Παντού αλλά τώρα

Συνέντευξη: Αλίκη Τσιρλιάγκου

Η οργάνωσή της φετινής Μπιενάλε ανήκει στο Κ. Μ.Σ.Τ. και πραγματοποιείται με τη συμμετοχή της «Κίνησης των 5 Μουσείων Θεσσαλονίκης» (Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ) και τη στήριξη του Δήμου Θεσσαλονίκης. Τη γενική διεύθυνση έχει η Κατερίνα Κοσκινά, ιστορικός τέχνης-επιμελήτρια εκθέσεων και Πρόεδρος ΔΣ του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης που μπήκε στην ουσία της μεγαλύτερης εικαστικής εκδήλωσης που φιλοξενεί η πόλη μας.

1. Στην προηγούμενη Μπιενάλε, βρισκόμασταν ανάμεσα στο «γκρεμό και το Ρέμα». Φέτος το σύνθημα είναι «Παντού αλλά τώρα!». Μιλήστε μας λίγο για την κεντρική έκθεση της φετινής Μπιενάλε που επιμελείται η Adelina von Fürstenberg.

και οι δύο υπότιτλοι σχολιάζουν τον γενικό τίτλο “Παλιές Διασταυρώσεις-Make it New”, και νομίζω ότι και οι δύο αποδίδουν την πραγματικότητα των τελευταίων χρόνων στη Μεσόγειο. Κρίνω αισιόδοξο ότι η απόγνωση του «Γκρεμού και του Ρέματος» που δεν απείχε από την προ διετίας πραγματικότητα στην περιοχή, δίνει τη θέση της σε έναν τίτλο-πρόσταγμα που δηλώνει την αναγκαιότητα μιας άμεσης ρύθμισης του χώρου από τον χρόνο. Θεωρώ ότι ουσιαστικά μιλάμε για την κάθετη παρέμβαση του χρόνου στην οριζόντια διάταξη του ευρύτερου χώρου της Μεσογείου, με τις ιδιαιτερότητές του (genius loci). Σίγουρα η επικεφαλής επιμελήτρια έχει να πει περισσότερα.

2. Τι διαφορετικό να περιμένουμε από τη φετινή Biennale;

Μία άλλη πρόταση που σχολιάζει, καταγράφει, ιδωμένο από τους καλλιτέχνες, το σημερινό πρόσωπο της Μεσογείου. Όμως και εμείς περιμένουμε από τη φετινή Μπιενάλε, ως διοργανωτές, περισσότερη συμμετοχή και παλμό. Θέλουμε δηλαδή να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες ότι η Μπιενάλε ανήκει στην πόλη και αφορά το σύγχρονο πρόσωπό της. Εμείς κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διευρύνουμε το δίκτυο των συνεργασιών μας και με άλλες πόλεις στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, και προσφέρουμε μια μεγάλη εικαστική διοργάνωση, ανοιχτή και δωρεάν για όλους. Άλλωστε, πέρα από τις εκθέσεις, διοργανώνουμε συμμετοχικές και εκπαιδευτικές  δράσεις για μικρούς και μεγάλους (παιδαγωγικά προγράμματα, ομιλίες δράσεις στην πόλη, performances, εργαστήρια κ.ά.)

3. Σε κάθε Μπιενάλε υπάρχει μία συζήτηση σχετικά με τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες. Ποιο είναι το προφίλ τους πάνω στο οποίο επιλέγονται;

