3 βιβλία για το Σαββατοκύριακο
Μια συλλογή διηγημάτων, ένα θεατρικό έργο και μια νουβέλα που μπορείς να διαβάσεις απνευστί
Επειδή είναι πάντα πιθανόν να εγκλωβιστείτε σε κάποιο υποβρύχιο λεωφορείο ή έτσι όπως αμέριμνοι οδηγείτε να ανοίξει η γη και να σας καταπιεί ή εν πάση περιπτώσει να φάτε τον Μπάλλο για τα καλά, το βιβλίο είναι πάντα μια καλή λύση για κατεβασμένα ρολά στο σπίτι, μακριά από όλη αυτή την κατάσταση των τελευταίων ημερών. Βέβαια και τίποτα να μη συνέβαινε πάλι η ανάγνωση είναι λυτρωτική.
Τα Σαββατοκύριακα πάνε με τη μικρή φόρμα, είναι βαριά τα κλασικά και τα υπερογκώδη μυθιστορήματα. Με δυο συλλογές διηγημάτων, ένα θεατρικό ή μια νουβέλα, μπορείς να νιώσεις ότι έκανες και σκέφτηκες τόσο πολλά πράγματα, που η Δευτέρα να μοιάζει αλλιώτικη, εξίσου χάλια βέβαια, αλλά χάλια αλλιώς. Μπορείς να επεξεργαστείς διαφορετικές πληροφορίες να τις συνδέσεις, να τις ανατρέψεις, να τις αναλύσεις, να τις συζητήσεις.
Στις άκριες γυναικείων χωραφιών Καίτη Στεφανάκη, Εκδόσεις του Εντευκτηρίου, σελ. 103
Ο χαλκέντερος βιβλιομάστορας της πόλης και εκδότης Γιώργος Κορδομενίδης συστήνει το δεύτερο βιβλίο της Καίτης Στεφανάκη μετά την Όζα Ροζ, που κυκλοφόρησε το 2015. Η συγγραφέας, ιστορικός της τέχνης, καθηγήτρια γερμανικής φιλολογίας και μεταφράστρια πλάθει μικροϊστορίες που συνθέτουν μια πολυεπίπεδη και πολλών συνισταμένων ιστορία, που θα έλεγα πως λειτουργεί ως ερμηνευτικό κλείστρο του ”μεγαλώματος” ενός ανθρώπου εντός των καταστάσεων που πέφτει από νωρίς και στο κόσκινο αυτών διαμορφώνεται. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για όσα δέχεται μια γυναίκα καθήμενη στα συμπόσια της πατριαρχίας, χωρίς να φαγώνεται από τα λαίμαργα πιρούνια της ανδρικής πείνας.
Η παιδική ηλικία και οι αυλές της, η ανά στιγμές παρελάσεις και λιτανείες των αναμνήσεων των νεκρών που καμιά φορά από την ένταση λαμβάνουν αίσθηση πραγματικού βιώματος, το προαύλιο του νοσοκομείου που έρχεται αυτό να γίνει αυλή γιατί δεν μεγαλώνεις χωρίς αυλή και ποτέ δεν σταματάς να μεγαλώνεις.
Τα σύντομα διηγήματα της Καίτης Στεφανάκη είναι και μιλάνε για γέφυρες και μεταίχμια. Ένα πρόσωπο που καλείται να ισορροπήσει και να εξισορροπήσει μεταβάσεις, καταστάσεις, άλλους ανθρώπους διαφορετικών γενιών. Άλλοτε πετυχημένα, άλλοτε αποτυγχάνοντας. Πώς επηρεάζει το μέσα του και τις σκέψεις ο ρόλος αυτός του κρίκου, γαντζωμένους από δυο άκρες, των δυο φύλων, του κόσμου των ζωντανών και των νεκρών, των νοσηλειών και του θανάτου, των νοσηλειών και των εξιτηρίων, των μικρών και των μεγάλων, του παιδιού και του ανθρώπου με ευθύνες. Βιβλίο συνθετικό της ζωής!
Γάλα, αίμα Αλεξάνδρα Κ* Εκδόσεις Νεφέλη σελ.152 (δίγλωσση έκδοση)
Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, Κατερίνα Ευαγγελάτου, προσκάλεσε πρωτοποριακούς συγγραφείς να συνομιλήσουν με αρχαίες ελληνικές τραγωδίες. Η Αλεξάνδρα Κ* καταπιάστηκε με τη «Μήδεια», διότι καταγράφει την ανδρική οπτική του πώς αντιδράει μια ερωτικά προδομένη γυναίκα.
