8 ανήλικα παιδιά τέθηκαν σε προστατευτική φύλαξη, σε γνωστό νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης

Λέξεις: Λυδία Τουλουμίδου

22/11/2021 ΟΚΤΩ (8) ανήλικα αδέρφια Θ. από 3 έως 8 ετών, τέθηκαν σε προστατευτική φύλαξη στο νοσοκομείο. Το άρθρο ορίζει την προσωρινή- άγνωστο για κατά πόσο φύλαξη τους- στο νοσοκομείο με την παρουσία ΔΥΟ αστυνομικών. Αναρωτιέμαι, ένα παιδί τριών ετών, πώς ζει σε ένα νοσοκομείο; Το νοσοκομείο είναι ένας χώρος με χιλιάδες ασθενείς, κορονοϊό και σίγουρα δεν είναι κατάλληλο για να φιλοξενεί ένα παιδί. Η μάλλον 8 παιδιά. ΟΚΤΩ παιδιά το 2021 στην Ελλάδα, της Ευρώπης και της εξέλιξης ζουν ανάμεσα σε αρρώστους και φυλάσσονται από αστυνομικούς.

Η Ελλάδα που τόσο αγαπάει την ελευθερία, η Ελλάδα που γέννησε την Δημοκρατία, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει με υπευθυνότητα ανήλικα που χρειάζονται προστασία. Δεν έχει να κάνει με χρήματα, με εξουσία και δύναμη. Το θέμα χρειάζεται σωστές  υποδομές και οργάνωση από το κράτος. Ποιος άραγε ευθύνεται; Μήπως κανείς; Μήπως όλοι μας; ‘Έλληνα , αύριο-μεθαύριο ίσως αυτό το παιδί να είναι το παιδί σου.

Τι είναι η προστατευτική φύλαξη; 

Είναι ένας θεσμός που εφαρμόζεται με βάση το άρθρο 118 ΠΔ 141/1991: «1. Σε προστατευτική φύλαξη τίθενται πρόσωπα τα οποία, λόγω ηλικίας ή ψυχικής ή πνευματικής κατάστασης στην οποία βρίσκονται, είναι επικίνδυνα στη δημόσια τάξη ή εκθέτουν τον εαυτόν τους σε κίνδυνο. 2. Σε προστατευτική φύλαξη τίθενται, μέχρι την παράδοσή τους στους οικείους τους, ιδίως: α. Ανήλικοι, που εκούσια ή ακούσια, έχουν εξαφανιστεί. β. Ψυχοπαθείς. γ. Μεθυσμένοι. 3. Η προστατευτική φύλαξη δεν θεωρείται σύλληψη υπαγόμενη στις διατάξεις του κώδικα Ποινικής Δικονομίας. 4. Τα πρόσωπα που τίθενται σε προστατευτική φύλαξη δεν κλείνονται στο κρατητήριο, εκτός αν δεν μπορεί να αποτραπούν με άλλο τρόπο οι κίνδυνοι που προκαλούν στον εαυτό τους ή τους άλλους. 5. Για τη θέση προσώπου σε προστατευτική φύλαξη συντάσσεται έκθεση που υποβάλλεται στον Εισαγγελέα πλημμελειοδικών και γίνεται σχετική εγγραφή στο βιβλίο. Αδικημάτων και Συμβάντων. Στην έκθεση αναγράφοντα εκτός των άλλων ο λόγος της προστατευτικής φύλαξης και ο χρόνος έναρξης και λήξης αυτής.»

Η ΜΚΟ ΑΡΣΙΣ σε σχετική ανάρτηση αναφέρει  ”Ενώ προφανώς τα εν λόγω καθήκοντα δεν θα έπρεπε να αντιστοιχούν σε αστυνομικούς υπαλλήλους, οι οποίοι δεν έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση και τυπικά προσόντα για έναν τέτοιον ρόλο, κι ενώ ολόκληρος ο θεσμός της προστατευτικής φύλαξης αποτελεί καίριο πρόβλημα της Ελληνικής Πολιτείας, δημοσιεύματα όπως το αναφερόμενο δεν εισφέρουν τίποτα για την βελτίωση της κατάστασης, αντίθετα πολύ φοβόμαστε ότι θολώνουν τα νερά παρουσιάζοντας ανακριβείς ειδήσεις, χωρίς στοιχειώδη έρευνα του νόμου και των πραγματικών περιστατικών. Μάλιστα η δημιουργία μιας εικόνας του «ανήλικου μετανάστη – παραβάτη» ακόμα περισσότερο δεν βοηθάει τον αναγνώστη να αντιληφθεί τις παραμέτρους του προβλήματος”.

Στην ουσία και χωρίς να είναι πολιτικά ορθό οι αναφερόμενοι ως ”παραβάτες” ή όντως παραβάτες συλλαμβάνονται προσωρινά και φυλάσσονται από αστυνομικούς μέχρι την έκδοση της απόφασης για την διαμονή τους. Η περιφρούρηση γίνεται σε δημόσιες δομές όπως νοσοκομεία και ο χρόνος κράτησης τους είναι απροσδιόριστος.

Ο θεσμός αυτός δεν αναφέρεται μόνο σε ανήλικους παραβάτες αλλά γενικότερα σε όλους τους ασυνόδευτους ανήλικους που βρίσκονται στη χώρα. Αν και η προστατευτική φύλαξη δεν θεωρείται σύλληψη, οι συνθήκες διαβίωσης είναι ίσως χειρότερες από αυτές των ποινικών κρατουμένων. Δεν υπάρχει δυνατότητα για προαυλισμό, χρήση, κινητού τηλεφώνου, πρόσβαση σε εκπαίδευση/κοινωνικές  υπηρεσίες/ψυχολογική υποστήριξη και άλλα θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου.