Η δική μας Μπιενάλε έχει ένα ιδιαίτερα πλούσιο πρόγραμμα που άπτεται πολλών διαφορετικών τομέων αλλά και περιόδων, θέλοντας να οδηγηθεί το κοινό μας σε όλα τα σημαντικά μέρη της πόλης και να ανακαλύψει την ιστορία της. Οι καλλιτέχνες συμμετέχουν σε όλα τα μουσεία και τις δράσεις μας. Υποθέτω λοιπόν ότι αναφέρεστε κυρίως στους καλλιτέχνες της κεντρικής έκθεσης. Θα μπορούσαμε για αυτούς να πούμε ότι είναι οι πρωταγωνιστές ενός σεναρίου που το γράφει ο επιμελητής της έκθεσης ο οποίος και τους έχει επιλέξει. Σε κάθε περίπτωση κρίνοντας από τα ονόματα που γνωρίζουμε, μας περιμένουν πολλές εκπλήξεις με έργα που συνδιαλέγονται μεταξύ τους «οριζόντια» αλλά και που το καθένα έχει να διηγηθεί και μία δικιά του ιστορία που το συνδέει με τον ίδιο τον καλλιτέχνη, μέσα από το βίωμα και τον τόπο του.

4. Οι Μπιενάλε δημιουργούν ένα διάλογο με την πόλη. Βρισκόμαστε ήδη στην 4η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης για τη Θεσσαλονίκη, πώς συμμετέχει και πώς την αντιλαμβάνεται το κοινό της πόλης;

Εμείς πιστεύουμε ότι οι Μπιενάλε πρέπει να δίνουν τροφή για διάλογο σε όλους. Για αυτό και εμπλέκουμε σχολεία και Πανεπιστήμια, τον Δήμο, μουσεία, ινστιτούτα, φεστιβάλ και πολλούς πολιτιστικούς και όχι μόνο φορείς. Στόχος μας είναι αυτός ο διάλογος να βγει και έξω από τη Θεσσαλονίκη για αυτό και επιδιώκουμε τη συνεργασία άλλων Μπιενάλε. Φέτος, διεκδικώντας μεγαλύτερη συμμετοχή του κοινού, φέρνουμε την κεντρική έκθεση στο κέντρο της πόλης και μάλιστα έξω από τους καθιερωμένους κλειστούς χώρους, με παρεμβάσεις στον αστικό ιστό και υπαίθριες δράσεις. Ελπίζουμε ότι το κοινό θα ενδιαφερθεί και θα ανταποκριθεί.

5. Ο γενικός τίτλος της προηγούμενης και της τρέχουσας Μπιενάλε «Παλιές Διασταυρώσεις-Make it Νew» αναφέρεται στην περιοχή της Μεσογείου. Ποιος είναι ο ρόλος της Μπιενάλε Θεσσαλονίκης στην ευρύτερη περιοχή; Έχει καταφέρει να προσελκύσει επισκέπτες της περιοχής;

Ήδη από την 3η Μπιενάλε είχαμε αυξημένη επισκεψιμότητα από ξένους και μάλιστα από κόσμο που συνδύασαν το ταξίδι τους στη Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης με αυτό στη Μπιενάλε της  Κωνσταντινούπολης. Η δύσκολη οικονομική συγκυρία είναι βέβαια γεγονός που δεν ευνοεί τις πολλές μετακινήσεις. Το πλούσιο όμως πρόγραμμα της Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης και ο διεπιστημονικός και διατομεακός χαρακτήρας της σε συνδυασμό με τη μεγάλη της διάρκεια μας επιτρέπει να υπολογίζουμε σε ένα διευρυμένο κοινό, αφού θα αξιοποιήσουμε τη συνεργασία μας, και με τα ΔΗΜΗΤΡΙΑ, τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, το Πεδίο Δράσης Κόδρα, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου,  κατά την πιο ζωντανή περίοδο της πόλης μας, που είναι από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Φεβρουάριο.. Θετικό ακόμη μήνυμα είναι ότι σιγά σιγά η Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης έχει μπει στον χάρτη των ανερχόμενων Μπιενάλε διεθνώς και ελπίζουμε ότι αυτό θα τραβήξει και πιο εξειδικευμένο κοινό και από τις γειτονικές χώρες.

*18/9/13 – 31/1/14, Είσοδος: Δωρεάν. Όλο το πρόγραμμα της 4ης Μπιενάλε εδώ