Η αδιαφορία, το βαθύτερό τους ενδιαφέρον

Δεν πέσαμε από τα σύννεφα με την αντιμετώπιση των καλλιτεχνών εκ μέρους της κυβέρνησης και όχι μόνο, γιατί η αντιμετώπιση αυτή στηρίζεται και κρύβεται και φωλιάζει βαθύτερα σε ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας και για να είμαστε και ειλικρινείς ας παραμερίσουμε τις επιφανειακές αδυναμίες και αγάπες που επιδεικνύονται μαζικά προς την αγαπημένη τραγουδίστρια, τον λατρεμένο ζωγράφο, τη συγγραφέα είδωλο, τον μαγικό συνθέτη. Οι εκδηλώσεις αγάπης γδυμένες από την κατανόηση και τη στήριξη των δικαιωμάτων των καλλιτεχνών νόημα δεν έχουν.

Υπάρχει ένα δόγμα της “αριστείας” που θεωρεί κάθε ενασχόληση με την τέχνη δευτερεύουσα και τις τέχνες εν γένει όχι και τόσο απαραίτητες ή τουλάχιστον αντάξιες με τις ‘’δουλειές’’, ώστε να χαίρουν ίσης αντιμετώπισης και σεβασμού:

“Αυτά είναι πολυτέλειες”/ “κοίτα πρώτα να τελειώσεις τις σπουδές και μετά αυτά”/ “ποιος ζει απ’ τις ζωγραφιές”/ “Να γράφεις για χόμπι, μετά τη δουλειά”.

Καθημερινές εκφράσεις που ακούγονται περισσότερο από αυτές που θα έπρεπε να ακούγονται και, κυρίως να πιστεύονται. Κάθε ενασχόληση με την τέχνη αντιμετωπίζεται συχνά από χόμπι ως μια περιθωριακή δραστηριότητα απλυσιάς, ναρκωτικών, γκράφιτι, που στο μυαλό ορισμένων όλοι εμείς που λίγο καταπιανόμαστε με το κατιτίς της τέχνης έχουμε χάσει το δρόμο μας, μεσάνυχτα έχουμε απομακρυνόμαστε από το “νόημα” και την “αλήθεια” και τι σκατά θα κάνουμε στη ζωή μας και μη γίνεται σαν κι εμάς. Πεπλανημένοι και υποδεέστεροι ρε παιδί μου!

Αλλά, ακόμη και να μην είναι έτσι, για να μην δεχθούμε την παραπάνω στάση θα πρέπει να είμαστε Σαββόπουλοι…και δεν αναφέρομαι στο καλλιτεχνικό εκτόπισμα, αλλά στον πολιτικό λόγο. Ή να σε τυλίξει το πολιτικό πέπλο, όπως την Πρωτοψάλτη που αγαπήθηκε και από τον τελευταίο δεξιό που μέχρι την προηγούμενη εβδομάδα τη στόλιζε χυδαία.

Όλη αυτή η αίσθηση, όμως, ο βαθύς παραμερισμός, η φθονερή υποβάθμιση των καλλιτεχνών με όρους χρησιμότητας της αγοράς έχει ως αποτέλεσμα να αντικρύζονται ως χομπίστες, που δήθεν επέλεξαν να ζουν με τα ελάχιστα και να επιτελούν “λειτούργημα” για όλους τους υπόλοιπους τους “χρήσιμους” που χρειάζονται διασκέδαση.

Αυτή η εγκληματική μπούρδα ως αντίληψη στερεί τα βασικά σε ανθρώπους που με την ψυχή τους δίνουν κάτι σε άλλους ανθρώπους. Και ναι αυτό μπορεί να είναι επάγγελμα και ναι αν θέλεις να ζεις με και από τα βιβλία, με τις συνθέσεις και τους στίχους σου, με τους πίνακές σου, με τις ερμηνείες σου στο πάλκο, πρέπει να σου επιτρέπεται. Προφανώς η τέχνη μπορεί να ασκείται ως επάγγελμα, χωρίς να αλλοιώνεται ούτε στο ελάχιστο ο χαρακτήρας της ως τέτοιας και η ποιότητά της.

Η επιδιωκόμενη – και επιμένω στο επιδιωκόμενη- συνέπεια αυτού του παραμερισμού και της υποβάθμισης της τέχνης είναι η αγιοποίηση των όρων της αγοράς, η προσήλωση στην παραγωγικότητα του συστήματος, η ταμπέλα της χρησιμότητας στους ανθρώπους. Η τέχνη υποβαθμίζεται και μαζί τσακίζεται η ευαισθησία, η αγάπη, το νοιάξιμο, ο άνθρωπος ως σκοπός και όχι ως μέσο.

Πόσα τραγούδια ανέβηκαν, μην πω πόσα ακούστηκαν, πόσες παραστάσεις προβλήθηκαν σε υπολογιστές, πόσα βιβλία διαβάστηκαν, πόσα μουσεία χαζέψαμε όλες αυτές τις μέρες; Πίσω από όλα αυτά δεν υπάρχουν άνθρωποι; Τι υπάρχουν; Υπηρέτες διασκέδασης;

Δεν κάνουμε τέχνες τον ελεύθερό μας χρόνο, τον ελεύθερό μας χρόνο σκεφτόμαστε ανατροπές καταστάσεων και ανθρώπους. Ας βάλουμε καλά στο μυαλό μας ότι οι καλλιτέχνες πρέπει να ζουν από την τέχνη τους.

Στο φόβο, λοιπόν, αυτής της ανατροπής των παραπάνω όρων, την επικράτηση εν τέλει του ανθρώπου της τέχνης έναντι του ανθρώπου της αγοράς, η αδιαφορία του Κράτους κρύβει ένα βαθύ ενδιαφέρον.

Το ότι μερικοί δεν γλιστρήσαμε χωρίς να το πάρουμε πρέφα, δεν εκπέσαμε και δεν βουτήξαμε στη βαρβαρότητα το οφείλουμε στις τέχνες. Γιατί έτσι ερμηνεύσαμε την πραγματικότητα, πλάσαμε μιαν άλλη  και φύγαμε έστω και για λίγο από αυτήν και αυτό θα κάνουμε οπότε μας χρειάζεται.