Κατάργηση προστατευτικής φύλαξης για ανήλικους πρόσφυγες:

Κατόπιν μηνύσεων για τις ακατάλληλες συνθήκες διαβίωσης της προστατευτικής φύλαξης ανηλίκων από το 2020, τελικά ο νόμος καταργήθηκε με το άρθρο 43 4760/2020. (Υπόθεση Rahimi)

Η κατάργηση της προστατευτικής φύλαξης επήλθε με το άρθρο 43 4760/2020 επήλθε με την αιτιολογία ότι οι ασυνόδευτοι στερούνται γνωστής ή ασφαλούς διαμονής. Έτσι με εισαγγελική εντολή, η Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων μεριμνά για την άμεση παραπομπή τους σε κατάλληλη δομή φιλοξενίας. Ακόμα,  οι υπήκοοι τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς, οι οποίοι, μετά από διαδικασία ταυτοποίησης, αναγνωρίζονται ως ασυνόδευτοι ανήλικοι, κατά την έννοια της περ. ι΄ του άρθρου 2 του ν. 4636/2019 (Α΄ 169), παραπέμπονται αμελλητί σε διαδικασία εξεύρεσης επείγουσας φιλοξενίας διά της Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων και ενημερώνεται προς τούτο η αρμόδια εισαγγελική αρχή για την έκδοση σχετικής διάταξης μεταφοράς. 

Συνεπώς, η προστατευτική φύλαξη καταργήθηκε για τους ανήλικους πρόσφυγες. Σε σχετική τοποθέτηση της, η Ειδική Γραμματέας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου Ειρήνη Αγαπηδάκη τόνισε ότι “η κατάργηση της προστατευτικής φύλαξης αφορά όλους τους ασυνόδευτους ανήλικους, όχι μόνο τους αιτούντες άσυλο”.

Περιγράφοντας το νέο σχέδιο υπογράμμισε ότι η φιλοξενία των ασυνόδευτων ανήλικων θα γίνεται σε ξενώνες με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, με βάση το αίτημα που διατυπώνει το κάθε προσφυγόπουλο καθώς και το προφίλ του, με κριτήριο το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού.

Όπως υπογράμμισε “για να μπορέσει ένα σύστημα υποδοχής να λειτουργήσει θα πρέπει ο τελικός του στόχος να προβλέπει θέσεις σε δομές φιλοξενίας, εποπτευόμενα διαμερίσματα ή την αναδοχή και την υιοθεσία, ειδικά για παιδιά 4-5 ετών, και να υπάρξουν δομές που θα αποκτήσουν ταυτότητα και θα ανταποκρίνονται στις διαφορετικές και εξατομικευμένες ανάγκες υποστήριξης του κάθε παιδιού”.

Τι γίνεται όμως με τους Έλληνες που δεν έχουν την δυνατότητα να ζήσουν με τους γονείς τους;

Κράτος πρόνοιας ή παράνοιας; 

Παρά την κατάργηση του νόμου περί προστατευτικής φύλαξης, σήμερα 8 αδέρφια κρατούνται στο νοσοκομείο, καθώς η κατάργηση αφορά ασυνόδευτα από άλλη χώρα. Αυτό λοιπόν που αναρωτιέμαι ως παρατηρητής είναι ποιος έχει την ευθύνη; Το κράτος πρόνοιας πού είναι όταν ανήλικα παιδιά διαμένουν σε νοσοκομεία; Όταν κινδυνεύουν από ασθένειες και όταν το μόνο μου χρειάζονται είναι στοργή και ζεστασιά την οποία δεν θα βρουν εκεί μέσα; Ένα κράτος που υποτίθεται νοιάζεται τους πολίτες και θέλει να τους προστατεύει, γιατί δεν έχει οργανωθεί καλύτερα ώστε να βοηθήσει ασυνόδευτα παιδιά από τριτοκοσμικές χώρες, ή παιδιά από την Ελλάδα που έχουν χάσει τις οικογένειες τους;

Είναι ενθαρρυντικό πως αμέσως μετά την κατάργηση του θεσμού περί πολιτικής προστασίας, έγιναν προσπάθειες να δημιουργηθούν δομές για την φιλοξενία ασυνόδευτων, μέχρι να εκδοθεί απόφαση για την μόνιμη διαμονή τους ώστε να μην διαμένουν σε νοσοκομεία με φύλαξη αστυνομικών.

Παρόλαυτα, η κρατική μέριμνα επιτρέπει σε 8 ανήλικα σήμερα να κοιμούνται μέσα στο νοσοκομείο.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να τονίσω πως δεν εναντιώνομαι στους αστυνομικούς, ούτε το νοσοκομείο αλλά ούτε και στην απόφαση του εισαγγελέα. Αναφέρομαι στην αδυναμία του κράτους να φροντίσει κατάλληλα ένα παιδί που δεν έχει σπίτι/γονείς και χρειάζεται την βοήθεια μας. Ένα παιδί που γεννήθηκε σαν εμάς, αλλά ταλαιπωρείται και αντιμετωπίζεται σαν ποινικός κρατούμενος. Ενώ δεν έχει διαπράξει κανένα έγκλημα. Αυτό δεν είναι άδικο;

Στατιστικά στοιχεία τελευταίου έτους

Νοέμβριος 2021

Δημοσιευμένα στοιχεία ΕΚΚΑ:

Σύνολο ανηλίκων: 2.131

*Η κ. Τουλουμίδου είναι φοιτήτρια δημοσιογραφίας