανικός, όλοι φώναζαν για τα σπίτια τους, μία απελπισία για το που θα πάμε. Η εικόνα της φωτιάς γύρω σου ήταν σπαρακτική, ο καπνός μας γέμιζε τα πνευμόνια. Μία ασφυξία. Φτάσαμε στην παραλία, μας είχαν πει πως θα μας πάρει καράβι για να μας πάει στην Σιθωνία. Είχαν φτάσει κάποια ψαροκάικα, μπαίναμε μέσα και φτάναμε στο δεύτερο “πόδι”. Εκεί επικρατούσε μία σύγχιση για το ποιος θα επιβιβαστεί πρώτος. Μπήκαμε κι εμείς στο καράβι. Το προσωπικό ήταν φιλικό ηρεμούσε τα παιδιά για να μην φοβούνται λόγω του κύματος. Φορούσαμε σωσίβιο και θυμάμαι πως η μητέρα μου έκλαιγε για το σπίτι. Φτάσαμε στο δεύτερο πόδι και βλέπαμε την πύρινη κόλαση της Κασσάνδρας. Το σπίτι μας δεν κινδύνευσε, όταν επιστρέψαμε παντού ήταν αποκαϊδια μιας ολόκληρης ζωής.” 2012

Το 2012, η πυρκαγιά είχε ξεσπάσει στο Άγιον Όρος κοντά στη Μονή Χιλανδαρίου, ενώ είχε επεκταθεί κοντά στον οικισμό της Ουρανούπολης, όπου απείλησε σπίτια και ξενοδοχεία, με αποτέλεσμα να εκκενωθούν αρκετά από αυτά. 

Η κινητοποίηση των δυνάμεων πυρόσβεσης ήταν τεράστια καθώς το μέτωπο της φωτιάς έφτανε τα 25 χιλιόμετρα, ενώ η ευρύτερη περιοχή είχε κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και ο αέρας που έπνεε μετέφερε αποκαΐδια και στάχτες στις απέναντι ακτές της Σιθωνίας. 

Τελικά, ύστερα από τέσσερις μέρες ξεκίνησε βροχή προσφέροντας μία ανέλπιστη βοήθεια στις δυνάμεις πυρόσβεσης που κατάφεραν να σβήσουν τη φωτιά δυο μέρες αργότερα.

Μαρτυρία αναφέρει: “Όταν καιγόταν το Άγιον Όρος ήμουν 10 χρονών, είχα έρθει με τον παππού διακοπές στον Όρμο Παναγίας. Είχαμε πάει για ψάρι σε μία ταβέρνα στην πλατεία το βράδυ και οι φλόγες φαινόντουσαν μέσα από την θάλασσα. Κάθε μέρα η παραλία, ήταν γεμάτη στάχτες, καθόμασταν τα παιδιά της παρέας και χαζεύαμε τον καπνό απέναντι, μία εικόνα καταστροφής στον ορίζοντα. Που μπορεί να ήταν μακριά αλλά έμοιαζε τόσο κοντά μας.”

Στο σήμερα.

Ο Άρης Κατιρτζίδης, υπεύθυνος της πυροσβεστικής στην Χαλκιδική αναφέρει πως υπήρξαν χρονιές με μικρό αριθμό πυρκαγιών στην Χαλκιδική αλλά και άλλες που οι πυρκαγιές ήταν μεγάλες και σημείωσαν σοβαρές ζημιές, οι χειρότερες χρονιές ήταν το 2006 με την καταστροφική πυρκαγιά στην Κασσάνδρα και το 2012 με την Μεγάλη φωτιά του Αγίου Όρους.  “Από εκεί και πέρα υπήρχαν άλλες μεγάλες πυρκαγιές αλλά μικρότερες από αυτές τις δύο. Σε ότι αφορά την πρόληψη είναι αρμόδια η δασική υπηρεσία, φέτος γίνεται μία μεγάλη προσπάθεια να συντηρηθούν οι δρόμοι να συντηρηθούν αντιπυρικές ζώνες, αυτό έχει αρκετά χρόνια να γίνει σε τόσο μεγάλο βαθμό και φέτος είναι η πρώτη χρονιά που γίνεται συστηματικά. Εκεί που πρέπει να εστιάσουμε είναι στα μέτρα που πρέπει να παίρνει ο κάθε πολίτης για να μην βλέπουμε την τραγική εξέλιξη. Όλοι όσοι έχουν σπίτια σε δασικές εκτάσεις, είτε αυτά είναι εντός οικισμών, είτε εκτός, πρέπει να λαμβάνουν μέτρα. Να καθαρίζονται από τα ξηρά χόρτα, να μην έχουν αποθηκευμένα ευφλεκτά υλικά στην αυλή, απαραίτητο το λάστιχο ποτίσματος, η ωδή πρόσβασης να είναι ελεύθερες προς τα πυροσβεστικά οχήματα, τα κουφώματα να είναι από άκαυστο υλικό, στις καμινάδες να υπάρχουν σίτες για να μην περνούν καύτρες, σε περίπτωση πυρκαγιάς, η ψησταριές να είναι χτιστές να έχουν απόσταση δύο μέτρα από τα κλαδιά και η βλάστηση από κάτω να είναι καθαρή. Όλα τα μέτρα που θα προλάβουν μία δυσάρεστη εξέλιξη και για εμάς και για τους ίδιους. Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε όλοι είναι ότι δεν ανάβουμε φωτιές μέσα στα δάση, για κανέναν λόγο. Από την υπηρεσία μας στην περίπτωση που παρατηρηθεί φωτιά στο δάσος επιβάλλονται διοικητικά πρόστιμα, για παραδειγματισμό.” τονίζει. 

