Σκέψεις για επιδότηση στα καύσιμα – Ποιους θα αφορά
Η κατάσταση στην Ελλάδα και οι αποφάσεις στην Ευρώπη.
Αυτή την εβδομάδα και ειδικότερα έως την Παρασκευή 18 Μαρτίου αναμένεται να ανακοινωθούν τα μέτρα για την αντιμετώπιση των υπερβολικά υψηλών τιμών στα καύσιμα ώστε τόσο οι απλοί καταναλωτές όσο και οι επαγγελματίες να στηριχθούν από την κυβέρνηση.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας προανήγγειλε παρεμβάσεις στις τιμές των καυσίμων καθώς ερωτηθείς στον Σκάι για το αν η κυβέρνηση εξετάζει τη λήψη μέτρων για τα καύσιμα απάντησε ότι: «Έχουμε επίγνωση της πραγματικότητας, έχουμε εικόνα του πόσο επιβαρύνονται τα νοικοκυριά και προσπαθούμε να βρούμε και να εξαντλήσουμε τον δημοσιονομικό χώρο και πιθανότατα να υπάρχουν και άλλα μέτρα, άλλες παρεμβάσεις», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ταυτόχρονα, ο υπουργός Οικονομικών ανακοίνωσε αύξηση των επιδοτήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος και φυσικού αερίου «ώστε να μπορέσουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν τις ανατιμήσεις», σημειώνοντας πως «από τη στιγμή που λειτουργούμε με ποσοστά, θα είναι και μεγαλύτερη η στήριξη».
Από την άλλη μεριά ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου μιλώντας επίσης στην τηλεόραση του Σκάι τόνισε ότι: «Οι τιμές στη βενζίνη ξεφεύγουν επικίνδυνα. Πρόκειται για μία δαπάνη, η οποία στην ουσία αφορά τους πάντες και ως ένα βαθμό είναι μη ελαστική… για να πάει ο άλλος στη δουλειά του, για να μεταφερθούν αγαθά, για να γίνει οτιδήποτε. Είναι σαφές ότι αυτή δεν θα μείνει έξω από το πεδίο των παρεμβάσεών μας, πάντοτε όμως στο πλαίσιο λελογισμένων κινήσεων για να νιώσει ο κόσμος και εκεί τη στήριξη μετριασμού των επιπτώσεων.»
Στη συνέχεια ρωτήθηκε εάν θα υπάρχει καλή είδηση για την βενζίνη τις επόμενες ημέρες και απάντησε ότι: «Θα έχουμε καλή είδηση για το σύνολο των τομέων της αγοράς, που οι δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζει ο κόσμος γίνονται ολοένα και πιο μεγάλες, γίνονται ανυπέρβλητες. Για όλα τα κομμάτια που έχουμε ζητήματα με τρόπους στοχευμένους, με τρόπους καλά μετρημένους και σχεδιασμένους θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε. Αυτό είναι που θέλω να εκπέμψω ως μήνυμα στο κόσμο και αυτό είναι που είπε και από την πρώτη στιγμή ο Πρωθυπουργός ότι δεν υπάρχει περίπτωση να έχουμε δυνατότητα που να μην τινάζει στον αέρα το σύνολο της οικονομίας και την πορεία της χώρας, δεν υπάρχει περίπτωση να έχουμε δυνατότητα που να έρχεται και να προκύπτει από τις παρεμβάσεις που κάνει ο Πρωθυπουργός σε ευρωπαϊκό επίπεδο και αυτή η δυνατότητα να μην αξιοποιηθεί και να μην εξαντληθεί για να σταθούμε στο πλευρό της οικονομίας».
Επίσης σε δημοσίευμά της, η Καθημερινή αναφέρει ότι στο πακέτο στήριξης της κυβέρνησης θα περιλαμβάνεται και η επιδότηση για τη βενζίνη και το πετρέλαιο θέρμανσης. Η ελάφρυνση δε θα αφορά στην οριζόντια μείωση φόρου, λόγω του δημοσιονομικού κόστους, αλλά θα στοχεύει στους οικονομικά ασθενέστερους…
Οι τιμές
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει το Παρατηρητήριο των τιμών των υγρών καυσίμων στην Ελλάδα, η μέση τιμή της 95άρας αμόλυβδης στην Ελλάδα είναι 2,082 ευρώ το λίτρο, η 100άρα κοστίζει κατά μ.ο 2,224 ευρώ το λίτρο, ενώ το diesel κίνησης βρίσκεται στο 1,936 ευρώ το λίτρο και το Υγραέριο σε 1,139 ευρώ.
