Τα σημάδια που δείχνουν ότι δεν θα επιτευχθεί τείχος ανοσίας το φθινόπωρο

Με τα μέχρι τώρα δεδομένα η ανοσία της αγέλης φαίνεται να μην καθίσταται εφικτή από το φθινόπωρο, τόσο στην Ελλάδα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Ειδικοί και επιστήμονες προειδοποιούν ότι τα σενάρια για άμεση επίτευξη της ανοσίας της αγέλης είναι αρκετά δυσοίωνα εάν δεν έχουμε ραγδαία αποκλιμάκωση του αριθμού των νέων κρουσμάτων, ενώ κρίνεται επιτακτική η ανάγκη εντατικών εμβολιασμών των πολιτών.

Μόλις το 13,7 του παγκόσμιου πληθυσμού είναι πλήρως εμβολιασμένο κατά της Covid-19, ενώ το 27,1% έχει λάβει το πολύ μία δόση. Κι ενώ από τον Ιανουάριο η Ευρώπη και η Ελλάδα έθεσαν τον φιλόδοξο στόχο της κατάκτησης της ανοσίας αγέλης στο 70% των πολιτών έως το τέλος Ιουλίου ή το τέλος του καλοκαιριού, η άνοδος του ποσοστού αυτού στο 80% εξαιτίας των μεταλλάξεων, απομακρύνει πολύ περισσότερο αυτόν τον στόχο.

Την ίδια στιγμή, υπάρχει συνεχής μείωση στους ρυθμούς του εμβολιαστικού προγράμματος στην Ευρώπη, αλλά και στην χώρα μας. Τις τελευταίες ημέρες, συγκεκριμένα οι εμβολιασμοί στην Ελλάδα έχουν πέσει αρκετά κάτω από τις 100.000 την ημέρα, και συγκεκριμένα:

• στις 22 Ιουλίου πραγματοποιήθηκαν μόλις 69.503 εμβολιασμοί
• στις 23 Ιουλίου 75.941 εμβολιασμοί
• στις 24 Ιουλίου 67.543 εμβολιασμοί

Καθώς ο ιός και οι μεταλλάξεις του, ταξιδεύουν από χώρα σε χώρα με ταχύτατους ρυθμούς, η επίτευξη ανοσίας αγέλης από μία και μόνο χώρα, ίσως και να μην αποτελεί σημαντικό γεγονός. Κι αυτό καθώς ταυτόχρονα κάποια γειτονική χώρα μπορεί να έχει πολύ πιο χαμηλά ποσοστά.

Στην Αμερική ο εμβολιαστικός στόχος του Λευκού Οίκου για να πραγματοποιηθεί η ανοσία της αγέλης μέχρι τη 4η Ιουλίου απέτυχε, καθώς μόνο το 67% των ενήλικων Αμερικανών έχει λάβει τουλάχιστον μια δόση, πέφτοντας πολύ έξω από το στόχο του 70% για πλήρως εμβολιασμένους .Στην Ινδία, το ποσοστό ανοσίας του πληθυσμού είναι πολύ χαμηλό και φτάνει το 6,3% του πληθυσμού ενώ στην Αφρική, όπου το ποσοστό εμβολιασμού φτάνει μόλις το 1,54% του πληθυσμού. Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι αυτό της γειτονικής Βουλγαρίας, η οποία βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις της Ευρώπης στον εμβολιασμό, με μόλις το 12,82% του πληθυσμού της πλήρως εμβολιασμένο.

Ένα ακόμη σημαντικό πρόβλημα που προστίθεται είναι το γεγονός ότι η επιστήμη δεν έχει ακόμη καταλήξει, εάν αυτοί που έχουν εμβολιαστεί μεταδίδουν και σε τι ποσοστό τον ιό, σε σχέση με αυτούς που δεν έχουν εμβολιαστεί. Την ίδια στιγμή, οι ειδικοί γνωρίζουν ότι πολλοί εμβολιασμένοι μπορεί να κολλήσουν κορονοϊό και να παραμείνουν ασυμπτωματικοί.