Ο κ. Κατιρτζίδης μας εξηγεί πως οι πυρκαγιές στην Χαλκιδική οφείλονται κυρίως από αμέλεια, από κεραυνούς αλλά και από το δίκτυο της ΔΕΗ το οποίο διέρχεται μέσα από δάσος και στην Σιθωνία και στην Κασσάνδρα.  “Δεν αποκλείουμε το ενδεχόμενο πρόθεσης αλλά κυρίως έχουμε πυρκαγιές από αμέλεια. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια είναι πάνω-κάτω στα ίδια επίπεδα. Όμως το προσωπικό που υπάρχει δεν επαρκεί, όταν εκδηλώνονται πολλές πυρκαγιές ταυτόχρονα όσοι και να είμαστε δεν επαρκούμε. Θέλουμε ανανέωση και των πυροσβεστικών οχημάτων, προσθήκη επιπλέον πυροσβεστικών κυρίως για την αντιπυρική περίοδο κι αυτό δεν αφορά μόνο τις υπηρεσίες της Χαλκιδικής αφορά όλη την Ελλάδα. Ο πολίτης πρέπει να προσέχει και να παίρνει τα μέτρα που πρέπει. Αν ο καθένας είχε καθαρή την αυλή του και είχε προστατεύσει και το γύρω της αυλής, δεν θα είχαμε τόσα πολλά προβλήματα, τουλάχιστον στην Χαλκιδική που είναι ένας τουριστικός κατά βάση Νομός, με πολλές εξοχικές κατοικίες. Εργάστηκα στις μεγάλες φωτιές του 2006, και του 2012. Η φωτιά του 2006 εκδηλώθηκε σε χώρο που υπάρχουν εξοχικές κατοικίες, απειλήθηκαν αρκετές από αυτές, υπήρχε πανικός. Σε μία ημέρα η φωτιά από την μία πλευρά του “ποδιού” βγήκε στην άλλη. Η φωτιά του Αγίου Όρους είχε άλλα χαρακτηριστικά ήταν σε πολύ πυκνή βλάστηση, κράτησε πολλές ημέρες, είδαμε κάτι διαφορετικό.” καταλήγει. 

Η κ. Κυριακή Μάλαμα, βουλευτής Χαλκιδικής του ΣΥΡΙΖΑ διευκρινίζει πως οι πυρκαγιές στην Χαλκιδική είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο. “Πάντα υπήρχαν φωτιές στην Χαλκιδική, άλλες φορές ήταν καταστροφικές, άλλες φορές αντιμετωπίστηκαν. Τώρα με την κλιματική αλλάγη θα αντιμετωπίζουμε ακόμη συχνότερα τέτοια φαινόμενα, το θέμα είναι η πολιτεία πως στέκεται απέναντι στις πυρκαγιές. Ποιος είναι ο σχεδιασμός της και ποια η ενίσχυση των πυροσβεστικών τμημάτων, των οχημάτων, την πρόληψη όλα τα απαραίτητα στοιχεία που θα αποτρέψουν μία ενδεχόμενη καταστροφή. Η Χαλκιδική έχει μεγάλο ορεινό όγκο, ο οποίος είναι δύσκολο να προσεγγιστεί σε περίπτωση πυρκαγιάς, δεν υπάρχουν αντιπυρικές ζώνες. Πρέπει να υπάρχει ένας σωστός ολοκληρωμένος σχεδιασμός, όχι εξαγγελίας που μας έχουν συνηθίσει οι εκάστοτε κυβερνήσεις, με ανανέωση του στόλου και προσλήψεις πυροσβεστών. Τα μέτρα που έχουν παρθεί τα τελευταία χρόνια είναι ανεπαρκέστατα, αν είχαν παρθεί ουσιαστικά μέτρα, δεν θα είχαμε τόσες καμένες εκτάσεις. Αν σκεφτεί κανείς, τους πυροσβέστες δεν τους αντιμετωπίζουμε ως επαγγελματίες αλλά ως εποχικούς τους οποίους μετά τους διώχνουμε, παίρνουμε άλλους, τους ξανά εκπαιδεύουμε και κάθε χρόνο γίνεται το ίδιο. Γι αυτόν ακριβώς τον λόγο θα πρέπει να υπάρξει η μόνιμη πρόσληψη. Επίσης, επιζητούμε δασοφύλακες, να μεριμνούν και να ελέγχουν.” αναφέρει. 

Η κ. Μάλαμα σχολιάζει στην parallaxi πως τα δάση της Χαλκιδικής δεν καθαρίζονται, καθώς δεν υπάρχει αρκετό προσωπικό για να αναλάβει το συγκεκριμένο έργο.  “Στις μεγάλες φωτιές βρισκόμουν στην Χαλκιδική. Δε νομίζω πως υπάρχει άνθρωπος ο οποίος γνωρίζει πως στο δίπλα χωριό υπάρχει πυρκαγιά και είναι ήσυχος. Είναι τραγικό το συναίσθημα, για εμάς, για την φύση, για το περιβάλλον, μία πυρκαγιά κατασπαράζει όλο το κοινωνικό σύστημα.” καταλήγει.  Με πληροφορίες από kathimerini, ΑΠΕ, NEA

Σχετικά Αρθρα
Σχετικά Αρθρα