Η λειτουργία του μηχανισμού
Πηγές του ΟΤ, αναφέρουν ότι σήμερα Δευτέρα και αύριο Τρίτη το Μέγαρο Μαξίμου και ο το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα κλειδώσουν το συνολικό πακέτο των μέτρων στήριξης νοικοκυριών κι επιχειρήσεων που θα ανακοινώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης εντός της εβδομάδας. Σε αυτά προβλέπεται η δημιουργία ενός μηχανισμού ο οποίος θα επιστρέφει σε νοικοκυριά τα πρόσθετα έσοδα του ΕΦΚ και ΦΠΑ που προκύπτουν από το ράλι των αυξήσεων των τιμών στη βενζίνη και το πετρέλαιο κίνησης. Μόνο στην περίοδο 23 Φεβρουαρίου (μία μέρα πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία) μέχρι σήμερα τα έσοδα του ΦΠΑ έχουν αυξηθεί κατά 37%, λένε στον ΟΤ στελέχη της αγοράς πετρελαιοειδών. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνης εκτινάχθηκε από τα 1,887 ευρώ/λίτρο στα 2,082 ευρώ/λίτρο, ήτοι αύξηση 0,19 ευρώ/λίτρο. Για το ντίζελ κίνησης, το ίδιο προαναφερόμενο διάστημα η τιμή του εκτοξεύτηκε από τα 1,623 ευρώ/λίτρο στα 1,936, ήτοι αύξηση 0,31 ευρώ/λίτρο.
Ο μηχανισμός αυτός, όπως σημειώνουν αρμόδιοι αξιωματούχοι, θα λειτουργεί στα πρότυπα του αντίστοιχου της χορήγησης του επιδόματος στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας. Η διαφορά θα είναι πως το βοήθημα δεν θα δίνεται σε τόση ευρεία κοινωνική βάση, αλλά πιθανόν σε πολίτες που πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια της χορήγησης του επιδόματος θέρμανσης.
Ο μηχανισμός θα παρακολουθεί την εξέλιξη των τιμών των υγρών καυσίμων και της είσπραξης εσόδων από τους έμμεσους φόρους τους και με βάση συγκεκριμένα όρια που θα καθιερωθούν θα επιστρέφει το πλεόνασμα σε νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα. Θα διατηρηθεί, λένε οι πληροφορίες, για όσο διάστημα διαρκούν η ενεργειακή κρίση και οι επιπτώσεις του πολέμου της Ουκρανίας.
Τι συμβαίνει στη Γαλλία
Αντιμέτωπος με την εκτίναξη των τιμών των καυσίμων, ο Γάλλος πρωθυπουργός, Ζαν Καστέξ, ανακοίνωσε «έκπτωση» 15 σεντς στο λίτρο, η οποία θα τεθεί σε ισχύ την 1η Απριλίου για περίοδο τεσσάρων μηνών. «Το μέτρο αυτό, που θα κοστίσει περίπου 2 δισ. ευρώ στο Δημόσιο, αφορά νοικοκυριά αλλά και επιχειρήσεις και θα ισχύει για όλα τα καύσιμα», διευκρίνισε ο Γάλλος πρωθυπουργός σε συνέντευξή του στην «Le Parisien». Αυτό σημαίνει ότι «για κάθε 60 λίτρα στο ρεζερβουάρ, οι καταναλωτές θα εξοικονομούν 9 ευρώ », είπε ο Καστέξ. Εξήγησε μάλιστα ότι αυτή η μείωση θα γίνεται κατά τη στιγμή της πληρωμής στο πρατήριο.
«Στην είσοδο του πρατήριου, ο οδηγός θα εξακολουθεί να βλέπει για παράδειγμα να αναγράφεται, 2,20 ευρώ/λίτρο, αλλά πληρώνοντας με την πιστωτική του κάρτα ή στο ταμείο, θα επωφελείται από μείωση 15 λεπτών το λίτρο», διευκρινίζει ο Καστέξ και προσθέτει: «Είναι έκπτωση και όχι μείωση των φόρων στα καύσιμα», λέει ο Γάλλος πρωθυπουργός και εξηγεί: «Για την μείωση του φόρου θα χρειαζόταν νόμος και φυσικά περισσότερος χρόνος. Αλλά και η μείωση του φόρου σε μια ρυπογόνο μορφή ενέργειας θα ήταν και αντι-οικολογική». Ο Γάλλος πρωθυπουργός απηύθυνε επίσης έκκληση στις «πετρελαϊκές εταιρείες να κάνουν μια επιπλέον χειρονομία και να μειώσουν επίσης κατά 5 σεντς τις τιμές στα καύσιμα, ώστε τελικά, να υπάρχει επιστροφή 20 σεντς στις τσέπες του Γαλλικού λαού ».
Με τις τιμές της βενζίνης και του ντίζελ να έχουν ξεπεράσει τα 2 ευρώ και στη Γαλλία -και μάλιστα λίγες εβδομάδες πριν τις προεδρικές εκλογές -η κυβέρνηση Μακρόν δείχνει πάντως έναν δρόμο για την ανακούφιση των καταναλωτών.
Η Γαλλική κυβέρνηση έχει άλλωστε ήδη λάβει μια σειρά από μέτρα: «Πάγωσε» την τιμή του φυσικού αερίου και περιόρισε στο 4% την αύξηση της ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ χορήγησε και επίδομα λόγω του υψηλού πληθωρισμού σε 38 εκατομμύρια άτομα. «Μια σειρά μέτρων που κόστισαν περισσότερα από 20 δισεκατομμύρια, σύμφωνα με τον Ζαν Καστέξ,ο οποίος θα ανακοινώσει επίσης αυτή την εβδομάδα « ένα σχέδιο οικονομικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας », λόγω των συνεπειών του πολέμου.
Όχι του Λίντνερ στη Γερμανία
Ο πόλεμος στην Ουκρανία γεννά το φάντασμα της πετρελαϊκής κρίσης της δεκαετίας του εβδομήντα. Οι ειδικοί προβλέπουν ότι η άνοδος των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων μπορεί να προκαλέσει κοινωνική αναταραχή στην Ευρώπη.
Στη Γερμανία, πληθαίνουν οι εκκλήσεις από τις ενώσεις καταναλωτών και την αντιπολίτευση για προσωρινή μείωση του ΦΠΑ στη βενζίνη και το ντίζελ, από 19% σε 7%. Αλλά, ο ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ, το απορρίπτει. Σε συνέντευξή του στην Κυριακάτικη έκδοση της Tagesspiegel, ο Λίντνερ επιτέθηκε στην Χριστιανοδημοκρατική αντιπολίτευση που ζήτησε να μπει φρένο στην αύξηση των τιμών στα καύσιμα, με τη μείωση του ΦΠΑ. «Εάν η Ένωση CDU/CSU θέλει μείωση του ΦΠΑ, πρέπει να μας πει, τι να κόψουμε στον προϋπολογισμό», είπε ο Λίντνερ. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, απέρριψε επίσης ακόμη και την προσωρινή επιβολή μειωμένου ορίου ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους ως μέτρο για τη μείωση της κατανάλωσης καυσίμου, όπως ζητούν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η μείωση των ορίων ταχύτητας θα μπορούσε να μειώσει σημαντικά την κατανάλωση καυσίμου και επίσης να μειώσει τις εκπομπές CO₂.
Οι Πράσινοι προτείνουν πάντως να δοθεί ένα «επίδομα» σε όλους τους πολίτες, για να αντιμετωπίσουν την ακριβή ενέργεια. Η ηγέτιδα του κόμματος των Γερμανών Πρασίνων, Ρικάρντα Λανγκ, σε συνέντευξή της στην «Bild am Sonntag», τονίζει ότι είναι επιτακτική ανάγκη να δοθεί «ενεργειακό χρήμα» στους καταναλωτές,καθώς «πολλοί υποφέρουν πολύ έντονα από τις αυξανόμενες τιμές στη θέρμανση, στην αντλία ή στο σούπερ μάρκετ».
