Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντισμού: Οι φοιτητές στο μικροσπόπιο

Η Παγκόσμια Ημέρα Εθελοντισμού για την Οικονομική και Κοινωνική Ανάπτυξη (International Volunteer Day for Economic and Social Development) τιμάται  Καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 1985, με στόχο την ενημέρωση του κοινού για τον ρόλο του εθελοντισμού στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη,

Στη σύγχρονη εποχή όλο και περισσότεροι άνθρωποι κάνουν εθελοντισμό σε κάποια πλευρά της ανθρώπινης δραστηριότητας, από την προσφορά δωρεάν γευμάτων και ρούχων σε άπορους μέχρι φεστιβάλ και κάθε τύπου εκδηλώσεις. Οι φοιτητές αποτελούν  μια κοινωνική ομάδα έντονα δραστήρια στην εθελοντική δράση, για τον λόγο αυτό είναι άξιο λόγου και προσοχής τόσο οπτική τους όσο κα η δράση τους πάνω στον εθελοντισμό.

Εθελοντισμός ή Αλληλεγγύη?

Καταρχάς, πως ορίζουν οι φοιτητές-τριες τον εθλεοντισμό?

Για την Φαίδρα, φοιτήτρια πολιτικών επιστημών στο ΑΠΘ και εθελόντρια στις κατασκηνώσεις ΧΑΝΘ και στο Φεστιβάλ κινηματογράφου, εθελοντισμός σημαίνει «Προσφορά, όσο κλισέ και αν ακούγεται, μια πηγαία επιθυμία και ανάγκη να προσφέρεις. Σκέφτομαι ότι βγαίνει από μέσα μας για τους άλλους».

Πολύ κοντά σε αυτόν τον ορισμό βρίσκεται και η οπτική του Φάνη, φοιτητή Νομικής στο ΑΠΘ και εθελοντή στο Γραφείο Συντονισμού Εθελοντών και Φοιτητικών Δράσεων, ο οποίος τον ορίζει ως «διάθεση να προσφέρεις και να βοηθήσεις τον κόσμο».

Η Αναστασία, φοιτήτρια Ψυχολογίας στο ΑΠΘ και εθελόντρια στο ARSIS, ορίζει τον εθελοντισμό ως «μια διαδικασία να βλέπεις διαφορετικά τον κόσμο και τα βιώματά του».

Από την άλλη, σε μια λίγο διαφορετική κατεύθυνση κινήθηκε η γνώμη του Γιώργου, φοιτητή δημοσιογραφίας στο ΑΠΘ και της Ιωάννας, φοιτήτριας Διεθνών και Ευρωπαικών σπουδών στο ΠΑΜΑΚ, εθελοντές και οι δύο στον κοινωνικό χώρο Ετεροτοπία.

Πιο συγκεκριμένα, η Ιωάννα θεωρεί πως η σωστή λέξη είναι η αλληλεγγύη: «Η αλληλεγγύη ως λέξη είναι πολύ σημαντική, δεν είναι μόνο ότι προσφέρεις, αλλά αντιλαμβάνεσαι και την κοινωνική συνθήκη, εθελοντισμό μπορούν να κάνουν και οι μεγάλες εταιρίες».

«Εθελοντισμός σημαίνει στήριξη ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, οι οποίες χρειάζονται βοήθεια γιατί είναι παραμελημένες από την κυβέρνηση κα την κρατική πολιτική» (Γιώργος).

Απουσία κράτους, παρουσία εθελοντών?

Μια σημαντική πτυχή του ζητήματος που αναδείχθηκε είναι αυτή της απουσίας του κράτους και της κάλυψής της μέσω εθελοντικών δράσεων. Αύτη ήταν και η αφορμή ορισμένων φοιτητών-τριών να κινητοποιηθούν.

«Το ίδιο το κράτος και οι οργανισμοί στηρίζονται πολύ στην εθελοντική βοήθεια. Για παράδειγμα οι εθελοντές πυροσβέστες, αντί να δημιουργήσουν παραπάνω θέσεις και  παραπάνω παροχές και κίνητρα για να ασχοληθεί ο κόσμος με την πυροσβεστική για να τους προστατεύομε, δίνουν προτεραιότητα σε άλλα πράγματα, και θα βασιστούν στο γεγονός ότι υπάρχει αυτό το μεράκι, το φιλότιμο, η αλληλεγγύη, και στο γεγονός πως ο κόσμος θα τρέξει» (Φαίδρα).

«Το γεγονός ότι έβλεπα ανθρώπους να μην μπορούν να βοηθηθούν από την επίσημη κρατική πολιτική, σκέφτηκα ότι κάπως έπρεπε και εγώ να βοηθήσω με κάποιον τρόπο να βοηθήσω αυτούς τους ανθρώπους» (Γιώργος).

«Ένας άστεγος δεν είναι πρόβλημα, είναι αποτέλεσμα  πολτικών αποφάσεων. Θα ήθελα να μην υπάρχει η ανάγκη χώρων, όπως αλλά ένα κοινωνικό κράτος που να παρέχει τα απαραίτητα» (Ιωάννα).

