Τι είναι το SWIFT και πώς θα επηρεάσει την Ρωσία ο αποκλεισμός της;

Η μια μετά την άλλη ο χώρες της ΕΕ δηλώνουν σύμφωνες με τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το διεθνές σύστημα τραπεζικών συναλλαγών SWIFT. Την ίδια στιγμή, επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Ευρωζώνης, ο οποίος ζήτησε να μην αναφερθεί το όνομά του, δήλωσε σήμερα στο Reuters ότι είναι απλώς θέμα ημερών να ληφθεί η συγκεκριμένη απόφαση.

Πρόκειται για το διεθνές διατραπεζικό σύστημα Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication, το οποίο είναι καθοριστικής σημασίας για την ομαλή συναλλαγή χρημάτων παγκοσμίως. Σύμφωνα πάντως με το BBC, το SWIFT δεν έχει καμία επιρροή στις κυρώσεις και οποιαδήποτε απόφαση για την επιβολή τους εναπόκειται στις κυβερνήσεις.

Το SWIFT είναι ένα σύστημα ανταλλαγής μνημάτων μεταξύ των τραπεζών παγκοσμίως. Πρόκειται για ένα διατραπεζικό σύστημα μέσω του οποίου τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καταγράφουν, ενημερώνουν και διεκπεραιώνουν διασυνοριακές χρηματοοικονομικές συναλλαγές. Ιδρύθηκε το 1973, έχει την έδρα του στο Βέλγιο και συνδέει 11.000 τράπεζες και ιδρύματα σε περισσότερες από 200 χώρες. Το SWIFT στέλνει περισσότερα από 40 εκατομμύρια μηνύματα την ημέρα, καθώς τρισεκατομμύρια δολάρια αλλάζουν χέρια μεταξύ εταιρειών και κυβερνήσεων. Περισσότερο από το 1% αυτών των μηνυμάτων πιστεύεται ότι αφορά ρωσικές πληρωμές.

Σε ποιον ανήκει και ποιος ελέγχει το Swift

Το Swift δημιουργήθηκε από αμερικανικές και ευρωπαϊκές τράπεζες, οι οποίες δεν ήθελαν ένα μόνο ίδρυμα να αναπτύξει το δικό του σύστημα και να έχει μονοπώλιο. Το δίκτυο ανήκει πλέον από κοινού σε περισσότερες από 2.000 τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Εποπτεύεται από την Εθνική Τράπεζα του Βελγίου σε συνεργασία με τις μεγαλύτερες κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο – συμπεριλαμβανομένης της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ και της Τράπεζας της Αγγλίας.

Το Swift συμβάλλει στο να καταστεί δυνατό το ασφαλές διεθνές εμπόριο για τα μέλη του και υποτίθεται ότι δεν παίρνει θέση σε διαμάχες.

Ωστόσο, το Ιράν αποκλείστηκε από το Swift το 2012, στο πλαίσιο των κυρώσεων για το πυρηνικό του πρόγραμμα. Έχασε σχεδόν το ήμισυ των εσόδων του από τις εξαγωγές πετρελαίου και το 30% του εξωτερικού εμπορίου.

Σύμφωνα με το BBC, το Swift δεν έχει καμία επιρροή στις κυρώσεις και οποιαδήποτε απόφαση για την επιβολή τους εναπόκειται στις κυβερνήσεις.

Πώς θα επηρεάσει τη Ρωσία ο αποκλεισμός από το SWIFT Σύμφωνα με το BBC σε περίπτωση που η Δύση αποκλείσει τις ρωσικές εταιρείες από το SWIFT, αυτές θα χάσουν την πρόσβαση στις ομαλές και άμεσες συναλλαγές που παρέχει το SWIFT. Αυτό σημαίνει πως οι πληρωμές για τα πολύτιμα ενεργειακά και γεωργικά προϊόντα της θα διαταράσσονταν σοβαρά. Οι τράπεζες πιθανότατα θα έπρεπε να συναλλάσσονται απευθείας μεταξύ τους, προσθέτοντας καθυστερήσεις και επιπλέον κόστος και θα εμπόδιζε την ικανότητα της Ρωσίας να ανακτά τα διεθνή κέρδη από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της.