Ακόμη, ένα σημαντικό ποσοστό κάποιων ανθρώπων παραμένουν ακόμη διστακτικοί στον εμβολιασμό ή ακόμη και απολύτως αντίθετοι, γεγονός που αναδεικνύεται πλέον σε παγκόσμιο φαινόμενο.

Η χώρα μας έχει καταφέρει να εμβολιάσει πλήρως σχεδόν τον μισό πληθυσμό, ενώ μέχρι σήμερα έχουν χορηγηθεί 10.000.000 δόσεις εμβολίων. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό επίτευγμα που έγινε με συστηματική προσπάθεια και πολύ καλή οργάνωση των κρατικών υπηρεσιών, κάτι που δεν αμφισβητείται εύκολα.

Με το 53,71% των πλήρως εμβολιασμένων σήμερα, λοιπόν, θα είναι εξαιρετικά απίθανο να ξεπεράσουμε σύντομα το 80%, ποσοστό που αποτελεί στόχο για την ανοσία αγέλης, με τα νεότερα δεδομένα της μετάλλαξης Δέλτα.

Στην Ελλάδα ο μέσος όρος κρουσμάτων έφτασε να είναι της τάξης των 2500 την ημέρα την ίδια στιγμή που οι νοσηλευόμενοι λόγω covid έχουν ξεπεράσει τους 1100, με 3 στις 10 απλές κλίνες να είναι κατειλημμένες και 1 στις 4 ΜΕΘ. 

Ωστόσο, η εικόνα στα νοσοκομεία του ΕΣΥ δεν φαίνεται να έχει καμία σχέση με την περσινή, τότε που δέχτηκε ισχυρή πίεση λόγω του δεύτερου κύματος. Φέτος με την ύπαρξη των εμβολίων η κατάσταση δείχνει να έχει βελτιωθεί, χωρίς να είναι απολύτως ικανοποιητική.

Να αναφέρουμε απλά ότι σήμερα ο ΕΟΔΥ ανέφερε ότι ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι είναι 142 και οι εισαγωγές νέων ασθενών Covid-19 στα νοσοκομεία της επικράτειας ήταν στις 26/7, 153 με το μέσο όρο εισαγωγών του επταημέρου να είναι 162 ασθενείς. Πριν μία εβδομάδα η αντίστοιχη έκθεση σημείωνε πως ο αριθμός των ασθενών που νοσηλεύονται διασωληνωμένοι ήταν 123, οι εισαγωγές ήταν 132 και ο μέσος όρος εισαγωγών του επταημέρου ήταν 109 ασθενείς. Η πίεση στο ΕΣΥ -αν και με ήπιο ρυθμό- αυξάνεται.

Σύμφωνα λοιπόν με τους εκπροσώπους της επιστημονικής κοινότητας, τα πράγματα μετά το καλοκαίρι αναμένεται να είναι δύσκολα για τους παρακάτω λόγους:

• Με 60% εμβολιασμένο πληθυσμό δεν κατακτούμε ανοσία καθώς τουλάχιστον 1 στους 3 ενήλικες της ομάδας 40-60 ετών είναι ανεμβολίαστοι.
• Λόγω της μετάλλαξης Δέλτα σημαντικό ποσοστό εμβολιασμένων νοσεί.
• Υπάρχει μεγάλη διασπορά σε ιδιαίτερα μικρές ηλικίες. Σε σύνολο 37100 νέων κρουσμάτων τις τελευταίες δύο εβδομάδες, τα 7250 αφορούσαν ηλικίες κάτω των 17 ετών (ποσοστό σχεδόν 20%), ενώ τα 20.000 αφορούσαν σε ηλικίες μεταξύ 18 και 39 ετών (54%).
• Οι νεαρές ηλικίες νοσούν και όχι πάντα ήπια.
• Οι εμβολιασμοί κινούνται πολύ αργά.

