Το μουσείο παίρνει άριστα

Λέξεις- εικόνες: Μαρίνα Μυλωνάκη

(Αρχαία Αγορά, ημέρα 1η): Ο προορισμός μου αρχικά ήταν το πικ νικ στο χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς, αλλά ένοιωσα υποχρεωμένη να επισκεφτώ πρώτα την ίδια την Αγορά. Να μπω στο «σπίτι» που μας δέχτηκε στην αυλή του, και να χαιρετήσω τον οικοδεσπότη που μας υποδέχτηκε.  

Περπάτησα ανάμεσα στις βάσεις των κιόνων –ήταν, λέει, 200 κίονες, κορινθιακού ρυθμού- πήγα στο Ωδείο, στην ανατολική πλευρά, που ήταν βουλευτήριο και θέατρο, πέρασα μέσα από τους θολωτούς χώρους–εισόδους των θεατών, ανέβηκα στις κερκίδες και είδα το γυάλινο πάτωμα που προστατεύει το παλιό, πήγα στο νομισματοκοπείο. Μπήκα στα μαγαζιά, στη νότια πλευρά της αγοράς και στην θολωτή αίθουσα, που, όπως φαίνεται, ήταν αποθηκευτικός χώρος.

Κατέβηκα στο μουσείο και προχώρησα μέσα στην υπέροχη θολωτή αίθουσα με έκθεση φωτογραφίας, μπήκα στην αίθουσα με τις φωτογραφίες από την ανασκαφή και μετά στο χώρο με τα ευρήματα. Το μουσείο έκλεινε εκείνη τη στιγμή οπότε αποφάσισα πως αυτή η περιήγηση στην αρχαία καρδιά της πόλης δεν θα τέλειωνε σε μια μέρα. Ξανανέβηκα στην επιφάνεια και απόλαυσα το Πικ Νικ.

(Μουσείο Ρωμαϊκής Αγοράς, ημέρα 2η:) Πήγα από νωρίς και είχα χρόνο. Στάθηκα στη Photo Biennale 2014, με θέμα ΛΟΓΟΣ (μέρος IV, άλλα έξι μέρη της έκθεσης αυτής φιλοξενούνται σε άλλους χώρους της πόλης), μια συνάντηση φωτογράφων-καλλιτεχνών που διοργανώνεται από το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης. Εξαιρετική.

Συνέχισα στην επόμενη αίθουσα – όπου και ήξερα τι να περιμένω. Παρόλα αυτά η επόμενη έκθεση ήταν στ΄αλήθεια καθηλωτική.  Μεγάλες φωτογραφίες από τη Θεσσαλονίκη του 1917 και την καταστροφική φωτιά, και δίπλα: η φωτογραφική αποτύπωση της προσπάθειας κάποιων ανθρώπων (οραματιστών, προσηλωμένων στην επιστήμη τους, ανθρωπιστών;) να ανακαλύψουν, να σώσουν και να αναδείξουν τον αρχαιολογικό χώρο. Tο Νέο Σχέδιο για την πόλη προέβλεπε -διάβασα στο ιστορικό- την κατασκευή δημοτικού και δικαστικού μεγάρου στην περιοχή. Οι εργασίες εκσκαφών, στις αρχές της δεκαετίας του ’60, έφεραν στο φως τα ερείπια της αγοράς και από τότε ξεκίνησε μια αγωνιώδης προσπάθεια για τη διάσωσή της, η οποία κατέληξε, με επιτυχία, το 1969. Είδα τις ανασκαφές, διάβασα τις σημειώσεις των αρχαιολόγων, είδα τα έγγραφα προς τις αρχές για την πορεία των ανασκαφών, τα ΦΕΚ με τις αποφάσεις· είδα και τον αρχαιολόγο Φώτη Πέτσα δίπλα στον κίονα (τον μοναδικό κίονα που διασώθηκε ολόκληρος) που ανύψωσε, σε μια ύστατη προσπάθεια να δηλώσει τη σπουδαιότητα του αρχαιολογικού χώρου – η πράξη του αυτή θεωρείται ότι έπεισε τις αρχές για την διάσωση της Αγοράς. Καταπληκτική αναδρομή στο παρελθόν.

Πέρασα από τo διάδρομο με τις φωτογραφίες από τις εργασίες κατασκευής του μουσείου –από τη μια πλευρά- και με τα ευρήματα όλων των εποχών και το «οδοιπορικό» μέσα στο χρόνο, από τον 3ο π.Χ. αιώνα – από την άλλη.

Μπήκα στην αίθουσα με τη σχεδιαστική απεικόνιση της Αγοράς και του Ωδείου, με τα αγάλματα των Μουσών, που κοσμούσαν το Ωδείο, και με μια «αφίσα» της εποχής – μια μαρμάρινη πλάκα με χαραγμένο το κείμενο-ανακοίνωση για μια εκδήλωσης που επρόκειτο να γίνει. Σ’ αυτήν την  αίθουσα βρήκα κάτι το ξεχωριστό: πρόβλεψη για τους επισκέπτες του μουσείου που έχουν προβλήματα όρασης. Υπάρχουν κείμενα για το μουσείο σε γραφή Μπράιγ· επίσης, υπάρχει ανάγλυφη απεικόνιση του χώρου της Ρωμαϊκής Αγοράς με επεξήγηση, πάλι στην ίδια γραφή, καθώς και αντικείμενα με ανάγλυφες και χαραγμένες παραστάσεις – τα οποία είναι και τα μόνα στο μουσείο που μπορεί κάποιος να ακουμπήσει.

Συνέχισα στο χώρο με τις «Μαγεμένες» -σε ζωγραφική απεικόνιση, αφού τα πραγματικά αγάλματα κοσμούν το Μουσείο του Λούβρου- και μπήκα στο διάδρομο με τις φωτογραφίες από τη ζωή της Θεσσαλονίκης (γειτονιές, άνθρωποι, καθημερινές δραστηριότητες στο πέρασμα των χρόνων) και τους δυο κατακόκκινους πίνακες με φωτογραφίες από την καταστροφική φωτιά του 1917.

Τέλος, μπήκα στην αίθουσα εκδηλώσεων του μουσείου. Από τη μια μεριά, φωτογραφίες των αρχαιολόγων που συνετέλεσαν στη διάσωση και ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου και από την άλλη, το αφιέρωμα στην Καμάρα: φωτογραφικό υλικό από τα πολύ παλιά χρόνια μέχρι σήμερα και κείμενα, γνωστών και αγνώστων, που συσχετίζουν σπουδαία γεγονότα και απλές καθημερινές συνήθειες στο πέρασμα των χρόνων με την περιοχή.

Εδώ τελείωσε το μουσείο και η περιήγησή μου. Όταν ανέβηκα στο χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς, είχα περάσει δυόμιση καταπληκτικές ώρες στο μουσείο.

Διαβάστε ακόμα: Το πιο καινούργιο μουσειο της πόλης