Ανακαλύψτε τα γλυπτά της πόλης: Μνημείο Εθνικής Αντίστασης – Αμπελόκηποι

Στέκουν δίπλα μας, τα προσπερνάμε, πολλές φορές μπορεί να μην παρατηρούμε καν την ύπαρξη τους. Είναι τα αγάλματα, οι προτομές και οι εικαστικές συνθέσεις στης πόλης και αποτελούν αναπόσπαστό κομμάτι της. Πολλά από αυτά είναι τόσο γνωστά που έγιναν το σήμα κατατεθέν της Θεσσαλονίκης όπως το άγαλμα του Βενιζέλου, οι ομπρέλες του Ζογγγολόπουλου, το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Κάποια είναι πιο σύγχρονα, κάποια λιγότερο γνωστά μερικά είναι πολυφωτογραφιμένα άλλα έχουν αφεθεί και παρακμάζουν. Στέκουν δίπλα σε μεγάλους δρόμους και πλατείες ακίνητα και μας διηγούνται ιστορίες από την πόλη.

Η Κατοχή και η Εθνική Αντίσταση είναι ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο για την πόλη. Η πρώτη αντιστασιακή οργάνωση στην Ευρώπη, με το όνομα «Ελευθερία», ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη, ένα μήνα μετά την κατάληψή της από τα Γερμανικά στρατεύματα.

Αρκετά από τα μέλη της ζούσαν στην περιοχή των Αμπελοκήπων και δρούσαν κοντά σε αυτήν μιας και η εφημερίδα “Ελευθερία” είχε ως βάση της έναν ανθόκηπο στα όρια Ξηροκρήνης Αμπελοκήπων. Αργότερα, τον Φεβρουάριο του 1942, όταν θα ιδρυθεί το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, η οργάνωση «Ελευθερία» θα προσχωρήσει στο ΕΑΜ, αποτελώντας τη ραχοκοκκαλιά της Παμμακεδονικής Επιτροπής του ΕΑΜ και η εφημερίδα «Ελευθερία» το δημοσιογραφικό της όργανο.

Από την ιστορία της Θεσσαλονίκης δεν λείπουν οι βομβαρδισμοί, η πείνα, τα αντίποινα, οι εκτελέσεις, ο φόβος και η τρομοκρατία, καθώς και ο ηρωισμός και η αντίσταση.

Δεν θα μπορούσε λοιπόν ο Δήμος Αμπελοκήπων Μενεμένης να μην τιμά τους ήρωες της αντίστασης με παραπάνω από ένα μνημείο.

Μάλιστα κάθε χρόνο φροντίζει να τιμά την μνήμη των εκτελεσθέντων με μεγαλοπρέπεια και σειρά εκδηλώσεων.

Το πιο χαρακτηριστικό το Μνημείο Εθνικής Αντίστασης βρίσκεται στην πλατεία Αγίου Παντελεήμονα στην διασταύρωση οδών Ελευθερίας, Θερισσού και Φιλιππουπόλεως.

Το όνομα του γλύπτη δεν υπάρχει χαραγμένο σε εμφανές σημείο στο άγαλμα. Σύνθεση που αποτελείται από δύο μέρη με κυβιστικές και κοντρουκτιβιστικές επιρροές που μας δίνουν τις μορφές ως γεωμετρικά σχήματα και δίπλα σε όγκους με έντονες γραμμές και σκληρές αποκλίσεις. Βλέπουμε την μορφή ενός άντρα και μιας γυναίκας να σηκώνουν τα χέρια ψηλά μια πολύ συνηθισμένη αναπαράσταση σε αγάλματα για την αντίσταση σε όλη την Ελλάδα.

Στο διπλανό τμήμα μια μορφή πεσμένη ανάμεσα σε γεωμετρικούς όγκους που θέλουν να δώσουν την αίσθηση του χώρου που μπορεί να είναι το κρησφύγετο συμβολίζει όσους ηρωικά χάθηκαν στην μάχη είτε εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς.

Τοποθετημένο σε μια γωνία ενός κυκλικού κόμβου δυο κεντρικών δρόμων χάνει κάτι από την δυναμική του αποτελεί παρ’ όλα αυτά μια ασυνήθιστη αναπαράσταση περισσότερο αφαιρετική και φουτουριστική.

Δείτε τα υπόλοιπα γλυπτά της στήλης ΕΔΩ