Όπως δείχνουν τα στοιχεία του ΕΟΔΥ και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας μόλις το 0,7% των νέων κρουσμάτων αφορά σε ταξίδι, ενώ μόνο το 7% συνδέεται με γνωστό κρούσμα. Δηλαδή τα 9 στα 10 κρούσματα είναι “ορφανά” που σημαίνει ότι ο φορέας δεν ξέρει πώς “κόλλησε”.

Συγκεκριμένα ο καθηγητής βιοπαθολογίας, Γκίκας Μαγιορκίνης, καλεσμένος στο ΣΚΑΙ εξέφρασε την άποψη του σχετικά με το πότε θα έχει πραγματοποιηθεί το τείχος ανοσίας, τονίζοντας παράλληλα πως τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης κατά του κορονοϊού θα έχουν τελειώσει οριστικά μέχρι το καλοκαίρι του 2022. Ανέφερε πως είναι εξαιρετικά δύσκολο να δούμε τον ιό να πάψει να εξαπλώνεται το επόμενο έτος. Ωστόσο, σχολίασε πως τα εμβόλια προστατεύουν σε πολύ καλό επίπεδο και όσοι εμβολιαστούν δεν θα χρειαστεί κατά πάσα πιθανότητα να νοσηλευτούν, καθώς η πιθανότητα νοσηλείας μειώνεται 20-30 φορές και αντιστοίχως 20-30 φορές μειώνεται και η πιθανότητα θανάτου.

Θεωρεί πως το επιθυμητό ποσοστό εμβολιασμένων για να επιτευχθεί το τείχος ανοσίας κυμαίνεται στα 70% ενώ αναφορικά με το ενδεχόμενο να είναι απαραίτητη και τρίτη δόση εμβολίου, εξήγησε πως αυτό αν συμβεί, θα ισχύει για πολύ συγκεκριμένες ομάδες ατόμων,  δηλαδή σε ανοσοκατεσταλμένους ή ηλικιωμένους πολίτες. Οι συγκεκριμένοι θα πρέπει να πραγματοποιήσουν τη δόση τέλος του χρόνου ή αρχές του νέου έτους ενώ για όλους τους υπόλοιπους πολίτες είναι πολύ νωρίς να συζητηθεί το εάν θα χρειαστούν όντως τρίτη δόση.

Την ίδια στιγμή ο καθηγητής ιατρικής του ΕΚΠΑ και πνευμονολόγος, Στυλιανός Λουκίδης, αναφέρθηκε στο θέμα των εισαγωγών σε νοσοκομεία εμβολιασμένων πολιτών που νοσούν από κορονοϊό. Όπως δείχνουν τα στατιστικά, οι εμβολιασμένοι έστω και με τη πρώτη δόση αποτελούν το 5% με 7% στις απλές κλίνες Covid ενώ στις ΜΕΘ είναι λιγότεροι από 2%. Τόνισε ότι πρέπει να διερευνηθεί εάν πρόκειται για μεγαλύτερους σε ηλικία ασθενείς, ποιο εμβόλιο έκαναν ή αν έχουν κάποιο υποκείμενο νόσημα που μπορεί να επιβραδύνει ή και να αναστείλει τη μέγιστη δράση του εμβολιασμού.

Σχετικά με τη προστασία που προσφέρουν τα εμβόλια:

• το εμβόλιο της Pfizer προστατεύει κατά 85% από σοβαρή νόσο
• λίγο λιγότερο του 85% το σκεύασμα της AstraZeneca.
• το μονοδοσικό της Johnson & Johnson συζητείται στην επιστημονική κοινότητα εάν θα χρειαστεί και δεύτερη δόση λόγω της μετάλλαξης Δέλτα.
• τα εμβόλια καλύπτουν περίπου το 90% ανάλογα με το σκεύασμα αλλά και τον οργανισμό.
• το 98% όσων δεν εμβολιαστούν θα νοσήσουν ενώ οι μεγάλης ηλικίας πολίτες με υποκείμενα νοσήματα, πολύ δύσκολα θα γλιτώσουν τη ΜΕΘ.