Υπενθυμίζεται πως το 2014 η Ρωσία είχε απειληθεί ξανά με αποκλεισμό από το SWIFT λόγω των γεγονότων στην Κριμαία. Τότε το Κρεμλίνο είχε δήλωσε ότι η κίνηση αυτή θα ισοδυναμούσε με κήρυξη πολέμου, ωστόσο η Δύση δεν υλοποίησε τότε την απειλή της.

Οπως αναφέρει το BBC to 2012 το Ιράν αποκλείστηκε από το SWIFT, στο πλαίσιο των κυρώσεων για το πυρηνικό του πρόγραμμα και αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Τεχεράνη να απολέσει σχεδόν το ήμισυ των εσόδων της από τις εξαγωγές πετρελαίου και το 30% του εξωτερικού εμπορίου.

Reuters: «Θέμα χρόνου» η αποσύνδεση της Ρωσίας από το SWIFT Μια απόφαση για τον αποκλεισμό της Ρωσίας από το διεθνές σύστημα τραπεζικών συναλλαγών SWIFT είναι ζήτημα ημερών, δήλωσε σήμερα στο Reuters ο κυβερνήτης της κεντρικής τράπεζας μιας χώρας της ευρωζώνης. «Το SWIFT είναι απλώς ζήτημα χρόνου, πολύ σύντομου χρόνου, ημερών», είπε ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας της χώρας αυτής, που ζήτησε να μην κατονομαστεί. «Είναι αρκετό; Όχι. Είναι απαραίτητο; Απολύτως. Οι κυρώσεις έχουν νόημα μόνο όταν υπάρχουν κόστη και για τις δύο πλευρές και αυτό θα στοιχίσει ακριβά», πρόσθεσε αυτός ο κεντρικός τραπεζίτης.

Γιατί η Δύση είναι διχασμένη σχετικά με το Swift

Ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το σύστημα αυτό θα έβλαπτε τις εταιρείες που προμηθεύουν αγαθά στη χώρα και αγοράζουν από αυτήν, ιδίως τη Γερμανία.

Η Ρωσία είναι ο κύριος προμηθευτής πετρελαίου και φυσικού αερίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η εξεύρεση εναλλακτικών προμηθειών δεν θα είναι εύκολη. Με τις τιμές της ενέργειας ήδη στα ύψη, η περαιτέρω αναστάτωση είναι κάτι που πολλές κυβερνήσεις θέλουν να αποφύγουν.

Ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς (SPD) συνάντησε αντίσταση μέσα στο κόμμα του με το όχι στον αποκλεισμό της Ρωσίας από το τραπεζικό δίκτυο επικοινωνιών Swift, σύμφωνα με δημοσίευμα της Welt.

Η πρόεδρος των Γερμανών “Νέων Σοσιαλιστών”, της νεολαίας του SPD (JUSO), Jessica Rosenthal, κάλεσε το Σάββατο να ανοίξει ο δρόμος για αυτήν την ιδιαίτερα σκληρή κύρωση.

Οι εταιρείες στις οποίες η Ρωσία χρωστά χρήματα θα πρέπει να βρουν εναλλακτικούς τρόπους για να πληρωθούν. Ο κίνδυνος διεθνούς τραπεζικού χάους είναι πολύ μεγάλος, λένε κάποιοι, σύμφωνα με το BBC.

Ο Αλεξέι Κούντριν, πρώην υπουργός Οικονομικών της Ρωσίας, πρότεινε ότι ο αποκλεισμός από το Swift θα μπορούσε να συρρικνώσει τη ρωσική οικονομία κατά 5%.

Ωστόσο υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με τον διαρκή αντίκτυπο στη ρωσική οικονομία. Οι ρωσικές τράπεζες θα μπορούσαν να δρομολογήσουν τις πληρωμές μέσω χωρών που δεν έχουν επιβάλει κυρώσεις, όπως η Κίνα, η οποία έχει το δικό της σύστημα πληρωμών.

Υπάρχει κάποια πίεση από τους Αμερικανούς νομοθέτες, αλλά ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν λέει ότι προτιμά άλλες κυρώσεις, κυρίως λόγω του πλήγματος σε άλλες οικονομίες και χώρες.

Τέλος, μια τέτοια απόφαση θα χρειαζόταν την υποστήριξη των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, πολλές από τις οποίες διστάζουν λόγω της πιθανότητας να βλάψουν τις δικές τους οικονομίες.

Δείτε επίσης: