«Tο πένθος λογοκρίνεται» – Οι γυναίκες της Γουχάν πολεμούν για να ακουστούν

Τρεις συγγραφείς που δημοσίευσαν blog για το πώς είναι η ζωή στην πόλη που ξεκίνησε η πανδημία, τη Γουχάν, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν συνεχείς απειλές από τις αρχές.

«Πολύς κόσμος που έρχεται από άλλα μέρη στη Γουχάν, έχει την αίσθηση ότι εδώ δεν έχει συμβεί ποτέ τίποτα», δήλωσε η Ai Xiaoming για τη πόλη της, η οποία αποτέλεσε την καρδιά της επιδημίας του περασμένου Ιανουαρίου στη Κίνα. «Φαίνεται ότι δεν γνωρίζουν τίποτα για τους νεκρούς ή τα όσα έχουν περάσει οι οικογένειες», δήλωσε η 67χρονη συγγραφέας και δημιουργός ντοκιμαντέρ. «Τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης σπάνια αναφέρουν αυτό το θέμα. Δεν δίνεται η δυνατότητα στους ανθρώπους αυτούς να πουν τις ιστορίες τους».

Η Ai ήταν μία από τις τρεις γυναίκες συγγραφείς οι οποίες λογοκρίθηκαν για όσα μοιράστηκαν σε μεγάλες κινεζικές διαδικτυακές πλατφόρμες κατά τη διάρκεια των 76 ημερών του lockdown για την Covid-19 στην πόλη Γουχάν της κεντρικής Κίνας. Συνεχίζουν να αγωνίζονται για να ακουστούν οι φωνές τους, σχεδόν έναν χρόνο αργότερα.

Τα περισσότερα κείμενά τους, όμως, στόχευαν στην απλή ανταλλαγή προσωπικών προβληματισμών και στην ευαισθητοποίηση σχετικά με την κατάσταση των ανθρώπων, των εθελοντών και των ιατρών.

Η Wang Fang, η οποία γράφει με το όνομα Fang Fang, είναι η πιο γνωστή από τις τρεις. Το ημερολόγιό της με τίτλο το “Ημερολόγιο της Wuhan”, δημοσιεύθηκε στα αγγλικά τον περασμένο Ιούνιο. Πολλά προβλήματα όμως προέκυψαν, καθώς εθνικιστές την κατέκριναν για τη δημοσίευση του έργου της και στο εξωτερικό.

Οι δημοσιεύσεις του ημερολογίου της, αρχικά διαβάστηκαν και αναδημοσιεύθηκαν από εκατομμύρια ανθρώπους στην Κίνα, όμως τότε ήταν που οι απόψεις της άρχισαν να λογοκρίνονται. Όπως φαίνεται στο ημερολόγιό της, στη διάρκεια του εγκλεισμού, η κάτοικος της Γουχάν αντιμετώπισε μία συνεχή μάχη με λογοκριτές, κυρίως όταν δημοσίευσε κομμάτια του ημερολογίου της στο WeChat και στο Weibo, την πλατφόρμα κοινωνικών μέσων που ανήκει στο πρακτορείο Sina. Όλα αυτά τη στιγμή που οι λογοκριτές της είχαν τη δυνατότητα να εκφράζουν τις απόψεις τους ελεύθερα.

«Ο επιλεκτικός αποκλεισμός απόψεων, επιτρέποντας παράλληλα σε άλλους να γράφουν χωρίς να λογοκρίνονται, αποτελεί εμπόδιο για την ομαλή εξέλιξη της κοινωνίας της Κίνας», πιστεύει η ίδια. «Οι συνέπειες αυτού θα είναι επικίνδυνες», επισημαίνει.

Η Φανγκ Φανγκ ανέφερε επίσης ότι οι εκδοτικοί οίκοι στην Κίνα είχαν σταματήσει να κυκλοφορούν έργα της, συμπεριλαμβανομένων και των τελευταίων μυθιστορημάτων της. «Για έναν επαγγελματία συγγραφέα, το να μην είναι σε θέση να δημοσιεύσει και να κυκλοφορήσει το έργο του, είναι μια πολύ σκληρή τιμωρία».

Βέβαια, η τιμωρία αυτή δεν ήταν τίποτα σε σύγκριση με την τετραετή ποινή φυλάκισης που επιβλήθηκε, από δικαστήριο της Σαγκάης, στην 37χρονη πρώην δικηγόρο Ζανγκ Ζαν, στις 28 Δεκεμβρίου. Η Ζανγκ καταδικάστηκε για «πρόκληση προβλημάτων και διαμαχών», επειδή δημοσίευσε βίντεο και αποσπάσματα πληροφοριών στο YouTube, στο Twitter και σε άλλες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Στην Κίνα, η κυβέρνηση απαιτεί από τους δημοσιογράφους να διαθέτουν «κάρτες τύπου» που διανέμονται από το κράτος κάτι που απαγορεύει την ανεξάρτητη δημοσιογραφία. «Η Ζανγκ Ζαν έδειξε με τις ενέργειές της ότι όλοι αυτοί οι κανόνες είναι γελοίοι», είπε η Ai και συμπλήρωσε: «Δεν ενδιαφέρεται για κανέναν από αυτούς. Υπό αυτήν την έννοια, αντιπροσωπεύει ένα είδος προσωπικότητας που δεν ανήκει σε αυτόν ή τον περασμένο αιώνα, αλλά κάποια που έρχεται από το μέλλον. Είναι πολύ θαρραλέα».

Για τον φεμινιστή συγγραφέα Guo Jing, ο οποίος αντιμετώπισε επίσης δυσκολίες στη δημοσίευση κειμένων κατά τη διάρκεια και μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, η λογοκρισία και οι κυρώσεις έχουν το σωρευτικό αποτέλεσμα της αλλαγής αυτού που οι άνθρωποι πίστευαν ότι μπορούσαν να συζητήσουν τόσο εντός όσο και εκτός του διαδικτύου. «Νομίζω ότι το τρομακτικό με τη λογοκρισία είναι ότι φέρει το ίδιο πράγμα. Λογοκρισία. Και έτσι λογοκρίνουμε ο ένας τον άλλον», είπε ο Guo.

Ένα άλλο σημαντικό θέμα ήταν ο διαρκώς μεταβαλλόμενος ορισμός του τι είναι κατάλληλο και τι όχι για το τι μπορεί να ειπωθεί και να δημοσιευτεί.

Όσον αφορά την υπαιτιότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης της Κίνας για τη λογοκρισία, οι συγγραφείς συμφώνησαν ότι διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο, αλλά τελικά κατέληξαν ότι οι Αρχές είναι εκείνες που διατάζουν για την κατάργηση ή τον αυστηρό έλεγχο ορισμένων θεμάτων.

“Οι πλατφόρμες των κοινωνικών δικτύων που διαθέτουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης χρειάζονται την επισκεψιμότητα, επομένως η διαγραφή δημοφιλών θεμάτων δεν τους συμφέρει και τόσο”, δήλωσε ο Guo.

ΠΗΓΗ: theguardian.com