Οι πλήρως εμβολιασμένοι στα νοσοκομεία είναι περισσότεροι από 5% με 7% όπως υποστήριξε η πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ Ματίνα Παγώνη. Πρόσθεσε ότι οι εμβολιασμένοι που νοσηλεύονται χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Σ’ όσους δεν είχαν προλάβει να συμπληρώσουν 14 ημέρες από τον εμβολιασμό τους, οι οποίοι και εμφάνισαν ήπια συμπτώματα και σ΄ όσους εισήλθαν στο νοσοκομείο πλήρως εμβολιασμένοι, οι οποίοι κυμαίνονται στο 10% με 12%.

Επίσης, εκτός των όσων αναφέρθηκαν προηγουμένως, πριν λίγες ημέρες άνοιξαν ξανά ολόκληρες κλινικές Covid που είχαν κλείσει στα περισσότερα νοσοκομεία της χώρας.  Οι εισαγωγές covid αυξάνονται, αφού από 5 έγιναν 45 σε επτά ημέρες. Υπολογίζονταν πως για να μην πιεστεί το σύστημα υγείας και πολύ περισσότερο σε επίπεδο ΜΕΘ οι εμβολιασμένοι θα πρέπει να φτάσουν το 80% μέχρι τα τέλη Αυγούστου. Εάν το τείχος ανοσίας χτιστεί έως τον Δεκέμβριο, το απευκταίο θα γίνει πραγματικότητα ήδη από τον Οκτώβριο, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί.

Για το ενδεχόμενο χορήγησης και τρίτης δόσης εμβολίου η κα Παγώνη υπογράμμισε πως θα υπάρξει για το 80% με 90%. Για όσους εμβολιάστηκαν το τελευταίο διάστημα, εκτίμησε ότι η τρίτη δόση τους θα χορηγηθεί το επόμενο καλοκαίρι.

Στο ίδιο μήκος κύματος φάνηκε να βρίσκεται και ο καθηγητής Φαρμακολογίας στο Δημοκρίτειο, Ευάγγελος Μανωλόπουλος, λέγοντας πως είναι δύσκολο να επιτευχθεί ανοσία της αγέλης στη χώρα μας έως το τέλος Αυγούστου με τον τρέχοντα ρυθμό των εμβολιασμών. Επισήμανε πως από τους περίπου 70.000 εμβολιασμούς που έγιναν προχθές οι 20.000 είναι νέοι εμβολιασμοί και οι 50.000 εμβολιασμοί ολοκλήρωσης. Για να επιτευχθεί η ανοσία στη χώρα μας, δήλωσε ότι οι εμβολιασμοί πρέπει να φτάσουν στα επίπεδα του Ιούνιου δηλαδή περί τις 100.000 την ημέρα.

Αναλυτικά στοιχεία για τα ποσοστά μόλυνσης και νοσηλείας των ανεμβολίαστων κρουσμάτων έδωσε ο καθηγητής Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή πανεπιστημίου Κρήτης, Αχιλλέας Γραβάνης, σύμφωνα με τα οποία μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχουν μολυνθεί περίπου 4 στους 10 ανεμβολίαστους, δηλαδή ποσοστό 35-40% και από αυτούς το 10%-15% θα πάει στο νοσοκομείο και ένα 5% δυστυχώς δεν θα τα καταφέρει.

Σύμφωνα με δεδομένα έρευνας της Pulse σε συνεργασία με τον ΕΟΔΥ, 3.138.000 ενήλικοι πολίτες δεν έχουν ακόμη κλείσει το ραντεβού τους. 