Ο Χριστιανοδημοκράτης πρωθυπουργός του κρατιδίου του Σάαρλαντ, Τόμπιας Χανς, χαρακτηρίζει επίσης «πραγματικά τρελή» την τιμή του ντίζελ στα 2,12 ευρώ το λίτρο στη Γερμανία. «Φυσικά αυτό έχει να κάνει και με τον ρωσικό πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά το πρόβλημα είναι απλώς ότι το κράτος πλουτίζει αυτή τη στιγμή. Το κράτος πλουτίζει από αυτό το αυξημένο ενεργειακό κόστος και γι’ αυτό χρειάζεται ένα φρένο στην τιμή των καυσίμων», τόνισε ο Χριστιανοδημοκράτης πολιτικός.
«Οι υψηλές τιμές δεν ωφελούν το κράτος»
«Οι υψηλές τιμές ενέργειας δεν ωφελούν το κράτος», εκτιμά όμως ο Γενς Μπόισεν -Χόγκρεφε, καθηγητής στο Ινστιτούτο του Κιέλου για την Παγκόσμια Οικονομία (IfW), μιλώντας στην Die Welt.
«Οι υψηλές τιμές της ενέργειας επηρεάζουν επίσης το κράτος λόγω της αύξησης και της κρατικής κατανάλωσης. Επιπλέον, τα κέρδη των ιδιωτικών εταιρειών θα συρρικνωθούν. Τελικά, το βάρος θα πέσει και πάλι στο κράτος. «Εάν άλλες αγορές μειωθούν με την αύξηση των τιμών της ενέργειας, το κράτος όχι μόνο χάνει τα σχετικά έσοδα από τον ΦΠΑ, αλλά και τον εταιρικό φόρο και τον φόρο εισοδήματος», υποστηρίζει ο καθηγητής Μπόισεν -Χόγκρεφε.
Αντιδρούν οι Ενώσεις Μεταφορών
Στην Ιταλία, η μέση τιμή της βενζίνης είναι 2,275 ευρώ/λίτρο και οι ειδικοί εκτιμούν ότι δεν αποκλείεται να σκαρφαλώσει στα 3 ευρώ το λίτρο από τα τέλη Μαρτίου έως τις αρχές Απριλίου.
Ο Ιταλός υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Ρομπέρτο Τσινγκολάνι κάνει πάντως λόγο για «αδικαιολόγητης αύξηση της τιμής των καυσίμων». Όπως λέει, «η αύξηση των τιμών δεν συσχετίζεται με την πραγματικότητα των γεγονότων, αλλά οφείλεται σε μια κερδοσκοπική σπείρα, από την οποία λίγοι κερδίζουν. Είναι μια κολοσσιαία απάτη σε βάρος των επιχειρήσεων και των πολιτών», υποστήριξε ο Ιταλός υπουργός, μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο «Sky Tg24».
Οι συνδικαλιστικές ενώσεις αξιώνουν άμεση παρέμβαση που θα μειώσει τον ΦΠΑ και τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης: «Δεν βλέπουμε κάποιο συγκεκριμένο μήνυμα από την κυβέρνηση και δεν είναι ξεκάθαρο αν θα μειωθεί ο ΦΠΑ στα καύσιμα, αλλά και ο ειδικός φόρος κατανάλωσης, δεδομένου ότι η φορολογία φτάνει σήμερα 55,3% σε κάθε λίτρο βενζίνης και 51,8% στο ντίζελ», αναφέρει η Ενωση Χερσαίων Μεταφορών.
Οι ενώσεις των εταιρειών χερσαίων μεταφορών έχουν προαναγγείλει πάντως στάση εργασιών από τις 19 Μαρτίου. Κάτι που θα προκαλέσει ανυπολόγιστη ζημιά, δεδομένου ότι στην Ιταλία το 85% των εμπορευμάτων μεταφέρεται οδικώς. Η κυβέρνηση του Μάριο Ντράγκι προσπαθεί να μεσολαβήσει και αύριο αναμένεται να ανακοινώσει βοήθεια ύψους 80 εκατομμυρίων ευρώ.
ΠΗΓΕΣ: skai.gr / ot.gr / naftemporiki.gr / newsauto.gr