Η συγγραφέας και σεναριογράφος επαναπροσεγγίζει, ψάχνει και ψάχνεται πάνω στο αρχαίο κείμενο και την αποτύπωση της γυναίκας στο δημοτικό τραγούδι. Συμμείξεις. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που στο κείμενο της διαβάζοντας παρασύρεσαι και από μέσα σου ή και φωναχτά λες τους διαλόγους ρυθμικά τραγουδιστά.
Όμως το έργο διατηρεί όχι ακριβώς ένα μήνυμα, αλλά μια γραπτή πράξη-μανιφέστο στη θέση της γυναίκας όλα τα χρόνια. Από την ελληνική επαρχία του 1950 μέχρι και σήμερα.
Η Ξένη, καθόλου τυχαίο όνομα με το οποίο εμφανίζεται η ”ηρωίδα” μια γυναίκα που έχει τσακιστεί από την πατριαρχία του άνδρα της και έχει σωρεύσει την οργή συνειδητοποιώντας την καταστροφική επίδραση πάνω της και ένας κόσμος κι ένας άνδρας που τη βλέπει σαν αγρίμι, φύση την οποία της αποδίδει λόγω της ”μυαλοσύνης” της να καταλάβει τις πατριαρχικές δομές του κόσμου και να ζήσει προσπαθώντας να τις σπάσει. Να τις σπάσει ή να τις αποφύγει, τόσο που σκοτώνει τις δυο της κόρες για να μην τις αλλοιώσει το ίδιο ”ανδροκαθεστώς” που πάντα διαιωνίζεται.
Η Ξένη φέρνει τον περίγυρό της σε άβολη θέση, επειδή ο τελευταίος τρομάζει με τη μάχη αποδόμησής του που δίνει η ίδια και αντιμετωπίζεται αποκρουστικά ή με έναν βαθύτερο φόβο. Αυτό το φόβο πρέπει να καλλιεργούν σήμερα οι γυναίκες, αυτή την αμηχανία πρέπει να προκαλούν.
Μικρές αυτοκρατορίες: MURATTI / Ένας αποχαιρετισμός Χρήστος Αστερίου Εκδόσεις Πόλις σελ. 96
Μέσα στα αρώματα του καπνού και της έντονης κολόνια ο Χρήστος Αστερίου μιλά για τόπους, για τις καθημερινές σκέψεις που είναι προδήλως εμφανείς, αλλά κανείς δεν λέει στους άλλους. Μέσα από υλικά αντικείμενα συνθέτει την ψυχολογία των συνειρμών που προκύπτουν κοιτώντας τα, χαϊδεύοντάς τα. Φέρνοντας ένα τσιγάρο με καλό καπνό στη μύτη περιηγείται στη κεντρική λακκούβα της γυναικείας πλάτης με ένα ταυτόχρονο μπρα ντε φερ του συμβαίνοντος και του φανταστικού που νοηματοδοτεί το συμβαίνον. Οι αισθήσεις και τα τελετουργικά της έρευνας, του ψαξίματος σε φακέλους και κουτιά διατρέχουν στο σύνολό της αυτή τη νουβέλα με κατεύθυνση στο τέλος. Η πορεία της λήθης και του φευγιού είναι μια μικρή αυτοκρατορία, σαν των βιομηχανιών, αυτών που συνόδευσαν το μικρό πέρασμά μας.
Από την Κωνσταντινούπολη του 19ου αιώνα ώς το Βερολίνο και το Μάντσεστερ, η καπνοβιομηχανία Muratti συνόδεψε τόσο τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και την ξέφρενη δεκαετία του 1920, όσο και τις ιστορικές ανακαλύψεις της εποχής: τον κινηματογράφο και το ποδήλατο. Ο ανώνυμος αφηγητής ανασυνθέτει την ιστορία αυτής της περίφημης καπνοβιομηχανίας, καταφεύγοντας σε επιστολές, σε ημερολογιακές καταγραφές, σε δικαστικά έγγραφα. Η ιστορία της καπνοβιομηχανίας Muratti είναι, ουσιαστικά, μια ιστορία εξαφάνισης, μια αναπότρεπτη πορεία προς τη λήθη.
Εσύ τι μάρκα καπνίζεις και τι άρωμα θα κουβαλάνε τα χέρια σου καθώς ακολουθείς την προδιαγεγραμμένη πορεία;