Σχετικά με την κατάσταση στα νοσοκομεία της χώρας ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκος Τζανάκης, δήλωσε «αυτή τη στιγμή το 95% των νοσηλειών και το 100% των διασωληνωμένων είναι άτομα ανεμβολίαστα». Επίσης, τονίζει πως έχει φτάσει πάνω από το 1,5 ο δείκτης μεταξύ νέων εισαγωγών ασθενών με κορονοϊό και εξιτηρίων. Δηλαδή, μία εξαγωγή για σχεδόν τρεις εισαγωγές ασθενών.

Έτσι, κατά τον ίδιο υπολογίζεται πως οι εισαγωγές θα φτάσουν τις 300 τον Αύγουστο προσδιορίζοντας τη κορύφωση του παρόντος κρούσματος της πανδημίας στη χώρα το διάστημα μεταξύ 15–20 Αυγούστου. Στη περίπτωση αυτή ο καθηγητής προέβαλε την επιθυμία για επιβολή έκτακτων μέτρων αν οι εισαγωγές ασθενών με κορονοϊό φτάσουν τις 500. Ακόμη, ανέφερε ότι ως τώρα οι πάσχοντες κάτω των 50 ετών ανακύπτουν γρήγορα, με μικρό χρόνο νοσηλείας, ωστόσο όπως σημείωσε υπάρχει ανησυχία μετά την επιστροφή των νέων από διακοπές καθώς θα μεταδόσουν πιθανότατα τον ιό σε υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.

Σε άλλες δηλώσεις του στον ΣΚΑΪ, ο καθηγητής Λοιμωξιολογίας Χαράλαμπος Γώγος, σημείωσε ότι η αύξηση που παρατηρείται στους ανθρώπους που χρειάζεται να νοσηλευτούν ημερησίως είναι της τάξης του 25%.

Από την άλλη πλευρά, ο Γιώργος Παυλάκης γιατρός – ερευνητής στις ΗΠΑ ανέφερε ότι είμαστε στο κέντρο της νέας μετάλλαξης Δέλτα η οποία θα επεκταθεί σε όλη την κοινωνία, κάτι το οποίο θα σημάνει και περισσότερα κρούσματα. Κατά το ίδιον οι πλήρως εμβολιασμένοι μπορούν να κολλήσουν και να νοσήσουν, αλλά κολλάνε δυσκολότερα και νοσούν ηπιότερα. Γι’ αυτό προέτρεψε τους πολίτες να εμβολιαστούν καθώς ο εμβολιασμός κατεβάζει τον κίνδυνο θανάτου 100 φορές.

Αναφορικά με τη μετάλλαξη Δέλτα:

• θα πρέπει να αποφεύγεται ο συνωστισμός ακόμα και σε εξωτερικούς χώρους
• εκτιμάται πως θα αυξηθούν οι εισαγωγές στα νοσοκομεία όταν ο ιος γίνει πιο μεταδοτικός και ανάμεσα στους νέους.

Παράλληλα τάχθηκε υπέρ του υποχρεωτικού εμβολιασμού, λέγοντας: «Χρειάζεται υποχρεωτικός εμβολιασμός σε όλα τα επαγγέλματα που έρχονται σε επαφή με πολλούς, όπως οι καθηγητές και οι δάσκαλοι. Η κυβέρνηση πρέπει να πάρει την απόφαση να το επιβάλλει τώρα πριν είναι αργά. Γιατί το Σεπτέμβρη θα είναι αργά να πιάσουν τα εμβόλια. Τα σχολεία πρέπει να ανοίξουν με εμβολιασμούς και με μάσκες παντού!».

Την ανάγκη εμβολιασμού για να περιοριστούν οι συνέπειες του τέταρτου κύματος της πανδημίας και της μετάλλαξης Δέλτα επισήμανε και ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου, Αθανάσιος Εξαδάκτυλος, ο οποίος μάλιστα στράφηκε εναντίον των αντιεμβολιαστών, για τους οποίους ανέφερε ότι πρέπει «να αναλαβουν την ευθυνη της επιλογής τους καθώς βγαίνουν απροστάτευτοι ενώ υπάρχει δυνατότητα προστασίας».

Δείτε επίσης: