Θεσσαλονίκη, η πόλη που δεν αγαπά τα δίκυκλα

Η Θεσσαλονίκη είναι παραδομένη ολοκληρωτικά σχεδόν στην κουλτούρα του αυτοκινήτου. Η πόλη, με τις αστικές συγκοινωνίες να νοσούν βαριά, κινείται κυρίως με αυτοκίνητα ενώ η έλλειψη ποδηλατοδρόμων έχει εξοστρακίσει τη ήπια εναλλακτική μετακίνηση με ποδήλατο.

Το μόνο μέσο που ανταγωνίζεται ευθέως τη χρήση του ΙΧ στην πόλη, είναι οι μοτοσυκλέτες και τα κάθε είδους δίκυκλα.

Παλιότερα όσοι χρησιμοποιούσαν – καβαλούσαν μηχανές τους αποκαλούσαν υποτιμητικά «μηχανόβιους». Οι «νοικοκυραίοι» ποτέ δεν έβλεπαν θετικά τη χρήση της μοτοσυκλέτας και όσοι τις χρησιμοποιούσαν δεν ανήκαν στον «καλό κόσμο». Ο «μηχανόβιος» ήταν ένα στίγμα με καθαρά ταξικό περιεχόμενο, καθώς ο δικυκλιστής περιγράφεται, εν μέρει ακόμα και σήμερα, ως άτομο χαμηλής κοινωνικής τάξης και υπόληψης.

Από την μεταπολίτευση και μετά, τα πράγματα σταδιακά άλλαξαν και σήμερα η χρήση των δικύκλων έχει πάρει μαζικό χαρακτήρα. Εξάλλου η πραγματική οικονομία και η αβίωτη ζωή της πόλης έχει προσγειώσει πολλούς «μικροαστούς» πάνω σε δύο ρόδες, προκειμένου να κερδίσουν χρόνο και χρήμα. Διότι η χρήση ενός δίκυκλου βασικά προσφέρει οικονομία στην μετακίνηση και κέρδος χρόνου.

Η ευχαρίστηση του να ξεφεύγει κανείς από τις ατέλειωτες ουρές του μποτιλιαρίσματος είναι ανείπωτη. Η ελευθερία κίνησης που προσφέρει το δίκυκλο, μέσα στον αστικό ιστό, δεν συγκρίνεται με τίποτα άλλο, ακόμα. Ανάλογο το κέρδος και στα καύσιμα. Ένα δίκυκλο 100 – 150 κυβικών, δεν χρειάζεται πάνω από 10 ευρώ την εβδομάδα για να διανύει καθημερινά σημαντικές αποστάσεις.

Επίσης τα νέα δίκυκλα εκπέμπουν πολύ λίγους ρύπους και είναι σχετικά αθόρυβα, ενώ τα νέα μοντέλα, τα περισσότερα αυτόματα, είναι εύκολα στην χρήση για τον κάθε πολίτη που διαθέτει μία μέση οδηγική αντίληψη.

Ένα άλλο πλεονέκτημα των δικύκλων είναι ότι δεν πιάνουν χώρο και είναι εύκολα και γρήγορα στο παρκάρισμα. Σε ένα χώρο στάθμευσης αυτοκινήτου μπορούν να παρκάρουν άνετα 4 – 5 δίκυκλα.

Η έλλειψη χώρων στάθμευσης και τα στραβά των δικυκλιστών

Η Θεσσαλονίκη ως πόλη αγνοεί σχεδόν την ύπαρξη των δίκυκλων. Σε όλη την πόλη, οι θέσεις στάθμευσης, και αυτές κυρίως στο κέντρο της πόλης, δεν ξεπερνούν τις 900, όταν στην πόλη υπάρχουν χιλιάδες δίκυκλα αλλά και χιλιάδες θέσεις στάθμευσης για τα χιλιάδες επίσης αυτοκίνητα.

Υπάρχει δηλαδή μία άνιση κατανομή και αυτός είναι ο κύριος λόγος που οι μοτοσικλετιστές παρκάρουν όπου βρουν. Κυριολεκτικά όπου βρουν. Όλοι οι «επίσημοι» χώροι στάθμευσης, αν παρατηρήσει κανείς, είναι πάντα γεμάτοι με δίκυκλα, κυρίως από ιδιοκτήτες που ζουν κάπου εκεί γύρω.