Συναισθήματα, δεξιότητες και προσφορά

Τι κερδίζουν, όμως, οι φοιτητές, και πως αισθάνονται μέσα από την διαδικασία του εθελοντισμού και της αλληλεγγύης προς τους άλλους;

Αυτό που κυρίως κέρδισα δεν ήταν υλικό ή κάποιο τεχνικό skill, αλλά κάτι συναισθηματικό κα ψυχικό. Το να βλέπεις αυτούς τους ανθρώπους να χαμογελάνε, να σου λένε ευχαριστώ, το ότι εκτιμούν το ότι προσπάθησες να τους δώσεις το ελάχιστο. Η ψυχολογία είναι αρκετά σημαντικό κομμάτι στη ζωή μας, ειδικά στην σύγχρονη επόχη της ψυχολογικής φθοράς» (Γιώργος).

«Είναι όμορφο να βλέπεις στην αλληλεπίδραση με τον κόσμο να χαίρονται από αυτό, σε γεμίζει. Αυτό το συναίσθημα του να δίνεις και να παίρνεις χωρίς καν να το συνειδητοποιήσεις, είναι ένα αίσθημα πληρότητας, ένα αίσθημα αυτοόλοκληρωσης» (Αναστασία).

Η πρώτα φορά που ήρθα στην Αόρατη πόλη για να μοιράσουμε φαγητό, στον πρώτο άστεγο που δώσαμε φαγητό, δεν σταμάτησε να μας λέει ευχαριστώ, για 5 λεπτά, μας είπε ότι ήταν το πρώτο γεύμα της ημέρας του. Το ειρωνικό ήταν πως ο άνθρωπος αυτός βρισκόταν έξω από μια εκκλησία. Είναι ένα βίωμα αξέχαστο, το βλέμμα και η χαρά αυτού του ανθρώπου» (Ιωάννα).

Βέβαια, εκτός των συναισθημάτων, οι φοιτητές μπορούν να αποκτήσουν και δεξιότητες και νέες ικανότητες σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Όπως για παράδειγμα, το να «μαθαίνεις το πως να λειτουργείς σε μια ομάδα, αποκτάς οικονομικές ικανότητες διαχείρισης,  επικοινωνιακές δεξιότητες. Τέλος, ο εθελοντισμός σε βοηθάει για το πως θα κινηθείς και σε εργασιακό επίπεδο» (Φάνης).

Το πλαίσιο της ΧΑΝΘ σε προσανατολίζει και σε εκπαιδεύει στη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού, ομάδων, στη συνεργασία, σε soft skills. Ενώ, στο φεστιβάλ θεωρώ ότι απέκτησα πιο τεχνικά skills, να φτιάχνω πρόγραμμα, να διαχειρίζομαι προγράμματα στον Υπολογιστή, event management» (Φαίδρα).

Γνωριμίες και νέες παρέες

Όλοι οι φοιτητές/τριες συμφώνησαν πως μέσα από την διαδικασία του εθελοντισμού γνώρισαν πολύ σημαντικά άτομα της ζωής τους.

«Η ενασχόληση μου με τη δραστηριότητα αυτή, με έφερε σε επαφή με ανθρώπους που μοιράζονταν τις ιδίες αξίες και ανησυχίες με μένα, που θέλαν αν προσπαθήσουν να βελτιώσουν την κατάσταση όσο περνάει από το χέρι τους» (Γιώργος).

«Το κλίμα είναι πάρα πολύ ωραίο, γνωρίζεις πολλά άτομα, ανοίγεις τον κύκλο σου. Παίρνεις και κερδίζεις και αρκετή γνώση, πέρα από το αίσθημα πληρότητας» (Αναστασία).

«Μέσα σε αυτό το χώρο αλληλεγγύης έχω της καλύτερες αναμνήσεις, έχω γνωρίσει πολλούς ανθρώπους μοιραζόμαστε την ίδια αντίληψη ως προς το τι σημαίνει αλληλεγγύη και για την ανάγκη αυτό αν ακόμα σημαίνει κάτι, ισχυροί δεσμοί» (Ιωάννα).

«Από τους πιο σημαντικούς ανθρώπους στη ζωή μου αυτή τη στιγμή τους γνώρισα είτε από τη ΧΑΝΘ, είτε από το Φεστιβάλ. Είναι πολύ όμορφο ότι γνωριστήκαμε με αυτή την αφορμή. Οι άνθρωποι που συναναστράφηκα γενικά, ήταν πολύ πολύτιμοι, δηλαδή στη ΧΑΝΘ είχες να κάνεις με παιδιά, πιο μεγάλα σε εφηβική ηλικία, που βλέπεις σε τι μπορεί να εξελιχθούν , ενώ στο Φεστιβάλ συναναστρέφεσαι ανθρώπους που ήδη είναι κάπως φτασμένοι, ενήλικες ή καλλιτέχνες του χώρου γενικά, και δημιουργείς μια προσωπική σχέση» (Φαίδρα).

Όπως και να ορίζει κανείς τον εθελοντισμό, ότι και  να προσφέρει σημασία έχει η θέληση και το μεράκι για προσφορά προς τους άλλους ανθρώπους, στον βαθμό που είναι εφικτός για τον καθένα και τη καθεμία. Σίγουρα οι εμπειρία των φοιτητών της πόλης έχει κάτι να προσφέρει.