Το πρόβλημα είναι με τα δίκυκλα που είναι σε χρήση και πρέπει κάπου να σταθμεύσουν. Πολλοί ασυνείδητοι οδηγοί δικύκλων παρκάρουν σε σημεία που  εμποδίζουν την κίνηση των πεζών, όπως πάνω σε πεζοδρόμια και πλατείες, μπροστά σε εισόδους κτιρίων ή ακόμα και σε ράμπες για ΑΜΕΑ.

Άλλοι, λόγω της ελευθερίας και της ευκολίας που παρέχει το μέσο, παραβιάζουν πεζόδρομους, και πεζοδρόμια ή διασχίσουν πλατείες και κοινόχρηστους χώρους. Ξεχωριστή περίπτωση οι επαγγελματίες δικυκλιστές – διανομείς, οι οποίοι πολλές φορές, πάνω στη βιάση και πίεση της δουλειάς, υπερβάλλουν και παραβιάζουν κανόνες, προκαλούν εντάσεις με άλλους οδηγούς και μερικές φορές θέτουν και τις ζωές τους σε κίνδυνο.

Όμως οι περισσότεροι οδηγοί δικύκλων δεν συμπεριφέρονται αστόχαστα, ούτε αγνοούν τον ΚΟΚ. Η φύση του μέσου δεν επιτρέπει χαλαρές συμπεριφορές οδήγησης και τις περισσότερες φορές τα ατυχήματα, πολλές φορές θανατηφόρα για τους δικυκλιστές, οφείλονται στην απροσεξία και στην αλαζονεία των οδηγών αυτοκινήτων έναντι των δικύκλων.

Επίσης για τους οδηγούς και χρήστες δικύκλων, τεράστιο είναι το πρόβλημα της αθλιότητας των δρόμων της πόλης. Δεν υπάρχει δρόμος στη Θεσσαλονίκη χωρίς λακκούβες, σαμαράκια και μπαλώματα, τρύπες και ρωγμές ή και χώματα, που αποτελούν καθημερινό κίνδυνο που συνεχώς παραμονεύει.

Τα παράπονα και οι θέσεις των δικυκλιστών

Πρόσφατα με ανοικτή επιστολή τους προς το Δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Στέλιο Αγγελούδη, το Σωματείο Φίλοι του Ιστορικού Κέντρου της Θεσσαλονίκης, ζήτησε από τη νέα διοίκηση του δήμου να καθαρίσει τα πεζοδρόμια και τους πεζόδρομους από τα παρκαρισμένα δίκυκλα, όπως και να ελέγξει την κίνηση αυτών στους κοινόχρηστους χώρους.

Στην επιστολή τους τονίζουν ότι «αναμένουμε να δούμε να «καθαρίζουν» από σταθμευμένα δίκυκλα, όλα τα πεζοδρόμια κι οι πεζόδρομοι, καθώς είναι για αποκλειστική χρήση των πεζών, όπως προκύπτει κι από την ετυμολογία της ίδιας της λέξης. Δεν είναι δυνατόν τα πεζοδρόμια κι οι πεζόδρομοι να χρησιμοποιούνται για να κινούνται και να σταθμεύουν τα δίκυκλα» και σημειώνουν ότι «ιδιαίτερη βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί στα δίκυκλα των εταιριών delivery, τα οποία πολλές φορές κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση και με ταχύτητα, σταθμεύουν όπου κι όπως εξυπηρετούνται, με αποτέλεσμα σε ορισμένα σημεία δημιουργούνται «αποικίες», μικρές ή μεγαλύτερες, αναλόγως της περιοχής». Καλούν δε σε στενή συνεργασία την Δημοτική Αστυνομία με την Τροχαία ώστε να υπάρξει αποτελεσματική αστυνόμευση.

Επικοινωνήσαμε με τον νέο αντιδήμαρχο Δημοτικής Αστυνομίας, Δημοτικών Κοινοτήτων και Γειτονιών Κώστα Τσιαπακίδη, ο οποίος αναγνώρισε το πρόβλημα, αλλά επιφυλάχτηκε να απαντήσει καθώς ακόμα δεν έχουν ληφθεί οριστικές αποφάσεις για τα θέματα αστικής κινητικότητας.

Ωστόσο και οι ίδιοι οι χρήστες μοτοσυκλέτας, επαγγελματίες και μη αναγνωρίζουν ότι πολλές φορές γίνονται υπερβάσεις των κανόνων και παραπτώματα, αλλά όλοι συμφωνούν ότι στην Θεσσαλονίκη δεν υπάρχει καμία πρόνοια η στρατηγική για τη ασφαλή και εύρυθμη χρήση των δικύκλων.

Όπως τόνισε στην Parallaxiο αντιπρόεδρος του Μοτοσυκλετιστικού Ομίλου Θεσσαλονίκης Θανάσης Τουμπίδης,  «ο ΜΟΘ έχει κάνει προτάσεις στο δήμο Θεσσαλονίκης για το θέμα της στάθμευσης, αλλά το πρόβλημα διογκώνεται διότι πολλοί στρέφονται στα δίκυκλα λόγω της ευκολίας που προσφέρουν στην μετακίνηση. Οι 850 θέσεις που υπάρχουν σήμερα δεν επαρκούν. Εμείς θα ζητήσουμε και από τη νέα διοίκηση του δήμου συνάντηση ώστε να καταθέσουμε πάλι τις προτάσεις μας και εύχομαι αυτή η διοίκηση να μας ακούσει».

Τόνισε δε πως οι μοτοσυκλετιστές που έχουν συνείδηση του μέσου, σέβονται τους κανόνες και δεν παρκάρουν όπου βρουν αλλά υπάρχουν και οι «χρήστες» που δεν έχουν μοτοσυκλετιστική παιδεία και συμπεριφέρονται ασύδοτα. «Ωστόσο δεν είναι λύση η καταστολή αλλά η πρόληψη και η πρόβλεψη ώστε να υπάρχει χώρος στάθμευσης» τονίζει και αναφέρει ότι και στα ιδιωτικά πάρκινγκ για τους χρήστες δικύκλων οι τιμές είναι απαγορευτικές όταν το μέσο ημερήσιο κόστος είναι κοντά στα 10 ευρώ.

Ααποστολάκης: Εντάξει να φύγουν τα δίκυκλα, αλλά τι θα έρθει, το μετρό;

Ανάλογα και ο διανομέας – δημοσιογράφος Σάκης Αποστολάκης, που έχει γράψει το γνωστό βιβλίο «Ημερολόγιο Ντελίβερι», το οποίο να σημειωθεί έχει διασκευαστεί σε θεατρικό έργο και παίχτηκε με μεγάλη επιτυχία, τονίζει πως το πρόβλημα της στάθμευσης είναι κομβικό . «Που να βάλουμε τα δίκυκλα, να μας πουν. Υπάρχει πρόβλημα ναι, αλλά η κατάσταση στην πόλη είναι τραγική με το κυκλοφοριακό χάος και τα δίκυκλα προσφέρουν λύση μετακίνησης. Να μην είμαστε αφοριστικοί αλλά να κοιτάξουμε να βρούμε λύσεις» τονίζει και αναρωτιέται: «σε μία πόλη που υπάρχει κυκλοφοριακή αναρχία, από τα ΙΧ και τα λεωφορεία, τα φορτηγά και τα ταξί και ακόμα και τα ηλεκτρικά πατίνια, ο φταίχτης είναι το δίκυκλο;». «Ναι ανεβαίνουν τα δίκυκλα στο πεζοδρόμια και ναι να φύγουν τα δίκυκλα, αλλά τι να έρθει το λεωφορείο ή το μετρό που δεν υπάρχει;» ρωτά και καλεί το δήμο να συμβάλει με μέτρα θετικά ώστε να εξυπηρετηθούν όλες οι πλευρές.

Ο πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής στο σωματείο των εργαζόμενων στην e-Food, Ηλίας Νεοχωρίτης, τόνισε στην Parallaxi ότι «οι διανομείς που αναγκάζονται να εργάζονται σε σκληρές συνθήκες εργασίας τηρούν τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και σέβονται όλους τους οδηγούς στους δρόμους» ενώ αναγνώρισε ότι υπάρχουν περιστατικά με ευθύνη των διανομέων τα οποία όμως είναι μεμονωμένα και εξαρτώνται από την συνείδηση του κάθε οδηγού και δεν μπορούν να χαρακτηρίζουν όλο τον κλάδο. Επισήμανε δε πως το μείζον πρόβλημα πολλές φορές είναι ότι δεν υπάρχει τρόπος να σταθμεύσει κανείς το δίκυκλο στο δρόμο, διότι απλά δεν υπάρχουν χώροι στάθμευσης.